Dalanews.kz انادولى رۇقساتىمەن، اتالعان ماقالانى ىقشامداپ اۋداردى.
اۆتوردىڭ پايىمداۋىنشا، تۇركى ەلدەرىنىڭ تۇراقتى دامۋى كوبىنە-كوپ ەل تىزگىنىن ۇستاعان العاشقى ەكى كوشباسشىعا بايلانىستى.
بۇل ورايدا Anadolu Ajansı:
تۇرىك قاعاناتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى بۋمىن قاعان، ودان كەيىنگى ىستەمي قاعاندى. ۇلى سەلجۇقتار مەملەكەتىن داۋىرلەتكەن تۇعىرىل مەن شاعرىنى. قازاق حاندىعىنىڭ ىرگەسىن قالاعان كەرەي مەن جانىبەك، ودان بەرىدەگى تۇرىك رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى مۇستافا كەمال اتاتۇرىك پەن يسمەت ينەنيۋدى مىسالعا كەلتىرىپتى.
«بۇرىنعى ليدەر قالاپ كەتكەن قۇرىلىمدى قۇلاتپاي، ونى جاڭا قارقىنمەن جالعاستىرۋدا ەكىنشى كوشباسشىنىڭ ماڭىزى زور. وسى تۇرعىدا نازاربايەۆتىڭ ءىزباسارى توقايەۆتىڭ ءداۋىرى ەل تاريحىندا ەرەكشە ورىن الاتىن بولادى.
توقايەۆتىڭ ءبىر جىلىنا شولۋ جاساي وتىرا، ونىڭ الداعى ىس-ارەكەتى قانداي بولارىن باجايلاي الامىز»، – دەيدى Anadolu Ajansı.
اگەنتتىك توقايەۆتىڭ ەلباسىمەن تاۋەلسىزدىك العان تۇستان جۇبى جازىلماي، بىرگە ىستەسىپ كەلە جاتقانىن جازىپتى. ۇزاق جىل ەلدىڭ سىرتقى ساياساتىنا جاۋاپ بەرگەنىن، بۇۇ باس حاتشىسى پان گي مۋننىڭ ورىنباسارى بولعانىن تىلگە تيەك ەتىپتى. Anadolu Ajansı توقايەۆتى قازاقستان سىرتقى ساياساتىنىڭ ارحيتەكتورى دەپ اتايدى. نازاربايەۆ ەكەۋىن سالىستىرا كەلە قازىرگى پرەزيدەنتتىڭ ساياسي رەفورمالارعا كوبىرەك كوڭىل بولەتىنىنە نازار اۋدارادى.
«نازاربايەۆتىڭ داۋىرىندە» الدىمەن ەكونوميكا، سودان بارىپ ساياسات» ەدى. توقايەۆ ساياسي رەفورما جۇرگىزبەي بۇدان ءارى ەكونوميكالىق ورلەۋ بولماسىن ءتۇسىندى. حالىقتى تىڭداۋ، دەموكراتيا مەن ادىلدىكتى تالاپ ەتكەن ازاماتتارمەن ديالوگ قۇرۋ توقايەۆ بيلىگىنىڭ باستى باعدارى.
توقايەۆتىڭ پارمەنىمەن بيلىكتىڭ بارلىق تارماعىنا «حالىق سوزىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت قاعيداسى» ەندى.
حالىق پەن بيلىكتىڭ اراسىندا جاقىنداتۋ ءۇشىن ۇلتتىق كەڭەس قۇرىلدى. ونىڭ قۇرامىنا حالىق ءسوزىن سويلەيتىن ازاماتتار ەندى. ۇلتتىق كەڭەسپەن اقىلداسا كەلە بەيبىت ميتينگى تۋرالى زاڭ قابىلداندى. بۇل توقايەۆتىڭ تۇسىنداعى ساياسي رەفورمالاردىڭ باستاماسى عانا»، – دەپ بولجام جاساعان ەكەن تۇرىك اگەنتتىگى.
Anadolu Ajansı توقايەۆتىڭ تۇرمىسى تومەن 600 مىڭنان اسا ادامنىڭ كرەديتىن كەشىرگەنىن جانە وسى ماقساتقا 105 ملرد تەڭگە بولگەنىن جوعارى باعالاپتى.
«توقايەۆ بيلىككە كەلگەن جىلى ەل كۇردەلى كريزيستە بولدى. ارىستاعى جارىلىستا وقيعا ورتاسىندا ءجۇردى. قوردايداعى جانجالدا دا اۋدانعا ارنايى بارىپ، تاراپتاردىڭ تالابىن تىڭدادى.
قازاقستاندا تۇراتىن ءتۇرلى ەتنيكالىق توپتاردىڭ اراسىنداعى تۇيتكىلدىڭ ءتۇپ تامىرىنا ءۇڭىلىپ، اسسامبلەياعا تاپسىرما بەردى» – دەيدى ماقالا اۆتورى.
Anadolu Ajansı وسى ءبىر جىلدا قازاقستاندا اتقارىلعان شارۋادان جاقسى حاباردار ەكەنىن اڭعارتىپ، داعدارىسقا بولىنگەن 10 ملرد دوللار، 42 500 تۋرالى دا ەگجەي-تەگجەيلى بايانداعان ەكەن. اگەنتتىك پىكىرىنشە، توقايەۆتىڭ ىشكى ساياساتتاعى باعدارى ايقىن. سىرتقى ساياساتتاعى ۇستانىمى دا نازاربايەۆتىڭ ارناسىنان اۋىتقىماسى انىق. قازاقستان كوپۆەكتورلى ساياساتتى جالعاستىرادى.
«پرەزيدەنتتىكتىڭ العاشقى جىلىندا ورتا ازيانى تۇگەلدەي ارالاپ، وعان قوسا رەسەي مەن قىتايدىڭ، باتىستىڭ ءتىلىن تاۋىپ ۇلگەردى. بيىلعى جىلدىڭ ناۋرىزىندا جاريالانعان «قازاقستاننىڭ 2030 جىلعا دەيىنگى سىرتقى ساياسات كونسەپسياسى» توقايەۆتىڭ داۋىرىندە ازىرلەنگەن العاشقى سىرتقى ساياسي قۇجات.
وسى دوكترينادا تۇركى دۇنيەسىن، تۇركى ەلدەرىنىڭ اراسىنداعى ىقپالداستىقتى جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋ كەرەكتىگى ايتىلعان.
ونىڭ ىشىندە تۇركىتىلدەس ەلدەردىڭ ارىپتەستىك وداعىن قۇرۋ تۇركى دۇنيەسىن تۇتاستىرا تۇسەتىن قۇندى قۇجات بولماق.
بۇل باۋىرلاس ەلدەردىڭ اراسىنداعى بايلانىستىڭ جاڭا دەڭگەيگە شىعارىن كورسەتەدى.
توقايەۆتىڭ تۇسىنداعى قازاقستان تۇركى دۇنيەسىنىڭ ماڭىزدى تارماعىنىڭ ءبىرى بولىپ قالا بەرمەك» دەيدى Anadolu Ajansı.
توقايەۆتىڭ توڭىرەگىنە كىمدەر توپتاسۋدا؟
بۇدان بۇرىن، ساياساتتانۋشى دوسىم ساتپايەۆ توقايەۆتىڭ توڭىرەگىنە كىمدەر توپتاسىپ جاتقانىن ايتقان (مىندا باسىڭىز)
ونىڭ پايىمداۋىنشا، ءدال ءقازىر توقايەۆتىڭ توڭىرەگىنە تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ اۋلەتىنەن شىققان الدەكىمنىڭ بيلىككە كەلۋىن قالامايتىن ەليتا مەن مەماپپاراتتىڭ وكىلدەرى توپتاسۋدا.
بۇل قاتارعا 70-جىلدارى ومىرگە كەلگەن بيلىكتىڭ جاڭا بۋىنىن قوسۋعا بولادى. بۇل بۋىن كادرلىق ءاۋىس-تۇيىس ناتيجەسىندە بيلىكتەگى ماڭىزدى ورىندارعا وتىرۋدان دامەلى. ولار ءازىردىڭ وزىندە پرەزيدەنت اكىمشىلىگى، ۇكىمەت جانە پارلامەنتكە وتۋدە.
ايتكەنمەن، ساتپايەۆتىڭ ايتۋىنشا، قاراپايىم حالىققا ساياسي ساحناداعى ءاۋىس-تۇيىس اسا قىزىقتى ەمەس. حالىقتى توقايەۆتىڭ ەلدى ازىرگى كۇيزەلىستەن قالاي الىپ شىعارى كوبىرەك تولعاندىرادى.
جەر-جەردى جۇمىسسىزدىق جايلاپ، جاعداي ۋشىعا تۇسسە مۇنىڭ سوڭى الەۋمەتتىك تولقۋعا الىپ كەلۋى مۇمكىن.
«كارانتيننەن كەيىنگى احۋال اۋىرلاي تۇسسە بيلىك ءۇشىن ناعىز سىناق سول بولدى. توقايەۆتىڭ باستاماسىمەن ازىرلەنگەن داعدارىسقا قارسى جوبا كوزدەگەن ماقساتىنا جەتتى دەۋگە ءالى ەرتە.
حالىققا بولىنگەن اقشانى قاتاڭ قاداعالاۋ جاعى اقساپ تۇر. مەملەكەتتىڭ اقشاسى ەلگە جەتپەي، تالان-تاراجعا تۇسپەۋىن ءبىرىنشى كەزەكتە ويلاۋ كەرەك. توقايەۆ وسى كەسەلدەن قۇتىلماسا، ول قابىلدانعان باعدارلاما كوپكە جەتپەي سىنعا ۇشىرايدى»، – دەيدى ساتپايەۆ.
ساتپايەۆتىڭ پىكىرىنشە، توقايەۆتىڭ «حالىق سوزىنە قۇلاق اسار مەملەكەت» قاعيداسى تولىققاندى بولماسا دا، ءبىرشاما جۇزەگە اسۋدا. بيلىك قوعامنىڭ ءبىر تالابىنا قۇلاق اسىپ، ەندى ءبىرىن جارىم-جارتىلاي عانا ورىنداۋدا، كەيبىر تالاپ-شارتتى ءىس جۇزىندە جۇزەگە اسىرۋدا.
«بيلىكتىڭ ساياسي رەفورماعا قاتىستى ۋادەسى تولىق ورىندالماسا دا، باسقا تاراپتا زاڭنامالىق وزگەرىستەر ءوز ناتيجەسىن بەردى. ونىڭ ىشىندە زورلىق-زومبىلىق، پەدوفيليزم جانە براكونەرلەرگە قاتىستى قىلمىستىق جازا قاتاڭداتىلدى. بۇل قوعامنىڭ كوپتەن بەرى جوعارىعا جەتكىزە الماي كەلگەن جانايقايى ەدى.
حالىق سوزىنە قۇلاق اساتىنىن كورسەتكەن توقايەۆ وسى ارقىلى ءوزىنىڭ ەل الدىنداعى بەدەلىن كوتەردى. ءيميدجىن كۇشەيتتى»، – دەيدى ساتپايەۆ.
