2025 жылдың бірінші жарты жылдығында Ұлттық қордан Қазақстанның республикалық бюджетіне бөлінген трансферттер көлемі 60% -ды құрады. Жоспарға сай болуы үшін шілде-желтоқсан айларында Үкімет енді "мұнай әмиянынан" 2,1 трлн теңге ғана ақша ала алады, деп хабарлайды Dalanews.kz.

Биылғы жылы Ұлттық қордан алынған трансферттердің көлемі 3,1 трлн теңгені құрағанына экономист Руслан Сұлтанов жұртшылықты  баса назар аудартты.  Tengenomika Telegram арнасында ол бірінші жарты жылдықта бюджет кірістері бойынша жоспар орындалмағанын да баса атап өтті:

• мемлекеттік қазынаға 10,3 трлн теңге тартылды, дегенмен жиналуы тиіс көлем 11,2 трлн теңге болатын.

Бұл ретте салықтар бойынша жоспар 99%-ға орындалды (6,47 трлн теңге, жоспар бойынша 6,53 трлн теңге), ал нақты корпоративтік табыс салығы, тіпті асыра орындалып, күткеннен екі пайызға артық алым жиналды. Салықтық емес түсімдер жоспардан 31% артық болып шықты. Осыған қарамастан, салықтар толлықанды жиналмаған, яғни жетіспеушіліктер бар.

"Ең қызығы, әрине, Қазақстан билігі Ұлттық қордан берілетін трансферттердің нысаналы көлемін сақтау міндетін қалай орындайтындығы болып тұр. Жоспарға сай болуы үшін Үкімет екінші жарты жылдықта бірінші жартыжылдыққа қарағанда 1 триллион теңгеге кем мұнай ақшасын пайдалануы керек болады. Қазірдің өзінде бұл екіталай көрінеді", - дейді сарапшы.

Оның айтуынша, бюджеттен бөлінген ақшаны да аз жұмсаған: 12,9 триллионның орнына 11,8 трлн теңге. Тапшылық 1,5 триллион теңгені құрады.

"Негізгі салық түсімдері, әсіресе ҚҚС, жоспардан қалыс қалуда, мұның өзі дабылды жат. Бюджеттің шығыс бөлігінің де толық орындалмағаны байқалады. Бюджеттік жоспарлауды неғұрлым нақты ету, қаражаттың уақтылы игерілуін қамтамасыз ету және салық базасын кеңейту арқылы трансферттерге тәуелділікті азайту қажет", - дейді Руслан Сұлтанов.

Бұған дейін сайтымызда "Сарапшы 2026-2027 жылдарға арналған макроэкономикалық болжаммен бөлісті" деген мақала жарияланған болатын.