Jasyl ekonomıka? Qazaqstanda jeldiń qýaty kúshti – sarapshy pikiri

Dalanews 22 shil. 2022 05:08 458

Elimizde 2009 jyly qaıta qalpyna keletin jasyl energıa kózderine qatysty zań qabyldanǵan bolatyn. Sodan beri atalǵan salada qandaı ilgerileý boldy?

Bizdiń bilýimizshe atalǵan zań osy kúnge deıin 20 shaqty ret ózgeriske túsken. Zańnyń óńdelýine, ózgeriske túsýine álemdik ahýal, halyqaralyq tájirıbe áser etken.

«Jasyl ekonomıkamen» baılanysty jobalar elimizde eń alǵashqy ret 2014 jyly paıda boldy. Sol ýaqyttan kúni búgingi deıin elimizdegi qaıta qalpyna keletin qýat kózderiniń úlesi 8 esege ósken.

Energetıka mınıstrligine qarasty Jańartylatyn energıa kózderi departamentiniń basshysy Abaı Qulanbaıdyń aıtýynsha 2014 jyly qýattylyǵy 170 MVt bolatyn eń alǵashqy stansıa ashylsa, búgingi tańda mundaı stansıalardyń sany 140-qa jýyqtaıdy. Bulardyń jalpy qýaty 2000 MVt-dan asyp jyǵylady.

Jiktep aıtar bolsaq, qazirgi kúni Qazaqstanda:

  • Qýattylyǵy 1098 MVt-ny quraıtyn 52 kún elektr stansıasy;

  • Qýaty 300 MVt-ǵa jýyqtaıtyn 40 gıdrostansıa;

  • Qýaty 684 MVt-ny quraıtyn 40 jel elektr stansıasy jáne de

  • Qýaty 8 MVt 5 bıostansıa bar.


2014 jyldan kúni búginge deıin atalǵan salada 10 myńnan asa ýaqytsha jumys jáne 2000 turaqty jumys orny qurylǵan. Sońǵy birneshe jyldyń bederinde elimizdegi irgeli oqý oryndarynda «jasyl energıanyń» qyr-syryn úıretetin mamandyqtar ashylǵan.

«Balamaly energıa kózderine degen suranys artyp keledi. Joǵary oqý oryndary da bul tendensıadan qalys qalǵysy kelmeıdi. Ýnıversıtetterde osy salanyń mamandaryn tárbıeleıtin fakúltetter kóptep ashylýda», – deıdi Abaı Qulanbaı.

Onyń atap ótkenindeı Qazaqstandaǵy jańartylatyn energıa kózderin damytýǵa ınvestorlar qyzyǵýshylyq tanytyp, atalǵan salaǵa osy kúnge deıin 1 trln teńge ınvestısıa quıylǵan.


«Bul salany damytýǵa búdjet tarapynan bir tıyn da shyǵyn shyqqan joq jáne osy úrdisti saqtap qalýǵa múddelimiz. Biletin bolsańyzdar, osydan birshama ýaqyt buryn energetıkalyq balansqa qatysty mańyzdy sheshim qabyldandy. Jańartylatyn qýat kózderi týraly aıtqanda Qazaqstannyń kóbine-kóp jel elektr stansıalarynyń qurylysyna basymdyq beretinin aıtý ketý kerek. Kópshilikke munyń sebebin túsindire keteıin.

Jańartylatyn energıa kózderiniń keńistigin keńeıtý úshin aldymen olardyń áleýetine, ekonomıkaǵa qandaı paıdasyn tıgizerine baǵa beremiz. Al elimizdegi jel energıasy potensıaly óte aýqymda, jel energıasynyń potensıaly jóninen bizdiń álem boıynsha TOP-10 tiziminde tur», – deıdi maman.

Abaı Qulanbaı bolashaqta 920 mlrd kVt saǵat energıany jeldiń kómegimen alatyn bolamyz. Elimizdiń shyǵys aımaǵynyń gıdroáleýeti joǵary. Ol jaqta 662 mlrd kVt saǵat qýat óndiretin múmkindigimiz bar.

«Elimizde qýaty 1GVT-ty quraıtyn kún stansıalary jumys istep tur. Bul salaǵa ınvestordyń kómegi eshqashan artyq etpeıdi. Sebebi, mundaı stansıalardyń qurylys júrgizý qomaqty qarjyny qajet etedi. Máselen 1 GVt kún elektr stansıasyn salý 600 myńnan 800 myń dollardyń aralyǵynda turady. Al jel elektr stansıasyn kem degende 1-1,5 mln dollar qarajat qajet. Sý stansıalarynyń baǵasy 1,5-2 mln dollardyń arasynda turady», – deıdi sarapshy.

https://dalanews.kz/kogam/80522-zhastar-rukhy-zhastarga-arnalgan-alga

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar