«100 jańa oqýlyq» – qoǵamdyq sanany qalyptastyrady

Dalanews 30 mam. 2018 12:46 740

Prezıdentimiz Nursultan Nazarbaevtyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» maqalasyndaǵy «Jańa gýmanıtarlyq bilim: qazaq tilindegi 100 jańa oqýlyq» jobasynyń maqsaty áldeqaıda keń. Jańa oqýlyqtar arqyly qazaq tilindegi oqýlyqtardyń mazmuny men deńgeıi kóteriletini sózsiz.



Sol arqyly jalpy gýmanıtarlyq bilimniń mazmuny men sapasy jańa deńgeıde kóteriletini anyq. Óıtkeni álemdik gýmanıtarlyq ǵylym qazaq tiline mundaı kólemde eshqashan aýdarylǵan emes. Bul bastama qoǵamdyq sanany jańǵyrtý arqyly  qoǵamymyzdyń eń basty bóligi, zor ınovasıalyq áleýetke ıe jas urpaqty tárbıeleýde mańyzdy ról atqarady. «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasyndaǵy barlyq jobalardyń ishinde munyń naqty nátıjeli joba ekendigi anyq.

Joba qazaqstandyq bilim alýshylarǵa eń tańdaýly zamanaýı bilimge qol jetkizýine, bilim sapasyn arttyryp, bilim salasyndaǵy jahandyq básekelestikke daıyndalýǵa múmkindik beredi. Qazirgi tańda «Jańa gýmanıtarlyq bilim. Qazaq tilindegi «100 jańa oqýlyq» jobasynnyń nátıjeleri de júzege asyrylyp jatqany málim.

Qoǵamdyq sanany qalyptastyratyn – gýmanıtarlyq ǵylymdar. Sonyń ishindegi fılosofıanyń róli adam ómirinde de, qoǵamda da erekshe. Bilim berýdiń memlekettik standartynda gýmanıtarlyq pánnen barlyq JOO stýdentteri mindetti túrde oqýy tıis pánder bar.

Olar – tarıh pen saıasattaný, áleýmettaný men fılosofıa, psıhologıa, pedagogıka, ekonomıka, mádenıettaný jáne fılologıa. Atalǵan kitaptar sanany jańǵyrtý úrdisiniń naqty quraly ekendigin túsiný qajet. Iaǵnı, bul synı jáne saraptamalyq dúnıetanymnyń qalyptasýy, jańa tujyrymdar men ıdeıalar engizý, qazirgi zamanǵy progresshil bilimge qoljetimdilikti keńeıtý tetigi sanalady. Adamnyń ózine, aınalasyna, elge degen kózqarasyn qalyptastyrady.

Biz dúnıejúzindegi ǵylym men bilimniń mazmunyna jol ashý arqyly ilgeri damyǵan qoǵamdardaǵy osyndaı kózqaras jáne ustanym qalyptastyrý quraldarymen jaqyn tanysýǵa múmkindik aldyq. Sondyqtan da «Rýhanı jańǵyrý» aıasyndaǵy ózge jobalar óz tarıhymyzǵa, ólketanýǵa, tól mádenıetke arqa súıeıdi. Qazaq dúnıetanymyn qorǵaý sózsiz qajet, biraq ol tuıyqtalý degendi bildirmeıdi.

Elimizdiń órkendep damýyna, álemdik damyǵan elder kóshine ilesýi úshin asa mańyzdy qyzmet atqaratyn, elimizdiń zaıyrly qaýymy óte jyly qabyldaǵan «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy ulttyq sanany, bilim men ǵylymdy damytý úlgisin jan-jaqty ashyp qana qoımaı, ony júzege asyrý úshin qazaqtyń barlyq ulttyq salt-dástúrlerin, ana tilimiz ben ádebıetimizdi, mádenıetimizdi, qazaqı bitim bolmysymyzdy jańǵyrtýymyz qajet.

Óıtkeni munda tilge de, ádebıetke de, fılosofıaǵa da, ekonomıkaǵa da baılanysty danalyqtyń úlgilerimen bastamalary usynylǵandyqtan halqymyzǵa jańa rýh, jańa serpin, zamanaýı baǵyt beretini anyq. Osy turǵyda biz álemdik tájirıbeler men zerttteýlerdi qoldaný arqyly jańa baǵyttardy engizý joldaryn jetildire alamyz.

Janat JANBAEVA, Abaı atyndaǵy QazUPÝ-dyń tarıh jáne quqyq ınstıtýtynyń doktoranty.

 

Usynylǵan
Sońǵy jańalyqtar