قوعامنىڭ ءقايسىبىر سالاسى بولسا دا دامۋ پروسەسىندە جاڭاشا ۇدەرىس، ايرىقشا سيپاتقا يە. ولاي دەيتىنىمىز وتكەن عاسىر عىلىمي-تەحنيكالىق جەتىلۋدىڭ قادامىنا جول اشسا، بۇل كەزەڭ نانوتەحنولوگيالار مەن جاڭاشا تاجىريبە، تىڭ ىزدەنىس جاساۋ ىسىمەن ەرەكشەلەنەدى.
بۇگىندە عىلىمي بەتبۇرىس اۋىلشارۋاشىلىق سالاسىنان دا شەت قالمادى. وعان دالەل، 54 مىڭنان اسا حالقى، 1 675700 كم2 جەر اۋماعى بار تۇركىستان وبلىسىنداعى وتىرار اۋدانى بيىل عىلىمنىڭ ارقاسىندا جوعارى تابىستارعا قول جەتكىزىپ وتىر.
ەجەلدەن مال جانە ەگىن شارۋاشىلىعىمەن داڭقى شىققان ولكەنىڭ سوڭعى شيرەك عاسىردا سۋارمالى جەرلەرى تۇزدانىپ، ءونىم بەرۋى تومەندەپ كەتكەنى بەلگىلى.
وسى ورايدا، الماتى قالاسىنداعى ءو.وسپانوۆ اتىنداعى قازاق توپىراقتانۋ جانە اگروحيميا ينستيتۋتىمەن بىرلەسىپ، عىلىمنىڭ سوڭعى جاڭالىقتارىن پايدالانا وتىرىپ ەگىستىك جەرلەردى تۇزدان ارىلتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە بەل بۋعان وتىرارلىقتار كوڭىل قۋانتارلىق ناتيجەگە دە قول جەتكىزدى.
ۇكىلى ۇمىتكە سەنىم ارتىپ، اۋىلشارۋاشىلىق سالاسىنداعى سالماعى اۋىر بۇل ءىستىڭ وڭ شەشىلۋىنە بارىنشا زەيىن قويعان اۋدان باسشىلىعى بيىلعى جاڭبىردىڭ ازدىعىنا قاراماي جىلداعى ونىمنەن رەكوردتىق كورسەتكىشكە قول جەتكىزگەنىن قۋانىشپەن حابارلادى.
ماسەلەن، بىلتىرعى جىلى جۇگەرى داقىلىنىڭ كولەمى 8500 گەكتار بولسا، بيىل 10050 گەكتارعا ارتقان. جەر-انانىڭ 4000 گەكتارىنا تەرەڭ قوپسىتۋ تەحنولوگياسى قولدانىلا وتىرىپ، ناتيجەسىندە ءۇش رەت سۋعارىلۋى ءتيىس جۇگەرى القاپتارىنا ەكى رەت قانا سۋ جىبەرىلۋ ارقىلى اعىن سۋ ۇنەمدەلگەن.
اتالعان ينستيتۋت عالىمدارى وڭدەگەن 3700 گەكتاردىڭ ءار گەكتارىنان الىناتىن ءونىم 150 سەنتنەرگە جەتىپ، ءونىمنىڭ ەكى ەسە كوپ جينالۋدا.
ال باقشا ونىمدەرى بىلتىر 6800 گەكتار جەرگە ەگىلسە، بيىل 7492 گەكتار القاپقا قانات جايعان. قاۋىن-قاربىز ونىمدەرى قازاقستاندا عانا ەمەس، شەت ەلدىك تۇتىنۋشىلارعا دا ەكسپورتتالۋ ۇستىندە. ۇزاق مەرزىمگە شىدايتىن قاۋىنقاق، قاۋىنقۇرت تا كوپتەپ دايىندالىپ، تابيعي دارۋمەنگە باي ونىمدەر جاڭاشا قىرىمەن وتاندىق تاۋارلار ۇلەسىن كوبەيتپەك.
قازىرگى تاڭدا، شارۋالار بۇل باستامانىڭ زامان تالابىنا ساي دايىندالۋى مەن ءتۇرلى قىرلارىن ەكشەۋ ۇستىندە. دەمەك، ءجاي عانا قاۋىنقاق اتاۋىمەن تانىس ءونىم تىڭ جاڭالىعىمەن قايتا جاڭعىرۋى دا بەك مۇمكىن.
وتىرار اۋدانىندا مال باسىنىڭ ارتقانى دا بايقالادى. جىلداعى ەسەپتىك كورسەتكىشپەن سالىستىرعاندا سيىر 105، جىلقى 111، قوي 112، تۇيە 103 پايىزعا كوبەيگەن. سونداي-اق، «سىباعا» – 101، «قۇلان» – 104، «التىن اسىق» – 106 پايىزعا ءوسىپ، مەملەكەتتىك باعدارلاما تولىعىمەن جۇزەگە اسىرىلىپ، ناتيجەسىندە مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسۋشى ماماندار كوپتەگەن يگى قادامدارعا جول اشتى.
وبلىس اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆتىڭ باستاماسىمەن تۇركىستان وبلىسىندا قولعا الىنعان «CAMEL RANCH» باعدارلاماسىنا وتىرار اۋدانى دا اتسالىسۋدا.
قازىرگى تاڭدا اۋداندا 6350 باس تۇيە بولسا، ولاردىڭ سانىن ارتتىرۋ بويىنشا ءتيىمدى جوسپارلار قولعا الىنىپ، يگىلىكتى ءىستى جۇزەگە اسىرۋعا تالپىنىس قارقىندى.
وتىرار اۋدانىنىڭ اكىمى ەرلان ايتاحانوۆ ايماقتاعى مال جانە اۋىلشارۋاشىلىق نىساندارىن كەزەكتى رەت ارالاپ، شارۋالار جايىن وسىلايشا ناقتىلادى.
وتىرار اۋدانى اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى
