17 مامىردا تانىمال رەجيسسەر ەرمەك تۇرسىنوۆ قازاقستاننان كەتىپ قالعانىن مالىمدەدى. قازنەتتە بۇعان قاتىستى قىزۋ تالقى باستالىپ كەتتى. 

تۇرسىنوۆتىڭ ءوزى نە دەدى؟ 

قازاقستاندىق رەجيسسەر جەلىدە “ءبىر ەميگراسيانىڭ تاريحى” دەگەن اتاۋمەن ۇزاق جازبا جاريالاپ، نە سەبەپتى ەلدەن كەتكەنىن اشىپ ايتتى. ول مۇنىڭ سەبەبى تەرەڭدە جاتقانىن ايتتى. 

جازبادا تۇرسىنوۆ ەلدەن كەتۋگە ءماجبۇر بولعانىن اشىق جازادى. ونىڭ بۇل شەشىمى قوعامدا ءارتۇرلى قابىلدانۋى مۇمكىن ەكەنىن،بىرەۋلەر تۇسىنىستىكپەن قاراپ، ەندى بىرەۋلەر سىناپ تا جاتقانىن ايتتى. 

مينيسترمەن بايلانىستى وقيعا

رەجيسسەر ءوز جازباسىندا بۇل جاعدايدىڭ قالاي باستالعانىن جۇيەلى تۇردە تۇسىندىرەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، ءبارى اقتوتى رايىمقۇلوۆانىڭ مادەنيەت ءمينيسترى قىزمەتىنە كەلۋىنەن باستالعان.

«مەن بۇرىننان-اق ەلىمىزدە مادەنيەتكە سالعىرت قارايتىنىن ايتىپ كەلەم. ءبىراق اقتوتى رايىمقۇلوۆانىڭ مينيستر بولۋى — شەكتەن شىققان جايت بولدى. ونىڭ مادەنيەتكە قاتىسى مەنىڭ مال شارۋاشىلىعىنا قاتىسىممەن بىردەي»، – دەپ جازادى اۆتور.

ول بۇل تاعايىنداۋدى كەزدەيسوقتىقپەن بايلانىستىرادى، ءبىراق مۇنداي جاعداي قازاقستاندا ۇيرەنشىكتى قۇبىلىسقا اينالعانىن ايتادى.

«بىزدە مۇنداي جايتتار قالىپتى نارسە: بيلىككە ىڭعايلى ادامدار كەرەك، مەيلى ولار بىلىكسىز بولسا دا. ءبىر كۇنى اقتوتى ءتيىستى ورىندا وتىردى، ءسويتىپ ونى مينيستر ەتىپ تاعايىندادى».

ءسوزىنىڭ سوڭىندا تۇرسىنوۆ ەلىمىزدەگى جاعدايعا بەي-جاي قاراي المايتىنىن اشىق ايتتى. ونىڭ پىكىرىنشە، مەملەكەت بىرتىندەپ ءارى توقتاۋسىز قۇلدىراپ بارا جاتىر، ال بۇل ۇردىسكە ءۇنسىز قاراپ وتىرۋ – ۇلكەن قاتەلىك.

«ءبارى جاقسى» دەپ، بۇرىنعىداي ءومىر سۇرە بەرۋ دە مۇمكىن شىعار، ءبىراق ەل ىشىندە ەسىن جيعاندار ءالى دە بار. وكىنىشكە قاراي، بىزدە اقىلعا قونبايتىن نارسەلەر قالىپتى قۇبىلىسقا اينالىپ كەلەدى. مۇنداي جاعدايدى وزگەرتۋ كەرەك، ەنجارلىقپەن قاراپ وتىرۋعا بولمايدى"، - دەيدى ول.

انتيكوردىڭ مالىمدەمەسى

سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەت رەجيسسەر ەرمەك تۇرسىنوۆتىڭ اتىنا قاتىستى قىلمىستىق ءىس تىركەلمەگەنىن جانە ول بويىنشا ەشقانداي تەرگەۋ جۇرگىزىلىپ جاتپاعانىن حابارلادى.

