Qytaı tarıfter soǵysyna jaýap retinde amerıkalyq taýarlarǵa baj engizgen soń álemdik naryqtar "qyzyl aımaqtan" bir-aq shyqty. Munaı arzandap, tipti iri korporasıa aksıalarynyń ózi jappaı satylymǵa shyǵarylyp, álemdik qor ındeksteri tómendep qoıa berdi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Juma kúni Qytaı amerıkalyq taýarlarǵa shaǵylystyrý tásilimen qarsy tarıfter belgilegen soń munaı baǵasy 6,5%-ǵa tómendep, saýda soǵysyn ýshyqtyryp qana qoımaı, álemdik ekonomıkadaǵy resessıa qaýpin arttyrdy, dep habarlaıdy Qazaqstan qarjygerler qaýymdastyǵy (QQQ).
"Ótken aptanyń qorytyndysy boıynsha Brent markaly munaı 10,9%, al WTI 10,6% arzandady. Baǵanyń bulaısha tómendeýine túrtki negizgi faktor tarıftik shekteýler jahandyq ekonomıkany álsiretedi degen ınvestorlar úreıi bolyp tabylady. Oǵan OPEK+ elderiniń munaı óndirisin ulǵaıtý jónindegi jospary qosymsha qysym jasaýda, al qysqa merzimdi perspektıvadaǵy negizgi táýekelderdiń qatarynda Qytaıǵa basqa elder de qosylyp, tarıfter soǵysyna jaýap qatý yqtımaldylyǵy da jatady", - deıdi qaýymdastyq sarapshylary.
Bırja ındeksteri de "kúsh alyp kele jatqan jahandyq saýda soǵysy korporatıvtik kiristerge soqqy bolyp, ekonomıkalyq ósimdi tejeıdi" degen boljamdy úreı men qorqynysh aıasynda 5,5–6% tómendedi. Qytaı búkil amerıkalyq ımportqa 34% baj salyǵyn engizetinin jarıalaǵan soń jappaı satylym qarqyndy júre bastady.
Sonymen qatar, Beıjiń AQSH-pen saýdany shekteýge baǵyttalǵan qosymsha sharalardy da engizdi. Investorlar FRJ tóraǵasy Djerom Paýelldiń málimdemesine de nazar salýda. Ol Amerıka ekonomıkasy turaqty, biraq Aq úıdiń júzege asyryp jatqan agressıvti saýda saıasaty aıasynda bolashaqqa qatysty dúdamal jaıt týyndap otyrǵanyn jasyrmady.
Paýelldiń aıtýynsha, ósimniń baıaýlap, ınflásıanyń údeý qaýpi artqan. Biraq ol FRJ "paıyzdyq saıasatty qaıta qarastyrmas buryn áliptiń artyn baǵyp, aıqyn jaǵdaıǵa jetkenshe kúte alatyn jaqsy pozısıada ekenin de jetkizdi.
"Degenmen naryqtarda quldyraý búgingi saýda-sattyqta da jalǵasýda: azıalyq qordyń negizgi ındeksteri bir sátte 4-11% joǵaltty, al amerıkalyq qor ındeksteriniń fúchersteri taǵy 3-5%-ǵa tómendedi", - deıdi QQQ.
Sonymen qatar, álemdik naryqtaǵy oqıǵalar qazaqstandyq emıtentterdiń aksıalaryna da qysym kórsetti.
Juma kúngi saýda-sattyq qorytyndysy boıynsha KASE ındeksi 5 522,8 tarmaqqa deıin tómendedi (-2,72%). Barlyq qazaqstandyq "kók fıshkalar" teris mánge ıe boldy. Qatty quldyraýǵa ushyraǵan Halyq bankiniń (-8,4%), Kaspi (-2,8%), SKB (-2,5%), Air Astana (-2,2%) jáne Qazatomónerkásiptiń (-1,8%) aksıalary boldy.
Sonymen qatar, aqshasyn ár jerden ala qashqan ınvestorlar áli de AQSH-tyń memlekettik baǵaly qaǵazdaryna qyzyǵýshylyq tanytýda. Máselen, 10 jyldyq qazynashylyq oblıgasıalardyń etalondyq kiristiligi jumada 4%-ǵa deıin tómendedi, al qazirgi ýaqytta 3,93% belgisinde tur.
Juma kúni altyn 2,8% qunyn joǵaltty. Degenmen, sarapshylar qymbat metal táýekeldi aktıvterden kelgen ótimdilik aǵyny keltirilgen shyǵyndardy áli qalpyna keltire alady dep sanaıdy.
Aıta keteıik, 2 sáýirde AQSH prezıdenti Donald Tramp 180-nen astam elge qatysty baj salyǵyn engizgenin jarıalady. Onyń ishinde baj salyǵynyń kólemi 27%-dy quraǵan Qazaqstan da bar.
Buǵan deıin saıtymyzda "Altyn qymbattap, munaı arzandap jatyr". Tramp pen arabtar shynymen de tize qosty ma?" degen maqala jarıalanǵan bolatyn.Sondaı-aq saıtymyzdan "AQSH-tyń baj salyǵy kimge, qalaı áser etedi - sarapshylar pikiri" degen materıaldy da oqı alasyzdar. Maman Tramptyń saýda soǵysy Ulttyq qordyń qaı tusyna qaýip tóndiretinin de aıtqan edi.