ليدەرلىك قاسيەت پەن قابىلەتتىڭ قازىرگى قوعامداعى ماڭىزى

Dalanews 06 جەل. 2023 05:38 2090

ءبىزدىڭ ءومىر ءسۇرىپ جاتقان كەزەڭىمىز جاھاندانۋ پروسەسى مەن باسەكەلەستىكتىڭ ناعىز قىزىپ تۇرعان ۋاقىتى. جەر بەتىندەگى سانالى ادام اتاۋلىنىڭ ءبارى بەلگىلى ءبىر مانساپتى، اتاقتى، دارەجەنى، لاۋازىمدى كوزدەيدى. الايدا بار ادام ماقساتىنا جەتەدى دەپ ايتا المايمىز. كوپ ىشىندە سۋىرىلىپ العا شىعۋ ءۇشىن ءينديۆيدتىڭ بويىندا «ليدەرلىك قابىلەتتىڭ» بولۋى شارت. ليدەرلىك قابىلەت ادامداردىڭ بارىندە تەڭ دارەجەدە كەزدەسەدى دەپ ايتا المايمىز. ءار ادامنىڭ پسيحولوگيالىق، مىنەز-قۇلىق، تانىم-تۇسىنىك، وسكەن ورتاسىنا قاراي قابىلەتىنىڭ دە قارقىنى اڭعارىلادى. كەي ادامدار تۋا ءبىتتى ليدەر بولسا، ەندى ءبىر ادامدار توپ ىشىندە ەرەكشەلەنبەي، جايلى ءومىر ءسۇرۋدى قالايدى. ءبىراق بۇل ليدەرلىك قابىلەتپەن تۋىلعان ادامدار عانا ليدەر بولا الادى دەگەن ءسوز ەمەس. بويىڭىزداعى ليدەرلىك قابىلەتتى جاتتىقتىرۋ ارقىلى دا ليدەر بولا الاسىز. ليدەرلىك قابىلەتتىڭ ماڭىزى مەن ومىرىمىزگە اسەرىن كوپ ادام نازارعا الا بەرمەيدى. بىزگە «ليدەرلىك قابىلەتتىڭ» ماڭىزىن تۇسىندىرگەن ءال- فارابي اتىنداعى قازۇۋ- ءتى قابىرعاسىنداعى ۇستازىمىز، پسيحولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، پروفەسسور م.ا. ن.س.جۇبانازاروۆا. «باسقارۋ پسيحولوگياسى» پانىندە اپايىمىز باسقارۋدىڭ تۇرلەرى، ءتيىمدى ادىس-تاسىلدەرىن، ادام بويىنداعى ليدەرلىك قابىلەت سەكىلدى كوپ قابىلەتتەردىڭ ءمان-ماڭىزىن جاقسىلاپ ءتۇسىندىردى. از ۋاقىت ىشىندە اتالعان پاننەن كوپ قۇندى اقپاراتتار جينادىق.
پسيحولوگيا، فيلوسوفيا تاريحىندا بولسىن ليدەرلىككە بەرىلگەن انىقتامالار وتە كوپ. سولاردىڭ ىشىندەگى ومىرشەڭدىگىن جويماعان باتىس ميچيگان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى پيتەر گ. نورتحاۋستىڭ «كوشباسشىلىق تەوريا جانە پراكتيكا» اتتى ەڭبەگىندەگى مىنا انىقتاما: «كوشباسشىلىق – ءبىر ادامنىڭ ورتاق ماقساتتارعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن ءبىر توپ ادامعا ىقپال ەتۋ پروسەسى». انىقتامادان اڭعاراتىنىمىز كوشباسشىلىق پروسەسس. ەگەر ول پروسەسس بولسا دەمەك كەز كەلگەن تۇلعا كوشباسشى بولا الادى دەگەن ءسوز. سونداي-اق عالىم كوشباسشىنىڭ بويىندا تومەندەگىدەي مىنەز-قۇلىق بولۋى كەرەك دەپ ويلايدى: ىقپال ەتۋ مىنەز-قۇلىق مودەلى؛ نۇسقاۋ بەرۋشىلىك مىنەز-قۇلىق مودەلى؛ قولداۋ كورسەتۋشى مىنەز-قۇلىق مودەلى. كەيىنگى زەرتتەۋلەردە ليدەردىڭ، ياعني كوشباسشىنىڭ بويىندا مىناداي قابىلەتتەردىڭ بولۋى كەرەكتىگىن كورسەتەدى: ۇجىمدى سوڭىنان ەرگىزە الۋ؛ باسقالارعا اسەر ەتۋ؛ جاعداياتتى باسقارۋ؛ ماقساتتى قويۋ، قابىلداۋ؛ ماقساتقا ۇجىممەن بىرگە جەتۋ. ءبىر قاراعاندا، جوعارىدا كورسەتىلگەن قابىلەتتەر مەن مىنەز-قۇلىقتار قيىن كورىنبەۋى مۇمكىن. ءبىراق بۇل – ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك. ەگەر ادام ومىرىندە بەلگىلى ءبىر ماڭىزدى ماقساتتارعا قول جەتكىزگىسى كەلسە وندا، كوشباسشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتقانى ابزال. سەبەبى سيفرلى تەحنولوگيانىڭ دامىعان زامانىندا ادام ءوز بويىنداعى وسىنداي كوشباسشىلىق، ودان وزگە دە ەرەكشە قابىلەتتەرىن جەتىلدىرىپ وتىرماسا، وندا كوپ ىشىنە جۇتىلىپ كەتەدى. دۇنيەگە كىرپىش بولىپ قالانۋ ءۇشىن، تۇتاس، مىقتى، كىرپىشكە اينالۋ كەرەك. بويىنا كوشباسشىلىق قابىلەتتەر مەن مىنەز-قۇلىق ەرەكشەلىكتەرىن جيناعان ادام جەردە قالماسى انىق.

جۋبانازاروۆا ن.س.
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ
پسيحولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، پروفەسسور.
دالداباي ءا.د.، اسانوۆا س. ق.
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ
قولدانبالى قازاق ءتىل ءبىلىمى ماماندىعىنىڭ
1-كۋرس ماگيسترانتتارى


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار