QR Parlamenti Májilisi «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine oıyn bıznesi, lotereıa jáne lotereıa qyzmeti máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasyn ekinshi oqylymda maquldaǵany belgili.
Atalǵan zań jobasyn qaraý barysnyda «Oıyn bıznesi týraly» zańyna da birqatar ózgerister men tolyqtyrýlar engizilgen-di. Nátıjesinde ekinshi oqylym qarsańynda qujatta buryn tarıfterdi esepke alý ortalyǵy dep atalatyn Biryńǵaı esep júıesi (BEJ) týraly ereje paıda boldy. Májilis depýttary engizgen bul túzetýler naryqty retteýshi QR Ulttyq Bankimen jáne tólem uıymdary naryǵynyń ókilderimen talqylanyp, sala mamandarynyń keńesine qulaq aspaǵan. Jalpy, tarıfterdi esepke alý ortalyǵy eshqandaı aýyrtpalyq kórsetkpen bolatyn.
Sonymen qatar salany retteý isine qajetti taldaý júrgizilmegen, budan zańdy qaraý men qabyldaý tártibin óreskel buzylǵanyn baıqaýǵa bolady.
– Bul normanyń negizgi maqsaty – jylyna 1,2 trıllıon teńge turatyn tólemder, elektrondy aqshalar jáne ámıandar naryǵynyń bir bóligin baqylaýǵa alatyn jeke deldaldyq monopolıs qurýdy kózdeıdi, – dep túsindirdi Tólem uıymdary qaýymdastyǵynyń basshysy Tólegen Tynyshtybaev myrza.
Qazirgi tańda atalǵan naryqqa birneshe ondaǵan tólem uıymdary men bankter, tólem termınaldaryn óndirýshiler men olardyń agentteri qyzmet kórsetip, ondaǵan myń jumys ornyn qamtamasyz etip keledi. Endi osy júıege qaýip tónip tur.
Sala mamandary ýákiletti memlekettik organdardyń naryqty retteýge qajetti ókilettikteri men quraldary qazirdiń ózinde bar ekenin alǵa tartýda. Bul mindet Ulttyq bankke, Qarjy monıtorıńi agenttigine jáne Memlekettik kirister komıtetine júktelse, ákimshilendirý avtomattandyrylǵan onlaın rejıminde júzege asyrylǵan. Iaǵnı, júıe saǵat sekildi toqtaýsyz jumys istep tur. Jańa normany engizýdiń basty maqsaty – jeke monopolıalyq kompanıanyń fýnksıalaryn monopolıalaý bolyp tabylady.
Jańa normaǵa sáıkes salaǵa qyzmet kórsetetin jeke deldaldyq monopolısiń jumysyn retteý Týrızm jáne sport mınıstrliginiń zań aktilerimen rettelýi múmkin. Ókinishke qaraı, ekinshi oqylymda aıtylǵan bul másele elimizdiń qarjy júıesiniń negizgi rettýshisi Ulttyq bankke múlde habarlanbaǵan.
Tólem uıymdarynyń qaýymdastyǵy men naryqtyń basqa da sýbektileri Senat depýtattaryna normany qabyldaý rásimderiniń óreskel buzylǵanyn, salany retteıtin Ulttyq banktyń tıisti taldaýynyń joqtyǵy jáne monopolıaǵa qarsy organdardyń qorytyndysy joq ekenin alǵa tartyp, bul máseleni naryqtaǵy eńbek etip júrgen sarapshylarmen birlesip talqylaýdyń qajet ekenin alǵa tartyp, 5 myńnan astam saýal joldady.
Osylaısha kásipkerler Senat depýttarynan jobany úshinshi oqylymda qabyldamaı, talqylaýdyń barlyq tártibin saqtap, shıki zańdy Májiliske qaıtarýdy surap otyr.
Qazaqstandaǵy jetekshi tólem uıymdarynyń ókilderi buǵan deıin baspasóz máslıhatyn ótkizip, onda Biryńǵaı esep júıesi sekildi monopolıs qurý Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń memlekettik apparat pen ekonomıkany qaıta jandandyrý jónindegi saıasatyna qaıshy keletinin aıtyp, málimdeme jasaǵan bolatyn. Taǵy bir monopolıs uıymnyń qurylýy elimizdiń ushpaqqa shyǵarmaıtyny anyq. Buǵan Senat depýtattary tosqaýyl qoıýy kerek!