ەلدىڭ مادەنيەتىن، ءداستۇرىن جان-جاقتى تانۋ ءۇشىن ونىڭ اسحاناسىنا دا دەن قويۋ كەرەك. تۇركيا بۇل جاعىنان كەندە قالعان مەملەكەت ەمەس. تۇرىكتىڭ اسحاناسى الەمدە تانىمال. باۋىرلاس حالىقتان جەتكەن دونەر، كەبابتاردى ءبىزدىڭ ەلدىڭ دە كەز كەلگەن بۇرىشىنان تابا الاسىز. ءبىراق تۇرىك اسحاناسى بۇل تاعامدارمەن عانا شەكتەلمەيدى. ونىڭ تاريحى تىم تەرەڭدە جاتىر: سوناۋ وسمان يمپەرياسىنان باستاۋ العان.
سول ءۇشىن دە ۇيىمداستىرۋشىلار ءبىزدىڭ توپتى ەسكى ىستامبۇلداعى توپكاپى سارايىنان بىرنەشە قادام جەردە ورنالاسقان، وسمان يمپەرياسىنىڭ تاعامدارىن دايارلاۋمەن اينالىساتىن Deraliye مەيرامحاناسىنا الىپ كەلدى.
شاي دەگەندە تۇرىكتەردىڭ شىعارعا جانى بولەك، تۋرا قازاقتار سەكىلدى. شايدىڭ باسىندا تالاي دۇنيە تالقىلانىپ جاتادى. ال تۇرىكتەردىڭ نەگىزگى تاعامدارىنا ەت، كوكونىس، نان جانە ءسۇت ونىمدەرى كىرەدى.
ءبىر قاراعاندا، اينالانىڭ ءبارى ءدامحانا، مەيرامحانا، ءبىراق ولاردان حالىقتىڭ قاراسى ۇزىلگەنىن كورمەيسىڭ. سويتە تۇرا ىستامبۇلدا ارتىق سالماقتىڭ زاردابىن تارتىپ جۇرگەندەر كەمدە-كەم. سەبەبى تۇرىك اسحاناسى پايدالى سانالادى، جەيتىن تاماقتاردىڭ كالورياسى دا اسا كوپ ەمەس. بۇعان تۇرعىنداردىڭ جاياۋ جۇرگەندى قۇپ كورەتىنىن قوسىڭىز.

وسمان سارايىنىڭ ءمازىرى – تۇركيانىڭ مادەني مۇراسى. ول تۇرىك، اراب، جەرورتا تەڭىزى، بالقان، كاۆكاز ەلدەرىنىڭ ەرەكشە تاعامدارىن بىرىكتىرىپ تۇرعانداي. سەبەبى ون ساۋساعىنان ونەر تامعان اسپازدار ەڭ ءتاتتى-دامدىنىڭ ءبارىن سۇلتاندارعا ۇسىنۋعا تىرىستى. ال رەسەپتىلەر تياناقتى ساقتالىپ، ۇرپاقتان-ۇرپاققا بەرىلىپ وتىرعان. الايدا وسمان يمپەرياسى قۇلاعان سوڭ بۇل مۇرا دا جوعالىپ، ۇمىتىلا باستادى. سول ولقىلىقتىڭ ورنىن نەدجاتي يىلماز باستاعان ءوز ءىسىنىڭ ماماندارى تولتىرىپ ءجۇر.
نەدجاتي يىلمازدىڭ بۇل سالادا جۇرگەنىنە 25 جىلدان اسىپتى. ءتىپتى وسمان يمپەرياسىنىڭ اسحاناسىن تىڭعىلىقتى زەرتتەپ جۇرگەنىنە دە 10 جىل بولعان. بۇگىندە ونىڭ «قورجىنىندا» 400-دان اسا تاعام ءتۇرى بار. نەدجاتي يىلماز ءتىپتى سۇلتان سۇلەيمەن تۋرالى تۇسىرىلگەن «عالامات عاسىر» تەلەسەريالىندا اس ءمازىرى بويىنشا كەڭەسشى دە بولعان. ال ونىڭ مەيرامحاناسى ەكى ميشلەن جۇلدىزىنا يە. سول ءۇشىن دە الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن ءدال وسى اسپازدىڭ قولىنان ءدام تاتۋعا اسىعاتىندار كوپ. ولاردىڭ اراسىندا تانىمال جۇلدىزداردى دا ءجيى كەزدەستىرەسىڭ.
¬ەلىنىڭ تاريحىنا ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ جۇرگەن ازاماتپەن تىلدەسۋدىڭ، ءتىپتى بىرلەسىپ اس دايىنداۋدىڭ مۇمكىندىگى تۋدى. اسپاز بىزبەن كەزدەسۋدەن ءبىر كۇن بۇرىن عانا الماتىدان كەلگەن ەكەن. ايتۋىنشا، العان اسەرى كەرەمەت.
¬– الماتىدان كەلگەن بەتىم وسى. سىزدەرمەن جۇزدەسۋ بۇيىرىپ تۇر ەكەن. الماتىنىڭ اسەم تابيعاتىنا ءتانتى بولدىم. قاي جەردەن قاراساڭ دا تاۋ مەنمۇندالاپ تۇرادى، وتە سۇلۋ قالا. بىزدە، تۇركىتىلدەس حالىقتاردا، ورتاق دۇنيە كوپ، سوندىقتان بىر-بىرىمىزگە تارتىپ تۇرادى. قازاق حالقىن جاقسى كورەمىن، قوناقجاي، قاي كەزدە بارساڭ دا كۇلىمدەپ قارسى الادى. استانادا مەيرامحانام بار، سوندىقتان ەلوردادا بۇعان دەيىن دە بولدىم، وتە سۋىق، ءبىراق وزىنشە ادەمى شاھار، – دەيدى يىلماز.
تانىمال اسپاز قازاقستانداعى مەيرامحانالارعا دا جوعارى باعاسىن بەردى. ەۋروپا مەن ازيا تاماشا ۇيلەسىم تاپقان دەيدى ول. جاقىن ارادا وڭتۇستىك استانادان مەيرامحاناسىن اشپاق:
– الماتىدا جانىڭا جاقىن كەز كەلگەن ەلدىڭ اسحاناسىنان ءدام تاتىپ كورە الاسىڭ. تۇرىك تاعامدارى دا كوپ ەكەن. ەندى سولاردىڭ سانىن تاعى بىرەۋگە كوبەيتسەم دەپ جوسپارلاپ وتىرمىن. بۇيىرتسا، الماتىدان وسمان يمپەرياسىنىڭ تاريحىنان سىر شەرتەتىن مەيرامحانا اشقىمىز كەلەدى.
نەدجاتي يىلمازدىڭ قازاق مادەنيەتى مەن اسحاناسىنا قاتىستى دا ويىن بىلدىك. وكىنىشكە قاراي، تالاي جىل ۇمىت قالعان ۇلتتىق تاعامدارىمىزدى دارىپتەيتىن مەيرامحانالار تەك سوڭعى بىرنەشە جىلدا اشىلا باستادى. تۇرىك اسپازى سولاردىڭ بىرىنەن ءدام تاتىپتى. بۇل ءىستى دامىتا ءتۇسۋ كەرەك دەپ كەڭەس ايتتى.

قازاقتىڭ اسحاناسى عانا ەمەس، مادەنيەتى دە تەرەڭدە جاتىر. تەك سونى دامىتۋ كەرەك ەكەن. وسى ساپاردا «ساندىق» مەيرامحاناسىندا بولدىق. ينتەرەرى دە، استىڭ ءدامى دە، ونى ۇسىنۋى دا ۇنادى، – دەدى ول.
وسى ورايدا اسپازدان قازاقتىڭ ەتى قانشالىقتى كوڭىلىنەن شىققانىن سۇرادىق. ادەتتە تۇرىك حالقى جىلقىنىڭ ەتىن جەمەيدى، ءبىراق ءبىزدى قوناق قىلعان مەيرامحانا يەسى بۇل ەتتىڭ ءدامى ءتىل ۇيىرەدى ەكەن دەپ وتىر.
– جىلقى ەتىنىڭ ءدامىن تاتىپ كوردىم، كەرەمەت. قالاي دەگەنمەن قانىمىزدا بار عوي. شۇباتتىڭ ءدامى قانداي عاجاپ ەدى. قاتەلەسپەسەم تۇيەنىڭ ءسۇتىن اشىتىپ دايىندايتىن سۋسىن. بەشبارماقتى دا جەدىك، اتاۋى ەرەكشە – سەبەبى بەس بارماقپەن جەيتىن تاعام. اسپاز بولعان سوڭ اس دايىندالاتىن ونىمدەر دە مەن ءۇشىن وتە ماڭىزدى. قازاقستاندا كوكونىستىڭ ءبارى تابيعي جولمەن وسىرىلەدى، سول ءۇشىن دە ءدامى ءتىل ۇيىرەدى، – دەدى رەستوراتور.
ايتپاقشى، بۇل مەيرامحانانىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى – قوناقتاردىڭ استى دايارلاۋ پروسەسىنە تىكەلەي قاتىسۋى. وسىنداي مۇمكىندىك بىزگە دە بۇيىردى. تانىمال اسپازبەن بىرگە سۇلتاندارعا ۇسىنىلعان حالۆانى دايىندادىق. بۇرىن-سوڭدى ميشلەن جۇلدىزى بار مەيرامحانادا اس دايارلايمىن دەگەن ءۇش ۇيىقتاسام تۇسىمە كىرمەيتىن، سوندىقتان تولقۋدىڭ بولعانى راس. ءبىراق بىلىكتى اسپازدىڭ باقىلاۋىمەن ءبارى ويداعىداي وتكەن ءتارىزدى.

www.gotürkiye.com