قايمانا قازاق رۋحانياتى تۋىن قولىنا الىپ، ۇلى ماقساتتارعا كوز تىگىپ وتىرعانى ايدان انىق. وسى ورايدا جاڭا وبلىستىڭ الاتىن ورنى ەرەكشە باسىم. تۇركى جۇرتىنىڭ كيەلى شاھار تۇركىستاننىڭ ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك جاعدايى تۋرالى، ونىڭ دامۋ سپەكتورى، بولاشاعى، كەلەشەگى حاقىندا سالىمدى پىكىرلەر لەگىن ىزدەپ كوردىك.
مارتەبەلى وقىرمان، ءسىزدىڭ نازارىڭىزعا ەل ىشىنە ەسىمى تانىلعان، تولىمدى ءسوز ايتىپ، تىڭعىلىقتى پىكىرلەرىمەن بولىسكەن ءبىرقاتار ازاماتتاردىڭ سۇحباتتارىن ۇسىنباقپىز.
الميرا مۇقاجانوۆا: «تۇركىستاننىڭ تۇلەۋى ەلدەگى ۋربانيزاسيانىڭ دامىعانىن كورسەتەدى»
ساياساتتانۋ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى الميرا مۇقاجانوۆا رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ پايدا بولۋى ەلدەگى ۋربانيزاسيا پروسەسى دامۋىنىڭ كورسەتكىشى ەكەنىن العا تارتادى.
– شىمكەنت قالاسىنىڭ رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالا ستاتۋسىنا يە بولۋى، ال تۇركىستاننىڭ وبلىس رەتىندە تۇلەۋى ەلدەگى ۋربانيزاسيا پروسەسىنىڭ دامىپ كەلە جاتقاندىعىن كورسەتەدى. ۋربانيزاسيا ءۇردىسى، ياعني حالىقتىڭ رەسپۋبليكالىق ماڭىزدى قالالارعا قونىس اۋدارۋى ءبىرىنشى كەزەكتى اتالعان اۋماقتاعى حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ ماسەلەسىنە كوڭىل ءبولۋدى، ەكىنشىدەن، تۇرعىن ءۇي ماسەلەسى مەن ءارتۇرلى جوبالاردى جاساقتاپ، قولعا الۋدى، ىسكە اسىرۋ جايىنا باسا ءمان بەرىلەدى، – دەيدى ساياساتتانۋشى. «ماسەلەن، بۇل شىمكەنت قالاسى ءۇشىن اتالعان ستاتۋستىڭ بەرىلۋى قالانىڭ جان-جاقتى ەكونوميكالىق بوستاندىعى مەن وسىپ-ونۋىنە مۇمكىندىك الۋىن، سونداي-اق ءوز بيۋدجەتىن ءوزى تاعايىنداپ، ءبولۋدى ءارى قالانىڭ ەكونوميكالىق قاۋىپسىزدىگى مەن ناتيجەلى بولۋىن قامتاماسىز ەتۋدەگى مۇمكىندىكتەردى دە ۇسىنادى»، – دەگەن ويدى ا.مۇقاجانوۆا ورتاعا سالدى.
تۇركىستانعا وبلىس ستاتۋسىنىڭ بەرىلۋىنىڭ الەۋەتتى شەشىم ەكەندىگىن العا تارتقان ساياساتتانۋشى «تۇركىستان قالاسىنىڭ دامۋىندا ءتۇرلى جوبالار مەن جوسپارلاردى ۇيىمداستىرۋ قاجەتتىگىن» ايتادى. «تۇركىستان تاريحي، مادەني قۇندىلىقتاردى بويىنا سىڭىرگەن قالا، سول سەبەپتەن قالانى دامىتۋ جوبالارى جەرگىلىكتى ايماقتىڭ ەرەكشەلىگى مەن ونداعى قالىپتاسقان داستۇرگە نەگىزدەلۋى ءتيىس. سونداي-اق ايماقتاعى تۇرعىن ءۇي ماسەلەسى، ەكولوگيالىق تەپە-تەڭدىكتى ساقتاۋ سىندى ماسەلەلەردىڭ ساپا جاعىنان دامۋى باسشىلىققا الىنعانى ابزال. بيۋدجەت تۇرعىسىنان دا ءبىرقاتار ماسەلەلەر تۋىنداۋى مۇمكىن. ياعني بۇل تۇستا مەملەكەت تاراپىنان بولىنەتىن كومەك اكتيۆى ءارى جەرگىلىكتى ينۆەستيسيانىڭ ياعني جەرگىلىكتى اكتيۆتىڭ اراسىنداعى ساپالى تەپە-تەڭدىكتى ساقتاي ءبىلۋ، ونى وڭتايلى ءبولۋ ماسەلەسى دە جولعا قويىلعانى يگى. ياعني بۇرىن تۇركىستان قالاسى اتالعان وبلىستاعى قالالاردىڭ ءبىرى بولدى، ال ءقازىر وبلىس ورتالىعى بولعاندىقتان، بيۋدجەتتى ءبولۋ ماسەلەسى الداعى ۋاقىتتا شەشىمىن تابۋى ءتيىس ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولىپ وتىر»، – دەيدى ساياساتتانۋشى.
ساياساتتانۋشىنىڭ سوزىنشە، اتالعان ماسەلەلەردىڭ بارلىعىن ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ءوزىنىڭ 5 قازاندا قازاقستان حالقىنا جاساعان كەزەكتى جولداۋىندا العا تارتتى. «ەلباسى جولداۋىنىڭ ىسكە اسىرىلۋى شىمكەنت قالاسى مەن تۇركىستان وبلىسىنىڭ ارى قارايعى الەۋەتتى دامۋىنا الەۋەت بەرەدى»، – دەيدى ا.مۇقاجانوۆا.
بۇعان دەيىن تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ تۇركىستان وبلىسىن دامىتۋ جوسپارىنا سايكەس، ءبىرىنشى كەزەكتە تۇركىستانداعى ەجەلگى كۇلتوبە قالاشىعىن قالىپقا كەلتىرۋ جۇمىستارى جاسالاتىنىن اتاپ وتكەن ەدى. وبلىس اكىمىنىڭ سوزىنشە، ايماقتا ورتا عاسىرداعى قۇرىلىس نىساندارى ابىلمامبەت حان مەن تاۋكە حاننىڭ رەزيدەنسيالارى سىندى ماڭىزدى تاريحي نىساندار قايتا وڭدەۋدەن وتەتىنىن العا تارتتى. «تۇركىستاننىڭ تاريحي-مادەني مۇرالارىنىڭ ساقتالۋىنا، ايماقتىڭ ارى قارايعى ءال-اۋقاتىنىڭ جاقسارۋىنا، قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىنىڭ ساقتالۋىنا باسىم ءمان بەرىلەدى، اكىمشىلىك ىسكەر ورتالىق قۇرىلادى» دەدى ج.تۇيمەبايەۆ.
ەسكە سالساق، وسى جىلدىڭ 19 ماۋسىمىندا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «ق ر اكىمشىلىك-اۋماقتىق قۇرىلىسىنىڭ كەيبىر ماسەلەلەرى تۋرالى» ق ر زاڭىنا سايكەس، شىمكەنت قالاسىنا رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالا ستاتۋسى بەرىلەتىندىگىن، ال وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمشىلىك ورتالىعى شىمكەنت قالاسىنان تۇركىستان قالاسىنا كوشىرىلەتىندىگى تۋرالى قاۋلى ەتتى.
