– قازاقستاننىڭ ەقىۇ-عا ءتوراعالىققا قول جەتكىءزۋىنىڭ ءوزى بىلگەن جانعا تاماشا تابىس. ءبىز بۇل بيىككە بۇكىل تمد كەڭىستىگىندە، بۇكىل تۇركى الەمىندە، بۇكىل مۇسىلمان دۇنيەسىندە ءبىرىنشى كوتەرىلگەن مەملەكەتپىز. وسىلاي تاريحتا قالدىق...
– ءسوزىڭ دۇرىس. ال سەن ەقىۇ-عا ءتوراعا بولىپ تۇرعاندا سول ۇيىمنىڭ سامءميتىن وتكىزە العان جانە وزىندە وتكىزە العان قازىرشە جالعىز ەل دە قازاقستان ەكەنىن ايتۋدى ۇمىتپاساڭ ءتىپتى دۇرىس بولادى. ونىڭ ۇستىنە ول سامميت كەزەگى كەلگەندە وتكىزىلگەن، بىلايشا ايتقاندا، سول جىلى وتكىزىلۋگە ءتيىستى سامميت ەمەس ەدى. ول كەزەڭ ەقىۇ بەلگىلى ءبىر دارەجەدە داعدارىسقا ۇشىراپ، تۇراقتى شاقىرىلاتىن سامميتتەرى ۇيىمداستىرىلماعانىنا ون ءبىر جىل بولعان كۇردەلى كەزەڭ ەدى. استانا ءسامميتىنىڭ قادىر-قاسيەتىنىڭ بولەكتىگى دە سوندا.
– ەندى سول بيىككە قالاي كەلگەءنىمىزدى اڭگىمەلەۋدى سۇرايمىن.
– شارل دە گوللدىڭ «نا وستريە شپاگي» دەگەن تاماشا كىتابى بار. سوندا ساياساتكەر بار قايرات-قابىلەتىن حالىقتى سوڭىنان ەرتۋگە جۇمساۋعا، كەيبىر ماسەلەلەردە كەزى كەلگەنگە دەيىن ءوزىنىڭ تۇپكى ماقساتىن ىشىنە بۇگە ۇستاۋعا، ونى ءدال دەر شاعىندا عانا اشۋعا ءتيىستى ەكەندىگى ايتىلعان. ەستە ۇستايتىن ءسوز.
وسىنداي مىسالداردى ەل باسقارعان ادامداردىڭ تالايىنان تابۋعا بولادى. سولاردىڭ ءبىرى – ءوزىمىزدىڭ ايبىندى حانىمىز ابىلاي. ونىڭ باسقا ەڭبەگىن بىلاي قويىپ، تەك رەسەي مەن جۇڭگو اراسىندا جۇرگىزگەن ديپلوماتياسىن دۇرىستاپ ايتا الساق تا كىم-كىمدى دە قايران قالدىرار ەدىك. ەكى جاقپەن دە ءتىل تابىسا ءجۇرىپ ءوز ەلىن ونداعان جىلدار بويى ءىس جۇزىندە، «دە-فاكتو» دەيمىز عوي، تاۋەلسىز ۇستاپ تۇرا العانى، اقىر اياعىندا ءوزىنىڭ دۇشپانىن، ياعني جوڭعارلاردى ولاردىڭ ءوزىنىڭ دۇشپانىنىڭ، ياعني سين يمپەرياسىنىڭ قولىمەن قىرعىزىپ سالعانى، ءسويتىپ جوڭعار مەملەكەتىن جەر بەتىنەن جويىپ ءجىبەرگەنى (امان قالعان از بولىگى قازاق دالاسى ارقىلى ەدىل بويىنا جەتىپ، رەسەيدىڭ قۇرامىنا قوسىلىپ، قالماق كۇيىندە ساقتالدى عوي) الەمدىك ديپلوماتيا تاريحىنداعى عاجايىپ قۇبىلىستاردىڭ ءبىرى دەپ سەنىممەن ايتۋعا بولادى. تەك سونى تاريحشى عالىمدارىمىز جەرىنە جەتكىزىپ جازا الماي ءجۇر.
– ابىلاي ديپلوماتياسىن ايشىقتى اشىپ بەردىڭىز. وسى ارادا تاريح تۋرالى سۇراقتار قويعىم-اق كەلىپ كەتتى. ءبىراق، ول تاقىرىپ بويىنشا ارنايى اڭگىمەگە ۋاقىت تاباسىز عوي دەيمىن.
– تاقىرىپتان اۋىتقىمايىق. سىرتقى ساياساتتى قالىپتاستىرۋدىڭ باستاپقى بەلەسىن ايتقالى وتىرمىن.
سىرتقى ساياسات – پرەزيدەنتتىك ساياسات. بۇل ساياساتتىڭ ستراتەگياسى دا، تاكتيكاسى دا پرەزيدەنتتىڭ قۇزىرەتىندە. مۇنى اتاپ ايتۋ كەرەك، قاداپ كورسەتۋ كەرەك. ەلدىڭ سىرتقى ساياساتىن مەملەكەت باسشىسى تىكەلەي ايقىندايدى، تىكەلەي جۇرگىزەدى. بۇل – باسى اشىق اقيقات. ءتۇرءلى ۆەدومستۆولاردىڭ دەربەس سىرتقى ساياساتى بولمايتىنى ءتارىزدى، ءوزىن-وزى قۇرمەتتەيتىن ءاربىر مەملەكەتتە كوپ سىرتقى ساياسات بولمايدى. سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى – اتقارۋشى ورگان. ول پرەزيدەنتتىڭ سىرتقى ساياساتىن ءتيىمدى تۇردە جۇزەگە اسىرۋعا جاۋاپ بەرەدى.
مەن تاۋەلسىزدىك تىزگىنى قولعا تيگەن العاشقى كۇندەردەن باستاپ سىرتقى ساياسات ماسەلەلەرىنە قاتتى كوڭىل بولۋگە تىرىستىم. وعان ناقتى دالەل مىناۋ. 16 جەلتوقساندا ءبىز تاۋەلسىزدىگىمىزدى جاريالادىق. سول كۇننىڭ ەرتەڭىندە-اق مەن ماسكەۋدەگى شەتەل ەلشىلەرىنە جولىعىپ، قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگىنە بايلانىستى وي-پىكىرلەرىن ءبىلۋدى جانە جيناقتاپ، مالىمەت بەرۋدى تاپسىردىم.
«ماسكەۋدەگى شەتەل ەلشىلەرىنە جولىعىپ» دەگەنىمە سەن تاڭدانبايسىڭ، ويتكەنى سول تۇستا اپپاراتتا جۇمىس ىستەدىڭ، ءبىراق كەيىنگى جاستار مۇنداي سوزگە تاڭداناتىنى انىق، بالكىم، ءتىپتى تۇسىنبەيتىن دە شىعار. ماسكەۋدەگى ەلشىلەر دەگەنى قالاي دەيتىن شىعار. ماسەلە مىنادا. باستاپقى كەزدە تەك ءبىر ءبىزدىڭ ەمەس، تمد ەلدەرىنىڭ ءبارىنىڭ شەت ەلدەردەگى مۇددەلەرى رەسەيدىڭ ديپلوماتيالىق وكىلدىكتەرى ارقىلى قورعالاتىن. بىردە-بىرەۋىندە شەتەلدىك ەلشىلىكتەر بولمايتىن. ويتكەنى، ءبىزدىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ اتى بار دا زاتى جوق ەدى. وداقتاس رەسپۋبليكالارداعى ونداي مينيسترلىكتەردى ورتالىق ايتەۋىر كوز قىلۋ ءۇشىن، رەسپۋبليكا ەكەن دەگىزۋ ءۇشىن عانا قۇرىپ قويعان بولاتىن. ولاردىڭ قىزمەتى ديپلوماتيادان الىس جاتاتىن. سول كەزدە ايتىلاتىن «رەسپۋبليكانسكايا ديپلوماتيا» دەگەن كەكەسىندى ءسوز دە بولاتىن.
– تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن ءبىزدىڭ سىرتقى ساياساتىمىزداعى ەڭ باستى ۇستانىم قانداي بولىپ بەلگىلەندى؟
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ: ەلىمىزدىڭ گەوگرافيالىق تۇرعىدان ورنالاسۋىن، مەملەكەتتىڭ گەوساياسي جاعدايىن، كوپۇلتتىلىعىمىزدى، كوپءدىندىلىگىمىزدى، كوپتىلدىلىگىمىزدى ەسكەرە وتىرىپ ءبىزدىڭ سىرتقى ساياساتتاعى ەڭ باستى ۇستانىمىمىز كوپجاقتى باعدار بولۋى كەرەك دەگەن توقتامعا كەلدىك. بۇل ارادا دا ءبىز ءوزىمىزدى تولعاندىرعان كوپ سۇراققا جاۋاپتى ۇلى ابايدان تاپقانداي بولدىق. ونىڭ «ادامزاتتىڭ ءبارىن ءسۇي، باۋىرىم دەپ» ايتاتىن ءسوزى ناعىز حالىقارالىق ديپلوماتيانىڭ وي قازىعى ەمەس پە؟
جالپى، ءبىز حالىقارالىق ارەناداعى ءىس-قيمىلدارىمىزدى تاۋەلسىزدىككە دەيىن-اق باستاعانبىز. 1991 جىلدىڭ باسىندا مەن تۇركيا پرەزيدەنتى تۇرعىت وزالدى قازاقستانعا شاقىرعانمىن. ول كەزدە كسرو سۋبەكتىلەرىنىڭ، ياعني وداقتاس رەسپۋبليكالاردىڭ ماسكەۋدى اينالىپ ءوتىپ، سىرتقى ساياسات سالاسىندا ارەكەت جاساۋىنا قۇقى جوق بولاتىن. سوعان قاراماي مەن ءبىرقاتار ەلدەر باسشىلارىمەن تىكەلەي قارىم-قاتىناس ورناتتىم. اقش پرەزيدەنتى دجوردج بۋشپەن، ۇلىبريتانيا پرەمەر-ميءنيسترى دجون مەيدجورمەن، وڭتۇستىك كورەيانىڭ پرەزيدەنتى رو دە ۋ-مەن كەزدەستىم. سينگاپۋر ليدەرى لي كۋان ءيۋ-دى الماتىعا شاقىرىپ، كوپ سويلەستىم. ونىڭ ءبىزدىڭ ەكونوميستەردىڭ الدىندا لەكسيالار وقۋىن ۇيىمداستىردىم.
ارينە، كەز كەلگەن ەگەمەن مەملەكەت ءوزىنىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىگىن قورعانىس قابىلەتتىلىگىن ساقتاۋ ارقىلى نىعايتاتىن بولادى. سوندىقتان ءبىز ءا دەگەننەن-اق سوعىستى بولدىرماۋ شارالارىن دا ويلاستىردىق، ەلىمىزدى، جەرىمىزدى قورعاۋدىڭ ادىستەرىن كوزدەيتىن اسكەري دوكترينانى، ءتيىستى زاڭداردى قابىلدادىق. قازاقستاننىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى، ەكونوميكاسىنىڭ دامۋى مەن اسكەري قۇرىلىسىنىڭ دەڭگەيى ەلدىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدە اسكەري قۇرالداردى ەمەس، ەڭ الدىمەن ءوزىنىڭ ىشكى قۋاتىنا جانە پاراساتتى، سالماقتى ديپلوماتياعا سۇيەنىپ وتىرىپ، وسى زامانعى ساياسي قۇرالدارعا باسىمدىق ەتۋدى الدىمەن قاجەتسىنەتىن ەدى. شەكارانى تاسپەن قورشاماۋ كەرەك، شەكارانى دوسپەن قورشاۋ كەرەك. ءبىز سولاي ەتتىك.
– ءسىزدىڭ حالىققا جىل سايىنعى جولداۋلارىڭىزدا سىرتقى ساياسات ماسەلەلەرى دە قوزعالىپ تۇرادى. سولاردىڭ بارىندە باسىمدىقتار قاتارىندا الدىمەن رەسەي فەدەراسياسىمەن قارىم-قاتىناس ايتىلادى. مۇنىڭ سىرى نەدە؟
– «سىرى» دەيتىندەي ەشتەڭە جوق. گەوگرافيالىق تۇرعىدان دا، تاريحي تۇرعىدان دا ءبىز ءۇشىن رەسەيدىڭ ورنى ءبىر بولەك.
دامۋ ۇدەرىسىندەگى قازاقستاننىڭ باستى سەرىكتەسى – رەسەي. 2006 جىلى مەملەكەتتىك دۋمانىڭ 100 جىلدىعىنا ارنالعان وتىرىستا سويلەگەن سوزىمدە مەن تەك ءبىر جىلدىڭ وزىندە، اتاپ ايتقاندا 2005 جىلى رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ۆلاديميروۆيچ پۋتينمەن 8 رەت كەزدەسكەنىمىزدى ايتقانمىن. مۇنداي جاعداي مەملەكەتتەر باسشىلارىنىڭ اراسىندا سيرەك دەپ ويلايمىن. باسقاشا بولۋى دا مۇمكىن ەمەس. ماسەلە قازاقستان حالقىنىڭ شيرەك بولىگىن ورىس ەتنوسىنىڭ وكىلدەرى قۇرايتىنىندا عانا ەمەس. قازاقستان مەن رەسەيدىڭ ماڭگىلىك ارىپتەستەر بولۋعا تيىستىگى تالاسسىز. مەنەن رەسەيمەن قارىم-قاتىناسىمىزدىڭ قانداي بولعانىن قالار ەدىڭىز دەپ سۇراپ جاتادى. وعان كەزىندە جۇرتقا بەلگىلى ءسوزدى پايدالانىپ جاۋاپ بەرگەنمىن. «گەوگرافيا ءبىزدى كورشى ەتتى. ەكونوميكا ءبىزدى سەرىكتەس ەتتى. قاجەتتىلىك ءبىزدى وداقتاستار ەتتى»، دەگەنمىن. ءقازىر دە سونى ايتامىن. جاڭاعى ءسوزدى ايتقان ادام – دجون كەننەدي، ول ءسوزى اقش-تىڭ كانادامەن قارىم-قاتىناسىنا بايلانىستى ايتىلعان. مەن قازاقستان مەن رەسەيدىڭ قارىم-قاتىناسى وسى سيپاتتا بولعانىن قالايمىن. ونى رەسەيدەگىلەر دە جاقسى تۇسىنەدى. گۋميليەۆتىڭ ءبىر ءسوزى بار، رەسەي تەك ەۋرازيالىق مەملەكەت رەتىندە عانا، تەك ەۋرازيالىق يدەياسى ارقىلى عانا ەل بولىپ قالا الادى دەپ كەلەتىن. ەكى ەلدىڭ اراسىندا سىندارلى ءۇنقاتىسۋ ارقىلى، ءوزارا مۇددەلەردى ەسكەرۋ ارقىلى شەشۋگە بولمايتىن بىردە-بىر پروبلەما جوق.
– قازاقستان ديپلوماتياسىنىڭ تاريحىنان قانداي وقيعالار ەسىڭىزدە قالدى؟
– ءبىر جولى مىنانداي جاعداي ورىن الدى. استانادا وتە اۋقىمدى كونفەرەنسيا ءوتىپ جاتقان ەدى. كونفەرەنسيا باعدارلاماسىنا شۇقشيا قاراپ وتىرعان پۋتين ءبىر كەزدە الدىنداعى ميكروفوندى قوسىپ: «مىنا قاعازدى دايىنداعان ادامدار – نازاربايەۆتىڭ جاۋلارى» دەپ سالدى. ءبارىمىز اڭ-تاڭ قالدىق. سودان كەيىن ۆلاديمير ۆلاديميروۆيچ ءوز ويىن: «مۇندا رەسەي اقش-پەن، باسقا دا كۇشتەرمەن بىرگە وڭىردەن تىس كۇش رەتىندە كورسەتىلىپتى. قاشاننان بەرى ءبىز وڭىردەن تىس كۇشكە اينالىپ ءجۇرمىز؟» دەپ ءتۇسىندىردى. ءسوزى دۇرىس بولعان سوڭ مەن ۇندەمەدىم. راسىندا دا، ءوزىمىزدىڭ قۇداي قوسقان كورشىمىز رەسەي ءبىز ءۇشىن قالاي وڭىردەن تىس كۇش بولا الادى؟ سويتسەم، كونفەرەنسيا قۇجاتتارىن دايىنداۋ ادەتتەگىدەي سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە ەمەس، ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە تاپسىرىلعان ەكەن، ديپلوماتيانىڭ قىر-سىرىن، ەڭ باستىسى – سىرتقى ساياساتتىڭ ءمان-جايىن ولار قايدان ءبىلسىن؟
سونداي تاعى ءبىر جاعداي ەلىمىزدىڭ اتاۋىنىڭ اعىلشىنشا جازىلۋىنا بايلانىستى بولدى. ءبىز بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنا قابىلدانعاندا ەلدىڭ اتى اعىلشىن تىلىندە «Kazakhstan» كۇيىندە جازىلاتىن. دۇرىس جازىلاتىن. وسىلاي بولعاندا «kh» ارقىلى قازاقتىڭ تىلىندەگى «ق» دىبىسى ءدال بەرىلەتىن. بىرنەشە جىلدان كەيىن ونوماستيكالىق كوميسسيا ەلدىڭ اعىلشىنشا اتاۋىن «Kazakstan» دەپ جازۋ جونىندە شەشىم شىعارىپتى. ءسويتىپ، ءبىز قازاقتاردىڭ ەلى ەمەس، كازاكتاردىڭ ەلى سياقتى كورىنەتىن بولدىق. بۇل حالىقارالىق ۇيىمداردا كادىمگىدەي تۇسىنىسپەۋشىلىك تۋعىزدى. اقىرى ول قاتەلىكتى جوندەدىك. ءقازىر ەل اتاۋى باستاپقى نۇسقاسىنداعىداي «Kazakhstan» بولىپ جازىلادى.
ديپلوماتيادا ۇساق-تۇيەك دەگەن بولمايدى. ءبىزدىڭ ءبىر جوعارى لاۋازىمدى ديپلوماتىمىز بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنا جاسىل ءتۇستى كوستيۋم كيىپ بارعان كورىنەدى. سول-اق ەكەن ديپلوماتيالىق ورتادا بۇل ارقىلى قازاقستاننىڭ يسلامدىق مەملەكەت ەكەندىگى مەڭزەلىپ تۇر دەگەن اڭگىمە تاراپ كەتىپتى. ودان كەيىن ديپلوماتىمىزدىڭ جاسىل ءتۇستى كيىمگە جولاۋدى قويعانى وزىنەن ءوزى تۇسىنىكتى شىعار.
وسى ارادا تاعى ءبىر جايعا توقتالا كەتەيىن. ءبىزدى، مىسالى، بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىندا مەملەكەتتىك تىلدە – قازاق تىلىندە سويلەمەدى دەپ كىنا تاعىپ جاتاتىندار تابىلادى. نەگىزىندە، وندا قاي تىلدە سويلەسەڭ دە ەرىكتىسىڭ. ءبىراق ءسوزىڭدى سونداعى رەسمي التى ءتىلدىڭ بىرەۋىنە سينحروندى اۋدارمانى قامتاماسىز ەتۋىڭ كەرەك. جارايدى، ونى دا جاساۋعا بولادى دەيىك. قازاق تىلىندەگى ءسوزدى، ايتالىق، اعىلشىن نەمەسە فرانسۋز تىلىنە اۋدارىپ تۇرسىن دەيىك. الايدا، سول تىلدەن يسپان نەمەسە جۇڭگو تىلىنە ءارى قاراي تاعى اۋدارۋ كەرەك. مۇنداي قوسارلانعان اۋدارمادا سينحروندىلىقتى ساقتاۋ ءىس جۇزىندە مۇمكىن ەمەس. ونىڭ ۇستىنە وتە جاۋاپتى ماتىندەردىڭ اۋدارماسىندا ساياسي تۇرعىدان ونشا ءدال جەتكىزىلمەگەن تۇستار دا كەزدەسىپ قالاتىنى بولادى.
مەن كەلىسسوزدەردى قازاق تىلىنەن سەنىمدى اۋدارماشى بار جەردە قازاق تىلىندە جۇرگىزۋگە تىرىسامىن. امال نە، ونداي مۇمكىندىك ءدايىم بولا بەرمەيدى. اۋدارماشىعا دا كوپ نارسە بايلانىستى.
– كوپتەگەن كىتاپتاردا ءسىزدىڭ كەلىسسوز جۇرگىزۋ مانەرىڭىز جونىندە جازىلعان. كەلىسسوزدى كوڭىلدەگىدەي جۇرگىزۋ ءۇشىن قانداي قاسيەتتەر قاجەت دەر ەدىڭىز؟
– ەڭ كەرەگى – مەملەكەتتىك مۇددەلەرگە ادالدىق. ءار كەلىسسوزگە ۇلكەن دايىندىق كەرەك. ماسەلەنىڭ ءمان-جايىنا قانىق بولۋ قاجەت. ديپلوماتيا دەگەندى كوپ ادام الدىمەن ايلا دەپ ويلايدى. كەلىسسوزدەر كەزىندە قۋلىقپەن، ايلامەن الداپ سوققان جاعدايلار تاريحتا بارشىلىق، ءبىراق بۇگىندە ونداي تاسىلدەردىڭ كۇنى وتكەن. قۋ ادام سەنىمسىزدىك تۋعىزادى. مەن اڭعارىمپاز جانە ىنتالى اقىل دەر ەدىم. پاراساتتى پايىم كەرەك. بايقامپازدىقتىڭ دا ورنى ۇلكەن. كەلىسسوز جۇرگىزىپ وتىرعان ادامىڭنىڭ بەت-جۇزىندەگى بايقالار-بايقالماس وزگەرىستەردەن جان دۇنيەسىندەگى تولقىنىستاردى تانۋ وتە قيىن، ءبىراق مۇمكىن نارسە. جالپى، كەلىسسوز جۇرگىزۋ ونەرى وزىڭمەن سويلەسۋشىنىڭ اقىل-ويىنا ءوزىڭنىڭ مۇددەڭ تالاپ ەتەتىن يدەيالاردى ءبىر-بىر تامشىلاپ قۇيا بىلۋدەن كورىنەدى دەر ەدىم.
– 2001 جىلى مەن ءسىزدىڭ اقش-قا ساپارىڭىزدى كورسەتەتىن جۋرناليستەر توبىندا بولعانمىن. سوندا الدىمەن ەلدىڭ پرەزيدەنتى دجوردج بۋشتىڭ اكەسى تۇراتىن تەحاسقا بارعانىڭىز، ۇلكەن بۋشپەن بەيرەسمي سويلەسكەنىڭىز، ناگرادا تاپسىرعانىڭىز، ودان كەيىن ەرتەڭىندە ۆاشينگتونعا كەلىپ، كىشى بۋشپەن كەلىسسوز جۇرگىزگەنىڭىز وتە ادەمى شىقتى.
– جالپى، امەريكالىقتار وزدەرىن وتە تابيعي ۇستاي الادى. 2006 جىلى اقش-قا بارعانىمدا دا اتلانت مۇحيتىنىڭ جاعاسىندا ۇلكەن بۋشتىڭ ۇيىندە بولعانمىن. سوندا دجوردج بۋش مەنى تۇنەمەلىككە ۇلىنىڭ، ياعني كىشى دجوردج بۋشتىڭ ۇيىقتايتىن توسەگىنە جاتقىزدى، ەرتەڭىنە شتۋرۆالعا ءوزى وتىرىپ، ۇلكەن كاتەرمەن ءبىزدى اشىق مۇحيتقا سەرۋەنگە الىپ شىقتى، كاتەرگە وتىراردا ءۇيدىڭ شوشالاسىنا ءوزى كوتەرىلىپ، ماعان ءدال كەلەتىن كروسسوۆكا تاۋىپ بەردى. مەن جانىمداعى دەلەگاسيا مۇشەلەرىنە: «قۇددى قۇدالارىمىزعا كەلگەندەي بولدىق قوي»، دەپ ازىلدەپ جاتتىم. ەرتەڭىندە اقش پرەزيدەنتى اق ۇيدەگى كابينەتىندە مەنى: «دوسىم، ءوزىڭدى ۆاشينگتوندا كورگەنىمە قۋانىشتىمىن!» دەپ قۇشاقتاي قارسى الدى. وسىنداي-وسىنداي ادامدىق قارىم-قاتىناس ەلدەر اراسىن جاقىنداستىرا تۇسەدى.
دەرەككوز: ەگەمەن قازاقستان
