2025 jyly 31 tamyzdan bastap Qazaqstanda jeke tulǵalar úshin nesıeni merziminen buryn ótegeni úshin aıyppuldar men qosymsha tólemder joıylady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.

Qoldanystaǵy zańnamaǵa sáıkes, bankter men mıkroqarjy uıymdaryna nesıeni merziminen buryn ótegen jaǵdaıda aıyppul salýǵa ruqsat etiledi. Atap aıtqanda, eger qaryz bir jylǵa deıingi merzimge berilse, alǵashqy alty aıda, al bir jyldan astam merzimge berilse, alǵashqy on eki aıda tolyq nemese ishinara ótelse, bank aıyppul esepteı alady.

Jańa zań boıynsha bul aıyppuldar endi tek zańdy tulǵalarǵa, ıaǵnı kompanıalarǵa qoldanylady. Al qarapaıym azamattar úshin merziminen buryn óteýge baılanysty eshqandaı aıyppul qarastyrylmaıdy. Sol sebepti jeke tulǵalar nesıeni kez kelgen ýaqytta, esh kedergisiz, qosymsha tólemsiz jaba alady.

Merziminen buryn óteý degenimiz ne?

Bul qaryz alýshy belgilengen tólem kestesinen artyq soma tólegende nemese nesıeni tolyq merziminen buryn jaýyp tastaǵanda bolady.

Merziminen buryn óteý ekige bólinedi:

Tolyq óteý – qalǵan qaryzdyń jáne oǵan eseptelgen paıyzdardyń túgel tólenýi;

İshinara óteý – qaryz alýshy tólem kestesine qaraǵanda kóbirek aqsha salady. Bul kezde negizgi qaryz azaıyp, bank jańa tólem kestesin qaıta esepteıdi.

Nesıe sharttarynda mundaı tólemderdiń qalaı qabyldanatyny naqty kórsetiledi:

mysaly, arnaıy ótinish kerek pe, mobıldi qosymsha arqyly suranys joldaý qajet pe, qansha kún buryn bankke eskertý kerek, eń az soma qandaı, qaı kúnderi tóleý tıimdi.

Anýıtettik tólem kestesimen (ıaǵnı aı saıynǵy teń tólemdermen) alynǵan nesıede, alǵashqy aılarda tólemderdiń kóp bóligi paıyzdarǵa jumsalady, al negizgi qaryz baıaý azaıady.

Sondyqtan merziminen buryn qosymsha tólem jasaǵanda, negizgi qaryz birden azaıady, al kelesi aılardaǵy paıyzdar osy azaıǵan somadan esepteledi. Bul  únemdeýdi birden bastaýǵa múmkindik beredi jáne búkil nesıe merziminde paıyzdy az tóleýge kómektesedi.

Qanshalyqty erterek tóleseńiz, soǵurlym tıimdi.

İshinara ótegen kezde bank, ádette, eki nusqa usynady:

Aı saıynǵy tólem somasyn ózgertpeı, nesıeniń merzimin qysqartý;

Nesıeniń jalpy merzimin saqtaı otyryp, aı saıynǵy tólemdi azaıtý.

Birinshi nusqa – paıyzdardy únemdeýdiń eń tıimdi joly, óıtkeni nesıe merzimi qysqarady.

Ekinshi nusqa – aı saıynǵy júktemeni azaıtady, nátıjesinde otbasy búdjetindegi bos qarajat kóbeıedi.