جومارت سيمتيكوۆ: «تۇركىستان وبلىسىنىڭ قۇرىلۋى – ەلباسىنىڭ ەڭ ىرگەلى ساياسي شەشىمى»
2018 جىلعى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قابىلداعان ەڭ ىرگەلى ساياسي شەشىمىنىڭ بىرەگەيى – تۇركىستان وبلىسىنىڭ قۇرىلۋى. اتالعان شەشىم مەملەكەت باسشىسىنىڭ «قازاقستان 2050» ستراتەگياسى، «ماڭگىلىك ەل»، «نۇرلى جول»، «ۇلت جوسپارى»، «قازاقستاندىق ارمانعا باستايتىن جول»، «بەس ينستيتۋسيونالدىق جوبانى جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا 100 ناقتى قادام» سىندى باعدارلامالارىن ارى قاراي تەرەڭدەتىپ، جۇزەگە اسىرۋدا الەۋەت بولادى، – دەيدى تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، ساياساتتانۋ عىلىمدارىنىڭ دوكتورى جومارت سيمتيكوۆ.
قازاقستان ەگەمەندىگىن الىپ، دامۋ جولىنا تۇسكەلى بەرى بۇرىنعى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى تۇركىستان وبلىسى دەپ اتالىپ، ءوزىنىڭ حح عاسىرداعى تاريحي اتاۋىنا قايتا يە بولدى، دەگەن ساياساتتانۋشى جاھاندىق گەوساياساتتا قازاقستان تۇركىستان وبلىسىن قايتا قۇرعاندىعىن، بۇل ءوز كەزەگىندە، بارشا تۇركى الەمىنە ۇلكەن قۋانىش سىيلاعاندىعىن العا تارتادى.
– تۇركىستان وبلىسىنىڭ قايتا قۇرىلۋى اقيقاتىندا ساياسي ماڭىزدى شەشىم. تۇركىستاندى قازاق حالقىنىڭ قايماعى بۇزىلماعان، جالپى، تۇركى الەمىنىڭ باسىن ءبىر ارنادا توعىستىراتىن ورتالىقتى جاساقتاپ، ونى وركەنيەتتى قالاعا اينالدىرۋى بولاشاقتا ەلدى بيىك تابىستارعا جەتەلەيتىن ستراتەگيالىق جوسپارلاردىڭ ەڭ ىرگەلىسى. اتاپ وتەرلىگى، تۇركىستان وبلىسىنىڭ قۇرىلۋىن بارشا تۇركى الەمى جىلى قابىلدادى، ايماق قايتا تۇلەپ، تىڭ تىنىسى اشىلدى. سەبەبى تۇركىستان قالاسىنىڭ قايتادان جاڭعىرۋى، وركەنيەتكە ساي قالانىڭ دامۋى، قاتار ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان كورشىلەس مەملەكەتتەرمەن سالتاناتى كەلىسكەن قالانىڭ پايدا بولۋى ۇلكەن الەۋەت بەرۋدە، – دەپ ج.سيمتيكوۆ ويىن ورتاعا سالدى.
«تۇركىستان بۇعان دەيىن ەجەلگى وركەنيەتتىڭ ساقشىسى بولعان قالا ەدى، ەندى ەكىنشى سالىنعان ەلورداسى ىسپەتتەس» دەگەن ساياساتتانۋشى تۇركىستاننىڭ وبلىسقا اينالۋى، ال شىمكەنتتىڭ رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالا ستاتۋسىنا يە بولۋى – ەل دامۋىنىڭ العىشارتى. «پرەزيدەنت جارلىقتى جاريالاعاننان كەيىن ايماققا مەملەكەتتىك ساپار جاساپ، باستامانى ءوز باقىلاۋىنا الدى. قازىرگى ۋاقىتتا ايماقتا ساياسي پروسەستەر دە، الەۋمەتتىك جاعدايلار دا وزگەرۋ ۇستىندە، مۇنداعى يندۋستريالاندىرۋ جايىنىڭ دا ۇلكەن ساياسي شەشىمى بار»، – دەيدى ساياساتتانۋشى.
29 قىركۇيەكتە مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تۇركىستان وبلىسىنىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ ماسەلەلەرى جونىندە كەڭەس وتكىزۋ بارىسىندا ايماقتاعى حالىقتى جۇمىسپەن قامتۋ، كاسىپكەرلىكتى وركەندەتۋ، اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ، كولىك-لوگيستيكا قىزمەتتەرىنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
«ورتالىق ازيا» حالىقارالىق ساۋدا ايماعىن قۇرۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرعان ءجون. بۇل تۇركىستان وبلىسىمەن قاتار، جالپى رەسپۋبليكا ەكونوميكاسىنىڭ دا وركەندەۋىنە تىڭ سەرپىن بەرەدى. 2020 جىلعا قاراي وزبەكستانمەن اراداعى تاۋار اينالىمىن 5 ميلليارد اقش دوللارىنا دەيىن ارتتىرۋعا الەۋەتىمىز جەتەدى. وسىعان بايلانىستى ۇكىمەتكە تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمدىگىمەن بىرلەسىپ، وزبەكستان تاراپىمەن حالىقارالىق ساۋدا ايماعىن جانە جاڭا «تۇركىستان» حالىقارالىق وتكىزۋ بەكەتىن قۇرۋ ماسەلەسىن پىسىقتاۋدى تاپسىرامىن» دەدى ەلباسى.
باۋىرجان يسابەكوۆ: «اۋەلى سانا، سوسىن ەكونوميكا»
TURKISTAN ارنايى ەكونوميكالىق ايماعى مەملەكەت تاراپىنان بولاشاق ينۆەستورلارعا جاسالعان قولايلى ءارى وڭتايلى بىردەن-بىر قادام. بۇل تۋرالى ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، ل.ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى باۋىرجان يسابەكوۆ مالىمدەدى.
پروفەسسوردىڭ سوزىنشە، بولاشاقتا قازاقستان تۇركىستان وبلىسىنا تابىس تابۋ كوزى رەتىندە قاراماعانى ءجون، حالىقتىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق ماسەلەسىن شەشۋدە مەملەكەت تاراپىنان بولىنگەن 1 تريلليون 300 ميلليارد تەڭگە جۇمسالسا، وندا ينۆەستورلاردىڭ وڭىرگە دەگەن سەنىمى پايدا بولىپ، Turkistan ەكونوميكالىق ايماعى ارقىلى تۇركىستان وبلىسىنا ينۆەستيسيالاردىڭ كولەمى ەسەلەنىپ كەلۋى ىقتيمال، – دەيدى پروفەسسور. ەلدىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگى تۋراسىندا ءسوز قوزعالعاندا، ايماقتىڭ ەكونوميكالىق ەرەكشەلىگى مەن الەۋەتىنە باسىم ءمان بەرىلۋى قاجەت دەپ ەسەپتەيدى ب.يسابەكوۆ. – تۇركىستان وبلىسى، اسىرەسە تۇركىستان قالاسى بۇل اۋىل شارۋاشىلىعى ماقساتىنداعى ايماق بولىپ سانالادى. اۋىل شارۋاشىلىعى ايماقتىق ءونىمنىڭ ەداۋىر بولىگىن قۇرايدى. سوندىقتان ديففەرەنسياسيا، ديۆەرسيفيكاسيا جانە ينتەگراسيا تەتىكتەرىن ىسكە قوسۋ كەرەك. اتاپ وتسەك، ديففەرەنسياسيادا ياعني ەگىن اۋماعىنىڭ كولەمىن ۇلعايتا بەرمەي، ونىڭ ساپاسىنا كوڭىل اۋدارىپ، جاڭا تەحنولوگيالاردى قولدانا وتىرىپ، اتالعان تەتىكتى ىسكە قوسۋعا ابدەن بولادى. كەيىننەن سول ايماق دەڭگەيىندە عانا تۇيىقتالىپ قالماي، وبلىس اۋماعىنداعى ورتالىق ازيالىق مەملەكەتتەر وزبەكستان، قىرعىزستان، وڭتۇستىك ازياداعى مەملەكەتتەرمەن، تۇركيامەن بىرلەسە وتىرىپ، ينتەگراسيالىق تەتىكتى قولدانۋ ارقىلى وركەنيەتكە، جاڭا تەحنولوگيالارعا قول جەتكىزۋگە بولادى»، – دەيدى پروفەسسور. شىمكەنت مەملەكەتتىك ماڭىزى بار قالا ستاتۋسىن العاننان كەيىن تۇركىستاننىڭ ەكونوميكالىق الەۋەتىن كوتەرۋگە قاتىستى ماسەلەدە فيلوسوفيالىق كوزقاراس كەرەك دەگەن ب.يسابەكوۆ بۇل تاراپتاس ماسەلەنىڭ سوناۋ اريستوتەل مەن پلاتوننىڭ ۋاعىنان كەلە جاتقان اڭگىمە ەكەندىگىن العا تارتادى. «ەڭ ءبىرىنشى، ماتەريالدىق بايلىق پا الدە رۋحاني قۇندىلىق پا دەگەن سۇراققا جاۋاپ كەرەك. سوندىقتان جيىرما بەس جىلدان بەرى قازاقستاننىڭ جالپى ىشكى ءونىمىنىڭ ەكونوميكالىق قۇرىلىمىنا قاراساق، توقسان ءبىرىنشى جىلعى كورسەتكىشتەن تومەن تۇر. بۇرىن اۋىل شارۋاشىلىق ۇلەسى ون ءبىر پايىزعا ارتقان بولاتىن، جەڭىل ونەركاسىپ 7-8 پايىزعا، ماشينا جاساۋ كەشەنى 3-4 پايىزعا ءوستى. سولاردىڭ ءبارى ءقازىر قۇردىمعا كەتتى. سول سەبەپتەن، ءبىرىنشى كەزەكتە سانا ودان كەيىن ەكونوميكاعا كەلۋىمىز كەرەك. ياعني زاڭ سالاسىنا، مەملەكەتتىك باسقارۋ ورگاندارىنا، سونىڭ ىشىندە پروكۋراتۋرا، سوت جۇمىستارى جۇيەلى ءجۇرىپ، جەمقورلىققا جول بەرىلمەسە قۇبا-قۇپ. ءبىرىنشى كەزەكتە سانانى العا قويىپ، ودان كەيىن ەكونوميكانى جۇرگىزەر بولساق، وندا بولاشاقتا تۇركىستان ءوڭىرىنىڭ گۇلدەنۋىندە ۇلكەن ەۆوليۋسيالىق جاڭالىق بولادى دەۋگە نەگىز بار»، – دەپ اتاپ ءوتتى ب.يسابەكوۆ.
راسۋل جۇمالى: «تۇركىستان دەگەن قازاقي اتاۋدىڭ يدەولوگيالىق ءمانى زور»
وسى جىلدىڭ 19 ماۋسىمىندا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اكىمشىلىك-اۋماقتىق قۇرىلىسىنىڭ كەيبىر ماسەلەلەرى تۋرالى» جارلىققا جاريا تۇردە قول قويىپ، شىمكەنتكە رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالا مارتەبەسى بەرىلەتىنىن جاريا ەتتى. ال وبلىس ورتالىعى بولسا، «عاسىرلار بويى قازاق حاندىعىنىڭ جانە بۇكىل تۇركى الەمىنىڭ ساياسي ءارى رۋحاني ورتالىعى بولعان تۇركىستان قالاسىنا كوشىرىلەتىنىن» مالىمدەگەن ەدى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ اتاۋلى شەشىمىنەن كەيىن وڭىردە تىڭ تەندەنسيالار جولعا قويىلدى، تۇركىستان تۇلەي باستادى. دامۋدىڭ تىڭ جولىنا بەت بۇرعان قالاعا جاڭا تىنىس بەرىلدى. وسى تۇرعىدا ساياساتتانۋشى، راسۋل جۇمالىنىڭ پىكىرىنشە، اكىمشىلىك ورتالىقتىڭ شىمكەنت قالاسىنان تۇركىستان قالاسىنا كوشىرۋ ىرىقسىزداندىرۋ تۇرعىسىنان العاندا ۇلكەن مانگە يە. سەبەبى جەكەلەگەن قالالاردان كەيبىر مارتەبەلەردىڭ ىعىسۋى بۇل قالانىڭ ارى قاراي دامۋىنا كەڭ مۇمكىندىك اشادى.
ماسەلەن، بۇعان دەيىن الماتى ەل استاناسى بولدى، كەيىننەن بۇل مارتەبەدەن ايىرىلىپ، وبلىس ورتالىعى بولدى، سودان كەيىن عانا رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالا لاۋازىمىن الدى. ساياساتتانۋشىنىڭ پىكىرىنشە، وسىلايشا الماتى ءوزىنىڭ دامۋىنا جاڭا مۇمكىندىك الدى. وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ تۇركىستان وبلىسى دەپ وزگەرۋىنىڭ دە ءمانى زور ەكەنىن جۇمالى مىرزا تىلگە تيەك ەتتى.
تۇركىستان دەگەن كيەلى ءارى قازاقي اتاۋدىڭ يدەولوگيالىق ءارى تاريحي تۇرعىدا دا ءمانى ۇستەم ەكەندىگىن العا تارتقان ساياساتتانۋشى بۇل ءۇردىستىڭ باسقا وڭىرلەردە دە جالعاسىن تابۋى نۇر ۇستىنە نۇر بولاتىندىعىن اتاپ ءوتتى. ەكىنشىدەن، قالا وبلىس ورتالىعى مارتەبەسىنە يە بولعاننان كەيىن وعان شەندىلەردىڭ دە تارتىلاتىنىن اتاپ وتكەن ساياساتتانۋشى بۇدان كەيىن قالانىڭ دامۋىنا تۇرتكى دە پايدا بولاتىنىن، قالا بيۋدجەتىنىڭ دە وسەتىنىن اتاپ ءوتتى. «قازىرگى ۋاقىتتا ەلدە ۋربانيزاسيا پروسەسى ءجۇرىپ جاتىر. اۋىل حالقىنىڭ قالاعا كوشۋى تۇسىنىكتى جايت. بۇل ءۇردىس جاھاندا دا ءجۇرىپ جاتىر. ءبىراق ءبىر وكىنىشتىسى، بىزدە وسىنداي دەموگرافيالىق، ەكونوميكالىق ورتالىقتار بىرەن-ساران عانا»، – دەگەن ساياساتتانۋشى مۇنداي ورتالىقتاردىڭ از بولۋى مەملەكەتتىڭ دامۋىنا زيان كەلتىرەتىنىن ايتادى. وسى تۇرعىدا ر.جۇمالى ەلدەگى شاعىن قالالاردى ءتىرىلتۋ، ارى قاراي دامىتۋ قاجەتتىگى تۋرالى ۇسىنىس ايتتى. سەبەبى ءومىر، بيزنەس ت.ب سالالاردىڭ تەك رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالاردا بولۋى مەملەكەتتىڭ ءبىرىزدى، تەڭ دامۋىنا ۇلكەن نۇقسان كەلتىرەتىندىگى جايىنداعى ءوز كوزقاراسىن ءبىلدىردى. بۇل دا – دامۋدىڭ العىشارتى.
مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ 29 قىركۇيەكتە تۇركىستان وبلىسىنا مەملەكەتتىك ساپارمەن باردى. «حالقىمىز ءۇشىن تاريحى باي، تاعىلىمى تەرەڭ تۇركىستاننىڭ ەلىمىز ءۇشىن ورنى وتە بولەك. ول – بۇكىل ورتالىق ازياداعى ەڭ كونە قالالاردىڭ ءبىرى. تۇركىستان – قازاق ەلىنىڭ رۋحاني جۇرەگى، قازاقتىڭ كوپتەگەن اياۋلى پەرزەنتتەرى ماڭگىگە جاي تاپقان قاسيەتتى قالا. وسىندا جەرلەنگەن 164 ايگىلى تۇلعانىڭ 21ء-ى – ەل باسقارعان قىراندار، 30-دان استامى قول باستاعان باتىرلار، اۋقىمدى ءسوز باستاعان بيلەر. تۇركىستان تاريحى – كۇللى قازاقتىڭ تاريحى»،– دەدى مەملەكەت باسشىسى.
اياجان ماديبەك
