ورحان پامۋك روماندارى قازاق تىلىندە سويلەدى

Dalanews 10 قار. 2016 09:48 1454




ەلوردادا 11 كاراشا كۇنى ساعات 14. 00-دە «كورمە» ورتالىعىندا، ەۋرازيالىق حالىقارالىق «Eurasian Book Fair-2016» اتتى كىتاپ كورمە-جارمەڭكەسى اياسىندا تۇرىكتىڭ كورنەكتى جازۋشىسى، نوبەل سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، بىرنەشە ۇلتتىق، حالىقارالىق ادەبي سىيلىقتاردىڭ يەگەرى ورحان پامۋكتىڭ «سەزىم مۋزەيى» (اۋدارعان مارجان ەرشۋ) جانە «مەنىڭ اتىم قىرمىزى» (اۋدارعان امانگەلدى قۇرمەت ۇلى) اتتى ەكى كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى وتەدى.


ورحان پامۋك شىعارمالارى «فوليانت» باسپاسىنىڭ تاپسىرىسىمەن قازاق تىلىنە تۇڭعىش رەت اۋدارىلىپ وتىر. تۇساۋكەسەرگە زيالى قاۋىم وكىلدەرى، بەلگىلى قالامگەرلەر قاتىسادى.


ورحان پامۋك 1952 جىلى 7 ماۋسىم كۇنى ىستامبۋلدا تۋعان. «ىستامبۋل –ەستەلىكتەر قالاسى» كىتابىندا جازعانىنداي، ورحان پامۋكتىڭ 22 جاسىنا دەيىن سۋرەتشى بولام دەگەن ارمانى بولعان. ىستامبۋلداعى امەريكاندىق Robert كوللەدجىندە ءبىلىم الادى. كوللەدج بىتىرگەننەن كەيىن اتا-اناسىنىڭ اقىلىمەن ىستامبۋلداعى تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتتە وقىعان (اكە-شەشەسى ونىڭ ينجەنەر-قۇرلىسشى بولعانىن قالاعان)، الايدا ول ءۇشىنشى كۋرستان كەيىن كاسىبي جازۋشى بولۋ ءۇشىن بۇل وقۋ ورنىن تاستاپ كەتىپ، 1977 جىلى ىستامبۋل ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا ينستيتۋتىن ءتامامدايدى.

1982 جىلى «جيەۆدات مىرزا جانە ونىڭ بالالارى» اتتى العاشقى رومانى جارىققا شىعادى. بۇل رومانى ءۇشىن پامۋك «ۇلتتىق رومانى» مەدالىمەن ماراپاتتالادى.



بۇدان سوڭ «ءۇنسىز ءۇي» اتتى رومانى جارىققا شىعىپ، فرانسۋز تىلىنە اۋدارىلىپ باسىلعاننان كەيىن بۇل رومانى دا وعان تانىمالدىلىق اكەلەدى جانە ادەبيەت سالاسىنداعى حالىقارالىق سىيلىققا يە بولادى.

1985 جىلى جارىققا شىققان « اق قامال» رومانى بىرنەشە تىلگە اۋدارىلىپ، ونىڭ اتىن الەم جازۋشىلارىنىڭ قاتارىنا قوستى.

1985-1988 جىلدارى ارالىعىندا اقش ەلىندە ءومىر ءسۇرىپ، كولۋمبيالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە (نيۋ-يورك) قىزمەت اتقارادى.

1990 جىلى «قارا كىتاپ» اتتى رومانى جارىققا شىقتى. بۇل رومانى دا بىرنەشە تىلگە اۋدارىلىپ، فرانسيانىڭ ونەر اتالىمىنا بەرىلەتىن ۇلكەن سىيلىعىن الدى.

1994 جىلى «جاڭا ءومىر» اتتى ولەڭ-رومانى جارىققا شىقتى.

1998 جىلى «مەنىڭ اتىم قىرمىزى» رومانى جارىققا شىعىپ، بىرنەشە تىلگە اۋدارىلدى. وسى رومانى ءۇشىن وعان بىرنەشە ەلدىڭ «ادەبي سىيلىق» ماراپاتى بەرىلدى. (فرانسيا 1998 ، يتاليا 2002، يرلانديا 2003).

ورحان پامۋك 1990 جىلدىڭ ورتاسىنان باستاپ ادام قۇقىعى، وي ەركىندىگى تاقىرىبىندا جازعان ماقالالارىمەن ءوزىنىڭ باتىل ويلى قالامگەر ەكەندىگىن تانىتتى.



1999 جىلى باسپاسوزدە جاريالانعان مادەني-ادەبي وي-تولعانىستارىن، ماقالالارىن جيناقتاپ، «ءتۇرلى تۇستەر» اتتى كىتابىن شىعاردى. العاشقى جانە سوڭعى رومانىم دەپ اتاعان «قار» (2002) رومانى دا وقىرمان قاۋىمنىڭ قىزىعۋشىلىعىنا يە بولدى. «New York Times Book Reuiew» ۇيىمىنىڭ شەشىمىمەن 2004 جىلى «الەمدەگى ەڭ ۇزدىك 10 كىتاپتىڭ» قاتارىنا ەندى.
2005 جىلى «Baris» بەيبىتشىلىك مەدالى (گەرمانيا )، «الەمنىڭ 100 ينتەللەكتۋالى جانە 100 كورنەكتى وكىلى» تىزىمىنە كىردى. شىعارمالارى 62 تىلگە اۋدارىلىپ، كىتاپتارى بىرنەشە باسىلىممەن قايتارا باسىلىپ، 12 ميلليوننان اسا تارالىممەن تاراعان.

امەريكاداعى مادەنيەت اكادەمياسىنىڭ، قىتايدىڭ ونەر اكادەمياسىنىڭ قۇرمەتتى مۇشەسى، كوپتەگەن باتىس، شىعىس ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى، بىرنەشە ۇلتتىق جانە حالىقارالىق سىيلىقتاردىڭ يەگەرى.

2006 جىلى ورحان پامۋك نوبەل سىيلىعىنىڭ لاۋرەتى اتاعىن الدى.


 

دەرەككوز: baq.kz

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار