ماسەلەنىڭ تامىرى تەرەڭدە

باۋىرجان ەردەمبەك 02 اقپ. 2024 17:31 2305


ەلتاڭبانى كورسەتۋدەن قينالسا ول ءبىزدىڭ ءبىلىم سالاسىنىڭ تىرناقشانىڭ ىشىندەگى جەتىستىگى دەپ ءبىلۋىمىز كەرەك. ءقازىر ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ميسسياسىن قاراپ كورىڭىزشى؟ بارىندە «باسەكەگە قابىلەتتى بولۋ»، «ۇزدىك اتانۋ» دەگەن سەكىلدى جاتتاندى جاۋاپ الاسىز. قاي جاعىنان ۇزدىك، قانداي باسەكە وندا شارۋا جوق.


مەن ءوزىم ەكى وڭىردە جوو باسقاردىم. مىسالى، اقتوبەدەگى ۋنيۆەرسيتەتتى باسقارعاندا ءبىز نەگىزگى ميسسيا رەتىندە ابايدىڭ تولىق ادام ءىلىمىن نەگىزگە الدىق. ستۋدەنت ۋنيۆەرسيتەت قابىرعاسىنان ءبىلىم مەن قاتار ءىلىمدى الىپ شىعۋى قاجەت. ولاردىڭ ۋاقىتىن ۇرلاپ، ءتۇرشى ءىس-شارالارعا سالىپ، قولبالا قىلماي، جان-جاقتى بىلىممەن قارۋلانىپ شىعۋىنا جۇمىس ىستەگەن ءجون.


مەكتەپتەردە دە سول ناۋقانشىلىق. بىتپەيتىن جينالىس. جاقىندا قانشاما مەكتەپ ديرەكتورىن جەلپىلدەتىپ استاناعا شاقىرىپ، جيىن جاسادى. سول قاجەت پە؟ ءبىلىم سالاسى اقساپ جاتقان كەزدە، وقۋلىق ساپاسى سىن كوتەرمەيتىن كەزدە جيىن-شارانىڭ نە قاجەتى بار؟ مينيسترلىكتەردىڭ باسقا شارۋاسى جوق پا؟ ونىڭ ورنىنا مەكتەپتەردە جۇيەلى نەگىزدە ءبىلىم بەرەتىن باعدارلاما جاساۋىمسىز كەرەك ەدى.  



ءبىز ۇلتتىق تاربيە مەن حالىقتىق ينستيتۋتتاردى جوعالتىپ الدىق. ءدۇبارا ۇرپاق كوبەيدى. ءقازىر مەكتەپ باعدارلاماسىندا الاش قوزعالىسىن، تۇلعالارىن وقىتادى. ءبىراق كەشە عانا مەكتەپتەن شىققان بالا بۇگىن ولاردى ۇمىتادى. مىنە بىزدەگى ءبىلىم جۇيەسىنىڭ السىزدىگى. ونداي جاعدايدا رامىزدەردى تانىمادى دەپ كىمگە كىنا قويامىز؟ بىتپەيتىن ءبىر رەفورمالار. ول رەفورماعا حالىقتىڭ دايىندىعى بار ما، ەشكىم ساناسىپ جاتقان جوق. وسىنىڭ ءبارىن كورگەن اقىلدى جىگىتتەر مەن قىزدار شەتەلگە كەتىپ جاتىر.



بايقاپ قاراساڭىز، جەر ماسەلەسى، ۇلتتىق، مەملەكەتتىك دۇنيەگە كەلگەندە وزگە ۇلتتاردىڭ داۋسىن ەستىمەيسىز. ولاردىڭ بۇل مەملەكەتكە تۇك جانى اشىمايتىنداي. مەملەكەتتىلىك، ەلدىك، پاتريوتيزم ماسەلەسىندە تەك جەرگىلىكتى ۇلت قانا شىرىلداپ جۇرگەندەي. ناعىز كۇرەسەتىن، ويلاناتىن ماسەلە وسى. ماسەلەنىڭ شەشىمىن تۇبەگەيلى تۇردە قاراستىرماساق، نەمقۇرايلى، ءدۇبارا قوعام وكىلدەرىنىڭ سانى كوبەي بەرمەك.


باۋىرجان ەردەمبەك – فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى


 



ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار