بەلگىلى پەداگوگ احمەتجان اياتجان ۇلى ءوزىنىڭ جەلىدەگى پاراقشاسىندا مەكتەپتەگى جەمقورلىققا قاتىستى وي-پىكىرىن جازدى. بىلىكتى مامان بۇگىندە مەكتەپ ديرەكتورلارى ەسەپشىنىڭ جۇمىسىن باقىلاي المايتىندىقتان بۋحگالتەرلەر جەمقورلىققا باتىپ جاتقانىن جازدى، – دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
– بۇرىن جەمقور شەنەۋنىك دەگەندى ءجيى ايتۋشى ەدىك. ءقازىر جەمقور بۋحگالتەر، جەمقور ديرەكتور دەگەندى كوپ ايتاتىن بولدىق...
نەگىزى جەمقورلىق تۇتاس جۇيەدە، تۇتاس قوعامدا اۋىر دەڭگەيدە. ال سوڭعى جىلداردا اشىلىپ جاتقان ورتا ءبىلىم سالاسىنداعى جەمقورلىق تەك بۇگىن بولعان جەمقورلىق ەمەس.
بۇرىن مەكتەپتەر اۋدانعا قارايتىن، بار قارجىنى بولەتىن دە، بيۋدجەتىن رەتتەيتىن دە اۋدان ەدى. ول كەزدە كوپ جەمقورلىق فاكتىسىن اۋدان ءوزى رەتتەپ، جاباتىندىقتان بىلىنبەي قالاتىن.
ءقازىر مەكتەپ تىكە وبلىسقا قارايدى، نە جەسە دە كورىنىپ قالادى. نە جەسە دە اشىلىپ قالادى. بۇل – وتە دۇرىس ءۇردىس.
ەندى ماسەلەگە كىشكەنە تەرەڭدەسەك، جەتىسۋ، جامبىل، قىزىلوردا وبلىستارىنداعى مەكتەپتەردە بىلىقتار ءبىرىنىڭ سوڭىنان ءبىرى اشىلىپ، كىنالى تەك بۋحگالتەر بولىپ جاتىر. مەكتەپتەگى جەمقورلىق فاكتىلەرىندە كىنالىلەر شىنىمەن تەك بۋحگالتەر مە؟!
جوق!
وعان جول بەرىپ وتىرعاندار دا، اقشانى ءبولىسىپ وتىرعاندار دا جازاسىز قالماۋى كەرەك!
بۇل اڭگىمەنى ءبارى ايتىپ جاتىر عوي، جەمقورلىق تۋرالى ءبارى جازىپ جاتىر. دۇرىس، اشىلا ءتۇسۋ كەرەك. جەمقورلىقسىز، ادىلەتتى قوعام بولماي، ىلگەرى باسپايمىز.
ال مەن وسى مەكتەپتەردەگى جەمقورلىقتىڭ سەبەبىنە ءۇڭىلىپ كورەيىن.
بىرىنشىدەن، ديرەكتورلار ەكونوميكالىق، قارجىلىق جاعىنان، ەسەپشىلەر جۇمىسىنان، IT تۇرعىسىنان ساۋاتسىز.
بۋحگالتەرلەر قولداناتىن باعدارلامالاردان دا، ءتىپتى كادر جالاقىسىن ەسەپتەۋدى دە بىلمەيدى.
سوندىقتان ءوزىنىڭ قول قوياتىن ەلەكتروندى سيفرلى قول تاڭباسىن (ەسق) بۋحگالتەرگە بەرەدى دە، ولارعا «سەنىپ» وتىرا بەرەدى. ال باسشىسى ساۋاتسىز بۋحگالتەر ءوز بىلگەنىن ىستەيدى.
ەكىنشىدەن، قازىرگى جۇيەدە مەكتەپكە ساۋاتتى ديرەكتور تارتۋ مۇمكىن ەمەس. سەبەبى، جاۋاپكەرشىلىك وتە اۋىر، تاڭنىڭ اتىسى، كەشتىڭ باتىسى بۇكىل بالانىڭ تاعدىرىنان باستاپ، بۇكىل مەكتەپتىڭ كۇل-قوقىسىنا دەيىن جاۋاپ بەرەدى.
ال جالاقىسى ءوزىنىڭ قول استىنداعى مۇعالىمنەن ەكى ەسە تومەن. ساۋاتتى كادرلار ءمۇعالىم بولىپ تىنىش ءجۇرۋدى ءجون كورەدى. اكىمشىلىككە اتتاپ باسپايدى.
سونىمەن ديرەكتور ورىنباسارى، ديرەكتور بولاتىندار مانساپقۇمارلىقپەن بارادى نەمەسە ءمۇعالىم بولۋدان قاشىپ بارادى. ايتپەسە، جانىپ تۇرعان، بارىنەن حابارى بار ءبىلىمدى ءمۇعالىم جاۋاپكەرشىلىگى 5 ەسە اۋىر، جالاقىسى از جۇمىسقا جولامايدى.
ءقازىر مەكتەپتە ديرەكتور بولىپ جۇرگەن جانداردى ەكى توپقا بولەمىن. ءبىرى – ۇزاق ۋاقىت باسشىلىق قىزمەتتە جۇمىس ىستەپ ۇيرەنىپ قالعاندار، ەكىنشىلەرى – قانداي دا ءبىر ماقساتپەن ديرەكتور بولعاندار.
ولاردىڭ ىشىندە ماقساتى اقشا بولعاندار دا، ءمانساپ بولعاندارى دا بار. ونىڭ ەكەۋى دە شاماسى كەلسە جەيدى نەمەسە بۋحگالتەرىنە جەگىزەدى.
ءدال وسى جەردە جۇيەنى رەتتەمەي بۇل جەمقورلىقتى تىزگىندەۋ مۇمكىن ەمەس.
ۇشىنشىدەن، ديرەكتوردىڭ مىندەتىن اتقارۋشى تاعدىرى. ءقازىر ەلىمىزدە 500-دەن استام مەكتەپتە ديرەكتور جوق، مىندەتىن اتقارۋشىلار وتىر.
ولار – ۋاقىتشا امالسىز وتىرعان ادامدار. شاماسى جەتسە، ەكونوميكالىق ماسەلەگە باس قاتىرعىسى كەلمەيدى. سوندىقتان دا بۋحگالتەرگە جەۋگە جەڭىل.
تورتىنشىدەن، وڭىرلەردە بۋحگالتەرگە دە، مەكتەپ ديرەكتورىنا دا جوعارىدان مەملەكەتتىك تاپسىرىس مىندەتتەلەتىن كومپانيالار بار.
ولار جوعارىنىڭ تاپسىرماسىمەن سونداي «مىقتى» كومپانيالارمەن جۇمىس جاساۋعا مىندەتتى بولادى. ول كومپانيالار بىرەۋلەرگە «شاپكىسىن» بەرىپ وتىرادى. بۇل جەمقورلىق تىپتەن اۋىر.
بەسىنشىدەن، جالپى ديرەكتور – بۇرىنعى ءمۇعالىم، بۇرىنعى ديرەكتور ورىنباسارى. ول قارجى، ەكونوميكا، اقشا ەسەپتەۋگە مۇلدە جوق ادامدار. ال بۋحگالتەر كاسىبي مامان... وسىدان دا ءبىراز نارسەنىڭ بەتى اشىلادى.
2018 جىلى ءومىر شىنىبەك ۇلى "مەكتەپتەگى جان باسىنا قارجىلاندىرۋ ءبىراز ديرەكتوردىڭ تاعدىرىن ويران ەتەدى، ولاردى اقشانى دۇرىس جاراتۋعا ۇيرەتۋ كەرەك" دەپ ەدى... سول ايتقانى كەلىپ جاتىر...
شىنى كەرەك، بۇگىنگى ديرەكتورعا (مەكتەپ باسشىسىنا) قويىلاتىن تالاپ وتە جوعارى.
ءبىرىنشى، وقۋشىمەن جۇمىس.
ەكىنشى، ۇجىممەن جۇمىس
ءۇشىنشى، اتا-انامەن جۇمىس
ءتورتىنشى، جوعارى ورگاندارمەن جۇمىس
بەسىنشى، قارجىمەن جۇمىس
التىنشى، شارۋاشىلىق جۇمىس، –دەپ كەتە بەرەتىن اۋىر جۇمىستار بار. ونىڭ ىشىندەگى ەڭ قيىنى – اداممەن جۇمىس. مىسالى، بۇگىنگى ءبىر كۇنىڭدى ءبىر عانا ادام بىت-شىتىن ەتە سالادى. ءبىر عانا ادام ءبىر كۇندىك جۇيكەڭدى قۇرتا سالادى. ءدال وسىنداي كەزدە ديرەكتور بولۋ – وتقا ءوز ەركىڭمەن تۇسۋگە پارا-پار!
مەنىڭشە، ماسەلەنى باسقاشا رەتتەۋ كەرەك!
ءبىر وڭىرلەردە مەكتەپكە جۇمىسقا تۇرۋ 2،5 ميلليون تەڭگە ەكەن، ونى انتيكور دا، اكىمدىك تە، ەلدىڭ ءبارى دە بىلەدى...
ءبىراق ءبارى بىلمەگەندەي... نەگە؟
وسىدان-اق ءبارى تۇسىنىكتى...
مەكتەپ جەمقورلىقتان قۇتىلمايىنشا مەملەكەت جەمقورلىقتان قۇتىلمايدى.
نەمەسە كەرىسىنشە، مەملەكەت جەمقورلىقتان قۇتىلمايىنشا مەكتەپ جەمقورلىقتان قۇتىلمايدى...
بۇل باعىتتا ايتاتىن دۇنيە كووپ، اتتەڭ! ءبىراق ءبىزدى كىم تىڭدايدى...