ۆەدومستۆونىڭ حابارلاۋىنشا، تۇرسىنوۆ بۇعان دەيىن Facebook پاراقشاسىندا ايتقان اقپاراتپەن تانىس ەمەس.

— سونىمەن قاتار، بۇعان دەيىن اگەنتتىككە شاكەن ايمانوۆ اتىنداعى «قازاقفيلم» كينوستۋدياسىنىڭ ىشكى اۋديت قورىتىندىسى مەن رەجيسسەر "ن"ء-نىڭ ارىزى كەلىپ تۇسكەن. وندا «دولگوە ەحو» كوركەم ءفيلمى ءوندىرىسى كەزىندە لاۋازىمدىق وكىلەتتىكتى اسىرا پايدالانعانى ءۇشىن كينوستۋديانىڭ بۇرىنعى باسشىلىعىن قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ تۋرالى ءوتىنىش بىلدىرىلگەن. ارىز نەگىزىندە سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ باستالدى، — دەلىنگەن رەسمي مالىمدەمەدە.

اگەنتتىك مالىمەتىنشە، فيلم وندىرىسىنە قوسالقى مەردىگەر رەتىندە تارتىلعان Alashfilm ج ش س بۇرىنعى ديرەكتورى «ت» ەسىمدى ازامات بولعان. كەيىن ونىڭ ەرمەك تۇرسىنوۆپەن بىرگە «تۇرسىنوۆفيلم» جشس-دە سەرىكتەس بولعانى انىقتالعان. تەرگەۋ اياسىندا «ت» كۋاگەر رەتىندە ءبىرقاتار تەرگەۋ ارەكەتتەرىنەن وتكەن.

الايدا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەت تۇرسىنوۆتىڭ تەرگەۋ ورگانىنا شاقىرىلماعانىن ناقتىلادى. قازىرگى تاڭدا بۇل ءىس بويىنشا ەشكىمگە كۇدىك تاعىلعان جوق.

دەرەككوز دەرەكتەرى

DALA INSIDE دەرەككوزدەرىنىڭ مالىمەتىنشە، رەجيسسەر ەرمەك تۇرسىنوۆتى قارجىلىق جاعىنان تاعى ءبىر تەكسەرىپ الۋ ويلاستىرىلا باستاعان. 

وتباسى مۇشەلەرى يسپانيانىڭ بارسەلونا قالاسىندا تۇراتىن، ءوزى دە سول جاققا كوشكەن رەجيسسەر ەرمەك تۇرسىنوۆ وسى قادامىن «ساياسيلاندىرىپ» جىبەرگەندىكتەن، ونىڭ سوڭعى 5 جىلدا مەملەكەت قارجىلاندىرعان فيلمدەرىنە اۋديت باستالۋى مۇمكىن. 4 جىل بۇرىن ءتۇسىرىلىپ، 500 ميلليون تەڭگە قارجى جۇمسالىپ، پروكاتقا شىقپاعان «بەيمويناق» فيلمىنەن باستاپ، كۇدىك تۋعىزعان باسقالارى بەيرەسمي تۇردە ءبىر تەكسەرىلەتىن بولادى.

«ەرمەك تۇرسىنوۆ بارلىق دەرلىك فيلمدەرىن بيۋدجەتتىڭ قارجىسىن پايدالانۋ ارقىلى ءتۇسىردى. «كەلىن» دە، «شال» دا، باسقا دا تۋىندىلارى بار، جەكە ينۆەستور ىزدەپ، پروديۋسەر رەتىندە ءبىر جۇگىرمەدى. زاياۆكا بەرەدى، بيۋدجەتتەن اقشا تۇسەدى، ول كينو تۇسىرەدى. ول بيۋدجەتتەن اقشا تارتۋدا ءوزىنىڭ قالىپتاسقان بەدەلىن جاقسى پايدالاندى. ءبىراق تيىمدىلىكپەن مۇلدەم باس اۋىرتپادى. ونىڭ تۇسىرگەن فيلمدەرى قارجى تۇرعىسىنان ەشقاشان ءوزىن اقتاعان ەمەس. «ءبارىن مەملەكەت تولەسىن» دەگەن ۇستانىممەن ءومىر سۇرەتىن وسىنداي «قايراتكەرلەردىڭ» كەسىرىنەن «قازاقفيلم» ءوزىن اسىراي المايتىن دوتاسيالىق، بانكروتتىق جاعدايدا وتىر»، - دەيدى، اۋديتورلىق پالاتاعا جاقىن DALA INSIDE دەرەككوزى.

«كوپ نارسە قاماۋدا وتىرعان ەكس مادەنيەت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديگە بايلانىستى بولىپ تۇر»، - دەيدى، تاعى ءبىر DALA INSIDE دەرەككوزى. ول كوپتەن بەرى مەرزىمىنەن ەرتە بوساپ شىعۋعا نيەتتى. وسى ماقساتىنا جەتۋ جولدا ەكس مينيستر تەرگەۋ ورگاندارىنا ەرمەك تۇرسىنوۆقا قاتىستى تىڭ اقپاراتتاردى جەتكىزگىسى كەلسە، تەرگەۋدە جاڭا ەپيزودتار پايدا بولۋى مۇمكىن.

«جاڭا قازاقستان» رەجيسسەردىڭ ەندىگى ريتوريكاسىن سارالايتىن بولادى. كونسترۋكتيۆتى ەمەس، دەسترۋكتيۆتى سىن، «تيسە تەرەككە، تيمەسە بۇتاققا» شاشىلعان ارتىق سوزدەر كوبەيسە يدەولوگتار رەجيسسەردى بۇدان ءارى قورعاۋدان باس تارتارى انىق. ءقازىر تەرگەۋ تەك تۇرسىنوۆتىڭ سەرىكتەسىنە قاتىستى باعىتتا جۇرۋدە. ءبىراق ءبارى تەز وزگەرىپ كەتۋى مۇمكىن.

قازنەت رەاكسياسى

قوعام بەلسەندىسى، كاسىپكەر جانە مەديا-كوممۋنيكاسيا سالاسىنىڭ ساراپشىسى نازىم جانعازى بەلگىلى رەجيسسەر ەرمەك تۇرسىنوۆتىڭ ەلدەن كەتۋى مەن ونىڭ ايتقان سىنىنا قاتىستى پىكىر ءبىلدىرىپ، الەۋمەتتىك جەلىدە كولەمدى جازبا قالدىردى. ونىڭ ايتۋىنشا، تۇرسىنوۆتىڭ ارەكەتى – جەكە تاڭداۋ عانا ەمەس، قوعامعا بەرىلگەن سيگنال. الايدا بۇل سيگنالدىڭ استارىندا قايشىلىقتى ءمان جاتىر.

نازىم جانعازى تۇرسىنوۆتىڭ ەسىمى قازاقستاندىق مادەنيەت كەڭىستىگىندە تۇراقتى ءارى بەدەلدى برەندكە اينالعانىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ فيلمدەرى، سۇحباتتارى مەن اۆتورلىق ماتىندەرى ۇنەمى پىكىرتالاس، تالداۋ مەن قوعامدىق قىزۋ پىكىرگە ارقاۋ بولىپ كەلەدى. رەجيسسەردىڭ كينەماتوگرافيالىق ءتىلى مەن وتكىر، كەيدە ادەيى وپپوزيسيالىق رەڭكتەگى ويلارى قوعامدا ەرەكشە باعالانادى.

الايدا سوڭعى جىلدارى جانعازى ونىڭ ريتوريكاسىندا ءبىر باعىتتىڭ ايقىن بايقالا باستاعانىن ايتادى: ەرمەك تۇرسىنوۆ تۇراقتى تۇردە مەملەكەتتى، جۇيەنى، شەنەۋنىكتەردى، مادەني ساياساتتى جانە ءتىپتى ءوز اۋديتورياسىن دا سىناۋمەن كەلەدى. "وزىنەن باسقانىڭ ءبارى كىنالى"، — دەيدى اۆتور.

