الايدا، ەگەر شىرشا جانسا، قانداي ارەكەتتەر جاساۋ كەرەكتىگىن بىلە بەرمەيدى. ءورتتىڭ پايدا بولۋى ءۇشىن ءبىر-اق ۇشقىن تۇتانسا جەتكىلىكتى.
شىرشانى قالاي ءقاۋىپسىز ورناتۋ جونىندە شقو تجد مەملەكەتتىك ءورت باقىلاۋ باسقارماسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى رۇستەم سەمبايەۆ ايتىپ بەردى.
ونىڭ ايتۋىنشا، جاڭا جىلدىق اعاشتان بولاتىن قاۋىپتەردىڭ ءبىرى-ونىڭ قۇلاۋ مۇمكىندىگى. سوندىقتان مەرەكە ءۇشىن كىشكەنتاي شىرشانى تاڭداۋ ۇسىنىلادى. اعاش نەعۇرلىم جوعارى بولسا، ونى بەكىتۋ سوعۇرلىم قيىن بولادى. شىرشانى جىلىتۋ قۇرىلعىلارىنان، رادياتورلاردىڭ، شامداردان جىراق ورناتۋ قاجەت. ونى تەك ارنايى جاسالعان ەلەكترلىك گيرلياندالارمەن بەزەندىرۋ كەرەك. بالالار ەلەكتر گيرلياندالارىن ءوز بەتىنشە قوسپاۋى ءتيىس. ۇيدەن كەتىپ بارا جاتقاندا، شىرشانى ەلەكتر توعىنان اجىراتۋ كەرەك.
تجد ماماندارى ارنايى ەكسپەريمەنت جۇرگىزدى. ونىڭ بارىسىندا ءورتتىڭ قانشالىقتى تەز تارالاتىنىن كورسەتۋ ءۇشىن جاساندى شىرشانى ورتەدى.
- شىرشا 20 سەكۋندتىڭ ىشىندە تولىق جانىپ كەتەدى ەكەن. ءبىز وعان ارنايى جۇرگىزگەن ەكسپەريمەنت كەزىندە كوز جەتكىزدىك،-دەپ اتاپ ءوتتى شقو تجد باسپا ءسوز حاتشىسى مارينا ليسكوۆا.
ەگەر شىرشا ءالى دە جانسا، ءسىز جالما-جان ارەكەت ەتۋىڭىز كەرەك. ودان كەيىن، مۇلدە ءورتتى ءسوندىرۋ مۇمكىندىگى ايتارلىقتاي ارتادى.
- ءسىز دەرەۋ شىرشانى اجىراتىپ، ونى ەدەنگە قۇلاتۋىڭىز كەرەك. ءورتتى ءسوندىرۋ ءۇشىن ەشقانداي جاعدايدا سۋدى پايدالانباڭىز. شىرشانى قولدا بار قۇرالدارمەن – گۇل قۇمىراسىنان جاسالعان توپىراقپەن، سينتەتيكالىق جامىلعى نەمەسە كورپەمەن، ەگەر بار بولسا ءورت سوندىرگىشپەن سوندىرۋگە بولادى. وتتەگىنىڭ قول جەتىمدىلىگىن بولدىرماۋ قاجەت. ەگەر ءورتتى ءوز بەتىنشە جەڭۋگە تىرىسۋ ناتيجە بەرمەسە، ءورت ءسوندىرۋ قىزمەتىن شاقىرىپ، ءۇي – جايدان شىعىڭىز، قاجەت بولعان جاعدايدا ءوز پاتەرلەرىنەن ۋاقتىلى كەتىپ قالۋى ءۇشىن كورشىلەرىڭىزدى ءورت تۋرالى حاباردار ەتىڭىز، - دەپ حابارلادى رۇستەم سەمبايەۆ.
