تاۋەلسىز جاڭا مەملەكەت قازاقستاندا جۇرگىزىلگەن رەفورمالاردىڭ ساتتىلىگى ەلورداسىن كوشىرۋگە قاتىستى ماسەلەنىڭ شەشىلۋىنە بايلانىستى ەدى.

جاڭا قازاقستاندى جاڭا ەلوردادا قالىپتاستىرۋ كەرەك بولدى. قازاقستان پرەزيدەنتى 1993 جىلدىڭ سوڭىندا ەلورداسىن الماتىدان رەسپۋبليكانىڭ باسقا ءبىر قالاسىنا كوشىرۋ قاجەتتىگىن العاش رەت جاريا ەتتى. بۇل جاڭا باستاماعا مۇلدەم سەنبەگەندەر، كۇمانمەن قاراعاندار از بولعان جوق. كوپشىلىك ىزعىعان جەل مەن قاقاعان ايازدان قورىقتى. رەسمي دەڭگەيدە بۇل باستاما 1994 جىلى 6 شىلدەدە ن.نازاربايەۆتىڭ رەسپۋبليكانىڭ جوعارعى كەڭەسى سەسسياسىندا سويلەگەن سوزىندە ايتىلدى. دەپۋتاتتار قولداپ، شۇعىل تۇردە ەلوردانى كوشىرۋدىڭ تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمەسىن ازىرلەۋگە نۇسقاۋ بەرگەن قاۋلىنى قابىلدادى. بۇدان كەيىنگى وقيعا بىلايشا ءوربىدى: 1995 جىلدىڭ 15 قىركۇيەگىندە مەملەكەت باسشىسى ەلوردانى اقمولاعا كوشىرۋ تۋرالى جارلىققا قول قويدى دا، وسى جىلدىڭ 28 قىركۇيەگىندە ۇكىمەت مەملەكەتتىك مەكەمەلەردى كوشىرۋ جونىندەگى كوميسسيانى قۇردى. دەسەك تە، قاراجات جاعى تىم تاپشى ەدى. تاۋەكەلشىل قادامدارعا بارۋ كەرەك. مۇنى كەشىكتىرۋگە بولمايتىن ەدى. سوندىقتان دا 1995 جىلى «جاڭا استانا» ارنايى قورى قۇرىلدى. ول جاڭا ەلوردانىڭ بوي كوتەرۋىن تۇرعىن ۇيلەر مەن ۇكىمەتتىك عيماراتتاردىڭ قۇرىلىسىن قارجىلاندىرۋدى قامتاماسىز ەتۋى ءتيىس بولدى. 1996 جىلى مەملەكەت باسشىلىعى قوسىمشا قارجى كوزىن تارتۋ ماقساتىندا "ارنايى ەكونوميكالىق ايماق" قۇردى. 1997 جىلدىڭ 20 قازانىندا تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ ومىرىندە ماڭىزدى تاريحي وقيعا - اقمولا ەلىمىزدىڭ استاناسى اتاندى.
1997 جىلعى 8 قاراشادا ەلورداعا مەملەكەتتىك بيلىكتىڭ ەرەكشەلىك بەلگىلەرى – تۋ، ەلتاڭبا جانە پرەزيدەنت شتاندارتى اكەلىندى. اقمولا وسىلاي ەل استاناسىنا اينالدى.ۇرىستا تۇرىس جوق. الاتاۋدىڭ مامىراجاي باۋىرىنان ارقانىڭ داۋىلىن باعىندىرۋ اپ-ساتتە باستالىپ كەتتى.
ادام تاريحتى جاسايدى، تاريح ادامدى سىنايدى. ال سىناقتى كوتەرگەندى ەلى دە قۇرمەتتەيدى، جۇرتى دا جاقتايدى. قازاقتا وسىنداي سان قاتپارلى سىناقتان سۇرىنبەي ءوتىپ، كوپشىلىكتىڭ كوڭىلىنەن شىعىپ جۇرگەن جايساڭ جاندار استانانىڭ ىرگەتاسىن قالادى.
ولار ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك الىپ، دەربەس مەملەكەتىمىز قۇرىلا باستاعان تالماۋىر تۇستا جاڭا ەكونوميكالىق قاتىناستى يگەرۋگە باتىل كىرىسكەن ساناۋلى قايراتكەرلەردىڭ قاتارىنان. جاڭا ەلوراداعا اسا جاۋاپتى، اسا ىسكەر باسشى قاجەتتىگى ءسوزسىز ەدى. تاڭداۋ جاقسىبەكوۆكە ءتۇستى. ءسويتىپ، 1997 جىلدىڭ 10 جەلتوقسانىندا ادىلبەك جاقسىبەكوۆ جاڭا استانانىڭ العاشقى اكىمى بولىپ تاعايىندالدى.
جاڭا 1998 جىلدى رەسپۋبليكامىز جاڭا ەلوردامەن قارسى الدى. باس شاھارعا سونى وزگەرىس، جاڭا لەپ كەلدى. بۇل جاڭا، وراسان زور اۋقىمداعى جانە بۇرىن-سوڭدى بولماعان قىسقا مەرزىمدە ىسكە اسىرىلعان مەگاجوبانىڭ باستاماسى بولدى. قوعامدىق سانانى كوممۋنيستىك، وتارشىلدىق كوزقاراستاردان ارىلتۋ ماقساتىندا قالا كوشەلەرىنىڭ اتاۋى وزگەرتىلە باستادى. جاڭا ەلوردا كوشەلەرى اتاۋىنىڭ باسىم بولىگىندە «مەنمۇندالاپ» تۇرعان كوممۋنيستىك «بوياۋدى» كەتىرۋ قولعا الىندى. تەك 1997-1999 جىلدار ارالىعىندا قالاداعى كاچەنكو - ماناس، ك. ماركس – كەنەسارى، وكتيابرسكايا – م. اۋەزوۆ، كومسومولسكايا – جەلتوقسان، لەنين – اباي، وردجونيكيدزە – وتىرار، بۋدەننىي – قورقىت، كۋيبىشيەۆ – باياناۋىل، ميكويان – سىرداريا، مونين – اقجايىق، تەلمان – س. تورايعىروۆ، شميدت – م. دۋلاتوۆ، سوسياليستيچەسكايا – م.ح. دۋلاتي، كرۋپسكايا – ش. بوكەيەۆ، كراۆسوۆ – ل.ن. گۋميليەۆ، كراسنوارمەيسكايا – ت. رىسقۇلوۆ، پەرۆويمايسكايا – قاراساي باتىر، اۆدەيەۆ – ش. ءۋاليحانوۆ، ليتەينايا – ءيمانجۇسىپ كوشەسى بولىپ اتاۋى وزگەرتىلدى.
بۇل شىعىس پەن باتىستىڭ وزىق مادەني جانە ساۋلەت ۇلگىلەرىن ۇيلەستىرە وتىرىپ بۇگىنگى زامان تالابىنا ساي، سونىمەن قاتار ۇلتتىق بوياۋى قانىق، وزىندىك ورنەگى بار وزگەشە قالا سالۋ جولىنداعى ازىرگە ۇشى-قيىرى كورىنبەيتىن جۇمىستىڭ باسى عانا بولاتىن. 1998 جىلدىڭ 6 مامىرىندا اقمولا قالاسىنىڭ اتاۋى پرەزيدەنت جارلىعىمەن استانا بولىپ وزگەرتىلىپ، ەلوردادا سارىارقا جانە الماتى اۋدانى قۇرىلدى. ال 9 مامىردا استانا قازاقستان، ازەربايجان، وزبەكستان، قىرعىزستان، تۇركيا پرەزيدەنتى، تۇرىكمەنستاننىڭ ءماجىلىس ءتوراعاسى قاتىسقان تۇركى تىلدەس مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ العاشقى ءسامميتىن وتكىزدى. 20 مامىردا پرەزيدەنت ن.نازاربايەۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسى استاناسىنىڭ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭعا قول قويىپ، ەل استاناسىنىڭ قۇقىقتىق مارتەبەسىن، ساياسي جانە ەكونوميكالىق نەگىزدەرىن ايقىنداپ بەردى. كەشەگىسىز بۇگىن، بۇگىنسىز بولاشاق جوق. وسكەلەڭ ۇرپاق رۋحاني بايلىق پەن ۇلتتىق جادىگەرلەردى ءتانىپ-بىلۋ ارقىلى وزىنە ساباق الادى، ومىرلىك باعىت-باعدار ۇستانىپ، ەلىنىڭ جارقىن يگىلىكتەرىن تانيدى. ەلدىك مۇددەگە جۇمىلادى. وسىناۋ ومىرشەڭ قاعيدانى قاپەرىندە ۇستاعان قالا اكىمدىگى 9 ماۋسىم كۇنى استانا قالاسىندا وتان قورعاۋشىلار ەسكەرتكىشىنىڭ ىرگەتاسىن قالادى. وعان تۇركيا پرەزيدەنتى سۇلەيمەن دەميرەل، قىرعىزستان پرەزيدەنتى اسقار اقايەۆ جانە باسقا دا جوعارى مارتەبەلى مەيماندار قاتىستى. ەرتەڭىنە10 ماۋسىم كۇنى استانانىڭ حالىقارالىق تۇساۋكەسەر تويى بولدى. تويعا جوسپارلى تۇردە ازىرلەنۋ ءۇشىن ارنايى قىسقا مەرزىمدى باعدارلاما قابىلداندى. مۇنى ىسكە اسىرۋعا 217 قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك كومپانيا قاتىستى. قۇرىلىس-مونتاج بەن جوندەۋ جۇمىستارىنا بارلىعى 13،8 مىڭ ادام قاتىسىپ، سونىڭ ارقاسىندا قالانىڭ 248 مىڭ شارشى مەتر اۋماعى تۇبەگەيلى جاڭعىرتىلدى. ال 12 ماۋسىمدا جوعارعى سوت عيماراتىنىڭ جانىندا قازاق قوعامىنداعى بيلەر ينستيتۋتىنىڭ ۇلگىسى - حالقىمىزدىڭ ءقادىرلى تۇلعالارى تولە، قازىبەك، ايتەكە بيلەرگە ارنالعان ەسكەرتكىش اشىلدى. جۇرتشىلىق جوعارى باعاسىن بەردى. 18 ماۋسىمدا استانا قالاسىنىڭ تۇساۋكەسەر ءراسىمىن الەم قازاقتارىنا تانىتۋ ماقساتىندا ەلوردا تورىندە دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ كىشى قۇرىلتايى ءوتتى. وعان الەمنىڭ 20 ەلىنەن 100-گە تارتا قوناق كەلىپ قاتىستى. 1998 جىلى وسىنداي اۋقىمدى شارالار اتقارىلعان استانادا1999 جىلدىڭ 18 قاڭتارىندا حالىقارالىق ءبىلىم ستاندارتىنا ساي «ميراس» حالىقارالىق مەكتەبىنىڭ ىرگەتاسى قالاندى. 8 ساۋىردە استانا اتىنا لايىق جاڭا اۋەجايدىڭ قۇرىلىسى اياقتالىپ، اشىلۋ سالتاناتى ءوتتى. باس قالا باسشىلىعى كورسە كوز توياتىن شاحاردى كورىكتەندىرۋ جۇمىستارىمەن رۋحاني سالانى دا قاتار الىپ ءجۇردى. اتالعان جىلدىڭ 29 ساۋىرىندە استانا قالاسىندا تۇڭعىش رەت رەسپۋبليكالىق دارەجەدە اقىندار ايتىسى باستالدى. وعان ەسكى كوز اقىندار كوكەن شاكەيەۆ، قاليحان التىنبايەۆ باستاعان جيىرما ەكى جۇيرىك قاتىستى. باس جۇلدەگە تىگىلگەن جەڭىل كولىك قوستانايلىق جىر زەرگەرى ءاسيا بەركەنوۆاعا بۇيىردى. ال 23 مامىردا ەلوردا تورىندە العاش رەت «استانا ارۋى» بايقاۋى ءوتتى. بۇعان ءار تاراپتان ىرىكتەلىپ الىنعان 17-25 جاس ارالىعىنداعى وتىز بويجەتكەن قاتىسسا، 10 ماۋسىم كۇنى استانا قالاسى ءبىر جىلدىق مەرەكەسىن سالتاناتپەن اتاپ ءوتتى. وسى كۇنى قالادا شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ ماقساتىندا اكسيالارىنىڭ 90 پايىزى مەملەكەت مەنشىگىندە بولاتىن تەحنوپارك اشىلدى. قارقىندى ەڭبەك ناتيجەسى دە كوپ كۇتتىرگەن جوق. 1999 جىلدىڭ 16 شىلدەسىندە بوليۆيا استاناسى لا-پاس قالاسىندا يۋنەسكو-نىڭ شەشىمىمەن ەلورداعا «قالالار بەيبىتشىلىك ءۇشىن» سىيلىعى بەرىلدى. قازاقستان استاناسى وسى ۋاقىتتان باستاپ «بەيبىتشىلىك قالاسى» دەپ اتالادى. 28 شىلدەدە استانا قالاسىندا «SOS Kinderdorf International» حالىقارالىق قورىنىڭ قولداۋىمەن ءتورت گەكتار اۋماقتى الىپ جاتقان وتباسىلىق ۇلگىدەگى 12 ءۇيلى بالاباقشا تيپتەس مەديسيالىق ورتالىق، 15 جەلتوقسان – تاۋەلسىزدىك مەرەكەسى قارساڭىندا اباي جانە جەڭىس داڭعىلدارى قيىلىسىندا اۋماعى 32 مىڭ شارشى مەتر، 12 قاباتتان تۇراتىن قارجى مينيسترلىگىنىڭ ساۋلەتتى دە ەڭسەلى عيماراتى پايدالانۋعا بەرىلدى. ەكى جىل ىشىندە قولدانىستاعى اكىمشىلىك عيماراتتار رەكونسترۋكسيالاندى. كوشىرىلگەن مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر ءۇشىن جەدەل تۇردە جاڭا ۇيلەر تۇرعىزىلىپ، 3200 پاتەر پايدالانۋعا بەرىلدى. قالاعا مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ قىزمەتكەرلەرى، ساۋلەتشىلەر، ەلىمىزدىڭ كۇللى وڭىرلەرىنەن ەكونوميكانىڭ بارلىق سالا ماماندارى كوشىپ كەلدى. 2000 جىلدىڭ 27 قاڭتارىندا قالا اكىمى ءا. جاقسىبەكوۆ ەلباسىن استانانىڭ باس جوسپارىمەن جان-جاقتى تانىستىردى. بۇل جوبادا – قازىرگى پرەزيدەنت رەزيدەنسياسى، «نۇر استانا» مەشىتى، سونىمەن قاتار ەكى ورتانى جالعاپ جاتقان «ترانسويل» كومپانياسىنىڭ عيماراتى ءتارىزدى اسا اۋقىمدى نىساندار قاراستىرىلدى. بۇل كۇنگە نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى «استانا قاقپاسى اشىلعان ءسات» دەپ باعا بەرىپ، قالا قۇرىلىسى تىڭ سەرپىنمەن جالعاسىن تاپتى. وسى جىلى ەلوردادا مادەني نىساننىڭ ءبىرى – كۇلاش بايسەيىتوۆا اتىنداعى ۇلتتىق وپەرا جانە بالەت تەاترى اشىلدى. حالىق باس قالاعا قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن اعىلىپ جاتتى. ونىڭ ىشىندە ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس ارداگەرلەرى دە بارشىلىق ەدى. جەڭىس مەرەكەسى قارساڭىندا 18 مايدانگەرگە «تاۆريا» جەڭىل اۆتوكولىگىنىڭ كىلتى مەن 26 سوعىس ارداگەرىنە پاتەر كىلتى تابىستالدى. رۋحاني سالا بويىنشا ل.ن.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جاڭا عيماراتى پايدالانۋعا بەرىلىپ، استانانىڭ رۋحاني سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن قازاق تىلىندە ادەبي شىعارمالار ساۋدالايتىن «اباي» كىتاپ دۇكەنى اشىلدى. مادەني دەمالىس باعىتىندا 15 تامىز كۇنى ەسىل وزەنىنىڭ قالا ورنالاسقان ءون بويىن شارلاي ءجۇزىپ، قوناقتارعا شاھار كوركىن تانىستىراتىن «اقبۇلاق» ساياحات كەمەسى جۇرە باستادى. اقمولا قالاسى ەلىمىزدىڭ جاڭا استاناسى دەپ تانىلعان تاريحي كۇنگە وراي 10 جەلتوقساندا كونگرەسس-حولدا سالتاناتتى جيىن ءوتتى. مەرەكەلىك شارا ۇستىندە ق.قۋانىشبايەۆ اتىنداعى قازاق مۋزىكالىق دراما تەاترىنىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى ءازىربايجان مامبەتوۆكە «استانا قالاسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى» اتاعى تاپسىرىلدى. قالا ورتالىعىنان "ينتەركونتينەنتال"، قارجى مينيسترلىگى سياقتى اسەم عيماراتتار بوي كوتەردى. ەسىلدىڭ سول جاعالاۋىنان جاڭا قالا قۇرىلىسى جەدەل جۇرگىزىلۋى ءۇشىن ميللياردتاعان ينۆەستيسيا تارتىلۋى كەرەك بولدى. سالىقتان بوساتىلعان "اقمولا ەركىن ەكونوميكالىق ايماعى" قۇرىلدى. سوعان بايلانىستى باسقا وڭىرلەردەن مىڭداعان ادام قۇرىلىسقا كەلە باستادى. قالا ىرگەسىندەگى ەلدى مەكەندەر «كۇيگەنجار»، «ميچۋرين»، «پريگورودنوە»، «ينتەرناسيونالنىي»، «ۋچحوز»، «كوكتال» اۋىلدارى باس شاحار قۇرامىنا ەنىپ، ەلوردا اۋماعى ۇلعايدى. استانا بىردەن ءدال بۇگىنگىدەي بولا قالعان جوق. بۇل جاناشىر ازاماتتاردىڭ وراسان زور، جانكەشتى ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا جۇزەگە استى. 2001 جىل ەلىمىز ءۇشىن ىزگىلىككە تولى بولدى. سەبەبى، بۇل جىلى تۇعىرى بيىك تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ون جىلدىق تاريحىن ارتقا تاستاپ، ءدۇبىرلى مەرەيتويىن اتاپ ءوتتى. جاڭادان بوي كوتەرە باستاعان استانامىز دا ءدال وسى جىلى ساياسي ورتالىققا اينالىپ، الەمگە تانىلا باستادى. قالا ساۋلەتىندە جاڭاشىلدىق پايدا بولدى. تۇرعىندار سانى ەسەلەنىپ، شاحار ءومىرى جاندانا ءتۇستى.ءتۇرلى مادەني كەشەندەر اشىلىپ، جاڭا عيماراتتار بوي كوتەردى. اتالعان كەزەڭدە استاناداعى رۋحاني-مادەني ەسكەرتكىش-كەشەندەردىڭ اشىلۋ جىلى دەسە دە بولعانداي. تاۋەلسىزدىك – اتا-بابامىز اڭساعان اسىل مۇرا بولسا، استانا سول ەگەمەندىكتىڭ توپىراعىنان ءنار العان بولاشاقتىڭ بەسىگى. وسى ۋاقىتتا «وتان قورعاۋشىلار» مەموريالدىق كەشەنى، ەسىلدىڭ وڭ جاعالاۋىندا قاھارمان قولباسشى، قازاقتىڭ سوڭعى حانى – كەنەسارى قاسىم ۇلىنىڭ ەڭسەلى ەسكەرتكىشى، بابالار رۋحىنىڭ وشپەس قولتاڭباسى، كونە جادىگەر، ءتۇپ تامىرى ءبىر تۇركى حالىقتارىنىڭ اسىل قازىناسى، موڭعول دالاسىندا تۇرعان كوك تۇركىلەر كوسەمى كۇلتەگىن ەسكەرتكىشىنىڭ كوشىرمەسى استانا قالاسىنا جەتكىزىلىپ، ءمۇسىن ل.ن.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۇۋ-نىڭ باس عيماراتىنا ورنالاستىرىلدى. اتالعان مۇسىندەر شاحارعا ەرەكشە كورىك بەرىپ، كۇللى قازاقتىڭ رۋحىن اسقاقتاتا ءتۇستى. قالالاردى ايتپاعاندا، ەلدەردىڭ وزىندە سيرەك كەزدەسەتىن، ارقا توسىندە تۋ تىككەن استانا، مىڭجىلدىق تاريحى بار الماتىدان باستاپ، وبلىس، قالالاردىڭ نەگىزگى نىشاندارى مەن ەلىمىزدىڭ باستى ونەركاسىپتىك نىساندارى، اۋىلدىق جەرلەر، تاۋ لاندشافتتارى، دەمالىس ورىندارى، كۇرە جولدار، كوپىرلەر بەينەلەنگەن 400-دەن استام مينياتيۋرا قويىلعان «اتامەكەن» قازاقستان كارتاسى ەتنوگرافيالىق-مەموريالدىق كەشەنى اشىلۋى از ۋاقىت ىشىندە جاس قالانىڭ مەرەيىن اسقاقتاتىپ، الەم نازارىن اۋدارتتى. «SOS قازاقستان بالالار قالاشىعى» پايدالانۋعا بەرىلدى. استانا – از ۋاقىت ىشىندە بەيبىتشىلىكتىڭ سيمۆولىنا اينالدى. وعان اتالعان جىلى ءدىنارالىق كەلىسىمدى نىعايتۋ ماقساتىندا، ريم پاپاسى يوانن پاۆەل ءىى-نىڭ ەلورداعا ارنايى شاقىرىلعانى ناقتى نەگىز بولا الادى. كەزدەسۋدىڭ باستى ماقساتى مۇسىلماندار مەن حريستياندار اراسىنداعى قاقتىعىستاردىڭ الدىن الۋ ەدى. ءسويتىپ، ريم پاپاسىنىڭ قاتىسۋىمەن بىرنەشە سالتاناتتى كەزدەسۋ ءوتتى. الەم نازارى دا استاناعا اۋدى. 2001 جىل ەلوردا ءۇشىن بەرەكەلى ءارى مەرەكەلى جىل بولدى. مەملەكەتارالىق، ءدىنارالىق قاۋىپسىزدىك نىعايدى. جاس شاحار بەيبىت كەلىسىمدەر جۇرگىزىلەتىن ورتالىققا اينالدى. بۇل جىل كوپشىلىكتىڭ كوكەيىندە بەيبىتشىلىك جىلى رەتىندە ەستە قالدى.
«دەنساۋلىق جىلى» دەپ جاريالانعان 2002 جىلى ەلوردا تۇرعىندارى ءۇشىن ەمدەۋ-ساۋىقتىرۋ قىزمەتىن جاقسارتۋ ماقساتىندا استانادا «دەمەۋ» وتباسىلىق-دارىگەرلىك امبۋلاتورياسى اشىلدى، جاس قالانىڭ دامۋى ءۇشىن ءبىرقاتار سۇبەلى شارالار قولعا الىندى. قازاق ەلى حالىقارالىق ارەنادا ءوزىنىڭ سالماقتى ورنى بار، بىرلىك پەن ىنتىماقتىڭ تىڭ باستامالارىن دۇنيەگە اكەلگەن مەملەكەت رەتىندە تانىلىپ ۇلگەردى. بۇل سوزىمىزگە 2002 جىلى بۇۇ-نىڭ باس حاتشىسى كوفي انناننىڭ استاناعا رەسمي ساپارمەن كەلۋى ناقتى دالەل. مارتەبەلى مەيماننىڭ قالاعا قاراپ قازاقتى تانۋىنا قالا اكىمدىگى قوسقان ۇلەسىتىڭ وراسان ەكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى ەدى. سول جىلى تامىز ايىندا بىرەگەي عيمارات، ەلوردانىڭ عانا ەمەس، تۇتاس قازاق ۇلتىنىڭ سيمۆولىنا اينالعان «بايتەرەك» مونۋمەنتى بوي كوتەردى. بۇگىندە اتالعان كەشەن تەك قازاقستاندىقتار عانا ەمەس، سونىمەن قاتار الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرنەن تۋريستەر كەلەتىن ورتالىققا اينالدى. ەلباسى جاساعان سىزبا-نۇسقانىڭ نەگىزىندە تۇرعىزىلعان «بايتەرەك» مونۋمەنتى حالىقارالىق بايقاۋدا تمد ەلدەرى اراسىندا 2002 جىلدىڭ ەڭ ۇزدىك نىسانى رەتىندە التىن مەدالمەن ماراپاتتالدى. ەلوردادا بوي كوتەرگەن ءاربىر عيماراتتىڭ تاريحي تاعىلىمى مەن ساياسي ماڭىزى بار. 2002 جىلدىڭ سوڭىندا استانانىڭ جاڭا ورتالىعىندا وزىندىك قايتالانباس ورنەگى بار «قازمۇنايگاز» ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ عيماراتى پايدالانۋعا بەرىلدى.
2003 جىلى باس قالا تورىندە بوي كوتەرگەن، بۇگىندە حالىقتىڭ يگىلىگىنە اينالعان، وتباسىلىق كوتەرىڭكى كوڭىل – كۇي سىيلايتىن نىساننىڭ ءبىرى – «دۋمان» ويىن-ساۋىق ورتالىعى. وتباسىلىق ويىن-ساۋىق ورتالىعىندا وكەاناريۋم، «دجۋنگلي» انيماترونيكستەر تەاترى، ەكزوتاريۋم-حايۋاناتتار باعى، 5D - كينوتەاتر مەن كادەسىيلار دۇكەنى ورنالاسقان. ورتالىقتاعى مۇحيتارالدىڭ ءوزى – تمد اۋماعىندا سالىنعان تۇڭعىش نىسانداردىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى. مۇندا سۋ جانۋارلارى مەن تەڭىز جاندىكتەرىنىڭ 100-دەن استام ءتۇرى تىرشىلىك ەتەدى.اتالعان كەشەن ءدال سول جىلدىڭ 6 مامىرىندا گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا ەندى.
استانا قىسقا مەرزىم ىشىندە سالىنىپ، بۇكىل ەلدىڭ قارىشتاپ دامۋىنىڭ نىشانىنا، جاھاندىق ساۋلەت ونەرىنىڭ بىردەن-بىر قايتالانباس، عاسىر جوباسىنا اينالدى. العاشقى جىلداردان-اق، ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرىنەن مىڭداعان حالىق استاناعا اعىلىپ، ەلوردانىڭ سالىنۋىنا، ەڭسە تىكتەۋىنە ۇلەس قوستى.
ايhانىم بولاتبەك قىزى