ونەر جانە مادەنيەت فاكۋلتەتىنىڭ مۇرىندىق بولۋىمەن العاش رەت وتكىزىلىپ وتىرعان ونەر دوداسىنىڭ ماقساتى – ەلىمىزدەگى ۇلتتار مەن ۇلىستاردىڭ بيلەرىنە دەگەن قىزىعۋشىلىق پەن قۇرمەتتى ارتتىرۋ جانە حالىقتاردىڭ ءسالت-داستۇرى مەن رۋحاني مادەنيەتىن ناسيحاتتاۋ. سونىمەن قاتار، جامبىل وبلىسىنداعى تالانتتى جاستاردى انىقتاۋ، ولاردى بەكزات ونەرگە باۋلۋ ارقىلى شىعارماشىلىق قارىم-قابىلەتىن دامىتۋ، ەستەتيكالىق تالعامدارىن قالىپتاستىرۋ.
سايىستىڭ سالتاناتتى اشىلۋ راسىمىندە تارمپي رەكتورى داريا قوجامجاروۆا شارانىڭ ءمانى مەن ماڭىزىنا توقتالىپ، قاتىسۋشىلارعا ساتتىلىك تىلەدى.
– بي ونەرى – بابادان بالاعا مۇرا بولىپ كەلە جاتقان، ءبيشىنىڭ قوزعالىسى مەن دەنە قيمىلى ارقىلى كوركەم وبرازدى بەينەلەيتىن ۇلتتىق ساحنا ونەرى. حالىقتىق بي ونەرى ەرتە زاماننان قالىپتاسىپ، ونىڭ اسا باي اۋىز ادەبيەتىمەن، ان-كۇيلەرىمەن، ءداستۇرلى تۇرمىس سالتىمەن بىتە قايناسقان اسىل مۇرا. ۇلتتىڭ ۇلىلىعىن ۇلىقتايتىن قۇندىلىعى، باعا جەتپەس بايلىعى. حالىقتاردىڭ كوركەمدىك ويىنىڭ ءبىر كورىنىسى رەتىندەگى بەكزات ونەر بولمىسىندا بارشا ادامزاتتىڭ جالپى دۇنيەتانىمىنا ساي ارمان-مۇراتتارىن بەينەلەيتىن قيمىلدار جۇيەسىن قالىپتاستىرعان. ماسەلەن، قازاق حالقى دا ەجەلگى بي ونەرىنىڭ ءداستۇرى مەن ورنەگىن ساقتاپ، ءوزىنىڭ رۋحاني قازىناسىمەن ۇشتاستىرا وتىرىپ، عاسىرلار بويى دامىتقان. قازاق ءبيى – كەشەگى كوشپەندىلەردىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىن تابيعاتپەن استاستىرىپ، ۇلتتىق تانىم-تالعامعا ساي كوركەم بەينەلەگەن ونەر. قازاق ءبيى – ۇلتتىق يدەيانىڭ نەگىزى، تاريحي مۇرالارىمىزدىڭ بىرەگەيى. قاراشا قاۋىم «قازاق بي ونەرىنىڭ حانشايىمى» دەپ ات قويىپ، ايدار تاققان شارا جيەنقۇلوۆانىڭ بۇگىنگى ءىزباسارلارى بايقاۋدا باقتارى مەن باپتارىن سىناماق. تالاپتارىڭا نۇر جاۋسىن دەگىم كەلەدى. ونەر جولىنداعى العاشقى قادامدارىڭا ساتتىلىك تىلەيمىن! – دەدى د. قوجامجاروۆا.
بايقاۋدا مەركى، جۋالى، تۇرار رىسقۇلوۆ، تالاس، بايزاق، جامبىل اۋداندارى مەن تاراز قالاسىنداعى جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ، ليسەي، گيمنازيالاردىڭ 21 وقۋشىسى باعى مەن بابىن سىنادى. ونەر دوداسى ەكى كەزەڭ بويىنشا جۇرگىزىلدى. العاشقى تۋردا قاتىسۋشىلار قازاق حالقىنىڭ، ەكىنشى كەزەڭدە وزگە ۇلتتىڭ بيلەرىن ورىنداپ، ءوزارا سىنعا ءتۇستى.
سايىسقا بەلگىلى ونەر مايتالماندارى قازىلىق جاسادى. كونكۋرس بارىسىندا قاتىسۋشىلار ورىنداۋشىلىق شەبەرلىگى، ساحنالىق بەينەنى سومداۋى، كومپوزيسيالىق شەشىمى، مۋزىكالىق سۇيەمەلدەۋدىڭ ۇتىمدى تاڭدالۋى، ارتىستىك قابىلەتى جانە سىرتقى ءپىشىننىڭ بي مانەرىنە سايكەس كەلۋى سىندى تالاپتار بويىنشا باعالاندى.
– بايقاۋدا باعىن سىناۋشىلاردىڭ دايىندىقتارى جوعارى دەڭگەيدە ەكەنىن اتاپ وتكەن ابزال. سايىس كەزەڭدەرىندە قارىم-قابىلەتتەرىن مۇمكىندىگىنشە كورسەتۋگە تىرىستى. وسى ورايدا ايتا كەتكەن ءجون، بۇل جوبا جاستارعا ۇلكەن مۇمكىندىك سىيلايدى. ولار ءوز بويىنداعى ونەرىن عانا كورسەتىپ قويمايدى، سونداي-اق جوعارى وقۋ ورىنىنىڭ مامان حورەوگرافتارىمەن دە جۇمىس ىستەپ، ءدارىس الادى. بۇل كەلەشەكتە كاسىبي ءبيشى رەتىندە شىڭدالا تۇسۋىنە سەپ بولماق. سونىمەن قاتار، بۇنداي بايقاۋ وڭىرىمىزدە العاش رەت ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعاندىعىن دا ايتا كەتكىمىز كەلەدى، – دەيدى قازىلار القاسىنىڭ مۇشەلەرى.
ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، بيشىلەردىڭ قاي ۇلتتىڭ ءبيىن ورىندايتىندىعى ماڭىزدى ەمەس. باستىسى – ولار ءوز ونەرى ارقىلى ءبيدىڭ ومىرىندەگى الار ورىنى مەن اسەرىن شەبەر كورسەتە ءبىلۋى ءتيىس.
بايقاۋ قورىتىندىسى بويىنشا كسەنيا رۋداكوۆا «جۇزدەن – جۇيرىك، مىڭنان – تۇلپار شىعىپ»، باس جۇلدەگە يە بولدى. وعان ينستيتۋت رەكتورى داريا قوجامجاروۆا تاعايىنداعان تارمپي-دا «حورەوگرافيا» ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم الۋعا 100 پايىزدىق جەڭىلدىك بەرىلەتىنى تۋرالى سەرتيفيكات تابىستالدى.
ال، 1-ورىن يەگەرى تاتيانا دۋما 75 پايىزدىق، 2-ورىن يەگەرى اديا بەكمۋرزايەۆا 50 پايىزدىق جانە 3-ورىن يەگەرى مەرۋەرت ابيكۋل 30 پايىزدىق وقۋ جەڭىلدىگىنە قول جەتكىزدى. سونداي-اق، وقۋشىلاردى بايقاۋعا دايىنداعان ۇستازدارى «ۇزدىك بالەتمەيستەرلىك جۇمىس»، «حورەوگرافيالىق شىعارماشىلىق جانە بىرەگەي يدەيالار» اتالىمدارى بويىنشا ارنايى ديپلومدارمەن ماراپاتتالدى.
– تۇسىنە بىلگەن ادامعا بي – ءومىردىڭ ءوزى. ءتۇرلى دەنە قيمىلدارى ارقىلى ويىڭدى، كوڭىل-كۇيىڭدى جەتكىزۋگە بولادى. وسىنداي بايقاۋدى وتكىزۋگە ۇيىتقى بولعان ينستيتۋت باسشىلىعىنا العىسىم شەكسىز. ەندى بولاشاقتا ءبىلىم ورداسىندا «حورەوگرافيا» ماماندىعى بويىنشا ءدارىس الىپ، بي ونەرىنىڭ قىر-سىرىن مەڭگەرەتىن بولامىن، – دەيدى ونەر سايىسىنىڭ جەڭىمپازى كسەنيا رۋداكوۆا.
جامبىل وبلىس اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى