ماجىلىستەگى "اق جول" فراكسياسىنىڭ جەتەكشىسى ازات پەرۋاشيەۆ كولىك مينيسترلىگىنە اۋىر ايىپ تاقتى. دەپۋتات قۇزىرلى ۆەدومستۆو وتاندىق تاسىمال نارىعىن رەسەي مەن بەلارۋس كومپانيالارىنىڭ جاۋلاۋىنا سەپتەسۋدە دەپ ەسەپتەيدى. سويتكەن ول بۇل ءسوزىنىڭ دالەلى رەتىندە بىرنەشە مىسال دا كەلتىردى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"كەيبىر جۇيەلى پروبلەمالار بويىنشا ءبىز مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ارەكەتسىزدىگىنە نەمەسە ولاردىڭ ماسەلەنىڭ وزەكتىلىگىن تۇسىنبەۋىنە بايلانىستى دەپۋتاتتىق ساۋالدارىمىزدى قايتارا جولداۋعا ءماجبۇرمىز. اتاپ ايتقاندا، 2024 جىلى 20 قاراشا مەن 18 جەلتوقساندا "اق جول" فراكسياسى رەسەي جانە بەلارۋس تاراپىنان جوسىقسىز باسەكەلەستىككە تاپ بولعان قازاقستاندىق جۇك تاسىمالداۋشىلاردىڭ نۇقسان كەلگەن مۇددەلەرىن قورعاپ، دەپۋتاتتىق ساۋالدار جولدادى. بۇل حالىقارالىق تاسىمالدارعا رۇقسات بلانكىلەرىن بەرۋدىڭ جاڭا تارتىبىنە، قازاق-قىتاي شەكاراسىنداعى ەلەكتروندىق كەزەككە جانە رەسەي فەدەراسياسى مەن بەلارۋس اۋماعى بويىنشا جول ءجۇرۋ شارتتارىنا (قازاقستاندىق جۇرگىزۋشىلەردى اۋىستىرۋ، تەك قازاق تاسىمالداۋشىلار ءۇشىن قايتا تىركەۋگە جانە قايتا تيەۋگە تىيىم سالۋ جانە ت.ب.) قاتىستى. ناتيجەسىندە، نارىقتى كورشى ەاەو ەلدەرىنىڭ ءىرى كومپانيالارى باسىپ الدى، ال نەگىزىنەن شاعىن جانە ورتا بيزنەس وكىلدەرى بولىپ تابىلاتىن وتاندىق كاسىپكەرلەر بارلىق جەردە ىعىستىرىلىپ، شەتتەتىلىپ، جۇمىسىنان ايىرىلۋدا"، - دەدى پەرۋاشيەۆ سارسەنبىدگى ءماجىلىس وتىرىسىندا.
ناتيجەسىندە، ول قازاقستاننىڭ ترانزيتتىك الەۋەتىنە جانە ميللياردتاپ ينۆەستيسيا سالعان باتىس ەۋروپا-باتىس جۇڭگو تراسساسىنان قازاقستاندىق تاسىمالداۋشىلار ەمەس، كەز كەلگەن بوتەن پايدا كورىپ قارىق ەكەنىن باسا ايتادى.
"ءبىز جولداعان ساۋالدارىمىزعا جاۋاپ الدىق، ءبىراق جاعداي تۇزەلمەگەن، كەرىسىنشە ناشارلاي تۇسۋدە، وعان وسى سالانىڭ 400-دەن استام كاسىپكەرىنىڭ جاقىندا جاساعان ۇندەۋى دالەل"، - دەدى دەپۋتات.
ول تاعى ءبىر مىسال كەلتىرە كەتتى.
"6 قاراشا، 12 اقپان جانە 5 ناۋرىز كۇندەرى ءبىز پرەمەر-مينيسترگە جانە باس پروكۋرورعا جەكە تەمىر جولداردى باسىپ الۋ، جەكە تاسىمالداۋشىلاردى ىعىستىرۋ جانە ترانزيتتىك تاسىمالدارعا قۇقىقتى تەك قتج اتىنان مەملەكەتتىك مونوپولياعا بەكىتۋ جونىندەگى كولىك مينيسترلىگىنىڭ زاڭسىز ارەكەتتەرىنە شاعىمدانىپ، ساۋالدار جولدادىق. كولىك ءمينيسترىنىڭ بۇيرىعى مەملەكەتتىك جانە جەكە مەنشىك تەڭدىگى مەن تەڭدەي قورعالۋىن تىكەلەي بەكىتەتىن كونستيتۋسيادان جانە ۇكىمەتتىڭ ەكونوميكاعا قاتىسۋىن قىسقارتۋ جانە ءادىل باسەكەلەستىكتى قامتاماسىز ەتۋ مىندەتىن قويعان پرەزيدەنتتىڭ "ەكونوميكانى ىرىقتاندىرۋ تۋرالى" جارلىعىنان جوعارى بولعانى ما؟"- دەپ سۇرادى ماجىلىسمەن.
سونداي-اق، ول 6 قاراشا مەن 26 اقپاندا فراكسيا مونوپوليست – "جامبىل ەلەكتر جەلىلەرى" ءجشس-نىڭ، جوسىقسىز ارەكەتتەرىنە قاتىستى دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى. ول "فابريكا پوش" (ءجۇن تۇتەتىن، وڭدەيتىن فابريكا) جشس-نى رەيدەرلىك جولمەن باسىپ الۋ ارەكەتىنە بارۋدا.
"ءبىزدىڭ سول ساۋالدارىمىزعا جاۋاپ قاتقان مونوپولياعا قارسى ورگان دا، ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى دە بۇل بۇزۋشىلىقتاردى بايقاماعانىن ايتادى، ايتپەسە بۇل كوزگە بىردەن كورىنەتىن اپ-انىق ەكونوميكالىق نونسەنس: مىنا ارادا بارلىق قاداعالاۋ ۆەدومستۆولارى مونوپوليستكە باسقا تۇلعا كورسەتەتىن قىزمەت ءۇشىن اقى الۋعا مۇمكىندىك بەرىپ وتىر. ءيا، كاسىپورىنداردى قورعاۋدىڭ ورنىنا، ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى تاعى دا تەك مونوپوليستكە اقى تولەۋدى قاراستىراتىن جولدى ۇسىنۋدا. وندا دا اينالىپ وتەتەتىن جەلىنى ءوز اقشالارىنا سالدىرتىپ، ءبىراق ءتاريفتى مونوپليستكە تولەتىندەي ەتىپ دەگەندەي. نەگە ءجۇن وڭدەۋ فابريكاسىنىڭ ينفراقۇلىمىن تەگىن قولدانباسقا؟ ول تۋرالى ەشكىم جاق اشپايدى"، - دەيدى دەپۋتات.
ونىڭ ايتۋىنشا، كاسىپكەرلەر مونوپوليست پەن جەرگىلىكتى مونوپولياعا قارسى ورگانداردىڭ ءوزارا اۋىز جالاسا ارەكەت ەتىپ وتىرعانىن اشىق اشىنا ايتۋعا ءماجبۇر.
"بۇل ەرەكشە جاعداي ەمەس، ماسەلەن تۇركىستان وبلىسىنىڭ سارىاعاش اۋدانىنداعى "التىن بۇلاق" شيپاجايىن الايىق. بۇل ارادا دا تابىستى بيزنەستى باسىپ الۋ ءۇشىن اكىمشىلىك وكىلەتتىكتەر پايدالانىلعان جاعدايلار بار، بۇل تۋرالى ءبىز ءۇش مارتە ساۋال جولدادىق. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ رەسمي جاۋاپتارىنا قاراماستان، "اق جول" فراكسياسى مۇنداي فاكتىلەرگە قارسى تۇرۋدى جالعاستىرادى"، - دەدى پەرۋاشيەۆ ءسوز سوڭىندا.
ايتا كەتسەك، 14 قاڭتاردا كولىك ءمينيسترى مارات قارابايەۆ پەن اۆتوموبيل كولىگى جانە كولىكتىك باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى التاي ءالي، سونداي-اق "قازاقستاندىق" فيرمالار رەتىندە ءوزىن كورسەتكەن بەلارۋس پەن رەسەي فيرمالارى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە شاعىمدانعانىن حابارلاعان ەدى.
