بۇل مەملەكەتتىك مەكەمە، بىرىنشىدەن، جول قاۋىپسىزدىگىن ۇيىمداستىرۋعا جاۋاپتى. ەكىنشىدەن، جولاۋشى تاسىمالداۋدى ۇيىمداستىرۋمەن اينالىسادى، ال ۇشىنشىدەن، ەلورداداعى جولدار مەن كولىك نىساندارىن سالۋ باعىتىندا ەڭبەك ەتەدى. ناتيجەلەر دە جوق ەمەس، وڭ دۇنيەلەردى كۇن سايىن ەلوردا كوشەلەرىنەن بايقاپ، كورىپ ءجۇرمىز.
«جولاۋشىلار تاسىمالى سالاسىنا توقتالاتىن بولساق، بۇگىندە ءبىز ەلوردادا ون جاڭا باعىتتى ىسكە قوستىق، قوعامدىق كولىك باعىتتارىنىڭ 20-دان استام سحەماسىن وڭتايلاندىردىق. ورتاشا جول جوندەۋ، ياعني كوشە جولدارى جەلىسىنىڭ جاي-كۇيىن ساقتاۋ اياسىندا 250-گە جۋىق كوشەنى جوندەپ، جالپى ۇزىندىعى 150 شاقىرىمدى قۇرايتىن 14 جاڭا كوشە سالدىق. اعىمداعى جىلعا دا جۇمىس جوسپارى جاسالدى. ماسەلەن، بيىل قالانىڭ تاعى 100-گە جۋىق كوشەسىن وڭدەپ، 14 نىسان بويىنشا جۇمىستى جالعاستىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز، ونىڭ 7ء-ۋى كۇردەلى قۇرىلىس اياسىندا تولىعىمەن اياقتالادى»، - دەپ مالىمدەدى باسقارماسى باسشىسى جانسۇلتان ساپاربايەۆ.
ول ەلوردانىڭ جول توسەمىن جوندەۋ جۇمىستارى قانشالىقتى ءجيى جۇرگىزىلەتىنىن دە اتاپ ءوتتى. كوپ نارسە جول قۇرىلىسى ماتەريالدارىنىڭ ساپاسىنا، جۇمىس كۇشى مەن تەحنيكاعا بايلانىستى. بيىل ەلوردادا العاش رەت جاڭا تەحنولوگيالار قولدانىلىپ جاتىر. ولار جولداردى بۇزىلۋدان قورعايدى جانە ۋچاسكەلەردەگى جوندەۋ سانىن ازايتاتىن قورعانىس قاباتىن قويۋعا كومەكتەسەدى.
«ونيكس» ادىسىمەن ەلوردانىڭ ورتالىق ساياباعىنا شاڭعى روليكتى جولىن، ال «كومسومولسكيي» تۇرعىن ءۇي كەشەنىندەگى «ميكروسەرفەيس» تەحنولوگياسىن قولدانا وتىرىپ، دومالاق انا كوشەسىن توسەدىك. الايدا، سوڭعى كەزدەرى جوندەلىپ بىتكەن قابانباي باتىر داڭعىلىنىڭ بويىندا جاڭا تەحنولوگيالار قولدانىلعان جوق. ويتكەنى، بۇل ۋچاسكەنىڭ جوندەۋ جۇمىستارى ورتاشا جوندەۋ اياسىندا جۇرگىزىلدى»، - دەپ ءتۇسىندىردى جاۋاپتى مامان.
وسى جىلى عانا ۇلى دالا داڭعىلىنداعى كوپىر پايدالانۋعا بەرىلدى. بۇل نىسان ەسىلدىڭ قوس قاپتالىن جۇرگىزۋشىلەرگە ءبىرشاما جاقىنداتقانىن مويىنداۋعا ءتيىسپىز. ءقازىر الاش تاس جولى كوپىرىنە اسفالت توسەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. تاۋەلسىزدىك كوپىرىنە كەلەتىن بولساق، قازىرگى ۋاقىتتا كوپىرلەرگە جاقىن جەرلەرگە توپىراق تولتىرۋ، نىساندى بەتونداۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. قۇرىلىس 2023 جىلى اياقتالاتىن كورىنەدى.
جانسۇلتان بەردىبەك ۇلى ازاماتتار اراسىندا تالقىلاناتىن تاعى ءبىر تاقىرىپ – ەلوردا جولدارىنداعى كولىك تۇراقتارى تۋرالى اڭگىمەلەدى. «Astana Parking Space» جشس-مەن جاسالعان كەلىسىمگە سايكەس، ءقازىر استانا قالاسىندا 5 مىڭنان استام اقىلى اۆتوتۇراق بار. الايدا، ولار «التىن القا»، «كۇمىس القا» توسبەلگىلەرىنىڭ يەلەرى، سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونىنداعى سىناقتاردان زارداپ شەككەندەر، بارلىق ساناتتاعى ارداگەرلەر، مۇگەدەك بالالاردىڭ اتا-انالارى مەن قامقورشىلارى ءۇشىن تەگىن.
