Бұл туралы Асхат Аймағамбетов Facebook әлеуметтік желісіндегі парақшасында егжей-тегжейлі жазды.
Бұл қалай жүзеге асырылады?
«Бәрі өте қарапайым. Мысалы, төрт жыл бойы математика мұғалімі мамандығын оқыған студент мектепке жұмысқа орналасу үшін Ұлттық біліктілік тестін тапсыратын болады. Тестілеу сұрақтарында математика бойынша мектеп бағдарламасы мен сол пән бойынша сабақ беру әдістемесі қамтылады. Жоғары оқу орнында шын мәнінде төрт курс оқып, қажетті білім алған студенттерге тест тапсыру қиындық тудырмайды», – деді Аймағамбетов.
Министірдің айтуынша, білімі мен қабілеті бала оқытуға жеткіліксіз түлектер білім беру ұйымдарына қабылданбайды.
«Бізге сан емес, сапа маңызды. Тиісті деңгейде білімі жоқ түлектер балалармен жұмыс істемеуі керек», деп атап өтті ведомство басшысы.
Сондай-ақ министр 2021 жылы өткізілген пилоттық жобаның нәтижелеріне тоқталып өтті.
«Болашақ педагогтерді алғаш рет тестілеу көптеген жоғары оқу орны үшін үлкен сынақ болды.
Бастапқыда белгіленген шекті деңгейді айтарлықтай төмендеткенімізге қарамастан, түлектердің 46 пайызы ғана қажетті балл жинағай алғанын айта кеткен жөн. Бұл – тест тапсырған 32 мың түлектің 15 мыңы ғана. Ақпарат ретінде айта кетейін, жыл сайын білім беру ұйымдарына 12-14 мыңға жуық педагог жұмысқа орналасады. Яғни, бұл шара мұғалім тапшылығына айтарлықтай әсер етпейді», – деді министр.
Министр мұндай нәтиже жоғары оқу орындарын лицензиясынан айыру, профильдеу, білім беру бағдарламаларын жаңарту және басқа да бастамалар бойынша министрліктің қабылдап жатқан шаралары қажет әрі дұрыс екенін айқын көрсеткенін атап өтті.
«Естеріңізге сала кетейін, бұған дейін педагогтерді еліміздің 86 жоғары оқу орны даярлаған болатын. Министрлік атқарған жұмыстың нәтижесінде 30-дан астам ЖОО-ның педагогика бойынша лицензиясы қайтарып алынды.
Айта кетерлік жайт, біз лицензиясын қайтарып алған жоғары оқу орындарының түлектері тестілеу кезінде ең төмен нәтижелер көрсетті», – дейді сала басшысы.
Бірақ, соның өзінде әлі 50-ден астам жоғары оқу орнының лицензиясы бар, олар педагогтерді даярлауды жалғастырып жатыр. Барлық мәселе олардың кейбірінің нәтижелері оқыту сапасына қойылатын талаптарға сәйкес келмейтіндігінде.
«Осыған байланысты алдағы уақытта да елімізде кадрлар даярлау сапасын жақсарту үшін қажетті шараларды қабылдайтын боламыз, әсіресе, педагогикалық бағытта. Енді негізгі тренд анықталып, педагог мамандығы мектеп түлектері үшін қызықты бола бастаған кезде, бізге болашақ мұғалімдерді жоғары сапада даярлауды қамтамасыз ету өте маңызды», – дейді Аймағамбетов
Бұрын ҰБТ нәтижесі бойынша орташа балл 55-60 болып, тиісті балл жинай алмау мәселесі өзекті болған еді. Ал қазір оқуға түсушілердің орташа балы айтарлықтай өсіп, 96-ға жетті. Сондай-ақ үздік түлектер мен «Алтын белгі» иегерлерінің саны да шамамен екі есе өскен.
«Кейбір түлектерді, атап айтқанда, оқу бағдарламасын тиісті деңгейде игермеген және алған дипломдарының негізінде ғана жұмысқа орналасуға ниет білдіргендерді енгізілген тәртіп қуантпайтыны анық. Кейбір университеттерге де бұл шешім ұнаған жоқ, өйткені, бұл олардың жұмысының деңгейі мен сапасын айқын көрсетті. Бірақ біз жоғары оқу орындарының білім беру қызметінің сапасын жақсарту мақсатында, мектепте қызмет етуге тек мықтылар келуі үшін жұмысты әрі қарай жалғастырамыз», – дейді Білім министрі.
Ведомство басшысы аталған тиімді тұстарынан бөлек, бұл шара студенттерді диплом үшін ғана оқуға емес, шын мәнінде сапалы білім алуға ынталандырады деген үміті барын жасырмады.
Ал жоғары оқу орындары тиісті сапада білім беруге міндетті болады.
«Бұл шешімді барлығы бірдей оң көзқараспен қабылдамайтыны белгілі болды. Бірақ мен оның маңызды әрі қажет екеніне сенімдімін», – дейді ол.
«Егер ұшқыштар немесе аудиторлар мен адвокаттар қызметіне кірісуі үшін жауапты емтихан тапсыратын болса, балалармен жұмыс істеуді алғаш рет бастайтын педагогтер сынақтан өтуі қажет емес пе?», – деді министр.