جازبادا ەرەكشە نازار اۋداراتىن تۇس – تۇرسىنوۆتىڭ فيلمدەرىنىڭ كوپشىلىگى مەملەكەت قارجىلاندىرۋىمەن تۇسىرىلگەنى. اشىق دەرەككوزدەرگە سۇيەنسەك، "كەلىننەن" باستاپ "شىراقشىعا" دەيىنگى فەستيۆالدىك فيلمدەرگە مەملەكەتتەن 13 ميلليون اقش دوللارىنان استام قارجى بولىنگەن. بۇل – سالىق تولەۋشىلەردىڭ، ياعني قاراپايىم ازاماتتاردىڭ اقشاسى.

"وسى جۇيەنىڭ ارقاسىندا ەكى ونجىلدىق بويى شىعارماشىلىعىن جۇزەگە اسىرعان ادام ەندى ءدال سول جۇيەنى ايىپتاپ كەتىپ بارا جاتسا – بۇل ەڭ كەمى ادىلەتسىزدىك"، – دەيدى نازىم جانعازى. ونىڭ ايتۋىنشا، شىنايى تاۋەلسىز سۋرەتكەر بولعىڭ كەلسە، مەملەكەتتىڭ اقشاسىنا ەمەس، جەكە مەسەناتتار مەن پلاتفورمالارعا ارقا سۇيەپ، قيىن جولمەن ءجۇرۋ قاجەت.

جانعازى تۇرسىنوۆتىڭ ەلدەن كەتۋ قۇقىعىنا قارسى ەمەس. "مۇمكىن، وتباسى شەتەلدە تۇراتىن شىعار، مۇمكىن، تىنىشتىقتى قالايتىن بولار. ءبارىن تۇسىنۋگە بولادى"، – دەيدى ول. ءبىراق ماسەلە – ونىڭ بۇل قادامىنا قانداي ءمان بەرگەنىندە.

"ەگەر بۇل ارەكەت ‘جۇيەدەن تۇڭىلگەن پايعامباردىڭ’ ءۇنى رەتىندە ۇسىنىلسا، وندا بۇل ەلدە قالعان، كۇن سايىن وسى جۇيەمەن كەلىسىپ جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ازاماتتار ءۇشىن دەموتيۆاسيا كوزىنە اينالادى"، – دەيدى ول. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل – بولشەكتەۋ ەمەس، بىرىكتىرۋ كەرەك كەزدە ايتىلىپ وتىرعان، ورىنسىز ءارى ءقاۋىپتى مەسسەدج.

جازبانىڭ سوڭىندا نازىم جانعازى تۇرسىنوۆتىڭ تاڭداۋىن جەكە پىكىر رەتىندە قۇرمەتتەيتىنىن، ءبىراق ونىڭ ارتىندا قالعان "وشكەن جەردىڭ" اۋىر سالماعى بار ەكەنىن ەسكەرتەدى.

"كەتىپ بارا جاتىپ، ءىز ەمەس، ءورت قالدىرۋ – بۇل كۇش ەمەس، بۇل جاتسىنۋدىڭ كورىنىسى. ال ناعىز ونەر – ءتىپتى جەتىلمەگەن جاعدايدا دا، ءمىنسىز مۇمكىندىك بولماسا دا، ەڭ الدىمەن، قۇرمەتتەن تۋادى. قاسىڭدا قالىپ، بىرگە كەلە جاتقان ادامدارعا دەگەن قۇرمەتتەن"، – دەيدى ول.

جۋرناليست ازامات ەرعالييەۆتىڭ ەرمەك تۇرسىنوۆ تۋرالى جازباسى نازىم جانعازىنىڭ پىكىرىنە جاۋاپ رەتىندە جازىلعانداي كورىندى.

ەرعالييەۆ بۇل جاعدايعا ءبىرجاقتى باعا بەرۋگە قارسى ەكەنىن، سىنشىلاردىڭ ەكىجۇزدىلىگىن اتاپ ءوتتى.

ازامات ەرعالييەۆ جازباسىندا: «ەرمەك تۇرسىنوۆ كەتتى. “شىعارماشىلىقپەن اينالىسا المايمىن، مەنى بۇل ەلدەن ىعىستىردى”، – دەدى دە، ءۇنىن شىعارىپ، ساحنادان كەتىپ قالدى»، – دەيدى. ول مۇنى ءبىر شەشىمدى، ىشكى ءۇنىن ايتقان ادامنىڭ ارەكەتى رەتىندە سيپاتتايدى.

ءبىراق ءدال وسى ساتتە الەۋمەتتىك جەلىدە رەجيسسەرگە باعىتتالعان سالقىن ءارى كەكەسىنگە تولى جازبالار قاپتاپ كەتكەنىن ايتادى. «بيۋدجەت ەسەبىنەن ءومىر ءسۇردى، كورەرمەنى جوق فيلمدەر ءتۇسىردى، ەندى ەلدى جامانداپ كەتتى – بۇل دۇرىس ەمەس» دەگەن پىكىرلەر جيىلەگەن.

ەرعالييەۆ بۇل رەاكسيانى "ىڭعايلى ءارى ءتاڭدامالى-پريميتيۆتى جاۋاپ" دەپ باعالايدى.

جۋرناليست حالىقتىڭ ونجىلدىقتار بويى تەك رەجيسسەرلەردى ەمەس، شەنەۋنىكتەردى، بۇرىنعى بيلىك وكىلدەرىن دە "اسىراعانىن" ەسكە سالادى.

«بۇرىنعى بيلىكتىڭ وكىلدەرى مەن ولاردىڭ وتباسىلارى حالىق ەسەبىنەن ءومىر ءسۇرىپ، ەلدەن كەتتى. ءبىراق سول كەزدە ولاردى بىرەۋ سىنعا الىپ پا ەدى؟» – دەپ سۇرايدى ول.

ازامات ەرعالييەۆ بۇرىنعى بيلىك وكىلدەرىن "وتكەننىڭ ساۋلەتشىلەرى" دەپ اتاپ، ولاردىڭ دا ءوز سالاسىندا "شىعارماشىلىقپەن اينالىسقانىن"، ءبىراق بۇل سالانىڭ كينو ەمەس، ناقتى سەكتور – دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم بەرۋ، سوت جۇيەسى مەن جول قۇرىلىسى ەكەنىن ەسكە سالادى.

جۋرناليست رەجيسسەردىڭ كينوتۋىندىلارىنا قاتىستى جەكە كوزقاراسىن دا اشىق ايتادى.

"تۇرسىنوۆتىڭ شىعارماشىلىعى ۇناي ما؟ جوق، ۇنامايدى. ءبىراق كوركەم ونەر يەسىن كەز كەلگەن ادام سىناي الادى. ءبىراق سوعان شابىت بەرگەن ادامعا تاس لاقتىرا الاسىڭ با؟ ءقازىر “بيۋدجەت ەسەبىنەن ءومىر ءسۇردى” دەپ كوزدەرى اشىلىپ جاتقاندارعا قاراپ، ءبىر عانا نارسە ايتقىم كەلەدى: ءادىل بولىڭدار. ەگەر تاس لاقتىرعىڭ كەلسە – وندا وسى وتىز جىلدىقتىڭ باس رەجيسسەرىنە دە بىر-ەكى تاس لاقتىر. ايتۋلارىنشا، ول دا ءقازىر بۇل ەلدە جوق. كىتاپ تا جازىپ ۇلگەرگەن. ساتىلىمى قالاي ەكەن؟ مۇمكىن ول دا بيۋدجەت ەسەبىنەن بە؟"، – دەپ تۇيىندەدى ازامات ەرعالييەۆ.

سونىمەن قاتار،جۋرناليست گۇلبانۋ ابەنوۆا دا بەلگىلى رەجيسسەر جانە جازۋشى ەرمەك تۇرسىنوۆتىڭ ەلدەن كەتۋىنە بايلانىستى ءوز پىكىرىن ءبىلدىرىپ، ونىڭ Facebook جەلىسىندەگى ەموسياعا تولى جازباسىن تالدادى. ول رەجيسسەردىڭ بۇل ارەكەتىن ەميگراسيا ەمەس، قاشۋعا ۇقسايتىنىن ايتىپ، كۇمانىن اشىق ءبىلدىردى.

ابەنوۆانىڭ جازۋىنشا، تۇرسىنوۆ Facebook-تەگى قوشتاسۋ جازباسىندا قازاقستاننان كەتكەنىن، ەلدە ءومىر ءسۇرۋدىڭ قيىن بولعانىن، شىعارماشىلىقتىڭ تۇرالاعانىن جانە ءاربىر قادامىنا اگرەسسيامەن جاۋاپ بەرىلگەنىن ايتىپتى. 

«تاعى ءبىر ەركىن ويلايتىن اۆتور جۇيەگە ۇناماي، قۋعىنعا ۇشىرادى دەگەن اسەر قالدىرادى»، – دەيدى.

الايدا ول بۇل وقيعانىڭ ار جاعىندا الدەقايدا شىنايى، ءبىر شىندىق جاسىرىن تۇرعانىن مەڭزەيدى. گۇلبانۋ ابەنوۆا تۇرسىنوۆتى ءوزىنىڭ جۋرناليستىك تاجىريبەسىندە مەملەكەت تاراپىنان ەڭ كوپ قولداۋ العان رەجيسسەرلەردىڭ ءبىرى رەتىندە سيپاتتايدى.

«PR جاعىنان دا ءاردايىم مىقتى بولدى. ونىڭ فيلمدەرى جايلى پىكىرلەردى وقىعاندا، راسىمەن "مەن كينو تۇسىنبەيتىن شىعارمىن" دەپ قالاتىنمىن. وندا تالانتى، تەرەڭ ويى مەن رۋحانيلىعى قايدا؟» – دەپ جازادى جۋرناليست.

جۋرناليست تۇرسىنوۆتىڭ سوڭعى تۇسىرگەن «بەسمويناق» فيلمىنە جەكە توقتالادى. ونىڭ دەرەگىنشە، بۇل فيلمگە مەملەكەت تاراپىنان 500 ميلليون تەڭگە بولىنگەن، ءبىراق فيلم 2022 جىلدىڭ سوڭىندا اياقتالعانىمەن، ءالى كۇنگە دەيىن كورسەتىلمەگەن.

«اۋەلى پاندەميا كىنالى دەدى، كەيىن ناشار ماركەتينگ، ودان سوڭ پروديۋسەر جوق دەدى. قىسقاسى،تۇرسىنوۆتان باسقانىڭ ءبارى كىنالى»، – دەيدى ول.

گۇلبانۋ ابەنوۆانىڭ ايتۋىنشا، رەجيسسەردىڭ ۇنسىزدىگى ۇيىندەگى جانە اينالاسىنداعى پروديۋسەرلەردىڭ ۇيلەرىندە ءتىنتۋ باستالعانعا دەيىن ساقتالعان. سول كەزدەن باستاپ تۇرسىنوۆ قىسىم كورىپ جاتقانىن مالىمدەي باستادى.

«ونىڭ مالىمدەمەلەرى انتيكور تاراپىنان قىزىعۋشىلىق پايدا بولعان كەزەڭمەن تۇسپا-تۇس كەلدى. “اقشا قايدا؟”، “فيلمدەر قايدا؟”، “500 ميلليونعا تۇسىرىلگەن تۋىندى نەگە سورەدە شاڭ باسىپ جاتىر؟” دەگەن سۇراقتار كوبەيە باستادى. ال اقىلعا قونىمدى جاۋاپتاردىڭ ورنىنا ەموسيالىق جازبا مەن بارسەلوناعا بيلەت كەلدى»، – دەيدى ول.

