Almaty qalasyn aınalyp ótetin joǵary jyldamdyqty jol ótken jyly iske qosyldy. Bul jol qalany tranzıttik kólikterden bosatyp, ÚAAAJ aınalasynda bıznestiń damýyna úlken serpin berýi kerek edi, bul is júzinde de oryn aldy.
2023 jyldyń qorytyndysy boıynsha Almaty oblysyna bes iri kompanıa tartyldy, olardyń barlyǵy jańa joǵary jyldamdyqty joldyń mańynda ornalasqan. PepsiCo (AQSH) kompanıasy 200 mıllıon dollarlyq ınvestısıamen «Lay’s» chıpsilerin óndirý jobasyn bastaıdy, bul joba 21 myń tonnadan astam daıyn ónimdi shyǵaryp, 300 jańa jumys ornyn ashýǵa múmkindik beredi. Qazirgi ýaqytta jer telimi rásimdelip, gazdandyrýǵa tehnıkalyq sharttar alyndy. Óndiristi 2026 jyly iske qosý josparlanýda.
Odan basqa, óńirde Focus Logistics jáne OZON (Reseı) kompanıalary birlese otyryp, jalpy somasy 151 mıllıon dollarǵa deıin «A» klasty qoımalar salý boıynsha belsendi jumys atqarýda. Qoımalardyń jalpy aýdany 300 000 sharshy metrden asady jáne bul Almaty oblysynan 4500-den astam jumysshyny tartýǵa úlken múmkindik beredi.
Qazirgi ýaqytta «Angar» dep atalatyn bólek turǵan ǵımarattyń metal konstrýksıalary ornatylyp, beton edeni quıyldy. Jeldetý jáne órt sóndirý ınjenerlik júıelerin montajdaý jáne qurylys-montaj jumystary júrgizilýde. Obektti 2027 jyly tapsyrý josparlanýda.
Osyǵan uqsas keshendi reseılik «Stroıtel 98» kompanıasy da salyp jatyr. Olar da jalpy aýmaǵy 158 700 sharshy metrlik «A» klasty logıstıkalyq keshendi salýmen aınalysady, joba quny 100 mıllıon dollar. Bul keshen 2000-nan astam oblys turǵynyn jumyspen qamtýǵa múmkindik beredi. Qazirgi ýaqytta jer telimi rásimdelip, tehnıkalyq sharttarǵa qujattar tapsyryldy, al jobany tolyq júzege asyrý 2027 jylǵa josparlanǵan.
Almaty oblysyndaǵy taǵy bir iri joba — Ońtústik Koreıanyń KT&G kompanıasynyń temeki ónimderin óndirý zaýytynyń qurylysy bolmaq. Joba quny 204 mıllıon dollardy quraıdy, jylyna 20 mıllıonnan astam ónim shyǵaryp, 300-den astam adamdy jumyspen qamtıdy. Qazirgi ýaqytta bolashaq zaýyttyń ornynda óndiristik ǵımarattyń qurylysy júrgizilýde. Jobany kelesi jyly júzege asyrý josparlanýda jáne qazir metal konstrýksıalary ornatylyp jatyr.
ÚAAAJ aınalasyndaǵy aımaq sońǵy jyldary belsendi damyp kele jatqanyn jáne sheteldik ınvestorlar tek qurylys pen óndiriske ǵana emes, odan ári damýǵa da qarajat salýǵa daıyn ekenin atap ótken jón.
2023-2027 jyldar aralyǵynda barlyq jobalardy júzege asyrý Almaty oblysyna 835 mıllıon dollardan astam tikeleı ınvestısıa tartýǵa múmkindik beredi dep kútilýde.
Sonymen qatar, qazirgi ýaqytta TOO «Istkomtrans» kompanıasynyń kólik-logıstıkalyq ortalyǵyn uıymdastyrý jobasy júzege asyrylýda. Bul ınvestısıalyq joba Jetigen – Qazybek bek aınalma temir jol qurylysy jobasynyń qosymsha bóligi bolyp tabylatyn TLK «Jetigen» kólik-logıstıkalyq habyn qurýdy kózdeıdi.
Bul erekshe jobaǵa 43,8 mıllıard teńge ınvestısıalanyp, 217 jańa jumys orny ashylady. Jobanyń ózi eki kezeńge bólingen. Onyń birinshi bóligi ótken jyly iske qosyldy, al ekinshi kezeńniń qurylysy 2027 jylǵa josparlanǵan. Sonymen qatar, qazirgi ýaqytta «G-TRANS Service» kompanıasy alǵashqy iri ındýstrıalyq-logıstıkalyq hab qurýdy josparlap otyr.
Indýstrıalyq-logıstıkalyq hab mynalardy qamtıdy:
- Logıstıkalyq park (termınaldar, qoımalar),
- Mýltımodaldy TLS (konteınerlik termınaldar),
- Indýstrıalyq park (ónerkásiptik kásiporyndar, ınfraqurylymy bar jer telimderi).
Barlyq kezeńderdegi ınvestısıa somasy 90 mıllıard teńgeden asady. Jobanyń qýattylyǵy: jylyna 500 myń DFE, 263 myń avtokólik, 89 myń sharshy metr qoıma, 392 myń DFE. Jobany júzege asyrý merzimi: 2023-2032 jyldar, ol úsh kezeńnen turady: 1 kezeń - 2023-2027 jj., 2 kezeń - 2027-2029 jj., 3 kezeń - 2029-2032 jj. Munyń bári 3 myńǵa jýyq adamdy jumyspen qamtýǵa múmkindik beredi.
Jer teliminiń jalpy aýdany shamamen 550 ga quraıdy, onyń ishinde: 215 ga - mýltımodaldy TLS, 250 ga - ındýstrıalyq park, 85 ga temirjol stansıasy.
2023 jyly sondaı-aq Ortalyq Azıadaǵy iri jáne biregeı joba - TOO «Fruit Art» kompanıasynyń sýblımasıalyq zaýyty, jemis qoımasy jáne jylyjaı kesheniniń qurylysy júzege asyryldy. Osylaısha, sýblımasıalyq zaýyt jylyna 25 000 tonna shıkizatty óńdeı alady, sondaı-aq gaz ortasy bar 15 000 tonna jemis saqtaý qoımasy jáne 7,8 ga aýmaqtaǵy jylyjaı kesheni jyl boıy qulpynaı ósirýmen aınalysady. Investısıa kólemi 42,7 mıllıard teńgeni qurady, al kásiporynnyń ózi 200-den astam adamdy jumyspen qamtydy.
Qorytyndylaı kele, jańa aınalma jol (ÚAAAJ) aınalasyndaǵy aımaq sońǵy jyldary belsendi damyp kele jatqanyn atap ótken jón. Kóptegen kásiporyndar turaqty ornalasý úshin Almaty oblysyn tańdaýy kezdeısoq emes. Óıtkeni, munda bıznes damýyna barlyq jaǵdaı jasalǵan, negizgi logıstıkalyq arterıalarǵa qoljetimdilik bar jáne jańa kásiporyndarǵa qajetti mamandardy tartýǵa múmkindik bar.
Biraq bastysy - Almaty oblysynyń ákimdigi iri sheteldik jáne otandyq ınvestorlarǵa barynsha qoldaý kórsetip, óńirdegi qurylys, iske qosý jáne bıznesti odan ári damytý boıynsha kompanıalarmen belsendi kelissózder júrgizedi. Naryqqa kirgen kompanıalar barlyq artyqshylyqtardy baǵalap, óz bıznesin damytýǵa belsene kirisýde.
