جەر قاتىناستارى سالاسىندا قانداي وڭ وزگەرىستەر بايقالادى؟ ساراپشى پىكىر ءبىلدىردى

قاراكوز امانتاي 29 قاز. 2025 16:30

كەيىنگى جىلدارى قازاقستاندا جەر قاتىناستارى سالاسىندا اشىقتىق پەن ەكولوگيالىق جاۋاپكەرشىلىك دەڭگەيى ايتارلىقتاي ارتىپ كەلەدى. بۇل تۋرالى جەر قاتىناستارى جونىندەگى مامان ارمان وتەپوۆ Dalanews.kz تىلشىسىنە بەرگەن سۇحباتىندا ايتتى. ونىڭ سوزىنشە، جەردى ءتيىمدى پايدالانۋ مەن سيفرلاندىرۋ باعىتىنداعى جاڭا قادامدار ەلدىڭ ەكونوميكالىق جانە ەكولوگيالىق تۇراقتىلىعىنا تىكەلەي اسەر ەتىپ وتىر.

"قازىرگى ۋاقىتتا "ازاماتتارعا ارنالعان ۇكىمەت" مەملەكەتتىك كورپوراسياسى ارقىلى جاڭا سيفرلىق كاداستر جۇيەسى جاسالىپ جاتىر. بۇل جوبا جەر تۋرالى بارلىق دەرەكتى ءبىرىڭعاي بازاعا بىرىكتىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. بۇرىن ءار ۆەدومستۆو ءوز دەرەكتەرىن جەكە جۇرگىزگەندىكتەن، كوورديناتتار مەن كارتوگرافيالىق مالىمەتتەردە سايكەسسىزدىك كوپ بولاتىن. ەندى ءبىرىڭعاي ستاندارت ەنگىزۋ ارقىلى وسى ماسەلە شەشىلمەك"، – دەيدى ساراپشى.

وتەپوۆتىڭ ايتۋىنشا، جەر كاداسترىن سيفرلاندىرۋ تەك اقپاراتتى جيناقتاۋ ەمەس، سونىمەن بىرگە جەردىڭ ءتيىمدى پايدالانىلۋىن باعالايتىن قۇرالعا اينالۋى قاجەت.

"بۇگىندە جەر قاتىناستارى سالاسىندا ۋنيفيكاسيا، ياعني بىرىزدەندىرىلگەن ستاندارتتار ەنگىزىلىپ جاتىر. بۇل ورمان، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە سۋ رەسۋرستارى جۇيەلەرىنىڭ كارتوگرافيالىق بازالارىن ءوزارا سايكەستەندىرۋگە جول اشادى. بولاشاقتا بۇل جۇيەلەردىڭ بارلىعى ينتەگراسيالانىپ، جوسپارلاۋ مەن جەر پايدالانۋدا ءبىرتۇتاس ءتاسىل قالىپتاسادى. سەبەبى جەردى ءتيىمدى پايدالانۋ - تەك شارۋانىڭ مۇددەسى ەمەس، ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەسى. توپىراقتىڭ توزۋى، سۋ رەسۋرستارىنىڭ ازايۋى جانە كليماتتىڭ وزگەرۋى ءبارى جەرگە نەمقۇرايلى قاراۋدان باستالادى"، – دەيدى وتەپوۆ.

ساراپشىنىڭ پىكىرىنشە، قازىرگى رەفورمالار اۋىل شارۋاشىلىعىن ەكولوگيالىق تۇرعىدان جاۋاپتى ەتۋگە باعىتتالعان.

"مىسالى، ءبىر ايماقتا ەگىستىك القاپتارىن جوسپارلاۋ كەزىندە سۋدىڭ جەتكىلىكتىلىگى، جەردىڭ قۇنارلىلىعى، توپىراق توزۋى سياقتى فاكتورلار نازارعا الىنۋى قاجەت. ەگەر ءبىر جەردە جىل سايىن ءبىر عانا داقىل – مىسالى، بيداي ەگىلسە، ول جەردىڭ تابيعي تەپە-تەڭدىگى بۇزىلادى"، - دەيدى ول.

ارمان وتەپوۆ سونداي-اق جەر وڭدەۋ مادەنيەتىن جەتىلدىرۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا توقتالدى.

"الەمدە "No-till"، "چيزەل"، "مۋلچيروۆانيە" سياقتى جەردى توزدىرماي وڭدەۋ ادىستەرى كەڭىنەن قولدانىلادى. بۇل – توپىراقتاعى ىلعالدى ساقتاۋ مەن قۇنارلىلىعىن ارتتىرۋدىڭ ءتيىمدى جولى. قازاقستان دا وسى تاجىريبەلەردى كەزەڭ-كەزەڭىمەن ەنگىزىپ جاتىر. مۇنىڭ پايداسىن الداعى بىرنەشە جىلدا كورەمىز"، – دەيدى ول.

ونىڭ ايتۋىنشا، جەر رەسۋرستارىن باسقارۋ تەك ەكونوميكالىق مۇددە ەمەس، ستراتەگيالىق ەكولوگيالىق ساياساتتىڭ ماڭىزدى بولىگى بولۋى ءتيىس.

"جەر – تىرشىلىك تىرەگى. ونى دۇرىس باسقارۋ – بولاشاق ۇرپاق الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىك"، – دەپ قورىتىندىلادى ساراپشى.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار