Aldaǵy aıda AES qurylysyna baılanysty referendým ótetini jurtqa málim. Álemjelidegi qaýym "bul naýqan eń aldymen ustazdarǵa salmaq salady, saıası naýqan muǵalimderdi áýre-sarsańǵa túsiredi" degen pikirde.
Dalanews osy tusta bilim salasyndaǵy qaǵazbastylyq pen naýqanshylyqty ashyq synap júrgen jas maman, Aqtóbe qalasyndaǵy orta mekteptiń muǵalimi Uldanaı Maratqyzymen pikirlesken bolatyn.
Uldanaıdyń jelidegi paraqshasynda osydan bir kún buryn jarıalanǵan vıdeo oqyrman tarapynan qyzý talqylanýda. Mekteptegi búrokratıa men kózaldaý úshin ótkiziletin is-sharalardan mezi bolǵanyn aıtqan jas maman jumystan ketýge oqtalyp júrgenin habarlaǵan edi.
"Muǵalim bolǵanyma tórt jyldan asty. Alǵash oqý ordasyna úlken shabytpen kelgenmin. Kele-kele bul saladaǵy kemshilikterdi ańǵara bastadym. Bizdiń salada kóp dúnıege kóńilim tolmaıdy. Men sekildi jas mamandardy qaǵazbastylyq qajytyp bitti. Qansha jerden elektrondy jýrnalǵa aýyssaq ta, bárin elektrondy ıakı sandyq formatqa kóshirsek te qaǵazbastylyq qyr sońymyzdan qalmaı qoıdy. Paıdasyz jınalystar, eshkim bas suǵyp qaramaıtyn pápkiler, "srochnyı" dokýmentter, aspannan sap ete qalatyn tekseris júıkeńdi júndeı tútedi”, - deıdi ol.
Aıtýynsha, muǵalimderdiń kózge kóriner-kórinbes mindetteri óte kóp. Ókinishke qaraı, olardyń kóbi elenbeı jatady.
“Tipti óz otbasyńa qaraýǵa, olarmen sóılesýge murshań bolmaıdy. Synyp jetekshisi bolsań eki bastan, eki ese jaýapkershilik. Oqýshynyń mektepke kelgeninen bastap onyń qońyraýdaǵy, sabaqtaǵy qaýipsizdigi, úıine aman-esen jetýi, jetken soń keshke beımezgil shyǵyp ketpeýi, bos ýaqytynda nemen aınalysatyny tikeleı synyp jetekshisiniń moınynda. Bylaı qaraıtyn bolsaq, ata-ananyń mindetin bizge artyp otyr”, - deıdi Uldanaı Maratqyzy.
Onyń sózinshe, búginde ózgeniń ýaqytyn aıalap, óziniń ýaqytyn aıamaı júrgen ustazdardyń sapaly bilim berýine kedergi keltiretin paıdasyz is-sharalar tizbegi azaımaı tur.
“Mekteptegi jıyndar, aptalyq pen semınarlar, qajet emes jarystar, keregi joq qujattar muǵalimniń altyn ýaqytyn urlaýda. Sol qaǵazdardy jazamyz, toltyramyz dep júrgende sabaqqa daıyndalýǵa murshamyz bolmaı qalatyny jasyryn emes. Fızıkalyq turǵydan úlgermeıtindeı kúnder de bolady”, - deıdi ol.
Aqtóbelik ustaz bilim salasyna birshama ózgeris kerek degen ustanymda.
“Muǵalimniń temir emes, eń aldymen adam ekenin eskerip, moınyndaǵy kóp mindetten aryltý kerek dep oılaımyn. Pán muǵaliminiń basty mindeti - qaǵazben arpalysý emes, sapaly sabaq berý. Al sapaly sabaq - bilim kepili emes pe? Sol úshin muǵalimderdiń eshteńege alańdamaı, sapaly sabaq berýine múmkindik jasalýy kerek.
Tańnan mektepke bas suqqannan, sózdiń shyny kerek, qas qaraıǵanda bir-aq shyǵamyz. Úıge kelip shala-sharpy sháı-tamaǵymyzdy iship taǵy da sol qaǵazǵa otyramyz. Túnniń bir ýaqytynda uıqyǵa ketip, tańerteń taǵy da sol tirshilik bastalady. Budan kelip densaýlyǵymyz aqsap jatady”, - deıdi maman.
Onyń pikirinshe Qazaqstanda muǵalimge qarsy zańnyń bári kúshti, alaıda muǵalimdi qorǵaıtyn zań joq. Qoǵamda ustazdardyń jalaqysyn kóre almaıtyndar, kópsinetinder de bar. Bul qoǵamnyń "jas kelini" muǵalimder...
Sóı degen Uldanaı Maratqyzy: "Keıde qujattarymdy jınap ketip qalǵym keledi. "Biz kezinde tezek terdik, sender de tezek terińder" degen urannan, úıinde tárbıe kórmeı, mektepke kelip kánsert qoıatyn oqýshydan, balasyna jany ashymaıtyn, alaıda sol "meıirimdi" mektepten kútetin ata-anadan, shamasy kelse qaýyp, odan artylsa "jeýge" daıyn turatyn áriptesterden, jalpy ádiletsizdikten sharshadym. Qıt etse, muǵalimnen kóretin, muǵalimniń moınyna "otyryp" alǵan qoǵamnan sharshadym. Jurt aldynda ábden syıy ketken, saıqymazaq mamandyq bolsa, ol - biz. Bul qoǵamnyń "jas kelini" muǵalimder. Mekteptiń otymen kirip, kúlimen shyǵasyń biraq bizge jaqsy at joq...", - deıdi muǵalim.
