Osy maqsatta barlyq ǵalym men ýnıversıtet oqytýshysyna hat jazyp, elektrondy poshtalaryna joldaǵanyn áleýmettik jelidegi paraqshasynda málim etti.
Hatta otandyq joǵary bilim men ǵylymdy damytý úshin birlesip qabyldaǵan mańyzdy sheshimderi men atqarylǵan is-sharalardy atap ótýge tyrysqan.
Qadirli ǵalymdar men ýnıversıtet oqytýshylary!
Sizdermen mınıstr retinde birge jumys isteý men úshin úlken mártebe, úlken abyroı boldy. Sońǵy 3 jyl mazmundy, mańyzdy ári kúrdeli ýaqyttyń biri boldy. Biz osy jyldar ishinde qazaqstandyq ǵylym men joǵary bilim berý júıesin barynsha tıimdi jáne básekege qabiletti etý úshin qolymyzdan kelgenniń bárin jasaýǵa tyrystyq.
QS jáne Times Higher Education álemdik reıtıńteriniń sońǵy nátıjeleri de osyny dáleldep otyr. Bıyl alǵash ret 16 ýnıversıtetimiz QS álemdik reıtıńine endi jáne 2018 jylmen salystyrǵanda bul JOO-lardyń sany eki esege ósti. Sonymen qatar ýnıversıtetterdiń reıtıńtegi pozısıalary da aıtarlyqtaı jaqsara tústi.
Sondaı-aq Ulttyq kásipkerler palatasy júrgizgen saýalnamalar jumys berýshilerdiń joǵary oqý oryndarynyń túlekteriniń biliktiliginiń jáne olardy daıarlaý sapasynyń joǵarlaǵanyn kórsetti.
Osyǵan uqsas nátıjelerdi Scopus jáne Web of Science halyqaralyq ǵylymı basylymdarynda maqala jarıalaý belsendiliginiń kórsetkishterinen de kórýge bolady. Web of Science derekter qorynda bir emes, odan da kóp maqalasy jarıalanǵan ǵalymdardyń sany 25%-ǵa ósti. Al qazaqstandyq ǵalymdardyń Web of Science birinshi kvartılindegi maqalalarynyń jalpy sany 70%-ǵa artty. Al 2021 jyly Scopus birinshi kvartılinde jarıalanǵan maqalalar sany 2019 jylmen salystyrǵanda 76%-ǵa ósti. Sondaı-aq ǵalymdarymyzdyń «qoqys» jýrnaldardaǵy maqalalarynyń sanyn 7 esege deıin qysqarttyq. Munyń bári qazaqstandyq ǵylym áleýeti sapasynyń artyp kele jatqanynyń anyq kórsetkishteri.
Otandyq ǵylymnyń joǵary áleýetiniń taǵy bir kórsetkishi - QazVac vaksınasy. Ony Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń tikeleı uıymdastyrýymen jáne qarjylaı qoldaýymen otandyq ǵalymdar ázirlegen bolatyn.
Ǵylymı qaýymdastyqpen, ıaǵnı ózderińizben birlesip, joǵary oqý oryndary men ǵylymı salalarda qandaı reformalar qajet ekenin ashyq talqylap, sheshim qabyldadyq.
Ásirese jas ǵalymdarymyzǵa rızashylyǵymdy bildirgim keledi.
Ǵylymdy damytýda óziniń strategıalyq kózqarasy bar tájirıbeli, óz isine adal mamandardyń myqty toby qalyptasty. Dál osy jas ǵalymdardan kóptegen paıdaly usynys alyp, osy birlesken jumystyń arqasynda birqatar ózgeris engize aldyq.
Qıyn-qystaý kezeńde, pandemıa men karantın shekteýleri engizilgen ýaqytta otandyq ǵylym men joǵary bilimdi damytý maqsatynda birlese jumys istegenimizge qýanyshtymyn.
Sondaı-aq qıyndyqtarǵa qaramastan, Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevtyń osy salalardy qoldaýynyń arqasynda jyldar boıy qordalanyp qalǵan kóptegen júıeli máseleniń de sheshimi tabyldy.
Ózderińizben birlesip atqarǵan jumystarǵa jeke toqtalyp óteıin.
1. Oqytýshylar men ǵalymdardyń jumysy úshin qolaıly jaǵdaılar týraly
JOO oqytýshylary boıynsha
Joǵary oqý oryndary oqytýshylarynyń jalaqysy kóterildi. Ol úshin Prezıdenttiń tapsyrmasy boıynsha 2021 jyly POQ (profesorlyq-oqytýshylyq quram) jalaqysynyń eń tómengi deńgeıin belgileıtin buıryqqa qol qoıdym. Bul buıryq jalaqyny burynǵymen salystyrǵanda kóbeıtýge múmkindik berdi. Joǵary oqý ornyna jańadan kelgen oqytýshyǵa 1 stavka úshin keminde 200 myń teńge bekitildi. Al profesordyń jalaqysynyń mınımaldy deńgeıi 350-400 myń teńge boldy. Al pedagogıkalyq júkteme deńgeıi oqý jylyna 680 saǵattan aspaıtyndaı deńgeıde bekittik. Sondaı-aq ýnıversıtetterdegi shamadan tys búrokratıa men tikeleı mindetke jatpaıtyn biraz fýnksıalardy alyp tastadyq.
Sonymen birge stýdentter men doktoranttardyń shákirtaqysy ósti. Iaǵnı doktoranttarǵa beriletin stıpendıa 3 jyl ishinde 82 myńnan 200 myńǵa jýyq sommaǵa deıin ósti. Sondaı-aq osy ýaqyt aralyǵynda joǵary oqý oryndaryna túsýge beriletin granttar sany da eki esege deıin ósti.
Eń bastysy, baǵdarlamalyq qujattar arqyly 2025 jylǵa deıin stıpendıany, oqytýshylardyń jalaqysyn, stýdenttik granttar sanyn jáne ǵylymdy qarjylandyrýdy ulǵaıtý úshin qarjylandyrý men mindettemelerdi aldyn ala belgilep qoıdyq.
El Prezıdentiniń tapsyrmasy arqasynda kóterilgen grant quny ýnıversıtetterimizdegi oqytýshylardyń jalaqysyn arttyrýǵa múmkindik beredi. Sáýir aıynda joǵary oqý oryndarynyń rektorlaryna qosymsha tapsyrma berdik. Osy tapsyrmaǵa sáıkes 2022 jyldyń qyrkúıeginen bastap ýnıversıtetterimizdegi oqytýshylardyń jalaqysy taǵy da kóterilýi kerek, ol úshin qarajat bar.
Ǵylymı qyzmetkerler boıynsha
Prezıdenttiń tapsyrmasy boıynsha ǵalymdardyń jalaqysyn bazalyq qarjylandyrýǵa engizdik. Bul ǵylymı granttar konkýrstarynan qarjy alsa da, ǵylymmen aınalysýǵa múmkindik beredi.
Buryn ınstıtýttardy negizgi qarjylandyrýǵa tek ákimshilik qyzmetkerlerdiń jalaqysy men komýnaldyq shyǵyndary kiretin. Iaǵnı ǵalymdarymyz tek konkýrstar arqyly ǵana jalaqy alyp, prosedýralar aıaqtalǵanǵa deıin jalaqysyz demalysqa shyǵýǵa májbúr bolatyn. Endi budan bylaı 1 200-ge jýyq jetekshi ǵalym granttyq jáne baǵdarlamalyq-nysanaly qarjylandyrý konkýrstarynyń nátıjesine qaramastan turaqty jalaqy alady.
Biz irgeli zertteýler júrgizetin ǵylymı-zertteý ınstıtýttaryn qarjylandyrýdyń jańa tásilin engizdik. Bul máseleni ǵalymdar on jyldan astam ýaqyt boıy kóterip kelgen edi. Endi 1000-nan astam ǵalym turaqty jalaqy alatyn boldy.
Kóptegen ǵylymı qyzmetkerdiń bir konkýrstan soń, ekinshisin kútýge májbúr bolǵany da jasyryn emes. Degenmen aralarynda jumystan shyǵyp ketetinderi de boldy, sebebi ınstıtýttar úzdiksiz zertteýler júrgizbeıtin. Ásirese, tarıh, qazaq tili, arheologıa, fılosofıa jáne t.b. ınstıtýttardyń jaǵdaıy qıyn boldy. Endi bul ınstıtýttarda jumys isteıtin kem degende 1000-nan astam ǵalym turaqty jalaqy alady, ıaǵnı úzdiksiz ǵylymı zertteýler júrgizedi.
2. Grant alý múmkindikteri kóbeıdi
Ǵalymnyń nátıjeli jumys isteýi jáne jetkilikti qarjylandyrylýy úshin jańa jáne bastysy ár túrli granttar engizdik:
- 1. Shaǵyn jáne jeke granttar.
- 2. Jas ǵalymdarǵa arnalǵan granttar.
- 3. Halyqaralyq yntymaqtastyqqa arnalǵan granttar.
- 4. Dástúrli túrde iske asyrý merzimi bar granttar.
Sondaı-aq grant konkýrstaryn ótkizýdiń jıiligin arttyrdyq. Granttyq qarjylandyrý boıynsha konkýrstar burynǵydaı 3 jylda 1 ret emes, endi jyl saıyn ótkiziletin boldy. Bul bireýdiń esinde bolsa, bireýdiń esinde joq shyǵar, biraq 2019 jylǵa deıin ǵalymdarda úsh jylda bir ret qana qarjy alý múmkindigi bolatyn. Árıne, báseke joǵary boldy. Eger grant alsańyz, kelesi úsh jyl boıy jumys isteısiz, eger ala almasańyz, onda otbasyńyzdy asyraýdyń jáne óz isińizben aınalysýdyń basqa jolyn izdeý qajet boldy. Ǵalymdarymyz úshin osyndaı tıimsiz júıe boldy. Sol sebepti olardyń keıbiri ǵylymdy tastap ketip jatty. Ony ózgerttik.
Qajetsiz búrokratıa da aıtarlyqtaı qysqardy. Mysaly, konkýrstardy ótkizý merzimderi eki esege deıin qysqardy jáne grant alýshylar olardy júzege asyrý prosesinde granttardy basqarýda kóbirek derbestikke ıe boldy.
Ǵylymı zertteýlerdi memleket esebinen qarjylandyrý jáne júrgizý merzimi 3 jyldan 5 jylǵa deıin ulǵaıtyldy.
Odan bólek, doktorantýrada oqıtyn stýdentter úshin arnaıy granttar engizdik. Endi jyl saıyn 1000 jas ǵalym grant alyp, 3 jyl ǵylymı zertteýler júrgizip, aıyna turaqty túrde 500 myń teńge jalaqy alady. Bul joba jas ǵalymdardyń ǵylymda óz ornyn taýyp, mol tájirıbe jınaqtaýyna múmkindik beretini sózsiz.
Jas ǵalymdardy qoldaý úshin bólek granttar baıqaýyn engizdik. Sonyń nátıjesinde jas ǵalymdar 16 mıllıard teńgeden astam somaǵa olar túrli jobalardy júzege asyryp jatyr.
Ǵalymdarymyzdyń áleýetin damytý úshin álemdik ǵylymı ortalyqtarda ǵalymdardyń taǵylymdamadan ótýi men biliktiligin arttyrýdyń biregeı jobasyn da qolǵa aldyq. «Bolashaq» baǵdarlamasyna uqsas jańa joba boıynsha jyl saıyn 500 ǵalym birlesken ǵylymı zertteýler júrgizý, biliktiligin arttyrý jáne zertteý jumystaryna qajetti qural-jabdyqtar alý úshin sheteldik ortalyqtarǵa barady. Qazirdiń ózinde ǵalymdarymyz sheteldik ǵylymı zerthanalar men ýnıversıtetterde jumys istep, oqyp jatyr.
3. Joǵary bilim men ǵylymdaǵy ashyqtyq
Ulttyq ǵylymı keńester jumysynyń ashyqtyǵy qamtamasyz etildi. Ashyq daýys berý, onlaın-translásıalar men otyrystardy beınejazbaǵa túsirý sheshim qabyldaý prosesterin barlyǵyna ashyq jáne qoljetimdi ettik. UǴK quramy aıtarlyqtaı jańartylyp, olarǵa degen senim deńgeıi de arta tústi.
Sarapshylarǵa qoıylatyn talaptar da kúsheıtildi, ǵalymdarǵa ótinishterdi úsh kún ishinde pysyqtaý quqyǵy berilip, saraptamanyń shekti baly 21-den 25-ke deıin kóterildi. Sondaı-aq saraptama bazasy jańartyldy. Sonymen qatar akademıalyq adaldyq pen ǵylymı etıka máselelerine kóp kóńil bólinip otyr.
Nátıjesinde sybaılas jemqorlyq áleýeti aıtarlyqtaı tómendedi, ǵalymdardyń granttar berý sheshimderine qatysty shaǵymdary da azaıdy.
Onymen qosa Sapany qamtamasyz etý komıtetiniń (KOKSON) ǵylymı jýrnaldarynyń jumysyn tolyǵymen qaıta iske qostyq. Maqalalardy onlaın tirkeý, jabyq resenzıalaý sıaqty talaptar engizildi, redaksıalyq alqa quramyna Hırsha ındeksi nemese Web of Science jáne Scopus-te jarıalanymdary bar ǵalymdar tartylady; Lısenzıalyq qaryz alýdy tekserý júıeleri qoldanylady jáne basqa da kóptegen halyqaralyq talap engizildi, endi qazaqstandyq jýrnaldar ózderiniń jarıalanymdarynyń sapasyn jaqsartyp, esep berýge mindetti bolady.
Sonymen birge úsh jyl ishinde 60 dısertasıalyq keńes jabyldy. Bul kóptegen ýnıversıtet basshylaryna unamaǵan da bolar, biraq bul qajetti shara boldy, óıtkeni biz mundaı sheshimderdi qabyldaý kezinde sapany birinshi orynǵa qoıamyz.
Keńesterdiń jumysyna jańa talaptar engizildi. Budan bylaı keńes músheleriniń jartysy dısertasıa taqyrybyna baılanysty taǵaıyndalady, dısertasıa qorǵaý sáti ınternette tikeleı efırde kórsetilip, onyń mátini bárine qoljetimdi bolatyndaı jerde jarıalanady. Al ýnıversıtetterge dısertasıalardy memlekettik tilge aýdarýyn qamtamasyz etý mindetin júktedik.
Doktoranttardyń dısertasıalarynda akademıalyq jáne ǵylymı etıkany saqtaý prınsıpterin shegelep turyp bekittik. Sonymen birge akademıalyq adaldyq uǵymyn da keńeıttik.
Doktoranttardyń jarıalanymdaryna qatysty álternatıvtilik prınsıpi engizildi. Jalpy basylymdar sany 7-den 4-ke deıin qysqartyldy, maqalalar reıtıńi joǵary jýrnaldarda jarıalanǵan jaǵdaıda doktoranttyń qorǵaýyna bir-eki maqala jetkilikti bolady. 2021 jyldan bastap doktoranttarǵa Q1-Q2 WoS jýrnaldarynda eki maqalasy jáne bir resenzıasy bolǵan jaǵdaıda dısertasıa jazbaı-aq ony qorǵaý múmkindigi berildi, olardyń birinde doktorant birinshi avtor nemese korespondensıaǵa arnalǵan avtor bolýy tıis.
Ulttyq biryńǵaı testileý sıfrlyq formatqa aýystyryldy. Bul emtıhannyń ashyqtyǵyn qamtamasyz etýdiń birden bir tásili. Mysaly, 2019 jyly 117 myń talapkerden 128 myń tyıym salynǵan zat tabylyp, 24 adam UBT-dan shyǵarylsa, 2022 jyly UBT tapsyrǵan 280 myńnan astam talapkerden 700 ǵana tyıym salynǵan zat tabylyp, nátıjesinde 700 talapkerdiń barlyǵy UBT-dan shettetildi. Baqylaý men emtıhannyń ashyqtyǵyn qamtamasyz etýdiń nátıdesinde UBT-nyń ortasha baly 20 balǵa deıin azaıdy. Qalaı bolsa da, bul endi obektıvti kórsetkish.
Sondaı-aq biz magıstratýra men doktorantýraǵa túsý úshin tapsyratyn emtıhandardy ortalyqtandyryp, sıfrlandyrdyq. Osynyń arqasynda joǵary oqý ornynan keıingi bilimge irikteýde obektıvtilik qamtamasyz etildi. «Rektorlardyń tizimderi» joıyldy, endi joǵary oqý oryndary ǵylymı dáreje nemese stıpendıa alyp qana qoımaı, zertteý júrgizgisi keletin doktoranttardy qabyldaýy kerek.
4. Jumys pen shyǵarmashylyqqa kóbirek akademıalyq erkindik berý
Akademıalyq erkindik bilim sapasynyń qozǵaýshy kúshi ekenin árdaıym aıtyp kelemin. Sońǵy úsh jyl ishinde bul baǵyt boıynsha da biraz jumys atqaryldy.
Ýnıversıtetter ózderiniń bilim berý baǵdarlamalaryn ázirleý úshin birqatar quzyretke ıe boldy. IT, jýrnalısıka jáne t.b. tez damyp kele jatqan mamandyqtarǵa kóbirek akademıalyq erkindik berdik. Tájirıbeshil mamandar men tolyq emes jumys kúnimen jumys isteıtin qyzmetkerlerdi tartýǵa múmkindik berý úshin ǵylymı dárejelerdiń mindetti bolýyna jáne oqytýshylardyń shtat sanyna qoıylatyn talaptardy qysqarttyq, ýnıversıtetterdiń keminde 3 korpýsynyń nemese myń stýdent kontıngentiniń bolýy sıaqty kórsetkishterdi alyp tastadyq. Onymen qosa tekserý sharalarynyń kórsetkishteri 2 esege deıin tómendedi.
Ýnıversıtetterge, dálirek aıtqanda, oqytýshylarǵa kóbirek erkindik beretin jańa memlekettik bilim berý standarty ázirlendi. Bul árbir oqytýshyǵa stýdentterdiń bolashaqta eńbek naryǵynda básekege qabiletti bolýyna kómektesetin bilim berý mazmunyn jasaýǵa múmkindik beredi.
Mindetti esep berýdiń formasy qysqardy.
Bakalavrıatta oqýdyń jalpy uzaqtyǵy alynyp tastaldy. Endi 240 ECTS kredıtin meńgergen jaǵdaıda oqýdy qysqa merzimde aıaqtaýǵa múmkindik berilip otyr.
JOO-lardyń óz úlgisinde dıplom berýi mamandardy daıarlaý sapasyna jaýapkershiligin arttyrý úshin jasalǵan úlken qadam boldy. Jalǵan dıplomnan qorǵaý úshin qol qoıý talaptary engizildi. Budan bylaı árbir jumys berýshi QR tehnologıasyn qoldana otyryp, dıplomnyń túpnusqasy men shynaıylyǵyn teksere alady.
JOO-lardyń bilim berý baǵdarlamasynyń tizimine 15 myńnan astam baǵdarlama engizildi, onyń 7 myńy jańa.
Myqty ýnıversıtetterdi tekserýden bosatý týraly buıryq daıyndaldy. Jumys berýshiler reıtıńinde 1-3 oryndardy ıelengen ýnıversıtetter jáne joǵary álemdik reıtıńke engen ýnıversıtetter josparly tekserýlerden bosatylady.
5. Joǵary oqý oryndary men ǵylymı-zertteý ınstıtýttarynyń ınfraqurylymdyq jaǵdaıyn jaqsartý
Joǵary oqý oryndary KEAQ formasyna kóshirildi. Bul túsken tabysty memlekettik búdjetke jibermeı, ýnıversıtetti damytý úshin baǵyttaýǵa múmkindik beredi.
Korporatıvtik basqarý – ýnıversıtetterdi damytýdyń óte perspektıvaly quraly. Árıne, bul reforma barlyq rektordyń kóńilinen shyqty dep aıtý qıyn, óıtkeni endi ýnıversıtet búdjetin tek rektor bir ózi ǵana baqylap, basqara almaıdy. Dırektorlar keńesi men JOO basqarmalary rektor óz pozısıasyn qorǵaı alatyn alqaly organdar retinde áreket etedi. Dırektorlar keńesine azamattyq qoǵam ókilderiniń kóptep tartylǵany da óte mańyzdy.
Endi ulttyq joǵary oqý oryndary ǵana emes, barlyq ýnıversıtettiń rektorlary jyl saıyn qol jetkizgen akademıalyq kórsetkishter jaıynda ǵana emes, búdjettiń atqarylýy týraly da halyq aldynda esep berýge tıis.
20 joǵary oqý orny «Akademıalyq sheberlik ortalyqtary» jobasyna endi. Olarǵa 2025 jylǵa deıin materıaldyq-tehnıkalyq bazany nyǵaıtýǵa 80 mlrd teńge kóleminde qarjy bólindi.
JOO-larda memleket pen oqytýshylar, stýdentterdiń múddesin qorǵaý úshin zańnamalyq deńgeıde olardy ıelikten shyǵarýǵa nemese tipti olardyń úlesine qatysýǵa tyıym salý týraly arnaıy norma engizildi. Iaǵnı endi memlekettik joǵary oqý oryndary satylmaıdy. Olar tek memleket menshiginde bolady.
2020 jyldan bastap alǵash ret ǵylymı uıymnyń materıaldyq-tehnıkalyq jabdyqtalýyna arnaıy baǵdarlama ashylyp, qarajat bólindi. Nátıjesinde ǵylymı uıymdar sońǵy jyldary álemdik óndirýshilerdiń zamanaýı jabdyqtaryn satyp aldy.
6. Sapasy tómen ýnıversıtetterdi jabý
Akademıalyq derbestikti keńeıtýmen qatar, jaýapkershiligi tómen ýnıversıtetterdi jaýyp, sapany qamtamasyz ete almaıtyn JOO-lardy qaıta beıindeý boıynsha kúrdeli jumystar júrgizdik.
Nátıjesinde 15 JOO jabyldy. Budan bólek, qosymsha 6 oqý ornyn jabýǵa qatysty sheshimimizge shaǵym berilip, ol sotta qaralyp jatyr. Onyń jalpy sany 21-ge jetip otyr. Jabylǵan ýnıversıtetterdiń 100 myńnan astam stýdentin oqýyn jalǵastyrý úshin basqa JOO-larǵa aýystyrdyq. 66 ýnıversıtettiń álsiz bilim berý baǵdarlamalary boıynsha 505 lısenzıany keri qaıtaryp aldyq. Sonymen birge oqytýdyń álsiz baǵyttary boıynsha lısenzıalardy qaıtaryp alý boıynsha taǵy 4 JOO-men sot prosesteri júrip jatyr.
Pedagogıkalyq baǵyttar boıynsha joǵary oqý oryndarynyń sany (85-ten 50-ge deıin) qysqardy. Endi oqytýdyń tıisti sapasyn qamtamasyz etetinder ǵana bolashaq muǵalimderdi daıyndaı alady. Zańgerlerdi daıarlaıtyn ýnıversıtetterdiń sany 72-den 61-ge deıin qysqardy.
Aldaǵy ýaqytta JOO-larǵa beriletin lısenzıalar merzimsiz bolmaıdy. Olar 5 jylǵa beriledi, al olardy qaıta resimdeý avtomatty túrde emes, endi biliktilik talaptaryna sáıkes bolǵan jaǵdaıda ǵana júrgiziledi.
Kóp uzamaı «Joǵary mektep» leksıkonynan «dıplom fabrıkalary» nemese «shańsorǵysh oqý oryndary» sıaqty termınder máńgige joǵalatynyna senimim mol.
Kadr saıasaty erekshe mańyzǵa ıe. Joǵary bilim berý salasyn basqaratyn rektorlar deńgeıinde urpaq almasý prosesi boldy. Joǵary oqý oryndarynyń basshylyǵyna bedeli minsiz, ǵylymı bekgraýnd, sheteldik tájirıbesi bar, kásibı sheberligi joǵary mamandar konkýrs arqyly tartyldy. Sonymen qatar joǵary oqý oryndaryn basqarý júıesine prorektor retinde 25-ten astam jas jáne bolashaǵynan zor úmit kútýge bolatyn mamandar shaqyryldy. Olar joǵary bilim berý júıesiniń kadrlyq rezervine kirdi.
Ulttyq qoǵamdyq senim keńesiniń qyzmeti aıasynda kóptegen túıtkildi másele sheshimin tapty.
Bul jaıynda taǵy jalǵastyra berýge bolady. Biraq men ǵylym men joǵary bilim júıesi úshin eń mańyzdy, basty reformalardy atap ótýge tyrystym.
Osy oń ózgeristiń barlyǵy Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemeluly Toqaevtyń qamqorlyǵy men tikeleı tapsyrmalarynyń arqasynda iske asyryldy.
Osy ózgeristiń bárin júzege asyrýǵa kómektesken áriptesterimdi, burynǵy vıse-mınıstr M.Dáýlenov, Sapany qamtamasyz etý komıtetiniń tóraǵasy G. Kóbenova, Ǵylym komıtetiniń burynǵy tóraǵasy J.Qurmanǵalıeva, Joǵary jáne joǵary oqý ornynan keıingi bilim departamentiniń burynǵy basshysy Á. Toıbaev jáne osy qurylamdarda jumys istegen jáne jumys istep júrgen barlyq áriptesimdi atap ótkim keledi.
Qurmetti oqytýshylar men ǵalymdar!
Sizder qazaqstandyq ǵylym men joǵary bilimdi damytý úshin úlken jumys atqardyńyzdar. Búgingi tańda jas oqytýshylar men ǵalymdardyń tutas bir toby jańashyldyqtar engizip jatyr, sondaı-aq jańa sheshimder izdep, bilim berý men zertteýlerdiń sapasyn arttyrý boıynsha jumys istep jatyr. Eń mańyzdysy da osy dep oılaımyn. Elimizde osyndaı daryndy pedagogter men ǵalymdar barda otanymyzdyń bolashaǵy zor bolatynyna kámil senemin.
Qurmetti áriptester!
Jazǵy maýsymdy oıdaǵydaı ótkizýlerińizge tilektespin. Jańa oqý jylyna kúsh-qýat jınap, jaıdary kóńil-kúımen oralasyzdar dep senemin.
Árdaıym eńbekterińiz elenip, daryndy jáne bilimge qushtar stýdentterińiz kóbeıe bersin! - dedi Oqý-aǵartý mınıstri Ashat Aımaǵambetov.
https://dalanews.kz/ekonomika/79930-qazaqstanda-qay-bank-tengge-depozitte
