«شيەۆروننىڭ» قازاقستانعا كەلگەنىنە بيىل 25 جىل تولدى. ءبۇتىن ءبىر بۋىن ەر جەتتى وسى ۋاقىتتا. ەل قاتارىنا قوسىلدى.
«شيەۆرون» قازاقستاننىڭ شىنايى ارىپتەسىنە اينالدى وسى ۋاقىتتا. قازاقستانداعى ەكونوميكادان مادەنيەتكە دەيىنگى جۇزدەگەن، مىڭداعان جوبالارعا شىنايى دەمەۋشى بولدى.
العاشقى اياق الىس
كۇللى ادامزاتتىڭ وسىپ-وركەندەۋىنە قاجەتتى ەنەرگيانى ءبىر عاسىردان استام ۋاقىت بويى ۇزدىكسىز ءوندىرىپ كەلە جاتقان كومپانيانىڭ قازاقستانعا كەلۋ تاريحى 1993 جىلدان باستالادى.
ءيا، بۇل العاشقى اياق الىس ەدى.
ءدال وسى جىلدىڭ 6 ساۋىرىندە الماتى قالاسىندا تەڭىز كەنىشىن يگەرۋ بويىنشا بىرلەسكەن قازاقستان-امەريكا كاسىپورنىنىڭ قۇرىلۋى جونىندەگى كەلىسىم-شارتقا قول قويىلدى.
قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پەن امەريكاندىق «شيەۆرون» مۇناي كورپوراسياسىنىڭ سول كەزدەگى باسشىسى كەننەت دەرر 40 جىلعا سوزىلاتىن كەلىسىمگە قول قويدى. قۇرىلعان بىرلەسكەن كاسىپورىن «تەڭىزشيەۆرويل» دەگەن اتقا يە بولدى.
1997 جىل دا قازاقستاننىڭ مۇناي-گاز تاريحىنداعى ەرەكشە كەزەڭنىڭ ءبىرى. ءدال وسى جىلى تەڭىزدە العاشقى ءىرى مۇناي كەشەنىن جاڭارتۋ اياقتالىپ، «تار جەرلەردى كەڭەيتۋ» جوباسى جۇزەگە اسىرىلدى. بۇل جوبا جىلدىق مۇناي ءوندىرۋ كولەمىن 7 ميلليون تونناعا دەيىن جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەردى.
ءدال وسى جىلى وندىرىستىك قۋاتتى ودان ءارى ارتتىرۋ بويىنشا «بەسىنشى جەلى» جانە «باعدارلاما-12» جوبالارى جۇزەگە استى. 2001 جىلى مۇناي ءوندىرۋ كولەمى 12 ميلليون تونناعا ءوستى.
ال اراعا 11 جىل سالىپ، 2008 جىلدىڭ جازىندا «شيەۆرون» ەكىنشى بۋىن زاۋىتىن ىسكە قوستى.
شاراعا نازاربايەۆ قاتىستى.
«ەكىنشى بۋىن زاۋىتى – ەڭ ءىرى يننوۆاسيالىق جوبالاردىڭ ءبىرى. «تەڭىزشيەۆرويل» بىرلەسكەن كاسىپورنى راسىندا دا، ەلىمىزدىڭ مۇناي-گاز سالاسىنداعى كورپوراتيۆتىك كوشباسشى بولىپ تابىلادى. باعاسى 7 ملرد.اقش دوللارىن قۇرايتىن وسى جوبا قازىرگى تاڭدا تمد ەلدەرىندەگى ەڭ ءىرى جوبا بولىپ تابىلادى. ونىڭ قۋاتى قازاقستانعا جىلىنا 25 ملن. توننا مۇناي وندىرۋگە مۇمكىندىك بەردى. سونىمەن قاتار، جوعارى تەحنولوگيالىق جابدىقتى قولدانۋ اۋاعا زياندى زاتتار شىعارىندىلار كولەمىن ازايتۋعا ىقپال ەتتى»، – دەگەن ەدى سول جولى مەملەكەت باسشىسى.
5 قۇندىلىق
«شيەۆروننىڭ» وزگەلەرگە ۇقسامايتىن ءبىر قىرى بولسا، ول – ونىڭ جۇمىس جۇرگىزۋ مادەنيەتىندە. «شيەۆرون» وسى مادەنيەتتى قۇندىلىققا اينالدىرا الدى.
كوز جەتكىزگەن ءبىر جايت – «شيەۆرون» زاڭدى قۇرمەتتەيدى، قول استىنداعى قىزمەتكەردىڭ قۇقىقتارىن تاپتامايدى ءارى ءوزى جۇمىس ىستەيتىن ەلدەگى حالىقتىڭ تۇرمىس-جاعدايىن جاقسارتۋعا كۇش سالادى.
بۇل ارادا ءبىز كومپانيا ۇستانىمدارىنىڭ ءبىر پاراسىن عانا ايتتىق.
ناتيجەگە ءادىل، تازا، دۇرىس جولمەن قول جەتكىزۋ كورپوراسيانىڭ باسى ءپرينسيپى.
ونىڭ اتاۋى دا بار. «شيەۆرون جولى». باعدارلامانىڭ وزەگىندە ناقتى ماقسات جاتىر، ءبىز بىلسەك.
بۇل – الەمدەگى جەتەكشى ەنەرگەتيكالىق كومپانيا بولۋ، ۇجىمنىڭ كاسىبي دەڭگەيىن ۇدايى ارتتىرۋ، ىنتىماقتاستىق، جانە ءوندىرىستىڭ جوعارى كورسەتكىشتەرى ارقاسىندا بارشانىڭ ىقىلاسىنا بولەنۋ.
بىلاي قاراساڭىز، قاراپايىم عانا قاعيدالار. وسىنىڭ وزىنەن-اق كومپانيانىڭ قانداي ەكەنىن، نەگە سەنەتىنىن ءارى بولاشاققا دەگەن جوسپارى جاسالىپ قويعانىن اڭعارۋعا بولادى.
«ءبىز ادامنىڭ ءومىرىن جاقسارتىپ، الەمنىڭ دامۋىنا ۇلەس قوساتىن ەنەرگيانى وندىرەمىز»، – دەيدى شيەۆرون.
ىلگەرىدە ايتتىق، «شيەۆروننىڭ» ءوز قۇندىلىقتارى بار دەپ. ول قانداي قۇندىلىقتار؟ ءبىز ول تۋرالى نە بىلەمىز؟
سولاردىڭ ءبىرقاتارىن مىسالعا كەلتىرەلىك.
«شيەۆرون» بىلاي دەيدى:
ءبىرىنشى. ءبىز – وزگەشە ويلاۋعا ەركىندىك بەرەمىز
ءبىز قىزمەت اتقاراتىن ەلدەردىڭ مادەني ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرەمىز جانە سونىڭ نەگىزىندە تانىمىمىزدى كەڭەيتەمىز. ءبىز ءۇشىن جەكە تۇلعانىڭ بىرەگەيلىگى ماڭىزدى. ءبىز يدەيالاردى باعالايمىز.
ەكىنشى. ءبىز ۇدايى دامۋدى كوزدەيمىز
ءيا، سولاي. ءبىز ءۇشىن ءوز-وزىمىزدى تۇراقتى تۇردە دامىتۋ باستى ماقسات. ءسوزىمىز بەن ءىسىمىز ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى ءوز موينىمىزعا الامىز. سىننان وتكەن تاسىلدەردى نىسانالى ماقساتىنا ساي قولدانامىز.
ءۇشىنشى. ءبىز وزىمىزگە دە، وزگەلەرگە دە ادالمىز
ارىپتەستەر مەن سەرىكتەستەرىمىزدىڭ سەنىمىنە يە بولۋ ءۇشىن جۇمىسىمىزدى ەڭ جوعارى ەتيكالىق ستاندارتتارمەن اتقارامىز.
ءتورتىنشى. ءبىز سەرىكتەسىمىزدى سىيلايمىز
سەرىكتەستەرمەن ارادا سەنىمدى ءارى ءوزارا ءتيىمدى قارىم-قاتىناس ورناتۋعا بەت بۇرامىز. ءبىزدىڭ جەتىستىكتەرىمىز سەرىكتەستەرىمىزدىڭ جەتىستىكتەرىنە نەگىزدەلگەن.
بەسىنشى. ءبىز ءۇشىن ادام ءومىرى بارىنەن قىمبات
قىزمەتكەرىمىزدىڭ قاۋىپسىزدىگى، قورشاعان ورتانى قورعاۋ ءبىز ءۇشىن اسا ماڭىزدى ءىس. اۋىر وقيعالاردىڭ الدىن-الۋعا نازار اۋدارىپ، قىزمەتىمىزدى الەمدەگى ەڭ جوعارى ستاندارتتار دەڭگەيىندە اتقارامىز.
ال ەكونوميكا شە؟
ءيا، شيەۆرون سولاي دەيدى. شيرەك عاسىر بويىنا قازاقستانمەن قويىن-قولتىقتاسىپ جۇمىس ىستەپ كەلە جاتقان كومپانيا وسى ۋاقىتقا دەيىن ەلدىڭ ەكونوميكاسىنا قىرۋار ينۆەستيسيا قۇيدى. ءبىراق قۇر سوزدەن نە پايدا؟ ناقتى دالەل كەلتىرگەن ءجون شىعار.
سونىمەن...
1993 جىلدان 2017 جىلعا دەيىنگى ارالىقتا شيەۆرون قازاقستانعا 125 ميلليارد دوللاردان استام قارجى قۇيىپتى. از با؟ از دەپ ايتۋعا اۋزىمىز بارمايدى.
1993 جىلدان باستاپ وسى كۇنگە دەيىن تشو قازاقستاندىق كومپانيالاردىڭ 24 ميلليارد دوللارىن قۇرايتىن تاۋارلارى مەن قىزمەتتەرىن پايدالانعان ەكەن.
بۇگىنگى تاڭدا تشو-دا ەڭبەك ەتەتىن قازاقستاندىق قىزمەتكەرلەردىڭ ۇلەسى 80 پايىزدان اسىپ جىعىلعان (1993 جىلى بۇل كورسەتكىش 50 پايىزدى قۇراعان-تۇعىن).
الداعى جىلدارى بۇل كورسەتكىش وسە تۇسپەسە، تومەندەمەيدى. جەرگىلىكتى ماماندار كەيبىرەۋ ويلاعانداي شيەۆروننىڭ «قارا جۇمىسىندا» جۇرگەن جوق. ءازىر تشو-داعى قازاقستاندىق ماماندار جالپى باسشىلىق قۇرامنىڭ 67 پايىزىن قۇرايدى. كادرلاردى وقىتۋ جانە شىڭداۋ جونىندەگى تۇراقتى باعدارلامانىڭ ناتيجەسىندە جاۋاپتى قىزمەتكە تاعايىندالعان جەرگىلىكتى قىزمەتكەرلەر قاتارى ارتىپ كەلەدى.
ءبىر عانا دالەل. ءبىر عانا بىلتىرعى جىلى 156 قازاقستاندىق قىزمەتكەر باسشىلىق، جاۋاپتى جانە ماڭىزدى تەحنيكالىق قىزمەتتەگى شەتەلدىك قىزمەتكەرلەردى الماستىرعان.
ءبىر عانا بىلتىرعى جىلى تشو قازاقستاندا جاسالعان تاۋارلار مەن قىزمەت تۇرلەرىن پايدالانۋعا 2،5 ميلليارد دوللارى شاماسىندا قارجى بولسە، ونىڭ 1،1 ميلليارد اقش دوللارىنان استامى ككج-ۇەقبج اياسىندا جۇمسالىپتى.
«شيەۆروننىڭ» شاراپاتى تەك مۇنىمەن شەكتەلىپ وتىرعان جوق.
كەلەشەك كەڭەيۋ جوباسى – ۇڭعى ەرنەۋىندەگى قىسىمدى باسقارۋ جوباسىن (ككج-ۇەقبج) اياسىندا 30 مىڭنان قازاقستاندىق جۇمىسقا تارتىلىپتى. قازىرگى كۇنى بۇل جوبادا جۇمىسشىلاردىڭ 92 پايىزى ءوز ماماندارىمىز.
«شيەۆرون» كومپانياسىنىڭ پوليەتيلەن قۇبىر جانە قۇبىر ارماتۋراسى زاۋىتتارىندا بارلىق باسشىلار مەن جۇمىسكەرلەر قازاقستان ازاماتتارى. زاۋىتتا جەرگىلىكتى جۇمىسكەرلەرگە 205 جۇمىس ورنى بار، سونىڭ ىشىندە 120 تۇراقتى جۇمىس ورنى.
بىلايشا ايتقاندا، شيەۆرون قازاقستانداعى جۇمىسپەن قامتۋ ماسەلەسىن شەشۋگە ۇلكەن مولشەردە ۇلەس قوسۋدا.
تەك بۇل عانا ما؟
شيەۆروننىڭ شاراپاتى تەك مۇنىمەن شەكتەلىپ وتىرعان جوق، ارينە. كومپانيانىڭ الەۋمەتتىك جوبالارى تاعى ءبىر ماقالاعا ارقاۋ بولادى، انىعىندا.
1993 جىلدان بەرىگە دەيىن تشو ءوز قىزمەتكەرلەرى مەن جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ يگىلىگى ءۇشىن اتىراۋ وبلىسىنىڭ ءارتۇرلى الەۋمەتتىك جوبالارىنا 1،4 ميلليارد دوللاردان استام قارجى جۇمساعان ەكەن.
قازاقستانعا كەلگەن العاشقى كۇندەردەن باستاپ «شيەۆرون» الەۋمەتتىك جوبالاردى جانداندىرۋدى قولعا الدى.
بۇلاردىڭ العاشقىسى «اتىراۋ بونۋس قورى» باعدارلاماسى-تۇعىن.
1993-1998 جىلدىڭ ارالىعىندا جۇزەگە اسىرىلعان بۇل جوبانىڭ بيۋدجەتى 50 ملن. دوللاردى قۇراعان.
اتالعان قاراجاتقا اتىراۋدا قالالىق قازاندىققا دەيىن اۆتوماتتاندىرىلدى. قالانىڭ ىرگەسىندەگى اۋىل-ايماقتاردى گازبەن قامتۋعا جەتكىلىكتى قۋاتى بار تابيعي گاز قۇبىرىنىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلدى.
«اتىراۋ بونۋس قورى» باعدارلاماسى اياسىندا نان زاۋىتى سالىندى. اتىراۋ وبلىستىق اۋرۋحاناسىن جوندەۋ جانە قايتا جاراقتاندىرۋ جۇمىستارى جاسالدى. قۇلسارىدا جەدەل مەديسينالىق جاردەم كورسەتۋ اۋرۋحاناسى، ال اتىراۋ قالاسىندا جاڭا مەديسينالىق اپپاراتتارمەن جابدىقتالعان دياگنوستيكالىق ورتالىق سالىندى.
انىعى، بۇل باعدارلاما «شيەۆروننىڭ» الەۋمەتتىك سالاداعى العاشقى جوبالارىنىڭ ءبىرى ەدى.
بۇدان كەيىنگى 1999 جىلى ازىرلەنگەن «يگىلىك» باعدارلاماسى ءالى بار.
ءبىر عانا بىلتىرعى جىلى «يگىلىك» الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم باعدارلاماسىنا كومپانيا 25 ملن. دوللار اۋدارعان ەكەن.
وسىنشاما قاراجاتتىڭ نەگىزگى ۇلەسى اتىراۋ وڭىرىندەگى بالاباقشالار، مەكتەپتەر جانە باسقا دا الەۋمەتتىك نىسانداردىڭ قۇرىلىسىنا جۇمسالعان.
ءبىرى عانا بىلتىرعى جىلى اتىراۋ وبلىسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە ءبىلىم بەرۋ سالالارىن قولداۋعا تشو-نىڭ الەۋمەتتىك ينۆەستيسيالار باعدارلاماسى ەسەبىنەن 1 ميلليون دوللارى شاماسىندا قارجى بولىنگەن.
جالپى ايتقاندا، جىلدىق بيۋدجەتى 25 ميلليون اقش دوللارىن قۇرايتىن «يگىلىك» باعدارلاماسى اياسىندا 110-نان استام الەۋمەتتىك ماڭىزعا يە ينفراقۇرىلىم نىساندارى سالىنىپ، دارىگەرلەر، مۇعالىمدەر جانە تەحنيكالىق ماماندار ءۇشىن مىڭنان استام جاڭا جۇمىس ورىندارى قۇرىلىپتى.
«يگىلىك» باعدارلاماسىنىڭ جىلدىق بيۋدجەتى جىل سايىن ءوسىپ كەلەدى.
«شيەۆرون» ءبىلىم سالاسىنا دا ەداۋىر ىقپال ەتتى. وسىدان 5 جىل بۇرىن كومپانيانىڭ مۇرىندىق بولۋىمەن قازاقستان-بريتان تەحنيكالىق ۋنيۆەرستيتەتىنىڭ (قبتۋ) جانىنان العاشقى رەت قازاقستان تەڭىز اكادەمياسى قۇرىلدى. اكامەديانىڭ العاشقى تۇلەكتەرى قازىرگى كۇنى تەڭىز تاسىمالى سالاسىندا تەر توگىپ ءجۇر.
وسىلايشا «شيەۆرون» نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قازاقستان ازاماتتارىن ءداستۇرلى مۇنايگاز سەكتورىنان تىس جەرلەرگە جۇمىسقا تۇرعىزۋ ماقساتىنداعى تاپسىرماسىن العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ ورىندادى.
ەكونوميكانى جانە شاعىن جانە ورتا بيزنەستى دامىتۋ دا «شيەۆرون» كومپانياسىنىڭ دۇنيەجۇزىلىك ينۆەستيسيالىق قىزمەتىنىڭ ەڭ ماڭىزدى بولىگى بولىپ تابىلادى.
«شيەۆرون» قازاقستاننىڭ قولونەرشىلەر وداعىمەن تىعىز قارىم-قاتىناسىن جالعاستىرىپ كەلەدى جانە مىڭداعان قولونەرشىلەرگە بيزنەستى دامىتۋعا جانە ديزاين جاعىنان كومەكتەسەدى. ناتيجەسىندە، قولونەر بۇيىمدارىنىڭ ساپاسى جوعارىلاپ، نارىق كەڭەيىپ، شەبەرلەردىڭ اقپارات الماسۋ ءورىسى ارتتى.
ەكى جىل بويى «شيەۆرون» جانە قازاقستانداعى بريتاندىق كەڭەس بىرىگىپ، 17-19 جاس ارالىعىنداعى جاستاردىڭ باسەكەلەستى ەڭبەك نارىعىندا جۇمىسقا تۇرۋ قابىلەتىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان جاڭا جوبانى جۇرگىزىپ كەلەدى.
مۇنىڭ ءبارى ەڭبەك. ەڭبەكتىڭ ەلەنبەۋى مۇمكىن ەمەس. ەل كورىپ وتىر. شاراپاتىن سەزىنىپ وتىر.
2011 جىلى «تەڭىزشيەۆرويل» الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىك جونىندەگى «پارىز» رەسپۋبليكالىق بايقاۋىندا گران-پري سىيلىعىنا يە بولدى.
ەكولوگيا ەسكەرىلە مە؟
«شيەۆرون» قورشاعان ورتانى قورعاۋدا قانشالىقتى بەلسەندى؟ ەكولوگيا تالاپتارى قانشالىقتى ساقتالادى، قانشالىقتى ەسكەرىلەدى؟
«تەڭىزشيەۆرويل» جشس-ى كەلەشەك كەڭەيۋ جوباسى-ۇڭعى ەرنەۋىندەگى قىسىمدى باسقارۋ جوباسىنىڭ ديرەكتورى ميك كرەيلي گازەتىمىزگە بەرگەن سۇحباتىندا وسى ماسەلەنىڭ اق-قاراسىن اجىراتىپ بەرگەن.
«قورشاعان ورتانى قورعاۋدا ءبىز «شيەۆرون» كورپوراسياسىنىڭ ستاندارتتارىن ۇستانامىز. ولارعا «شيەۆرون» كومپانياسىنىڭ ەكولوگيا، تەحنولوگيالىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ سەكىلدى باعىتتار بويىنشا وندىرىستەگى جەتەكشى كورسەتكىشتەردى قامتاماسىز ەتۋ جۇمىستارى كىرەدى.
2000 جىلدان بەرى تشو گازدى الاۋدا جاعۋدى 84%-عا قىسقارتتى، ال گازدى كادەگە جاراتۋدى 98%-عا ارتتىردى، بۇل جەتىستىككە سالامىزداعى قاۋىمداستىقتار جوعارعى باعا بەرىپ وتىر»، – دەگەن ەدى كرەيلي.
كرەيليدىڭ ءسوزىن تولىقتىرا كەتەلىك. 2000 جىلدان بەرى ەكولوگيالىق ىقپالدى ازايتۋعا بارلىعى 3 ميلليارد دوللار باعىتتالىپتى.
جىل سايىنعى شيكى مۇناي ءوندىرۋ كولەمى 2،5 ەسە ارتقانىمەن، تشو-نىڭ كاپيتالدىق باعدارلامالارى مەن قوندىرعىلاردىڭ سەنىمدى جۇمىس ىستەۋىنىڭ ارقاسىندا مۇنايدىڭ ءبىر تونناسىنا شاققانداعى اۋا شىعارىندىلارى 2000 جىلدان بەرى 71 پايىزعا ازايعان.
ال بىلتىرعى جىلى وندىرىستىك بازانىڭ پايدالانۋ جانە تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتۋ ۋچاسكەسىندە جاڭا زەرتحانا اشىلدى.
زەرتحانا تشو-نىڭ ەكولوگيالىق مونيتورينگ باعدارلاماسى شەڭبەرىندە قورشاعان ورتانىڭ احۋالى تۋرالى ساپالى مالىمەتتەر الۋ ءۇشىن سىناما الۋ جانە تالداۋ جۇمىستارىن قولداۋ ماقساتىندا قۇرىلعان.
«ادامداردىڭ دەنساۋلىعى مەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ – ءبىزدىڭ كومپانيانىڭ نەگىزگى قۇندىلىقتارىنىڭ ءبىرى»، – دەيدى بۇل رەتتە شيەۆرون.
كەلەشەك كەڭەيۋ جوباسى
«تەڭىزشيەۆرويل» كومپانياسى كەلەشەك كەڭەيۋ جوباسىنىڭ نەگىزگى يدەياسى نەدە؟
وسىعان وراي ءبىزدىڭ باسىلىمعا سۇحبات بەرگەن تاعى سول «تەڭىزشيەۆرويل» جشس-ى كەلەشەك كەڭەيۋ جوباسى-ۇڭعى ەرنەۋىندەگى قىسىمدى باسقارۋ جوباسىنىڭ ديرەكتورى ميك كرەيليدىڭ ءسوزى ويىمىزعا ورالىپ وتىر.
«ككج-ۇەقبج (كەلەشەك كەڭەيۋ جوباسى-ۇڭعى ەرنەۋىندەگى قىسىمدى باسقارۋ جوباسى) – تەڭىز كەن ورنىنداعى قولدانىستاعى زاۋىتتاردىڭ تولىق قۋاتتا جۇمىس ىستەۋىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ءبىر مەزگىلدە جۇزەگە اسىرىلاتىن بىرىككەن جوبا.
بۇل جوبا تەڭىز كەنىشىنىڭ جىلدىق مۇناي ءوندىرىسى كولەمىن شامامەن 12 ملن تونناعا ارتتىرىپ، جالپى مۇناي ءوندىرىسى كولەمىن 39 ملن تونناعا دەيىن جەتكىزەدى دەپ ۇمىتتەنىپ وتىرمىز. بۇل قازاقستان ەكونوميكاسىنا دا زور سەرپىن اكەلەتىن دۇنيە بولماق.
ال جۇمىس كۇشىنە قاتىستى الاڭداماڭىزدار. قازىردە 20 مىڭنان استام قازاقستان ازاماتتارى ككج-ۇەقبج جوباسىنىڭ ەل ىشىندە ورنالاسقان ءوندىرىس الاڭدارى مەن جۇمىس ورىندارىندا قىزمەت ەتىپ جاتىر، بۇل دەگەنىمىز – جوبانىڭ قازاقستانداعى جالپى جۇمىس كۇشىنىڭ 92 پايىزى»، – دەگەن ەدى كرەيلي.
جاسىرارى جوق، «شيەۆرون» تەڭىز كەن ورنىن ودان ءارى كەڭەيتۋدەن ۇلكەن ءۇمىت كۇتىپ وتىر. ءبىز بىلسەك، مۇنداعى العاشقى مۇناي 2022 جىلى وندىرىلەدى دەپ كۇتىلۋدە.
ەكىنشى ساۋال: بۇل جوبا قازاقستان ەكونوميكاسىنا قانشالىقتى پايدا اكەلۋى مۇمكىن؟
«شيەۆرون» باسشىلىعىنىڭ ايتۋىنشا ككج-ۇەقبج جوباسىنىڭ قازاقستان ەكونوميكاسىنا اكەلەتىن پايداسى زور.
«اتاپ ايتقاندا، – دەيدى «شيەۆرون»....
- قۇرىلىس جانە جاساپ شىعارۋ جۇمىستارىنىڭ قىزعان شاعىندا شامامەن 20 000 جۇمىس ورنى اشىلاتىن بولادى.
- قازاقستاندىق مەردىگەرلەردى قامتۋ ءبىز ءۇشىن ەڭ ماڭىزدى ماسەلە. تشو ككج-ۇەقبج جوباسىنىڭ جوبالاۋ، ساتىپ الۋ جانە جاساپ شىعارۋ قىزمەتتەرىنە 1700 قازاقستاندىق كاسىپورىندى تارتۋ ءۇشىن باستاپقى ىرىكتەۋدەن وتكىزدى.
- ككج-ۇەقبج جوباسى قازاقستانداعى بيزنەسكە جانە ادامدارعا وزىق تەحنولوگيالى قۇرالداردى پايدالانۋ، جاڭا وقىتۋ ۇيىمدارىن اشۋ جانە مودۋلدەردى جاساپ شىعارۋ سياقتى جاڭا مۇمكىندىكتەر اشادى.
ءسىز بىلەسىز بە؟
2017 جىلى تشو رەكوردتىق 28،7 ملن تونا مۇناي ءوندىردى.
تشو بۇكىل قازاقستان مۇنايىنىڭ ۇشتەن ءبىرىن وندىرەدى.
2017 جىلى تشو قۇرىلعان ۋاقىتتان باستاپ 3 ملرد باررەل مۇناي وندىرىسىنە قول جەتكىزدى
2017 جىل. TشO قىزمەتكەرلەرى جۇمىس ۋاقىتى شىعىندالاتىن توسىن وقيعاسىز 60 ملن. ادام-ساعات كورسەتكىشكە قول جەتكىزدى. بۇل تشو تاريحىنداعى ەڭ جوعارى كورسەتكىش.
2017 جىل. TشO قازاقستاندىق تاۋارلار مەن قىزمەتتەردى ساتىپ الۋ بويىنشا جاڭا رەكورد ورناتتى: 2،5 ملرد. استام اقش دوللارى، سونىڭ ىشىندە ككج-ۇەقبج بويىنشا 1،12 ملرد. اقش دوللارى جۇمسالدى. تشو-نىڭ 1993 جىلدان بەرگى قازاقستاندىق قامتۋعا سالعان قاراجاتى 24 ملرد. اقش دوللارىنان استى.
2017 جىل. تشو-نىڭ 1999 جىلدان بەرى «يگىلىك» باعدارلاماسى بويىنشا جالپى جۇمساعان قاراجاتى 239 ملن. اقش دوللارىنان استى. 110 جوبا جۇزەگە اسىپ، مىڭنان استام جۇمىس ورنى اشىلدى.
P.S. ءوزىڭ ەڭبەك ەتەتىن مەملەكەتكە قۇرمەت كورسەتۋ، ەلدىڭ، الەۋمەتتىڭ الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنۋ، ونى ابىرويمەن اتقارۋ ۇلكەن كۇش پەن مول قارجىنى قاجەت ەتەدى. ەڭ باستىسى سوعان دەگەن نيەت كەرەك. «شيەۆرون» كومپانياسى بۇل باعىتتا كوپتەگەن جۇمىستار اتقارۋدا. سوندىقتان دا ۇلكەن بەدەلگە يە.
دۋمان بىقاي،
ارنايى «قالا مەن دالا» گازەتى ءۇشىن
