جازباۋعا، جاريالاماۋعا كەلمەي تۇر ەندى. ءوز تاراپىمىزدان ۇندەمەستىگىمىزدىڭ كەسىرىن تارتتىق. جۋرناليستەر ادام ەمەس پە وسى؟ ولاردىڭ دا وتباسىلارى، بالا-شاعاسى بار ەمەس پە؟
بۇدان ءبىراز بۇرىن سەمەي قالاسىنا اقپار تاراتاتىن «قازاقستان-سەمەي» تەلەارناسى جابىلادى دەگەن سىبىستى ەستىگەندە «ە، انشەيىن اڭگىمە بولار، تۇتاس سەمەيگە تارالىپ وتىرعان تەلەارنانى جاۋىپ تاستايىنداي قيسىنسىز ارەكەتكە بارمايتىن شىعار» دەپ ويلاعانبىز. ءبىراق، سىبىس شىندىققا اينالدى، اقىرى.
العاش قىسقارتۋ بولادى دەلىنگەن. «ءبىرشاما قىزمەتكەرلەر جۇمىسسىز قالادى» دەگەن ءسوز شىقتى. سوندا دا اسا الاڭداماعان ەدىك. ەندى مىنە، «قازاقستان ۇلتتىق تەلەارناسىنىڭ «قازاقستان-سەمەي» فيليالى جابىلسىن!» دەگەن بۇيرىق شىعىپتى. ءبىزدىڭ ۇجىمدا 70 ادام ىستەيدى، دەمەك، «جابىلسىن» دەگەن ءسوز وسى 70 ادام جۇمىسسىز قالادى دەگەندى بىلدىرەدى.
سەبەبىن دە بىلدىك. الەمدىك داعدارىس، قارجىنى ۇنەمدەۋ دەپتى. قىزىق، مەملەكەت قارجىنى جۋرناليستەردىڭ ەسەبىنەن ۇنەمدەگەنى نەسى؟ ۇنەمدەۋدى الدىمەن وزىنەن باستاماي ما؟
ءبىر قىزىعى، كىشىگىرىم زاۋىتتاعى 70 ادام جۇمىسسىز قالدى دەسە، بۇل – تراگەديا. ال 70 جۋرناليست (ارينە، ونىڭ ىشىنە وپەراتورلار، رەداكتورلار، باسقا دا ماماندىق يەلەرى كىرەدى) جۇمىسسىز قالسا، ەشكىمنىڭ جۇرەگى اۋىرمايتىن سياقتى.
سوندا جۋرناليستەر ادام ەمەس پە؟ سەمەي – الماتى ەمەس، جۇمىسسىز قالساق، ءبىز اندا-مىنا كىرە كەتە المايمىز. ءبىزدىڭ ەسەبىمىزدەن ۇنەمدەيتىندەي ايلىعىمىز دا اسىپ-تاسىپ تۇرعان جوق ەدى. 60 مىڭنىڭ اينالاسىندا الامىز. قازىرگى باعامعا شاقساق، بار بولعانى 200 دوللاردان ءسال اسادى. سوندا ءبىزدىڭ ەسەبىمىزدەن قاي قارجىنى ۇنەمدەمەك؟
جارايدى، بۇل باسقا ماسەلە. ەگەر «قازاقستان-سەمەي» تەلەارناسى جۇمىس ىستەمەي وتىرسا، تەلەارنا تۇسىرگەن دۇنيەلەردى ەل كورمەسە، بىلمەسە ءبىز دە ۇندەمەس ەدىك. ءبىراق، وسى ارنانىڭ وتىمەن كىرىپ، كۇلىمەن شىعىپ ءجۇرمىز. رەسپۋبليكالىق بولماسا دا، ايماقتىق دەڭگەيدە حالىققا حابار تاراتىپ وتىرعان جايىمىز بار.
ءيا، راس ۇندەمەستىگىمىزدىڭ كەسىرىن تارتتىق. قولىمىزدى كەش سەرمەدىك پە دەپ قورقامىز. ءبىراق، «ەشتەن كەش جاقسى». مەملەكەت ۇنەمدەۋدى قىسقارتۋدىڭ ەسەبىنەن جۇرگىزىپ جاتقانى تاڭعالدىرادى. قىسقارتۋدىڭ ارتى جۇمىسسىزدىق. ال ونىڭ ارتى نە؟
بەرىك تەنتەك ۇلى
رەداكسيادان: «قازاقستان-سەمەي تەلەارناسىنىڭ جابىلۋىنا قارسىلىق بىلدىرگەن تەلەارنا ۇجىمى مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ اتىنا حات جازىپتى. سول حاتتى قاز-قالپىندا بەرىپ وتىرمىز.
قۇرمەتتى، نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى!
سىزگە «قازاقستان» ۇلتتىق تەلەارناسىنىڭ سەمەي قالاسىنداعى فيليال قىزمەتكەرلەرى حات جازىپ وتىر. «اقشا ۇنەمدەيمىز» دەگەن ۇلتتىق ارنا باسشىلىعى «قازاقستان-سەمەي» تەلەارناسى جابىلسىن!» دەگەن شەشىم شىعارىپتى.
«قازاقستان-سەمەي» تەلەارناسى 1965 جىلدان بەرى ەفيرگە شىعىپ كەلەدى. ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العالى ءبىزدىڭ تەلەكانال ءسىز جۇرگىزىپ وتىرعان ساياساتتى بۇگىنگە دەيىن بەلسەندى ناسيحاتتاپ كەلدى. جۋرناليستەر مەن شىعارماشىلىق ۇجىم مەملەكەت تاراپىنان قابىلدانىپ جاتقان ءتۇرلى ستراتەگيالىق باعدارلامالاردى حالىققا جەتكىزدى، ولاردىڭ ءمانى مەن ماقساتىن ايتتى. «قازاقستان – 2050» جانە ۇلت جوسپارى «100 ناقتى قادام» باعدارلامالارى اياسىندا ۇلكەن جوبالار ازىرلەدىك. ءبىز ەفيرگە دايىنداعان باعدارلامالاردىڭ بارلىعىندا ەلىمىزدەگى ورتا جانە شاعىن بيزنەستى ناسيحاتتادىق.
ال سەمەيدىڭ ءوزى قازاقستاننىڭ رۋحاني-مادەني ورتالىعى. اباي مەن شاكارىم دۇنيەگە كەلگەن جەر. ءدال وسى جەردە ءسىزدىڭ قولداۋىڭىزبەن «نيەۆادا-سەمەي» انتيادرولىق قوزعالىسى قۇرىلعان. باستىسى ءسىزدىڭ باستامالارىڭىز بەن رەفورمالارىڭىزدى ناسيحاتتاۋدى ءبىزدىڭ ۇجىم ەشقاشان دا كۇن تارتىبىنەن تۇسىرگەن ەمەس.
ءقازىر سەمەي قالاسىندا 350 مىڭنان اسىپ جىعىلاتىن حالىق تۇرادى. وسى 350 مىڭ ادام قالانىڭ كۇندەلىكتى تىنىس-تىرشىلىگىن، ونداعى ورىن الىپ جاتقان وقيعالاردى ءبىزدىڭ تەلەارنا ارقىلى بىلەدى.
قازىرگى كۇنى ۇجىمدا 70 ادام قىزمەت اتقارىپ جاتىر. از ەمەس. بارلىعىنىڭ وتباسى، بالا-شاعاسى بار. ارنانىڭ قارجىلىق الەۋەتى سونشالىقتى قوماقتى ەمەس، باستىسى جاڭالىقتار تۇسىرۋگە، باعدارلامالار ازىرلەۋگە قاجەتتى بارلىق تەحنيكالار بار.
سايىپ كەلگەندە «ۇنەمدەيمىز» دەپ 300 مىڭ اۋديتورياعا ارنالعان ايماقتىق ارنانى جابۋ قيسىنسىز. بۇل تىعىرىقتان شىعۋدىڭ جولى ەمەس. ونىڭ ۇستىنە «قازاقستان-سەمەي» تەلەارناسى وزىنە قاجەتتى قارجىنىڭ ءبىراز بولىگىن ءوز كۇشىمەن تابادى. اتاپ ايتقاندا مەملەكەتتىك تاپسىرىستاردى ورىندايمىز، جارنامالار شىعارامىز.
سەمەي ستراتەگيالىق ايماقتا ورنالاسقان. بەرگى جاعىمىزدا رەسەي، ارعى جاعىمىزدا جۇڭگو. بۇل تۇرعىدان قاراستىرعاندا ەكونوميكالىق جاعدايعا وبەكتيۆتى تۇردە باعا بەرەتىن، جەرگىلىكتى مەملەكەتتىك قۇرىلىمداردىڭ اتقارىپ جاتقان جۇمىسىن جۇيەلى تۇردە جۇرتقا جەتكىزىپ وتىراتىن، ەڭ باستىسى ەلگە قالانىڭ رۋحاني-مادەني جانە الەۋمەتتىك ومىرىنەن حابار بەرەتىن ارنانىڭ جابىلۋى قاتەلىك دەپ سانايمىز.
تەلەارنا ۇجىمى اتالعان ماسەلە مەملەكەت باسشىسى رەتىندە ءوزىڭىزدى ارالاسۋىڭىزدى جانە «قازاقستان» ۇلتتىق ارناسىنىڭ باسشىلىعى تاراپىنان قابىلدانعان «قازاقستان-سەمەي» فيليالى جابىلسىن دەگەن شەشىمنىڭ كۇشىن جويۋدى سۇرايمىز.
نەگە دەسەڭىز، بۇل سەمەي قالاسىنداعى جالعىز مەملەكەتتىك تەلەارنا. ال مەملەكەتتىك ارنانىڭ جابىلۋى تۇتاستاي العاندا مەملەكەتتىڭ اقپاراتتىق ساياساتىنا كەرى اسەر ەتۋى مۇمكىن.
قۇرمەتپەن، «قازاقستان-سەمەي» تەلەارناسىنىڭ ۇجىمى