سونىمەن قاتار، بۇل اۋماقتاردا اقىلى كۇندەلىكتى جازىلىمدار جۇمىس ىستەيدى، ولار كۇندىزگى ۋاقىتتا كولىكتەردى اقىلى تۇراق ورناتىلعان قالانىڭ ءارتۇرلى بولىكتەرىندە قالدىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سونداي-اق دەمالىس، مەرەكە جانە جۇمىس كۇندەرى ساعات 19.00-دەن تاڭعى 7-گە دەيىن جۇرگىزۋشىلەر ءۇشىن اقىسىز قىزمەت ەتەدى.
«اقىلى تۇراقتاردان تۇسكەن قارجىنىڭ باسىم بولىگى ەلوردا بيۋدجەتىنە تۇسەدى. سەرىكتەسپەن جاسالعان كەلىسىمگە سايكەس، ول تابىستىڭ از بولىگىن الۋعا قۇقىلى. سەبەبى، جەكە اۆتوتۇراقتاردى ۇستاۋعا كەتەتىن بارلىق شىعىنداردى مەملەكەتتىك-جەكەشەلىك ارىپتەستىك اياسىندا كوتەرەمىز. تولەمدەردىڭ بارلىعى بەينەتۇسىرىلىم ارقىلى جازىلادى، ونى دا سەرىكتەسىمىز – «Astana Parking Space» ج ش س جۇرگىزىپ جاتىر»، - دەپ اتاپ ءوتتى باسقارما باسشىسى.
جانسۇلتان ساپاربايەۆتىڭ سوزىنشە، ەلوردانىڭ قالا ماڭىنداعى 35 ەلدى مەكەنى 25 مارشرۋتپەن قامتاماسىز ەتىلگەن. بۇل باعىتتارعا استانا قالاسىنىڭ 1ء-شى كوممۋنالدىق كولىكتەر پاركى جاۋاپتى. الايدا، ەلوردادا جولاۋشىلار تاسىمالدايتىن جىلجىمالى قۇرام ءالى دە تاپشى. جەرگىلىكتى اكىمدىك جەكە ينۆەستورلارمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىپ جاتىر، ولار ءوز قاراجاتتارى ەسەبىنەن قالاعا تاعى 100 ەلەكتروبۋس اكەلەدى، بۇل، ارينە، ەلورداداعى اۆتوبۋستاردىڭ جاعدايىن جاقسارتا تۇسەدى دەگەن ءسوز. بۇل جاڭالىق ءوز تيىمدىلىگىن كورسەتەتىنى دە اقيقات. بىرىنشىدەن، ول ەلەكتروبۋستار قورشاعان ورتاعا ەميسسيالاردى ازايتادى، ەكىنشىدەن، كليماتتىق باقىلاۋمەن جانە مۇگەدەكتەرگە ارنالعان پاندۋستارمەن جابدىقتالعان. ءبىر ەلەكتروبۋستىڭ سىيىمدىلىعى 50 ورىننان ءسال اسادى.
جاۋاپتى مامان ەلەكتروبۋستاردىڭ كليماتتىق باقىلاۋى تۋرالى تولىعىراق توقتالدى. ويتكەنى، جولاۋشىلار تاراپىنان №50، 70ء-شى باعىتتاردىڭ جاعدايى وتە ناشار ەكەنى ايتىلادى، ادامدار جازدا سالوندا ىسىپ، قىستا توڭىپ قالادى.
«ءيا، دۇرىس ايتاسىز، ءبىز بۇل قولايسىزدىقتاردى بىلەمىز. ءبىز بۇل ماسەلە بويىنشا جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. №70 باعىتقا قاتىستى: وسى باعىتقا قىزمەت كورسەتەتىن «جورعا» ج ش س بيىل ءوز اۆتوپاركىنە جاڭا اۆتوبۋستار الۋدى جوسپارلاپ وتىر.
تاعى ءبىر وزەكتى ماسەلە – LRT قۇرىلىسىن ودان ءارى جالعاستىرۋ. ءبىز قالا تۇرعىندارى اراسىندا ساۋالناما جۇرگىزدىك، وعان سايكەس رەسپوندەنتتەردىڭ 50 پايىزدان استامى LRT قۇرىلىسىنا داۋىس بەردى. سونداي-اق، ەلوردانىڭ وتە جىلدام ءوسىپ، دامىپ كەلە جاتقانىن اتاپ وتكەن ءجون. 2030 جىلعا قاراي قالا حالقىنىڭ سانى 2 ميلليون ادامنان اسۋى ءتيىس. تيىسىنشە، مەنىڭ ويىمشا، قالامىزعا جەلىلىك كولىك قاجەت. ءقازىر بۇل ماسەلەنى قارجىلاندىرۋ ماسەلەسى قاراستىرىلۋدا. ءبىرشاما شەشىلدى دەسەك تە بولادى. دەمەك، بۇل زاماناۋي كولىك ءتۇرىنىڭ دە يگىلىگىن استانالىقتار كورەتىن كۇن الىس»، - دەدى جانسۇلتان بەردىبەك ۇلى.