Magnum-nyń basy taǵy da daýǵa qaldy. Keshe tanymal qarjy sarapshysy Aıbar Oljaı Magnum-ǵa qatysty halyq kókeıindegi ózekti máseleni qozǵap, pikir bildirdi. Onyń sózinshe,gıpermarket sóresinde otandyq ónimniń ornyna reseılik taýar qaptaǵan. Buǵan jaýapty mınıstrlik ne deıdi? Dalanews.kz tarqatty.
Daýdyń basy: maıonezdiń artynda qandaı másele tur?
Daýdyń basy Almatyda óndiriletin "3 jelanıe" maıonezinen bastalǵan. Aıbar Oljaıdyń aıtýynsha, gıpermarket qyzmetkeri qazir qazaqstandyq maıonez satylmaıtynyn rastapty.
"Magnum qazaqstandyq maıonezdi alyp tastap, ornyna Reseıdiń "Makeev" maıonezin toltyryp tastaǵan", - dep ashyndy ol.
Másele maıonezben shektelip qalmaıdy. Bul birneshe mańyzdy, túıtkildi máseleni ashyp kórsetip otyr.
"Magnum - jekemenshik bıznes. Ol qazaqstandyq ónimdi múlde satpaı, sórelerdi Brazılıanyń býbýzelasymen toltyryp qoısa da óz erki. Biraq ondaıy bar bolatyn bolsa, memleketten ne úshin 0,01 paıyzben tegin aqsha alyp otyr degen suraq týyndaıdy. Sońǵy 5 jylda Magnum bir Almatynyń ózinen keminde 13 mıllıard teńge kómek alǵan. Al basqa óńirlerdi qosa alsaq, joq degende 17-18 mıllıard teńge shyǵýy múmkin", - deıdi sarapshy.
Bul tusta Saýda mınıstrliginiń áreketi de tilge tıek etilip, jaýapty vedomstvo tarapynan úlken logıkalyq qatelik bary aıtyldy.
"Olar Magnum sıaqty iri saýda jelilerine paıyzsyz nesıe taratyp otyrǵanda tek belgili bir áleýmettik azyq-túlikke baǵany ósirmeý boıynsha talap qoıady. Biraq "ol taýar otandyq bolýy tıis" degen shart joq. Sondyqtan mysaly, "arzan sút sat" dep talap qoıyp, memlekettik kómek berilgende, Magnum ol aqshany alyp, Belarýstiń arzan sútin satyp otyra alady. Ol bizdiń otandyq taýar óndirýshini qoldaý boıynsha ekonomıkalyq logıkamyzǵa, osy salaǵa beriletin 8 trıllıon teńge ınvestısıamyzǵa múlde qaıshy, qarama-qarsy sheshim", - deıdi ol.
Saýda jáne ıntegrasıa mınıstrliginiń Saýda komıteti Magnum-ǵa qatysty syn-pikirden keıin únsiz qalmady.
Vedomstvo málimetinshe, qoldanystaǵy talaptarǵa sáıkes saýda nysandary men bazarlardaǵy sóreniń keminde 30 paıyzy Qazaqstanda óndirilgen azyq-túlik taýarlaryna bólinýge tıis.
"Úkimettiń tapsyrmasy negizinde memlekettik qoldaý alatyn saýda jelileri úshin qarsy mindettemeler tetigi engizildi. Bul talap boıynsha otandyq azyq-túlik taýarlaryna sóre keńistiginiń 50 paıyzyna deıin, al azyq-túlik emes taýarlarǵa keminde 20 paıyzy bólinýge tıis. Mundaı taýarlar "Qazaqstanda jasalǵan" degen arnaıy belgimen tańbalanyp, tutynýshy úshin kózge birden túsetin, satyp alý belsendiligi joǵary aımaqtarda, kóz deńgeıinde ornalastyrylady", - dep jazylǵan habarlamada.
Ulttyq óndirýshilerdi qoldaý jónindegi memlekettik saıasat aıasynda mınıstrlik saýda oryndarynda otandyq ónimderdiń qoljetimdiligine monıtorıń júrgizgen. Resmı málimetke súıensek, áleýmettik mańyzy bar azyq-túliktiń 15 sanaty (sút, et, nan, jumyrtqa, un jáne t.b.) boıynsha júrgizilgen taldaý nátıjesinde qazaqstandyq ónimder orta eseppen sóre keńistiginiń 92 paıyzyn alyp otyrǵany anyqtalǵan. Bul kórsetkish bazarlarda 94 paıyz, dúkender 93 paıyz bolyp otyr.
"Keń assortımentke qaramastan, sýpermarketterde de otandyq ónimder úlesi joǵary, ıaǵnı 89 paıyz bolady. Sheteldik memleketterden ákelingen áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik taýarlary sýpermarketterde 8,5 paıyz kóleminde usynylǵan, al bazarlar men shaǵyn dúkenderde bul kórsetkish 5 paıyzdan aspaıdy. Sonymen qatar, qazaqstandyq sıyr eti, nan, aıran jáne jumyrtqa saýdanyń jekelegen formattarynda 100 paıyzǵa deıin usynylyp, tutynýshy suranysyn tolyq qamtamasyz etip otyr", - dep jazylǵan habarlamada.
2023 jyldan bastap Saýda jáne ıntegrasıa mınıstrligine saýda nysandarynyń qyzmeti týraly zańnama talaptaryn saqtalýyn tekserý ókilettigi berilgen.
"Mınıstrlik otandyq óndirýshilermen shart jasasýdan negizsiz bas tartý jaǵdaılaryn da teksere alady. Mundaı áreketter naryqqa qoljetimdilikti shekteý retinde qarastyrylyp, kásipkerlik sýbektilerine 100 aılyq eseptik kórsetkish mólsherinde aıyppul salýǵa ákep soǵady", - dep jazylǵan habarlamada.
Saýda komıteti qazir otandyq óndirýshiler tarapynan ónimdi sórelerge ornalastyrýdan negizsiz bas tartýǵa baılanysty ýákiletti organǵa eshqandaı shaǵym túspegenin málimdedi.
Buǵan deıingi jaǵdaı
Aıta keteıik, buǵan deıin de Magnum-nyń basy daýǵa qaldy. Áleýmettik jelilerde Magnum sýpermarketter jelisiniń kýreri jumystan shyǵarylýy úlken talqyǵa tústi. Bul jaǵdaı kýrer klıentten qazaq tilinde sóıleýin suraýynan keıin boldy.
Klıent Asylhan esimdi azamattyń aıtýynsha, ol Magnum-nan azyq-túlikke tapsyrys bergen kezde kýrer odan qazaqsha sóıleýdi talap etken. Keıin bul oqıǵa áleýmettik jelide jarıalanyp, nátıjesinde kýrer jumystan qýylǵan edi. Dese de artynsha ekeýi tatýlasyp, vıdeo jarıalady.