ابەنوۆانىڭ جازۋىنشا، ەرمەك تۇرسىنوۆتىڭ وتباسى سوڭعى ون جىلدان بەرى يسپانيادا تۇرادى. ول دا ءجيى شەتەلگە ۇشىپ تۇرعان. ءتىپتى "كەنجە" ءفيلمىنىڭ كەيبىر ساحنالارى يسپانيادا تۇسىرىلگەن جانە ءبارى مەملەكەتتىك قارجىعا جۇزەگە اسقان.

«قازاقستان – تابىس كوزى، ال ءومىر، وتباسى، جوسپار – ەۋروپادا. ياعني، ەلدەن كەتۋ بۇرىننان جوسپارلانعان. قوسارلانعان ستاندارت تەك شەنەۋنىكتەرگە عانا ءتان ەمەس»، – دەيدى جۋرناليست.

تۇرسىنوۆتىڭ بۇرىنعى بيلىكپەن، اسىرەسە مادەنيەت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەديۇلىمەن تىعىز بايلانىستا بولعانىن دا اتاپ وتەدى. سول كەزدە وعان ءىرى بيۋدجەتتەر ءبولىنىپ وتىرعان. بۇل كەزەڭدە ەشقانداي قىسىم تۋرالى اڭگىمە بولماعانىن ايتادى.

«جۇيە ونىڭ پايداسىنا جۇمىس ىستەگەن كەزدە، ءبارى جاقسى ەدى. ەندى سۇراقتار پايدا بولعان كەزدە، كەتىپ قالدى. بۇل ەميگراسيا ەمەس، بۇل – قاشۋ ەمەس پە؟» – دەپ جازادى ابەنوۆا.

جۋرناليست جازباسىنىڭ سوڭىندا تۇرسىنوۆ ەندى “تالانتتى، ادىلدىك ءۇشىن كۇرەسكەن ادام” رەتىندە يسپانيادا وتىرىپ، كۇندە “buەnos días” دەپ باستالاتىن جازبالارمەن ەلدى سىناپ وتىرۋى مۇمكىن ەكەنىن مەڭزەيدى.

ول مۇنداي سەنارييدىڭ توزىعى جەتكەن ۇلگى ەكەنىن جانە شىنايى ەميگراسيا مەن كۇيزەلىستەن تۋعان قاشۋدى اجىراتا ءبىلۋ كەرەكتىگىن ۇسىنادى.

بۇل جايتقا قاتىستى جۋرناليست ايان شارىپبايەۆ تا پىكىر ءبىلدىردى. ول تۇرسىنوۆتىڭ ءماجبۇرلى ەميگراسياسىن قوعامنىڭ قالىپتى جاعدايداي قابىلداپ وتىرعانىن اشىنا جەتكىزدى. ايان شارىپبايەۆ جازباسىندا ەرمەك تۇرسىنوۆتىڭ ەلدەن جايدان داي كەتپەگەنىن اتاپ ءوتتى.

«ول گاسترولگە، دەمالىسقا نە حالىقارالىق ساپارعا دا كەتكەن جوق. ول – ءوز سوزىمەن ايتقاندا، “ءبىرجاقتى بيلەت الۋعا ءماجبۇر بولعان” ادام رەتىندە كەتتى»، – دەيدى جۋرناليست.

شارىپبايەۆ تۇرسىنوۆتىڭ بىرنەشە جۇمىسىن كورگەنىن ايتادى – «كەلىن»، «شال» جانە الداعى ۋاقىتتا «بەسمويناقتى» كورگىسى كەلەتىنىن دە اتاپ وتەدى. الايدا ول رەجيسسەردىڭ تۋىندىلارىنا قاتىستى ەكىۇشتى اسەردە قالعانىن جازادى.

«ماعان (مۇمكىن، تەك ماعان عانا شىعار) كەيدە ونىڭ جۇمىستارى ارتىق پافوس پەن پوزاعا تولى كورىنەتىن. تەرەڭدىك كۇتكەن جەردە ۇزاق كادرلار مەن “كرۋپنىي پلان” كوپ ەدى»، – دەيدى ول. بۇل تۋرالى رەجيسسەرمەن پىكىر الماسقىسى كەلگەنىن، ءبىراق اڭگىمە كينو ەمەس، ساياساتقا ويىسا بەرگەنىن دە قوسىپ ءوتتى.

الايدا شارىپبايەۆ تۇرسىنوۆتىڭ شىعارماشىلىق ءستيلىن ۇناتپاسا دا، ونىڭ ءوز جولى بار ەكەنىن مويىندايدى:

«بۇل – ونىڭ كينوسى. ونىڭ ويلاۋ، سەزىنۋ، داۋلاسۋ، قاتەلەسۋ ءتاسىلى. ال بۇل – ونىڭ قۇقىعى! ءبىز – قوعام رەتىندە، ونى تىڭداۋعا، كەلىسپەۋگە، پىكىر الماسۋعا قۇقىلىمىز. ءبىراق... ءبىراق، قارعاپ، جاپپاي جابىلۋعا حاقىمىز جوق قوي!»

جۋرناليست تۇرسىنوۆتىڭ مالىمدەمەسىن وقۋ اۋىر ەكەنىن جاسىرمايدى. سەبەبى پىكىرىنە كەلىسپەسەڭ دە، ءتىپتى ازىلدەرىن جاتتاپ السا دا، باستى نارسەنى – رەجيسسەردىڭ ءتۇڭىلۋىن تۇسىنۋگە بولادى دەيدى.

«ول شاعىم ايتىپ وتىرعان جوق، تەك كۋالىك بەرىپ وتىر. ادامدى مادەني ومىردەن، قوعامدىق كەڭىستىكتەن بىرتىندەپ، جۇيەلى تۇردە قالاي ىعىستىراتىنىن كورسەتىپ وتىر»، – دەيدى شارىپبايەۆ.

الايدا ودان دا قورقىنىشتى نارسە – قوعامنىڭ مۇنداي جاعدايعا ۇيرەنىپ كەتۋى ەكەنىن اتاپ وتەدى.

«بىرەۋدىڭ “مەنى ەلدەن قۋىپ شىقتى” دەگەن سوزىنەن شوشىمايتىن بولدىق. ونى جاي عانا “تاعى ءبىرى ەكەن” دەپ قابىلدايمىز. كوپ ويلانادى، قاتتى سويلەيدى، ەفيرگە لايىق ەمەس دەپ قويا سالامىز»، – دەيدى ول.

ايان شارىپبايەۆ قوعامنىڭ ىشكى وزگەرىسىن دە سىنعا الادى. ونىڭ ايتۋىنشا، قوعام جازۋشىلاردى، رەجيسسەرلەردى، جۋرناليستەردى، مۋزىكانتتاردى بىرتىندەپ ومىردەن ىسىرىپ تاستاۋدى قالىپتى ۇردىسكە اينالدىرعان.

«ءبىز ءوز ادامىمىزدى قورعامايتىن بولدىق. ءتىپتى داۋلاسۋدىڭ وزىنەن قورقامىز – سەبەبى داۋ شىنايى پىكىر الماسۋ ەمەس، رەپرەسسياعا سەبەپ بولىپ كەتۋى مۇمكىن»، – دەپ تۇيىندەيدى جۋرناليست.

ونىڭ ويىنشا، قازىرگى بيلىك بۇل ارەكەتتەردى “ءۇنسىز”، “فورمالدى جانجالسىز” جاسايدى – بۇل دا جۇيەنىڭ بەيرەسمي، ءبىراق سالماقتى رەپرەسسيالىق تەتىگىنە اينالعان.