Máskeý Qazaqstandaǵy orys áleminiń «ambassadory», saıasatker jáne ekonomıs Petr Svoık jáne birqatar sarapshy arqyly óziniń múddesin tyqpalaýǵa kóshken. Orystildi BAQ "Qazaqstannyń batysyndaǵy energetıkalyq kompanıalardyń aktıvin reseılikterge berý – Astana úshin durys sheshim bolmaq" degen úgit-nasıhatty kúsheıtýde, - dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Reseı Eýroodaq pen AQSH-taǵy tyıym salynǵan aktıvterin paıdalana otyryp, Teńiz, Qarashyǵanaq jáne Qashaǵan munaı-gaz jobalaryndaǵy sheteldik kompanıalardyń aksıalaryn satyp alýy múmkin degen boljam bar.
«Meniń aıtarym: Teńiz, Qarashyǵanaq jáne Qashaǵanaqqa (munaı jáne gaz ken oryndary) aldaǵy jyldary Reseı ıelik etedi. Eki yqtımal jaǵdaı bolýy múmkin. Birinshisi – ol jerden Batys kompanıalary ketedi. Olardyń ornyna reseılik, qytaılyq jáne qazaqstandyq kompanıalar keledi. Al ekinshi senarı boıynsha Batys kompanıalary jergilikti tártipke baǵynyp jumys isteıtin bolady. Biraq olar elden ketýge májbúr bolýy múmkin», - deıdi Petr Svoık suhbatynda.
Taǵy bir reseılik BAQ-ta «Astana Táýelsizdiktiń alǵashqy jyldary qol qoıylǵan munaıǵa baılanysty kelisimderdi qaıtadan qaraýdy kópten beri armandap júrgeni» jazylǵan.
«Sarapshynyń sózinshe, aktıvterdi Reseıge berý eń durys sheshim», - dep jazylǵan Fedpress.ru materıalynda.
Osylaısha bul bastamanyń basynda qazaqstandyq taraptyń ózi turǵan bolýy múmkin ekeni aıtylady. Reseılik sarapshy Igor Iýshkov mundaı ózgeris kimge tıimdi ekenin aıtyp bergen.
«Kaspıı qubyrynyń jumysyndaǵy aqaýlar Reseıge qarsy jalpy sanksıalar engizilse, Batys tek reseılik munaıdan ǵana emes, qazaqstandyq munaıdan da aıyrylýy múmkin ekenin kórsetti. Reseı aksıoner bolsa, Qazaqstan úshin bul táýekelder joıylady. Reseı Kaspıı qubyr konsorsıýmy qalypty jumys isteýin, ken oryndarynyń ıgerilýin jáne qazaq munaıynyń eksporttalýyn qamtamasyz etýge múddeli bolady», - deıdi sarapshy Fedpress.ru basylymyna bergen pikirinde.
Qazaqstandaǵy jalpy munaı óndirýdiń 80 paıyzǵa jýyǵyn AQSH pen Batys Eýropanyń munaı-gaz alpaýyttary ıgerip jatqan Kaspıı teńizi aımaǵyndaǵy Teńiz, Qarashyǵanaq jáne Qashaǵan munaı ken oryndarynda óndirilip otyr.
Aıta keteıik, buǵan deıin saıasatker ári ekonomıs Petr Svoık oppozısıoner Alekseı Navalnyı týraly aıtqan pikiri talqyǵa túsken bolatyn. Ol Navalnyıdy shovınıs dep, oǵan jaqtaspaýǵa shaqyrǵan bolatyn. Onyń pikirinshe, Navalnyı demokrat emes, kerisinshe orystyń «ıaryı» ultshyly. Al Eýroodaq AQSH-tyń aıtqanymen júrip-turatyn erkindiginen aıyrylǵan shalajansar qurylym.
DALA INSIDE málimetinshe, búkil Qazaqstan ekonomıkasy KTK qubyryna qarap otyr. Elimiz 2023 jyly 90 mıllıon tonna munaı óndirip, onyń 70,5 mıllıon tonnasyn eksportqa jibergen. Sonyń 56 mıllıon tonnasy KTK arqyly Eýropaǵa ketti. Teńiz kenishinen 27,4 mıllıon tonna, Qashaǵannan 17,8 mıllıon tonna, Qarashyǵanaqtan 9,6 mıllıon tonna KTK qubyryna quıyldy. Bir sózben aıtqanda, KTK qubyryna dál qazir balama joq. Novorossııskidegi termınalǵa bomba tússe, qazaq ekonomıkasy toqtaıtyn bolady. Odan Shevron, Shell, Eni sıaqty alpaýyttar da orasan zıan shegedi.
Eske salaıyq, byltyr DALA INSIDE "Orys álemi" ıdeologıasyn júrgizetin Rossotrýdnıchestvo uıymy Qazaqstanda Reseıdi qoldaıtyn jáne orys tiliniń yqpalyn saqtap qalýǵa nıetti azamattardyń basyn qosyp, olardyń bastamashyl top retinde qozǵalys ne partıa qurý múmkindigin oılastyra bastaǵanyn jazǵan bolatyn.
Mandatynan aırylǵan depýtat Azamat Ábildaevtyń kandıdatýrasy laıyq dep tanylǵan. Biraq bul máseleni sheshý úshin, aldymen Ábildaevpen kelissózder ótetin bolady. Partıanyń ıdeologıalyq blogyn Reseıden kóp jyldan beri grant alyp júrgen saıasattanýshylar Danıar Áshimbaev pen Marat Shıbutovtar ońaı quryp bere alady.
Rossotrýdnıchestvomen jumys isteıtin saıası tehnologtar lıder retinde mindetti túrde qazaqsha jaqsy sóıleıtin qazaq kerek ekenin túsingen. Azamat Ábildaev osy rólge taptyrmaıtyn kandıdat bolyp tur. Bolashaq partıanyń naqty ataýy bekitilmedi. Ázirge Rossotrýdnıchestvoǵa "Za nash dom - Kazahstan!" ataýy kóbirek unap otyr.
