Sońǵy onshaqty jyldyń kóleminde ıslam elderin haos jaılaı bastady. Biz qysqartyp aıtyp otyrmyz. Islam álemin jaılaǵan jegi qurttyń ómir súrgenine birneshe ǵasyr ótkenin aıtýshylar kóp. Bir kezderi Islam fılosofıasy órkendep, ǵylym men bilimge qushtarlyq artyp, Batysty parasatymen tánti etken órkenıettiń tyǵyryqqa tirelgenine sený qıyn. «Bizge ne boldy?» degen suraqty óz ózine qansha qoıǵanymen, jaýabyn taba alar emes.
Islam elderindegi alaýyzdyq, dinı toptardyń kıkiljińi, ártúrli aǵymdar arasyndaǵy bitispes jaýlyq ýaqyt ótken saıyn qyzyp keledi. Syrttan maı quıýshylardyń otty laýlata túsip, ózderi ystyǵyna qol jylytyp otyrǵanyn da baıqaısyz. Biraq, nege sonyń aldyn ala almaı otyr? Nege Islam elderiniń ortaq mámilemesi joq? Nege ıslam atyn jamylǵan toptar lańkestik jasaýǵa úıir? Munyń myńdaǵan sebebi bar. Biriniń sheshimin tapsa, ekinshisi shıelenise túsedi. Shyrmaýyqsha shatylǵan bul qaýipten qutylar kún jaqyn ýaqta bola qoımaıtyn sekildi. Sonyń bir kórinisi, ózderine «Islam memleketi» degen at qoıyp, Iraktyń iri qalalaryn menshigine alǵan, Sırıanyń birneshe shaharyn ózderine qaratqan lańkestik uıym. Bularda musylmandyq sıpattyń birde biri joq. Balany da, kárini de aıamaıdy, aldyna turǵannyń bárin atyp-shaýyp, asyp, óltirip keledi. Myńdaǵan adamdardy qyryp, júz myńdaǵan halyqty bosqyndarǵa aınaldyrdy. Aıtatyndary Batysqa qarsy jıhad jasaý, Islam derjavasyn qurý. Biraq izgiligi, ımany joq top memleket basqara ala ma? O zamanda bu zaman, Islam mundaı soraqy áreketti qoldaǵan emes. Qoldamaıdy da. Batys pen Shyǵys arasyndaǵy teketirestiń deni dinaralyq qaqtyǵystan týyndaǵan bolatyn. Qazirde sondaı úrdis baıqalady. «Islam memleketiniń» oıy múldem basqada sekildi. Olar tutas Islam álemin haosqa aınaldyrýdy kózdeıtindeı. Arab álemindegi birneshe tóńkeristiń sońy osyǵan alyp keldi. Batys elderi Shyǵysqa demokratıalyq qundylyqtaryn tańbaqshy bolǵanymen, odan túser qyrýar qarjyny da esepke alǵanymen, dál bulaı ýshyǵaryn oılamasa kerek. Sebebi, bul órttiń bir sheti Eýropany da sharpymaı turmaıdy. Saddam Húseıin ketkenimen, onyń ornyna myńdaǵan Saddamdar paıda boldy. Ben Laden joq, endi tutas «memleket» bar. Eń qaýiptisi, bul topqa engenderdiń geografıalyq aýmaǵy óte úlken. Ár elden, ár jerden qosylǵan qyryq quraý jankeshtiler. Eýropanyń ózinen osy jıhadqa attanǵandardyń sany edáýir. Sırıanyń bosqyndary Túrkıaǵa aǵylýda. Iraktyń turǵyndary Iran, Kýveıt, taǵy basqa elderge bas saýǵalap ketken. Eýropa elderine qonys tepken arabtar onsyzda kóp, endi odan da kóbeıýi yqtımal. Bul áleýmettik, dinı, saıası shıelenisti arttyrmasa, báseńdetpeıdi.
«Islam memleketiniń» oıy múldem basqada sekildi. Olar tutas Islam álemin haosqa aınaldyrýdy kózdeıtindeı. Arab álemindegi birneshe tóńkeristiń sońy osyǵan alyp keldi. Batys elderi Shyǵysqa demokratıalyq qundylyqtaryn tańbaqshy bolǵanymen, odan túser qyrýar qarjyny da esepke alǵanymen, dál bulaı ýshyǵaryn oılamasa kerek
[caption id="attachment_8283" align="alignright" width="424"] Saddam Húseıin ketkenimen, onyń ornyna myńdaǵan Saddamdar paıda boldy. Ben Laden joq, endi tutas «memleket» bar.[/caption]
Aıtpaqshy, bul soǵysqa attanǵan Ortalyq Azıalyq jankeshtiler de jeterlik. Byltyr Sırıaǵa ketken qazaqstandyqtyń taǵdyry ne bolǵany belgisiz. Jýyrda Ózbekstandyq ıslam qozǵalystary atalmysh uıymǵa bet burǵany týraly aqparat shyqty. Qyrǵyzstandyqtardyń ishinde de osy maıdanǵa attanǵandardyń barlyǵy málim boldy. Tájikstan onsyz da ot pen oqqa jaqyn... Demek, ıslam álemin jaılaǵan haostan erterek saqtanǵan abzal. Ol úshin eń aldymen aqparat quraldary arqyly dintanýshylar, ıslamnyń tarıhyn, ózegin, qaǵıdattaryn jaqsy biletin mamandar, gýmanıs ǵalymdar ortaq ýájben tize qosyp, bul órttiń túpki shyǵý tegin jıirek halyqqa túsindirgenderi jón. Memleket, Din isteri agenttigi, Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasy bul sharany erterek qolǵa alǵandary quba-qup. Áıtpese, ınternettik resýrstardy óz maqsattaryna jumsaýdy jetik meńgergen toptyń shyrǵasyna túsetin jastardyń bolmasyna kim kepil?! Jastar Sırıa maıdanynda oqqa ushpaýy úshin, el ishin búlik jaılamaýy úshin bul asa qajetti shara bolmaqshy.
Nasyr BAQSERİK