2025 жылы 31 тамыздан бастап Қазақстанда жеке тұлғалар үшін несиені мерзімінен бұрын өтегені үшін айыппұлдар мен қосымша төлемдер жойылады, деп хабарлайды Dalanews.kz.

Қолданыстағы заңнамаға сәйкес, банктер мен микроқаржы ұйымдарына несиені мерзімінен бұрын өтеген жағдайда айыппұл салуға рұқсат етіледі. Атап айтқанда, егер қарыз бір жылға дейінгі мерзімге берілсе, алғашқы алты айда, ал бір жылдан астам мерзімге берілсе, алғашқы он екі айда толық немесе ішінара өтелсе, банк айыппұл есептей алады.

Жаңа заң бойынша бұл айыппұлдар енді тек заңды тұлғаларға, яғни компанияларға қолданылады. Ал қарапайым азаматтар үшін мерзімінен бұрын өтеуге байланысты ешқандай айыппұл қарастырылмайды. Сол себепті жеке тұлғалар несиені кез келген уақытта, еш кедергісіз, қосымша төлемсіз жаба алады.

Мерзімінен бұрын өтеу дегеніміз не?

Бұл қарыз алушы белгіленген төлем кестесінен артық сома төлегенде немесе несиені толық мерзімінен бұрын жауып тастағанда болады.

Мерзімінен бұрын өтеу екіге бөлінеді:

Толық өтеу – қалған қарыздың және оған есептелген пайыздардың түгел төленуі;

Ішінара өтеу – қарыз алушы төлем кестесіне қарағанда көбірек ақша салады. Бұл кезде негізгі қарыз азайып, банк жаңа төлем кестесін қайта есептейді.

Несие шарттарында мұндай төлемдердің қалай қабылданатыны нақты көрсетіледі:

мысалы, арнайы өтініш керек пе, мобильді қосымша арқылы сұраныс жолдау қажет пе, қанша күн бұрын банкке ескерту керек, ең аз сома қандай, қай күндері төлеу тиімді.

Аннуитеттік төлем кестесімен (яғни ай сайынғы тең төлемдермен) алынған несиеде, алғашқы айларда төлемдердің көп бөлігі пайыздарға жұмсалады, ал негізгі қарыз баяу азаяды.

Сондықтан мерзімінен бұрын қосымша төлем жасағанда, негізгі қарыз бірден азаяды, ал келесі айлардағы пайыздар осы азайған сомадан есептеледі. Бұл  үнемдеуді бірден бастауға мүмкіндік береді және бүкіл несие мерзімінде пайызды аз төлеуге көмектеседі.

Қаншалықты ертерек төлесеңіз, соғұрлым тиімді.

Ішінара өтеген кезде банк, әдетте, екі нұсқа ұсынады:

Ай сайынғы төлем сомасын өзгертпей, несиенің мерзімін қысқарту;

Несиенің жалпы мерзімін сақтай отырып, ай сайынғы төлемді азайту.

Бірінші нұсқа – пайыздарды үнемдеудің ең тиімді жолы, өйткені несие мерзімі қысқарады.

Екінші нұсқа – ай сайынғы жүктемені азайтады, нәтижесінде отбасы бюджетіндегі бос қаражат көбейеді.