QR Ulttyq ekonomıka mınıstrligi 2026-2035 jyldarǵa arnalǵan uzaq merzimdi damý boljamyn jarıalady. Onyń memlekettik josparlaý júıesi qujattarynyń qarjylyq qamtamasyz etilý kólemin aıqyndaıtyny da naqtylanady. Atalǵan strategıalyq damý qujatynda Ulttyq qordyń taza valútalyq aktıvteri 2035 jylǵa qaraı eki esege, al ekonomıkalyq ósim úsh esege ósetini boljanady, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Ulttyq qordaǵy aktıvter
Boljamǵa sáıkes, Ulttyq qordyń taza valútalyq aktıvteri 2035 jylǵa qaraı eki esege ósip, 109,9 mlrd dollarǵa deıin ulǵaıýy tıis. Máselen, 2025 jyly, qujattyń keltirilgen málimetke sáıkes, bul kólem 57,2 mlrd dollar deńgeıinde qalyptasqan, alaıda, Ulttyq Banktiń taıaýdaǵy esebinde, ıaǵnı tamyzda qor aktıvi bir aıda 1,3 mlrd dollarmen tolyǵyp 61,7 mlrd dollar bolǵan. 2029 jyldan bastap memleket Ulttyq qordan jyl saıyn 2 trln teńgeden artyq aqsha almaýdy kózdeıdi. Bul búdjettiń munaı kiristerine táýeldiligin azaıtyp, uzaq merzimdi jınaqtar kólemin arttyrady dep kútiledi.
Ekonomıkalyq ósim
Úkimet JİÓ-niń ortasha jyldyq ósimin 4,5% deńgeıde bolady dep boljaıdy. 2035 jylǵa qaraı Qazaqstan ekonomıkasy 473,2 trln teńgeni qurap, 2025 jylmen salystyrǵanda úsh esege jýyq (161,9 trln teńge) ósimdi kórsetýi kerek. Ósim lokomotıvteri retinde qurylys jáne kólik salasy atalady, olar jylyna shamamen 10% ósim ákelýi qajet. Ónerkásip pen aýyl sharýashylyǵy, jyl saıyn 2-4% ósimmen turaqtalady.
Búdjet tapshylyǵy jáne ınflásıa
2030 jylǵa qaraı Úkimet búdjet tapshylyǵynan tolyǵymen qutylady dep kútiledi.
Eger búdjet tapshylyǵy 2025 jyly JİÓ-niń 2,7%-yn qurasa, al 2029 jylǵa qaraı 0,4%-ǵa deıin tómendep, sodan keıin nóldik balansqa shyǵýy kerek. Qujattaǵy málimetterge sáıkes, osy kezeńdegi búdjet kirisi eki esege jýyq ósedi: 2025 jylǵy 29,4 trln teńgeden 2035 jyly 66,8 trln teńgege deıin.
Negizgi júk salyq júıesine túsedi. 10 jyl ishinde olardyń kólemi úsh esege jýyq artýy tıis: 2025 jylǵy 23,2 trln teńgeden 2035 jylǵa qaraı 65,5 trln teńgege deıin. Bul rette salyqtyq emes túsimder eń tómengi deńgeıde qala beredi: jylyna shamamen 700 mlrd teńge, al jekeshelendirý men kúrdeli operasıalardan túsetin túsimderden eleýli áser bolmaıdy. Ósimge qaramastan, olardyń ekonomıkadaǵy úlesi 2025 jylǵy 15,9%-dan 2035 jylǵa qaraı 14,1%-ǵa deıin ǵana tómendeıdi.
Aldaǵy eki jylda ınflásıa 9-11% deńgeıinde bolady dep boljanady, biraq 2027 jyldan bastap ony 5% sheginde aýyzdyqtap ustaý qarastyrylady. Boljamda Úkimettiń strategıalyq oıy men maqsattary belgilengen, biraq olardy iske asyrý syrtqy ekonomıkalyq jaǵdaıǵa, shıkizat baǵasyna jáne ekonomıkanyń ishki turaqtylyǵyna da baılanysty bolatynyn basa aıta ketelik.
Buǵan deıin Ulttyq Bank sarapshylar qaýymdastyǵy arasynda júrgizilgen kezekti makroekonomıkalyq saýalnamanyń nátıjesi jarıalanǵan. Sondaı-aq Halyk Finance Ulttyq qor men Ulttyq bank operasıalaryna súıene otyryp, teńgeniń qysqa jáne orta merzimdi perspektıvalaryna boljam jasaǵan bolatyn. Oǵan sáıkes, 2025 jyldyń aıaǵyna deıin 1 AQSH dollarynyń quny 550-560 teńge aralyǵyn qamtıdy dep kútiledi.
