Қазақстанда жалға беру және жалға алған баспананы қайта жалға беру немесе басқару (субаренда) өзін-өзі жұмыспен қамтушыларға арналған салалар тізіміне енгізіліп отыр. Бұл нені білдіреді? 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап пәтер немесе қандай да бір нысанды жалға берушілер ЖК (жеке кәсіпкерлік) тіркеусіз жұмыс істей алады және табысының 4% мөлшерінде бірыңғай әлеуметтік төлем төлейді, деп хабарлайды Dalanews.kz.

Жаңа салық режимі тұрғын үйді жалға беру және жалған алған баспананы қайта жалға беру немесе басқару (субаренда) қызметін ұсынатын өзін-өзі жұмыспен қамтушыларға қатысты қолданылады. Төлемдер ендң тек әлеуметтік жағын қамтиды: зейнетақы жарнасы, медициналық және әлеуметтік сақтандыру енетін табыстың 4% мөлшерінде ұсталады. ЖК тіркеу талап етілмейді, тек жүйеге қосылып, төлемдер жасау жеткілікті.

Мәселен, бұрын баспананы заңды түрде жалға беру үшін жеке кәсіпкерлікті рәсімдеу немесе ЖК-сыз жеке тұлға ретінде табыстың 10%-ын төлеу қажет болған.  2020-2023 жылдары көптеген адам ең төменгі жарна көлемінде БЖТ-ны (ЕСП) қолданып келген (ЖК-сыз),бірақ 2024 жылдан бастап оның күші жойылды. Жаңа режим іс жүзінде баспананы жалға берушілер үшін осы БЖТ-ның (бірыңғай жиынтық төлем) орнын басады: бірақ нақты шарттармен және 4% мөлшерлемемен.

Ал 2025 жылы мынандай формалар қолданыста болды:

• ЖК-дан патент талап етілді – табыстың 1% көлемінде;
• ЖҚ-дан E-Salyk үшін табыстың 1%-ы сұралды;
• ЖК-сы жоқ жеке тұлғалардан жалпы табыстың 10%-ы алынатын.

2026 жылдан бастап жалға беру қызметінде  бұл режимдердің күші жойылады, өзін-өзі жұмыспен қамтушылар үшін табыстың 4%-ы көлемін талап ететін режим енгізіледі (ЖК-сыз).

Өзін-өзі жұмыспен қамтушыларға, соның ішінде баспанасын жалға берушілерге арналған талаптар:

• Табысы айына 300 АЕК-тен аспауы тиіс (шамамен 1,2 млн теңге).
• Тек жеке тұлғармен жұмыс істеуі керек.
• Қол астында жұмысшылары болмауы қажет, жұмысшыларды жалдамайды.

Есеп-қисаптан да мысал келтіре кетелік: мәселен пәтерді айына 300 000 теңгеге жалға бердік делік, жылына 3,6 млн теңге жалға беру құны шығады. Жаңа режим бойынша төлем: жылына 4% = 144 000 теңге (орта есеппен айына 12 000 тг). Ал 4%-дық төлемді мобильді қосымша арқылы автоматты түрде алу жоспарланып отыр. Ол туралы кейінірек қосымша хабарланады.

"Егер атыңызда ЖК болса, онда 2025 жылдың 31 желтоқсанына дейін салық органына  барып, № 029 нысан бойынша өтініш беріңіз.  Егер баспананы алғаш рет жалға беріп жатсаңыз: жеке кәсіпкерлікті тіркеу қажет емес: өзін-өзі жұмыспен қамтушылар жүйесе қоасылып, алғашқы төлемді жасасаңыз болды, ары қарай 4% мөлшерінде төлем төлеуді жалғастыра бересіз. Бұл жалға беруден түсетін кірістерді бюрократиясыз қарапайым заңдастыру түрі болып табылады", - дейді мамандар.

Өзін-өзі қамтушылар тізіміне баспанасын жалға берушілерден бөлек, мына жұмыс түрлері де кіреді:

• мал шаруашылығына қолдау көрсететін қызметтер,
• музыкалық аспаптар ұстаханасы,
• сылақ жұмыстары,
• ағаш ұстасы,
• еден төсеу және қабырғаларды қаптау,
• сырлақ және шыны қою жұмыстары,
• такси қызметі,
• жүк автомобиль көлігінің қызметі,
• сыйақы үшін немесе шарттық негізде жылжымайтын мүлікті басқару,
• фото салондар,
• ауызша және жазбаша аударма жасайтындар,
• ветеринариялық қызмет,
• жеңіл автомобильдерді жалға беру,
• жүк автомобильдерін жалға беру,
• ойын-сауық және спорт жабдықтарын жалға беру және лизинг,
• бейнекассеталар мен дискілерді прокатқа беру,
• жеке тұтыну заттары мен тұрмыстық тауарларды жалға беру және лизинг,
• ауыл шаруашылығы мақсатындағы техникалар мен жабдықтарды, басқа да кеңсе техникалары мен жабдықтарын жалға беру,
• жалпы тұрғын үйлерді жинап, тазалау (клининг қызметі),
• тазалық бойынша өзге де қызмет,
• спорт және демалыс саласындағы білім,  
• мәдениет саласындағы білім,
• басқа да білім беру саласындағы қызмет,
• білім беру саласындағы өзге де қосалқы қызмет,
• көркем және әдеби шығармашылық,
• компьютерлер мен басқа да техниканы жөндеу,
• коммуникациялық жабдықтарды жөндеу,
• электрондық тұрмыстық техниканы жөндеу,
• тұрмыстық аспаптарды жөндеу,
• аяқ-киім жөндеу,
• табиғи және жасанды былғарыдан жасалған галантерея бұйымдарын жөндеу,
• жиһаз және интерьер заттарын жөндеу,
• сағат жөндеу 
• зергерлік бұйымдарды жөндеу,
• тоқыма және тоқылған бұйымдарды жөндеп, тігу,
• тігін бұйымдарын жөндеу,
• теріден және былғарыдан жасалған бұйымдар мен бас киімдерді жөндеп, тігу,
• музыкалық аспаптарды жөндеу,
• кілемдер мен кілем бұйымдарын жөндеп, тоқу,
• велосипедтерді жөндеу,
• басқа да жеке тұтыну заттары мен тұрмыстық тауарларды жөндеу,
• шаштараздар мен сұлулық салондары,
• үй қызметшісін жалдайтын шаруашылықтар,
• үй шаруашылықтарының өз тұтынысы үшін тауарлар өндіруі.

Бұларға да қатысты өзгерісті жоғарыда баспананы жалға беру бойынша көрсетілген мысалдағы схемалар қамтитынын баса айта кетелік.