انىعى، بۇل سىناق بولدى. ءبىزدىڭ ەلدىڭ تاريحىنداعى ەڭ ماڭىزدى جوبا ەڭ الدىمەن بيلىك ءۇشىن ۇلكەن سىناق بولعانى جاسىرىن ەمەس. بيلىك وسىنداي اۋقىمدى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋدىڭ قانشالىقتى اۋىر ءارى جاۋاپتى جۇمىس ەكەنىن ۇعىندى.
قاراپايىم حالىقتان بۇرىن شەنەۋنىكتەر شۋ شىعاردى. كەيبىر اتقامىنەرلەردىڭ جۇمىستىڭ «ۇيرەنىپ قالعان فورماتىن» اۋىستىرعىسى كەلمەي بۇلقان-تالقان بولعانىن دا بىلەمىز. بۇل ەكسپو-عا ءقاۋىپ-تۇعىن.
نازاربايەۆ نە دەدى؟
ۇكىمەتتى، دەپۋتاتتاردى بىلمەيمىز، ءبىراق كورمەگە قاتىستى ماسەلەلەردىڭ باستان اساتىنىن وزگە ەمەس، نازاربايەۆتىڭ ءوزى مويىنداعان بولاتىن.
2015 جىلدىڭ شىلدەسىندە ەكسپو-عا دايىندىق بارىسىن تالقىلاعان شۇعىل جيىندا نازاربايەۆ ءبارىن ايتىپ سالعان. بۇعان جاۋاپتى شەنەۋنىكتەردى جەردەن الىپ، جەرگە سالعان. بۇل جيىنعا حالىقارالىق كورمەنىڭ ارنايى كوميسسارلارى قاتىسقانى ەسىمىزدە. وعان دا قاراعان جوق، نازاربايەۆ.
«ءالى كۇنگە دەيىن كورمەگە قانشا مەملەكەتتىڭ قاتىساتىنى بەلگىسىز. اي قاراپ جۇرسىڭدەر مە؟» دەگەن بولاتىن مەملەكەت باسشىسى.
«كورمەگە كەلەتىن ادامدارعا قانداي جاعداي جاسالاتىنى، ەكسپو اياقتالعاننان كەيىن ونىڭ شىعىنى مەن ءتۇسىمى قانداي بولاتىنى، جالپى قانشى سپونسور تارتىلاتىنى، ىشتەن جانە سىرتتان قانشا تۋريست كەلەتىنى، كورمە اياسىندا قانداي مادەني شارالار ۇيىمداستىراتىنىمىز تۋرالى بىردە-بىر ناقتى جوسپار جوق» دەگەن اشىنعان نازاربايەۆ.
جاڭا كەزەڭ
بۇدان كەيىن ەكسپو-نىڭ سول كەزدەگى ءتوراعاسى تالعات ەرمەگيايەۆ ۇستالدى. اقشا جەگەن. كوررۋپسيامەن اينالىسقان. كورمەگە بولىنگەن اقشانى قالتاسىنا باسقان. ول عانا ەمەس، ونىڭ جانىندا جۇرگەن باسقا دا توپ-مەنەدجەرلەر دە اۋزىن مايلاعان. بۇل كەزدە ەكسپو-عا قاراتا ايتىلعان سىن مەن نارازىلىق شەگىنە جەتكەن بولاتىن.
انىعى، سول ساتتەن باستاپ كورمەگە دايىندىق جۇمىستارىنىڭ جاڭا كەزەڭى باستالدى.
2015 جىلعى تامىزدا باسقارما ءتوراعاسى بولىپ احمەتجان ەسىموۆ تاعايىندالدى. ەسىموۆ كەلە سالا باسى ارتىق توپ-مەنەدجەرلەردى جۇمىستان الدى. مۇنىسى ءجون ەدى. بۇلار ءبىرىنىڭ جۇمىسىن ءبىرى قايتالايتىن. وسىنىڭ ارقاسىندا ەسىموۆ جىلىنا 150 ملن. تەڭگەدەن استاپ سومانى ۇنەمدەۋگە مۇمكىندىك الدى. جامان ەمەس.
ەسىموۆ بۇعان قاتىستى ەسەپ تە بەردى. ءساۋىر ايىندا ەكسپو ءتوراعاسى كورمە ەسەبىنەن بيۋدجەتكە تۇسەتىن سالماقتىڭ ازايعانىن ءارى دەمەۋشىلەردىڭ كوپتەپ تارتىلىپ جاتقانىن تىلگە تيەك ەتتى.
ينۆەستيسيا: دەرەك پەن دايەك
بۇل ەندى تىكەلەي ينۆەستيسيا. سول تۋرالى ايتايىق. دەمەۋشىلىك قارجىنىڭ كولەمى 38،5 ملرد تەڭگەنى قۇراعان ەكەن. مۇنىڭ 22 ميللياردى اقشالاي، 15 ميللياردى تاۋار، قىزمەت پەن جۇمىس تۇرىندە كورسەتىلگەنىن ەسكەرۋ كەرەك.
ەكسپو-نىڭ نىساندارىن سالۋعا مەملەكەتتىك بيۋدجەت ەسەبىنەن جۇمسالاتىن اقشانىڭ كولەمى باقانداي 302 ملرد. تەڭگەگە قىسقارتىلعان.
تۋريستەرگە دە جاعدايى جاسالىنىپتى. ولارعا ارناپ ەلىمىزدىڭ قالالارىنا 73 مارشرۋت ازىرلەنىپ، اۋقىمدى مادەني-ساۋىق باعدارلاماسى دايىندالىپ قويىپتى.
كۇللى الەمگە 24 ساعات حابار تاراتاتىن ەۆرونيۋس، ديسكاۆەري، CNN، CNBC، National Geografic تەلەارنالارىندا اسا اۋقىمدى جارنامالىق كامپانيا جۇرگىزىلدى، جۇرگىزىلىپ تە جاتىر.
نازاربايەۆتىڭ بۇدان بۇرىن كورمە باسشىلىعىن قالاي سىناعانىن ايتقانبىز. سول پىكىرىن وزگەرتكەن ەكەن.
بيىلعى جىلدىڭ ساۋىرىندە مەملەكەت باسشىسى ەكسپو-نىڭ دايىندىعىنا مۇلدە باسقا باعا بەردى.
«دايىندىق دۇرىس ءجۇرىپ جاتىر. ساقاداي سايمىز دەۋىمىزگە بولادى. نىسانداردى رەتكە كەلتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە»، - دەدى نازاربايەۆ.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتسەك، قازىرگى كۇنگە دەيىن استاناداعى ەكسپو كورمەسىنە قاتىساتىنىن 115 ەل جانە 22 حالىقارالىق ۇيىم ناقتىلاپ قويدى.
اياۋلىم شايماردان
