وبلىستاعى ەكولوگيالىق ماسەلەلەردىڭ قاتارىن اۋانىڭ لاستانۋى جانە راديواكاتيۆتى قالدىقتاردىڭ كەلتىرىپ جاتقان زالالى، قوقىستى وڭدەۋدىڭ ءبىرىزدى جۇيەسىنىڭ جوقتىعى، قونايەۆ قالاسى ماڭىندا ورنالاسقان توزىعى جەتكەن كارىز-تازارتۋ ستانساسىنىڭ جاعدايىنىڭ مۇشكىلدىگى جانە بالقاش كولىنىڭ ەكولوگياسى سىندى ماسەلەلەر ەكولوگيالىو احۋالدى قيىنداتىپ وتىر.
سونداي-اق، قاپشاعاي سۋ قويماسىندا دا شەشىمىن تاپپاعان ماسەلەلەر بار. ايتالىق، اتالعان ايماقتا، سۋ دەڭگەيىن ءبىرقالىپتا ۇستاپ تۇراتىن قۇرىلعى اتىمەن جوق.
ءتىپتى، قاپشاعايداعى سۋ دەڭگەيىنىڭ تومەندەپ، ونىڭ ازايۋ فاكتورلارى دا تىركەلگەن. باستى سەبەپ، باستاۋ سۋىن شامادان تىس پايدالانۋ، جانە سۋ قورعايتىن شەكارانىڭ بەلگىلەنبەگەنى. اتالعان تۇيىتكىلدەر ەلىمىزدىڭ باس ەكولوگىنىڭ نازارىنا دا ىلىككەن-دى.
ق ر ەكولوگيا ءمينيسترىنىڭ ءوزى باسا ءمان بەرگەن كەزەكتى ماسەلە، الماتى وبلىسىنىڭ ورتالىعى قونايەۆ قالاسىنداعى كارىز جۇيەسىنىڭ ساپاسى سىن كوتەرمەۋى.
قازىرگى تاڭدا وڭىردەگى 5 بىردەي اۋداندا كارىز تازارتۋ قۇرىلعىسى جوق. كارىز جۇيەسىندەگى قالدىقتار تازارتىلماسا، ءتۇيىن تارقاتىلماعان جاعدايدا مۇنىڭ سوڭى ۇلكەن ەكولوگيالىق كۇيرەۋگە الىپ كەلەرى انىق.
كارىزدىڭ قوردالانعان دۇنيەسىنە، ايماقتاعى قوقىس تاستايتىن زاڭدى پوليگونداردىڭ تاپشىلىعى دا ەكولوگيالىق احۋالدى قيىنداتىپ تۇر. بۇل ماسەلە وبلىستاعى 3 اۋدانعا تىكەلەي قاتىستى.
الماتى وبلىسىنداعى تابيعات پەن اۋانىڭ اينالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەردىڭ قاتارىندا سۋ رەسۋرستارىدا بار. بۇل تۋرالى باس ەكولوگ ءوزى ايتقان بولاتىن. مينيستر مىرزا الماتى وبلىسى اۋماعىندا سۋ جەلىلەرى قايتا جوندەۋدەن وتسە، وندا سۋارمالى جەرلەردى قالپىنا كەلتىرۋگە مۇمكىندىك تۋاتىنىن اتاپ وتكەن ەدى.
– بيىل الماتى وبلىسىندا 670 شاقىرىم سۋ ارناسىن قايتا جاڭارتۋ جوسپارلانۋدا. بۇل 12،5 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەردى قالپىنا كەلتىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. سونداي-اق، وبلىستا دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ قاراجاتى ەسەبىنەن ەڭبەكشىقازاق جانە بالقاش اۋداندارىنىڭ 830 شاقىرىم سۋ جەلىلەرىن قايتا جاڭارتۋ جوباسى ىسكە اسىرىلۋدا. ناتيجەسىندە، 18 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەر قالپىنا كەلەدى، – دەگەن بولاتىن ق ر ەكولوگيا ءمينيسترى سەرىكقالي برەكەشيەۆ.
ءوڭىر ەكولوگياسىنىڭ جاي-كۇيى وبلىستىق ءماسليحاتتىڭ توڭىرەگىندە دە ءجيى قوزعالاتىن ماسەلەگە اينالعانى جاسىرىن ەمەس.
ايماق بويىنشا قورشاعان ورتانى قورعاۋ مەن تابيعات رەسۋرستارىن پايدالانۋ ءىسى ماي شاممەن قارالىپ، جىل باسىنان بەرى 57 شارۋاشىلىق جۇرگىزۋشى سۋبەكتىلەرى تەكسەرىلگەن.
بۇگىنگى تاڭدا وبلىستا ەكولوگياعا زالال كەلتىرۋشىلەردىڭ قاراسى كوبەيىپ كەلەدى. قۇزىرلى مەكەمەلەر ولارمەن كۇرەس شارالارىن كۇشەيتىپ، ءبىرشاما ايىپپۇلدى ارقالاتقان-دى.
– ق ر ەكولوگيالىق زاڭناماسىن بۇزعانى ءۇشىن لاۋازىمدى، زاڭدى جانە جەكە تۇلعالارعا 240 اكىمشىلىك حاتتاما تولتىرىلىپ، جالپى سوماسى 105 615 522 تەڭگە ايىپپۇل سالىندى. ونىڭ 225ء-ى (100 225 297 تگ) دەر كەزىندە ايىپپۇلىن تولەسە، ونىنان (4 957 456 تەڭگە) سوت ورىنداۋشىلارى ايىپپۇلدى ماجبۇرلەپ وندىرەتىن بولدى. جالپى سوماسى 432 769 تەڭگە كولەمىندەگى 5 ايىپپۇل ءوندىرىلىپ جاتىر (مەرزىمى بار)، – دەدى وبلىستىق ەكولوگيا دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى گاۋحار ءابىلقاسىموۆا.
الماتى وبلىسىندا ەكولوگيانى جاقسارتىپ، قورشاعان ورتانى قورعاۋ توڭىرەگىندە كەشەندى جۇمىس جوسپارى ازىرلەنگەن-دى. باس قۇجاتقا سايكەس، وبلىس اۋماعىندا 2025 جىلعا دەيىن ورمان القاپتارىن ۇلعايتۋ ماقساتىندا 50 ميلليون اعاش ەگىلمەك. قازىرگى تاڭدا وڭىردەگى مەملەكەتتىك ورمان قورىنىڭ جالپى اۋدانى 2،2 ملن گەكتاردى الىپ جاتىر. اعاشتاردى قىزىل جالىننان قورعاۋ ءۇشىن 9 ءورت ءسوندىرۋ ستانساسى جۇمىس ىستەۋدە، وندا جالپى سانى 86 ادام قىزمەت ەتەدى.
