ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە جاس تۇركىتانۋشىلار مەن ءبىلىم الىپ جاتقان جاستارعا ارنالعان «Neotürk: عاسىرلار مەن تەحنولوگيالار توعىسىندا» اتتى حالىقارالىق عىلىمي كونفەرەنسيا ءوتتى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz
قازۇۋ مەن حالىقارالىق تۇركى مادەنيەتى مەن مۇراسى قورى بىرلەسە ۇيىمداستىرعان ءىس-شارا تۇركى حالىقتارىنىڭ ءتىلى، تاريحى مەن مادەنيەتىن زەرتتەۋ سالاسىنا جاس عالىمداردى جۇمىلدىرۋعا باعىتتالعان.
اۋقىمدى جيىنعا ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دىڭ باسقارما ءتوراعاسى – رەكتور جانسەيىت تۇيمەبايەۆ، حالىقارالىق تۇركى مادەنيەتى مەن مۇراسى قورىنىڭ پرەزيدەنتى، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى اقتوتى رايىمقۇلوۆا، ا.بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى انار فازىلجان، تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ الماتى قالاسىنداعى باس كونسۋلدىعىنىڭ ءبىلىم جونىندەگى كەڭەسشىسى ايحان كوركماز، شەتەلدەن كەلگەن عالىم-ساراپشىلار، عزي باسشىلارى، جاس زەرتتەۋشىلەر مەن ستۋدەنتتەر جينالدى.
كونفەرەنسيا بارىسىندا قازۇۋ-دىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتىندە اكادەميك، كورنەكتى عالىم، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى ءابدۋالي قايدار اتىنداعى حالىقارالىق تۇركى مادەنيەتى جانە مۇراسى ورتالىعى سالتاناتتى تۇردە اشىلدى.
اتالعان ورتالىقتا ستۋدەنتتەر وزدەرىنىڭ زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ قانا قويماي، حالىقارالىق جوبالارمەن اينالىسۋعا مۇمكىندىك الادى. سونىمەن قاتار اكادەميالىق ۇتقىرلىق باعدارلاماسى ارقىلى تۇركىتانۋشى عالىمدار ورتالىققا كەلىپ، تاجىريبەلەرىمەن بولىسەدى. بۇعان قوسا، قازۇۋ ستۋدەنتتەرى شەتەلدىك ۋنيۆەرسيتەتتەردە تاعىلىمدامادان وتە الادى.
جيىندى قازۇۋ باسشىسى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ اشىپ، تۇركى حالىقتارى اراسىنداعى بايلانىستى جانداندىرۋ باعىتىندا ۋنيۆەرسيتەتتە جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇمىستار جونىندە اقپارات بەردى.
«مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ ءتورتىنشى وتىرىسىندا سويلەگەن سوزىندە: «ءبىز عىلىمدى دامىتۋ، سونىڭ ىشىندە قولدانبالى زەرتتەۋلەر جۇرگىزۋ ءۇشىن كوپ جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. تاريحىمىزدىڭ ءار بەلەسى بىزگە ءبولىنۋدى ەمەس – بىرىگۋدى، قيراتۋدى ەمەس – جاسامپاز بولۋدى ۇيرەتىپ كەلەدى. تاريحي-مادەني مۇرامىزدى ءححى عاسىرعا ساي جاڭعىرتىپ، جۇيەلى تۇردە دارىپتەۋىمىز قاجەت»، – دەپ اتاپ ءوتتى. ۋنيۆەرسيتەت تۇركى الەمىندەگى رۋحانيات، ءبىلىم، عىلىم سالالارىن دامىتۋعا بەلسەندى اتسالىسۋدا. جىل سايىن تۇركىتانۋشىلاردىڭ حالىقارالىق كونگرەسى ءوتىپ كەلەدى. بۇگىندە وقۋ ورداسىندا تۇركولوگيا جانە ءتىل تەورياسى كافەدراسى تابىستى جۇمىس ىستەيدى. قازۇۋ بازاسىندا تۇركىتانۋ جانە التايتانۋ عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتى قۇرىلعان. عىلىم مەن مادەنيەت قاتار دامىپ جاتقان بۇگىنگى زاماندا بىزگە جاڭا ويلار مەن تىڭ كوزقاراستار قاجەت. بۇل رەتتە جاس تۇركىتانۋشى عالىمدارعا ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلۋدە. تۇركى الەمىنىڭ باي مۇراسىن بۇگىنگى كۇن تۇرعىسىنان زەرتتەۋ – وتكەنىمىزدى عانا تانۋ ەمەس، بولاشاققا باعىت-باعدار ۇسىنۋ»، – دەدى رەكتور.
ءوز كەزەگىندە حالىقارالىق تۇركى مادەنيەتى مەن مۇراسى قورىنىڭ پرەزيدەنتى اقتوتى رايىمقۇلوۆا تۇركى حالىقتارىنىڭ بىرلىگىن نىعايتۋ ماقساتىندا مادەني جانە رۋحاني باعىتتاعى جۇمىستاردى جانداندىرۋ قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«جاس ۇرپاققا ساپالى ءبىلىم، سانالى تاربيە، لايىقتى مۇمكىندىك بەرۋ – بارشامىزدىڭ ورتاق بورىشىمىز. وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ ارمانى بولاشاقتىڭ باعىتىن ايقىندايدى. بۇگىنگى حالىقارالىق جاس تۇركىتانۋشىلار كونفەرەنسياسى ءدال وسى ماڭىزدى تاقىرىپ توڭىرەگىندە ۇشقىر وي قوزعاپ، تەرەڭ تالقىلاۋعا جول اشپاق. ححI عاسىر – ءوزارا ىقپالداستىق پەن رۋحاني جاقىنداسۋ عاسىرى. ەۋرازيا كەڭىستىگى سان ءتۇرلى مادەنيەتتەر توعىسقان، تەرەڭ تاريح پەن تاعىلىمدى تاجىريبە جيناقتالعان ءوڭىر. ال تۇركى حالىقتارى وسى كەڭىستىكتە عاسىرلار بويى بىر-بىرىمەن تاعدىرلاس، تىلدەس، مادەنيەتتەس بولىپ كەلگەن. بۇگىندە تۇركى الەمىنىڭ بىرەگەيلىگى مەن ىنتىماقتاستىعى بۇرىنعىدان دا ماڭىزدى بولا ءتۇستى. بۇل بىرلىك تەك ورتاق تاريح پەن تىلگە عانا ەمەس، ورتاق بولاشاققا دەگەن سەنىمگە دە نەگىزدەلۋى ءتيىس»، – دەدى اقتوتى راحمەتوللا قىزى.
سونىمەن قاتار حالىقارالىق شارادا احمەت بايتۇرسىن ۇلى اتىنداعى ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى انار فازىلجان، تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ الماتى قالاسىنداعى باس كونسۋلدىعىنىڭ ءبىلىم جونىندەگى كەڭەسشىسى ايحان كوركماز، فيلولوگيا عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، تۇركىتانۋ جانە ءتىل تەورياسى كافەدراسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى راۋشانگۇل اۆاكوۆا، قمدب يسلام عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى ءتورالى قىدىر جانە ت.ب. عالىمدار ءسوز سويلەدى.
عىلىمي كونفەرەنسيا اياسىندا بەلگىلى تۇركىتانۋشى-عالىمداردىڭ موتيۆاسيالىق دارىستەرى ءوتتى. كونفەرەنسيا قاتىسۋشىلارى «تۇركى جازبا ەسكەرتكىشتەرى: ءماتىنتانۋ جانە اۋدارما ماسەلەلەرى ءبولىمى»، «اسقار قۇرماش ۇلى ەگەۋبايەۆ – ورتا عاسىر ەسكەرتكىشتەرىن زەرتتەۋشى»، «تۇركى حالىقتارىنىڭ تاريحي-مادەني مۇراسى عاسىرلار توعىسىندا»، «ماحمۇد قاشعاري جانە تۇركى الەمى»، «تۇركيا جانە جاھاندىق ۇدەرىستەر: ءتىل، تاريح جانە مادەنيەت» تاقىرىپتارىندا وتكەن پانەلدىك سەسسيالاردىڭ جۇمىسىنا قاتىستى.
سونداي-اق شارا بارىسىندا «تۇركى مۇراسى: جاڭا زەرتتەۋلەر» اتتى پوستەرلىك باياندامالار كورمەسى ۇسىنىلىپ، زەرتتەۋ ادىستەمەلەرى بويىنشا شەبەرلىك ساعاتتارى ونلاين فورماتىندا ۇيىمداستىرىلدى.
كونفەرەنسيا قورىتىندىسى بويىنشا قاتىسۋشىلاردىڭ بارلىق عىلىمي ەڭبەكتەرى ەلەكتروندى جيناق تۇرىندە شىعارىلىپ، ەلەكتروندى كىتاپحاناعا ورنالاستىرىلادى.