اۋىز سۋ ەلىمىز ءۇشىن ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى. تاۋەلسىزدىك جىلدارى حالىقتى ساپالى اۋىز سۋمەن قامتۋ ماقساتىندا قىرۋار جۇمىس اتقارىلعانى بەلگىلى. ءبىراق ءالى كۇنگە دەيىن كەيبىر وڭىرلەردە اۋىل حالىقى اۋىز سۋعا قول جەتكىزە الماي كەلەدى.

قازاقستاننىڭ اۋماعى شولەيتتى جانە كونتەنيتالدىڭ بولعاندىقتان ەل اۋماعىندا جەر استى سۋلارىنىڭ تارالۋى ءار ءتۇرلى. الماتى، جەتىسۋ، جامبىل، شىعىس قازاقستان وبلىستارىندا جەر استى سۋلارىنىڭ مول قورى بولسا، ەلىمىزدىڭ باتىس ايماعىندا جەر استى سۋ كوزدەرىنىڭ مولشەرى از.

سوندىقتان ماڭعىستاۋ وبلىسىندا كاسپييدىڭ تۇزدى سۋىن تۇششىتسا، اتىراۋ وبلىسىندا اۋىز سۋدىڭ ءبىراز بولىگى كورشىلەس رەسەيدەن تاسىمالداۋعا ءماجبۇرمىز.

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ ۇكىمەتكە الداعى 2026 جىلعا دەيىن قازاقستان حالقىن ساپالى اۋىز سۋمەن قامتۋ ءۇشىن ناقتى تاپسىرما بەرگەنى بەلگىلى. ەگەر قولعا الىنعان جۇمىستار ساتىمەن اتقارىلسا الداعى ۋاقىتتا 1500-دەن استام اۋىل اۋىز سۋعا قول جەتكىزەتىن بولادى.

وسى رەتتە سۋ رەسۋرستار كوميتەتى ەلىمىز بويىنشا 9 توپتىق سۋ قۇبىرىن سالۋدى باستاپ كەتتى. تاياۋ بولاشاقتا سقو، قىزىلوردا جانە ەلىمىزدىڭ باتىس وڭىرىندە بۇل ماسەلە تولىقتاي ءوز شەشىمىن تاباتىن بولادى.

سۋ تاپشى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا جەر استى سۋ كوزدەرى بار ايماقتار بار. سولاردىڭ ءبىرى بەينەۋ اۋدانى. جاقىندا اتالعان اۋدانعا قاراستى بورانقۇل اۋىلىنان 60 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان «توڭىرەكشىڭ» جەر استى سۋلارىن پايدالاۋنعا قاتىستى جۇمىستار قولعا الىندى. مامانداردىڭ ايتۋىنشا، ءبىر عانا بورانقۇل اۋىلىنداعى جەر استى سۋ كوزدەرىنەن تاۋلىگىنە 104 مىڭ تەكشە مەتر سۋ الۋعا بولادى ەكەن. سۋدىڭ تۇزدىلىعى 1 ليترگە 3-4 گراممنان كەلەدى ەكەن. الداعى ۋاقىتتا بۇل ماسەلەنى جاڭا تەحنولوگيالاردىڭ كومەگىمەن وڭ باعىتتا شەشۋگە بولادى.

– ماڭعىستاۋ وبلىسىندا تابيعي سۋ قورى جوق دەپ ايتۋعا بولمايدى. بەينەۋ اۋدانىنىڭ اۋماعىندا 11 ۇڭعىمادان سۋ شىعىپ تۇر. ونى جەرگىلىكتى تۇرعىندار مال شارۋاشىلىعىنا پايدالانادى. ەندى سول سۋ كوزدەرىن ءتيىمدى پايدالانۋ تەحنولوگياسىن ەنگىزۋ قاجەت. ول ءۇشىن الدىمەن الداعى 27 جىلعا سۋ قورىن قايتا ەسەپتەپ، جاقىن ماڭداعى ەلدى مەكەندە سۋ سورعى بەكەتىن ورناتىپ، سۋ تۇشىتۋ قوندىرعىسىن سالۋ قاجەت، – دەيدى «ماڭعىستاۋ-گەولوگيا» مەكەمەسىنىڭ ديرەكتورى اۆتانديل گاۆاشەليشۆيلي.

ايتالىق، وتكەن جىلى ماڭعىستاۋ وبلىستىق ەنەرگەتيكا جانە تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق باسقارماسىنىڭ تاپسىرىسىمەن «ماڭعىستاۋ-گەولوگيا» عىلىمي-وندىرىستىك ورتالىعى» جشس-مەن قوسىمشا بارلاۋ جانە جەر استى سۋ قورىن باعالاۋ بويىنشا جوبالىق سمەتالىق قۇجات دايىنداعان. جوباعا سايكەس وسى اۋماقتا قوسىمشا 11 جاڭا  ۇڭعىما قازۋ جوسپارلانۋدا. وسىلايشا ءار ءوڭىر جەر استى سۋ كوزدەرىن انىقتاپ، حالىقتىڭ اۋىز سۋعا قول جەتىمدىلىگىن ارتتىرۋعا كۇش سالىپ جاتىر.

ق.ساتبايەۆ اتىنداعى ءقازعزۋ-دىڭ بىلىكتى گەولوگى ەرعالي اۋەلحان مىرزا اقتوبە وبلىسىنداعى «كوكجەيدە» كەن ورىنى اۋماعىندا اۋىز سۋدىڭ وراسان زور قورى بار ەكەنىن ايتتى. الداعى ۋاقىتتا ۇكىمەت وسى جەر استى سۋ قورىن يگەرىپ، ماڭعىستاۋ مەن اتىراۋ وبلىسىنا قاراي سۋ قۇبىرىن تارتىپ، باتىس وڭىرىندەگى اۋىز سۋ ماسەلەسىن تۇبەگەيلى شەشۋگە بولادى ەكەن.

مۇنداي جاعدايدا تۇزدى سۋلاردى تۇششىتىپ، رەسەيدەن اۋىز سۋ تاسىمالداپ اۋرەگە تۇسپەيتىن بولامىز.

سونىمان قاتار بىلىكتى عالىم جەر استى سۋ كوزدەرى الدەكىمدەر ايتقانداي سارقىلمايتىنىن دا ايتى. ونىڭ پايىمدانۋشا، جەر استى سۋلارى جاۋىن-شاشىنمەن ۇدايى تولىعىپ وتىرادى ەكەن. جاۋىن-شاشىن از تۇسكەن جىلدار جەر استى سۋلارىنىڭ مولشەرى ءبىرشاما ازاياتىن بولسا كەرەك. وسى جايتتى ەسكەرگەن عالىمدار جەر استى سۋلارىن يگەرگەندە ونىڭ 25 جىلعا دەيىن جەتۋىن باسشىلىققا الۋى ءتيىس. گەولوگ عالىم باتىس قازاقستان وبلىسىنداعى جەر استى سۋلارىن انىقتاۋ ءۇشىن عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، وزەكتى ماسەلەنى شەشۋگە بولاتىنىن ەسكەرتتى.