ۇلتتىق بانك دەرەكتەرىنە سايكەس، قازاقستان ەكونوميكاسىنا تارتىلاتىن جالپى تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيالار (تشي) كولەمى 2024 جىلدىڭ 9 ايىندا قاتتى تومەندەگەن. وسى دەرەكتەردى ەگجەي-تەگجەي زەرتتەگەن ەكونوميست عالىمجان ايتقازين بۇل رەتتە قازاقستان "تازا تاقىرعا وتىرعانىن" ناقتىلايدى، دەپ جازادى Dalanews.kz.
ول ۇلتتىق بانك ۇسىنعان دەرەكتە جالپى تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيالار نەمەسە شەتەلدىك ينۆەستيسيانىڭ جالپى كولەمى ينۆەستورلاردىڭ ەل ەكونوميكاسىنا قىزىعۋشىلىق تانىتىپ وتىرعانىن بايقاتقانىمەن، كاپيتالدىڭ سىرتقا اعىلۋىن ەسكەرمەيتىنىن باسا ايتادى.
باسقاشا ايتقاندا، جالپى تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيالار ماسشتابتى كورىنىستى تانىتسا، ال تازا تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيالار ەكونوميكاعا تۇپكىلىكتى اسەردى ايقىندايدى. وسىلاي دەگەن مامان سوڭعىسىنا قاتىستى ەسەپتەرگە زەر سالىپ كورگەن.
"بۇل وتە ماڭىزدى جايت، ويتكەنى تارتىلعان تۋرا تازا ينۆەستيسيا جالپىعا قاراعاندا شەتەلدىك ينۆەستورلاردىڭ كاپيتالدى قايتارۋ، شەتەلدەگى باس كومپانيا قارىزدارىن وتەۋءى جانە اقىرى پايدا نەمەسە ديۆيدەندتەر تۇرىندە ەلدەن كاپيتالدى شىعارۋ سىندى ەسەپ-قيساپتاردى قامتيدى. ق ر ۇلتتىق بانكىنىڭ دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، 2024 جىلدىڭ العاشقى 9 ايىندا ەكونوميكاعا تارتىلعان تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيانىڭ تازا كولەمى 72،8 ملن دوللاردى قۇراپ، انتيرەكوردتى كورسەتتى. ال 2023 جىلى سول كەزەڭدە بۇل كورسەتكىش 3،4 ملرد دوللاردى قۇراعان، جالپى تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيا كولەمى بولسا، 2023 جىلى 12،7 ملرد دوللار بولدى. كوردىڭىزدەر مە، 2023 جىلمەن سالىستىرعاندا تازا تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستسيا كولەمى بىزدە 98%-عا (!) ءبىر-اق قۇلاعان. بۇل قازاقستان تاريحىنداعى رەسمي ەڭ تومەن كورسەتكىش (2005 جىلدان باستاپ) بولىپ تابىلادى"، - دەيدى Tengenomika Telegram ارناسىنىڭ اۆتورى.
ونىڭ ايتۋىنشا، ەگەر قازاقستانعا تىكەلەي شەتەلدىك ينۆەستيسيالاردى (تشي) تارتۋداعى جالپى جاعداي وسىنداي ايانىشىنتى كۇيدە بولسا، ال سىرتقى تشي بويىنشا نەتتو-پوزيسيانىڭ جاعدايى مۇلدە مۇشكىل.
"ءبىر جاعىنان، كاپيتالدى سىرتقا شىعارۋ جانە شيكىزات سەكتورىنداعى ينۆەستيسيالاردىڭ تومەندەۋى قولدانىستاعى ءىرى جوبالار مەرزىمىنىڭ اياقتالۋىنا بايلانىستى تۋىنداپ جاتقانى تۇسىنىكتى. دەگەنمەن جاڭا جوبالار تۋرالى ءالى ءسوز جوق. ەكىنشى جاعىنان، سالىق كودەكسىن قايتا-قايتا قاراۋ جانە ءىرى شەتەلدىك بيزنەسكە قاتىستى مەملەكەت تاراپىنان رەتتەۋشى قىسىمنىڭ كۇشەيۋىنە بايلانىستى ينۆەستيسيالىق احۋال مەن ىسكەرلىك ورتادا ءدۇدامالدىلىق كۇشەيۋدە. سول سەكىلدى ايماقتاعى گەوساياسي تاۋەكەلدەر مەن رەسەيمەن تىعىز بايلانىستى بولۋىمىز دا بۇعان اسەرى بولۋى مۇمكىن"، - دەيدى ول.
ايتقازين كەيبىرەۋلەر، سونىڭ ىشىندە ۇكىمەتتەگى ادامدار اراسىندا "قازاقستانعا شەتەلدىك ينۆەستيسيالاردىڭ قاجەتى جوق" دەپ سانايتىندار بارىن ايتادى. ولار: "ءبىزگە ءوز قورلارىمىز (ۇلتتىق قور، بجزق)، مەملەكەتتىك حولدينگتەر مەن ۇلتتىق كومپانيالارىمىز جەتكىلىكتى" دەيتىن كورىنەدى.
"اينالايىن، قازاقستان ەكونوميكاسى تەك ىشكى ينۆەستيسيالار ەسەبىنەن ۇزاققا بارمايدى، ويتكەنى مۇنداي كوزدەرءدىڭ جىلدام تۇگەسىلۋ ءقاۋپى بار. كەرىسىنشە، سىرتقى ينۆەستيسيالارمەن اقشا عانا ەمەس، جاڭا تەحنولوگيا مەن قۇزىرەتتىلىك، سونداي-اق تۇراقتى جۇمىس ورىندارى دا كەلەدى. سونىمەن قاتار، شەتەلدىك ينۆەستورلار باردا ەلىمىزگە بۇكىل الەمدەگى ينۆەستيسيالىق قورلار مەن جەكە ينۆەستورلاردى تارتۋ وڭايىراق بولادى"، - دەيدى مامان.
بۇعان دەيىن سايتىمىزدا "قازاقستان قالاي ورتا دەرجاۆا اتانىپ ءجۇر" دەگەن ماقالا جاريالانعان بولاتىن.
