Sol sebepti QR Tótenshe jaǵdaı mınıstrligi elektromobılderdi qaýipsiz jaǵdaıda qýattandyrýdyń ereje-talaptaryn qarastyrýda. Endi osyny Dalanews.kz aqparattyq agenttiginiń myńdaǵan oqyrmandaryna túsindire ketýdi jón sanap otyrmyz.
QR Tótenshe jaǵdaılar mınıstrligi azamattardyń elektromobılder men olardy qýattandyrý stansıalarynyń ornalasýy týraly kóptegen ótinishterin eskerip, bizdiń elde olarǵa qoıylatyn talaptardyń joqtyǵyna alańdaýda.
Búginde damyǵan elderde elektromobılderge qoıylatyn talaptar paıda bolyp, keńinen qoldanysqa ıe bolǵanyn bárimiz bilemiz. Bizde olardyń is-tájirıbesin basshylyqqa alyp, bul baǵytta zaman talabyna saı ortaq tártipti qalyptastyrýdyń mańyzy zor. Óıtkeni, elektromobılderdi qýattandyrý isi kezinde órt qaýipsizdigi qatań saqtalýy kerek.
Búginde bul máselege múddeli memlekettik organdar tarapynan erekshe nazar aýdarylýda. Óıtkeni sońǵy ýaqyttary búkil álemdegideı bizdiń elimizde de elektromobılderge suranys artyp keledi.
İshki ister mınıstrliginiń málimetine sáıkes, aǵymdaǵy jyldyń 25 qyrkúıegindegi ahýal boıynsha el aýmaǵynda 6,5 myńnan astam elektromobıldi turǵyndar kúndelikti paıdalanýda.
Sońǵy ýaqyttary elimizde elektromobılderge qyzyǵýshylardyń sany kún saıyn artyp kele jatqanyn eskersek, aldaǵy ýaqytta elektr qýatymen júretin kólikterdiń sany elimizde eselep ósetini baıqaý qıyn emes. Al ony jóndeý, qýattandyrý kezinde qaýipsizdik erejelerin saqtaý óte mańyzdy talap bolmaq.
Ádette órt sóndirýshiler kún sýytqan sátte úı-úıdi aralap, ot jaǵýdyń qaýipsizdigin saqtaýǵa qatysty jadynamalar taratyp, turǵyndardyń suraqtaryna jaýap beretinin bilemiz. Sol sıaqty aldaǵy ýaqytta tótenshe jaǵdaı qyzmetkerleri kólik jóndeıtin tehnıkalyq ortalyqtardy aralap, elektromobılderdi jóndegen órt qaýipsizdigin saqtaý máselesin túsindirýi mańyzdy. Al bul úshin arnaıy ereje men talaptar kerek.
Bul rette elektromobılderge ornatylǵan batareıalar elektr qýatyn jıi qýattanydrýdy qajet etedi. Búgingi tańda elimizde turǵyn jáne qoǵamdyq ǵımarattardyń avtoturaqtary men parkıngterinde qaýattandyrý stansıalarynyń belsendi ornatylyp jatqany baıqaýǵa bolady.
Al olardyń órt qaýipsizdigin saqtap ornatylyp jatqanyn kópshilik bile bermeıdi. Mundaıda tótenshe jaǵdaı qyzmeti mamandarynyń keńesine júginýdiń mańyzy zor.
Búginde elimizde turǵyn úı qurylysyn júrgizgende onyń zań talaptaryna saı júrgizilgenin baqylaıtyn qadaǵalaýshy organdardyń quramynda órt sóndirýshilerdiń joq ekenin bireý bilse, bireý bilmeıdi. Muny Dalanews.kz tilshileri jazyp, kótergen bolatyn. Sonyń kesirinen jańa turǵyn úılerde órt paıda bolǵanda órt sóndirýshiler úlken qıyndyqtarǵa tap bolyp jatady. Avtoturaqtar men jer asty parkıngterine elektromobılderdi qýattandyratyn qurylǵylardy ornatý barysynda osy qatelikterdi qaıtalamaýymyz kerek. Ol úshin tıisti jerlerge qýattandyrýshy quraldardy ornatqan kezde tótenshe jaǵdaılar qyzmetkerlerin aralastyrýdyń mańyzy zor.
Sonymen qatar, TJM elektromobılderde ornatylǵan lıtıı-ıondy akýmýlátorlardyń órt qaýipti sıpattamalaryna nazar aýdarady. Elektromobılderdegi órtti sóndirýdiń sheteldik tájirıbesi lıtıı-ıondy batareıalardyń tuıyqtalýy, isten shyǵýy, ózdiginen tutanýy jáne jarylýy múmkin ekenin kórsetedi. Sondyqtan elektromobılderdi paıdalanǵan árbir adam qaýipsizdik qaǵıdalaryn qatań saqtaýy tıis.
Osyǵan baılanysty, TJM elektromobılder men olardyń qýattandyrý stansıalaryn ornalastyrý jónindegi halyqaralyq tájirıbeni zerdeleı otyryp, qýattandyrý stansıalarynyń ornalasqan ornyna, ornalastyrylatyn elektromobılder men qýattandyrý stansıalarynyń sanyna qoıylatyn talaptardy, eń az araqashyqtyq belgileý bóliginde sáýlet, qala qurylysy jáne qurylys salasyndaǵy memlekettik normatıvterge ózgerister engizý qajettigin atap ótti.
Elektr kóligin paıdalanýdyń praktıkalyq tájirıbesin zertteý úshin Qytaı men Túrkıaǵa qosymsha suranystar jiberildi. Osylaısha QR Tótenshe jaǵdaı mınıstrligi kúndelikti ómirimizge dendep enip jatqan elektromobılderdi qaýipsiz paıdalanýdyń jón-joralǵylaryn zerdelep, ortaq talapty daıyndaýmen aınalysyp jatyr.
TJM sáýlet jáne qala qurylysy isteri jónindegi ýákiletti organnyń atyna tıisti talaptardy memlekettik normatıvterde belgileý qajettiligi týraly hat joldaǵanyn atap ótemiz.
Osyǵan baılanysty, TJM ártúrli maqsattaǵy ǵımarattarynda elektromobılderge arnalǵan qýattandyrý stansıalaryn ornalastyrýǵa jol berý bóliginde memlekettik normatıvterge qajetti talaptardy zańnamalyq retteýden jáne olar engizilgennen keıin qabyldanǵan túzetýlerge sáıkestikke keltirý maqsatynda órt qaýipsizdigi qaǵıdalarynyń talaptary qaıta qaraýdy kózdep otyr.
Joǵaryda aıtylǵandardy eskere otyryp, tıisti normatıvtik quqyqtyq aktiler qabyldanǵanǵa deıin bokstarda, parkıngterde, kólik quraldaryn qoıýǵa arnalǵan úı-jaılarda, óndiristik garajdardyń úı-jaılarynda, shatyrlardyń astynda jáne elektromobıldi zarádtaýǵa arnalǵan kólikti saqtaý ashyq alańdarynda aınymaly tokpen qýattandyrý stansıalaryn paıdalanýǵa jol berilmeıdi.
Nurlan ÁÝBÁKİR
