ءوز تاريحىندا بۇل سايىسقا تمد ەلدەرىنەن 2 –اق ادامنىڭ ىرىكتەۋدەن وتكەنىن ەسكەرسەك، الەمدىك سىننىڭ ءباسى جوعارى ەكەنىن انىق بايقاۋعا بولادى.
بۇعان دەيىن رەسەيلىك عالىم قاتىسسا، ەندى مىنە قازاقستان اتىنان راۋاننىڭ قاتىسىپ قانا قويماي، جۇلدەگەر اتانۋى ەل ابىرويىن اسقاقتاتا ءتۇستى. وسى ارقىلى جەرلەسىمىز مەديسينا عىلىمىندا دا قازاق بالاسىنىڭ «ايتارى بار ەكەنىن» دالەلدەدى.
بۇكىلالەمدىك قوزعالىس بۇزىلىسى قاۋىمداستىعى – بۇل پاركينسون اۋرۋى مەن ادامنىڭ وزگە دە قيمىل-قوزعالىسىنىڭ بۇزىلىسىنا الىپ كەلەتىن اۋرۋلاردى زەرتتەۋگە باعىتتالعان مەديسينا سالاسىنداعى عالىمدار مەن دارىگەرلەردىڭ الەمدىك قاۋىمداستىعى.
مىنە، وسى قاۋىمداستىق وزدەرىنىڭ بيىلعى 24 –ءشى كونگرەسىن اقش-تىڭ فيلادەلفيا قالاسىندا COVID – 19 پاندەمياسىنا بايلانىستى ۆيرتۋالدى فورماتتا وتكىزدى. وعان 146 ەلدەن 20 مىڭ عالىم مەن دارىگەرلەر قاتىستى.
جالپى بارلىق كونگرەستەردىڭ باستى ماقساتى - ءبىلىم بەرۋ جانە الەمنىڭ بىلىكتى ماماندارىنان تاجىريبە جيناپ ۇيرەنۋ. سوندىقتان وسى كونگرەستىڭ ءبىر ءبولىمى - دياگنوز قويۋعا قيىن سوعاتىن وتە سيرەك نەمەسە كلينيكالىق تۇرعىدان وتە وزەكتى جاعدايلاردى كورسەتەتىن ۆيدەو سايىس بولىپ تابىلادى.
ال سايىستىڭ ءوزى كونگرەسس شەڭبەرىندە 13ء-شى رەت وتكىزىلىپ وتىر. سايىسقا قاتىسۋعا دۇنيەنىڭ ءتورت بۇرىشىنان نيەت بىلدىرگەن جۇزدەگەن عالىمدار جارىسقا قاتىسۋ سۇرانىستارى مەن بەينە ماتەريالدارىن قاۋىمداستىقتىڭ كوميتەتىنە الدىن-الا جىبەرەدى.
الايدا ونىڭ ىشىنەن ەڭ وزەكتى جانە كونگرەسس قاتىسۋشىلارىنا ساپالى جانە ناقتى پراكتيكالىق تاجىريبە بەرەدى دەگەن 12 كلينيكالىق مىسال عانا ىرىكتەلىپ الىنىپ، كونگرەسس سايىسىنا قاتىسۋ قۇقىعىن الادى. سايىسقا قاتىسۋشى عالىمداردىڭ ەڭبەگىن الەمنىڭ ەڭ بىلىكتى نيەۆرولوگ دارىگەرلەرى باعالاسا، بۇلاردان وزگە تاۋەلسىز ەكى بىلىكتى دارىگەر مامان كلينيكالىق ماتەريالدى تالقىلايدى.
مىنە، وسى تاڭدالىپ الىنعان 12 ۇمىتكەردىڭ اراسىنان راۋان باعدان ۇلى دياگنوز قويۋى وتە قيىنعا سوعاتىن، ءبىراق گەنەتيكالىق اناليز جاساي وتىرىپ مولەكۋلالىق دياگنوز قويعان كلينيكالىق مىسالدى كەلتىرىپ سايىستىڭ قولا مەدالىن جەڭىپ الدى. جۇلدەگەرلەردى انىقتاۋ كونگرەسكە قاتىسقان الەم عالىمدارىنىڭ ونلاين داۋىس بەرۋى ارقىلى جۇرگىزىلگەنىن ايتا كەتكەنىمىز ءجون.
راۋان باعدان ۇلى قايىرجانوۆ سەمەي مەملەكەتتىك مەديسينا اكادەمياسىنىڭ ەمدەۋ ءىسى فاكۋلتەتىنىڭ تۇلەگى. اتالعان وقۋ ورنىن 2007 جىلى ءتامامداپ، 2008 جىلدان بەرى نيەۆرولوگيا سالاسىندا قىزمەت اتقارىپ كەلەدى.
2014-2016 جىلدار ارالىعىندا لوندون ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ نيەۆرولوگيا عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىندا كلينيكالىق نيەۆرولوگيا ماماندىعى بويىنشا عىلىمي ماگيستراتۋرادا وقىعان.
قازىرگى تاڭدا جەرلەسىمىز لوندون ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ نيەۆرولوگيا عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ ستيپەندياسىن ۇتىپ الىپ، نيەۆرولوگيا جانە نەيروگەنەتيكا سالاسى بويىنشا دوكتورونتۋرادا وقىپ ءجۇر.
ونىڭ عىلىمي جۇمىسى - ورتا ازيا ەلدەرى مەن قازاقستانداعى نەرۆ جۇيەسىنىڭ تۇقىم قۋالايتىن اۋرۋلارىن زەرتتەۋ ارقىلى گەنەتيكالىق سەبەبىن تابۋ. راۋان ءوزىنىڭ ۇزاق جىلدار بويى العان ءبىلىمىن الەمدە ءالى اشىلماعان تەك ورتا ازيا مەن قازاقستان حالىقتارىنا عانا ءتان جاڭا اۋرۋ شاقىراتىن گەندەردى تاۋىپ، ول اۋرۋلاردى گەنەتيكالىق تاسىلدەرمەن ەمدەۋ جولدارىن اشۋعا ارناپ ءجۇر.
ءقازىردىڭ وزىندە دوكتورانتۋرادا وقي ءجۇرىپ راۋان باعدان ۇلى ورتا ازيا جانە قازاقستاننان نەرۆ جۇيەسىنىڭ تۇقىم قۋالايتىن اۋرۋلاردى شاقىراتىن ءبىرقاتار جاڭا گەندەر اشتى.
ماقساتىم – ەلىمە، ادامزاتقا پايدامدى تيگىزۋ دەپ بىلەتىن ول قازاقستان مەن ورتا ازيا ەلدەرىندەگى كلينيكالىق دياگنوز قويۋعا قيىن نەرۆ جۇيەسىنىڭ تۇقىم قۋالايتىن اۋرۋلارى بار ادامدارعا قىمباتقا ءتۇسىپ، قولدارى جەتە بەرمەيتىن گەنەتيكالىق اناليزدەردى تەگىن جاساپ ءجۇر.
ايتپاقشى، الەمدىك سايىستىڭ قورىتىندىسى شىعىسىمەن ودان حاباردار بولعان ۋكراينالىق ءبىر دارىگەر-عالىم جەرلەسىمىزدى جەڭىسىمەن قۇتتىقتاپ، ءوز ەمدەلۋشىسىنىڭ ەمى تابىلماي وتىرعان دەرتىنە ءدال وسىنداي ءاناليزدى جۇرگىزىپ كومەكتەسۋىن سۇراپتى. وسىنىڭ وزىنەن - اق راۋان باعدانۇلىن مەديسينا عىلىمىندا قازاق بالاسىنىڭ اراسىنان تىڭعا تۇرەن سالدى دەپ تولىق ايتا الامىز.
قۋانىش راحمەتوللا ۇلى
