«ASAR» ءۇش جاقتى سەرىكتەستىك فورۋمى «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىنىڭ قۇرامداس بولىگى. جىل سايىن ۇەۇ بيزنەس پەن مەملەكەت اراسىنداعى ديالوگ الاڭىنا اينالعان. فورۋم جەرگىلىكتى قوعامداستىقتىڭ الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى شەشۋدە بيزنەس، ۇكىمەتتىك ەمەس سەكتور جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ كۇش-جىگەرىن بەلسەندى ەتۋگە باعىتتالعان. بۇل باعىتتاعى جۇمىستاردىڭ العا باسۋىنا مەملەكەت باسشىسىنىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى وڭ ىقپال ەتىپ وتىر. باعدارلاما اياسىنداعى «تۋعان جەر» جوباسى ازاماتتار مەن ۇەۇ بيزنەسمەندەردى ماڭىزدى پروبلەمالاردى شەشۋگە، ۇلتتىق ءپاتريوتيزمدى دامىتۋعا جۇمىلدىرادى. ۇەۇ ءۇشىن دە، بيزنەس ءۇشىن دە الەۋمەتتىك جوبالاردا نەگىزگى سەرىكتەس مەملەكەت ەكەنى جاسىرىن ەمەس.
وسىنداي ماقساتتا بيىل فورۋم تالدىقورعان قالاسىندا ۇيىمداستىرىلدى.
القالى جيىنعا 300-گە جۋىق وتاندىق، حالىقارالىق ۇەۇ، ءىرى بيزنەس قۇرىلىمدار، ورتالىق جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى مەن قوعام قايراتكەرلەرى قاتىستى. سونىمەن بىرگە ساراپشىلار قاۋىمداستىعىنىڭ 13 وكىلى ارنايى كەلدى. ونىڭ 10-ى – وتاندىق، 3-ەۋى شەتەلدىك ماماندار.
فورۋم بارىسىندا شەبەرلىك ساباعى، case-study وقىتۋ سەمينارلارى، دەباتتار وتكىزىلىپ، «Smartجەتىسۋ» وقۋ-ادىستەمەلىك زەرتتەۋلەرى مەن پىكىرتالاس وتىرىسى ۇيىمداستىرىلدى. قاتىسۋشىلار اۋىلدى ايماقتاردى دامىتۋ ماسەلەلەرىن، جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋدى جوسپارلاۋ، ۇەۇ-عى زاماناۋي باسقارۋدى وڭىرلەردىڭ تۇراقتى دامۋىنداعى ونىڭ ءتيىمدى فاكتورى، «وڭىرلەرگە ارنالعان الەۋمەتتىك باستامالار»، «جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋ – تۇراقتى دامۋدىڭ نەگىزى» جانە «جەرگىلىكتى قوعامداستىق جانە يننوۆاسيا» سياقتى اۋقىمدى تاقىرىپتاردى تالقىلادى.
سولاردىڭ ءبىرى بولگاريا مەملەكەتىنىڭ «جەرگىلىكتى ءوزىن-وزى باسقارۋدى رەفورمالاۋ» قورىنىڭ ساراپشىسى دا ءوز ويىمەن ءبولىستى.
«ءومىر ءار ۋاقىتتا ءار سەكتوردىڭ بەلسەندىلىگىنە مۇقتاج. ويتكەنى ءار سەكتور ءوزى ءۇشىن جۇمىس ىستەيدى. ءبىراق ءبارى بىرىكپەگەن سوڭ كوڭىل كونشىتەرلىك ناتيجە بولمايدى. سوندىقتان مەن ەكى كۇن بويى مۇندا كەلگەندەر وزدەرىنە سەرىكتەس تاۋىپ، تىڭ جوبانىڭ مەحانيزمى مەن مودەلىن دايىندايدى دەپ ويلايمىن. مەن مىسالى ارىپتەستەرىمە «ينكليۋزيۆتى جوسپارلاۋدىڭ جۇيەسى» اتتى بولگارلىق ۇلگىنى ۇسىنامىن. ونىم وسىنداعىلار ءۇشىن ءتيىمدى بولۋى مۇمكىن. مەن دە ءوز كەزەگىندە قازاقستاندىقتاردىڭ وزىق تاجىريبەلەرىن ەلىمە الىپ قايتامىن»، – دەيدى الەكساندر ميحايلوۆ.
ءتيىمدى بولىپ وتىرعان ءۇش جاقتى سەرىكتەستىكتىڭ ءتيىمدى ۇلگىسىمەن «قوعامدىق ماڭىزى بار باستامالاردى دامىتۋ» قورىنىڭ مەنەدجەرى تاتيانا نەمسان دا ءبولىستى.
«ەلدەگى ازاماتتىق سەكتورلار بۇگىندە اسا زور الەۋمەتتىك باستامالاردى ىسكە اسىرىپ وتىر. ەلىمىز ۇلكەن بولعاندىقتان ءار وڭىردە وزىنە ءتان شەشىمىن كۇتكەن ماسەلەلەر بار. سونى وسىنداي فورۋمداردا ايقىنداپ، ءۇش جاقتى بىرلەسكەن كۇشپەن العا قويعان ماقساتقا جەتۋگە ىقپال ەتەدى»، – دەدى.
پلەنارلىق سەسسيا جۇمىسىن ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام ءمينيسترى دارحان كالەتايەۆ اشتى.
ول العىسوزىندە «الماتى وبلىسى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار جەرگىلىكتى قوعامداستىق قورىن قۇرۋ بويىنشا ارنايى جوبا ازىرلەگەن جانە ونى تاجىريبە جۇزىندە ىسكە اسىرعان ەلىمىزدەگى العاشقى ءوڭىر»، – دەپ اتاپ ءوتتى. سونىمەن قاتار «الەۋمەتتىك يدەيالار پلاتفورماسىنىڭ» شەڭبەرىندە كاسىپكەرلەردەن قولداۋ تاپقان جوبالارمەن تانىستى.
فورۋمعا 216 ءوتىنىم كەلىپ تۇسكەن، ونىڭ ىشىنەن 141 جوبا ىرىكتەلىپ الىندى. سەگىز جوبا، ياعني ۇيىمداردىڭ قۇنى 4،6 ملرد تەڭگە بولاتىن ءتورت جوبا كاسىپكەرلەر تاراپىنان قولداۋعا يە بولادى. اتاپ ايتقاندا، تالدىقورعان قالالىق «قامقور» مۇگەدەكتەر قوعامدىق بىرلەستىگى ۇسىنعان «شەكسىز بي»، «قاراساي اۋدانىنان «بالاتاي» قب-نىڭ «مۇرانى دامىتامىز – ءتۋريزمدى جانە ءوزىمىزدى دامىتامىز» جوباسى، كەربۇلاق اۋداندىق «قامقور» مۇگەدەكتەر قوعامى» قب-نىڭ «مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانە دسپ-مەن اۋىراتىن بالالارعا ارنالعان وڭالتۋ ورتالىعى» جوباسى جانە كوكسۋ اۋداندىق «ءۇش ۇرپاق» قب-نىڭ «ءۇش ۇرپاق» جوباسى.
وسى جوبالار ازاماتتاردىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىن جاقسارتۋعا جانە تۇرعىنداردىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن شەشۋگە باعىتتالعان. مىسالى، «ناقتى كومەك» قوعامدىق قورىنىڭ جوباسى (جامبىل وبلىسى) مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانداردى پىشىپ-تىگۋگە، قولونەرگە، توقىما ىسىنە، قۇراق ونەرىنە ۇيرەتۋ جانە ءارى قاراي جۇمىسقا ورنالاستىرۋدى قاراستىرادى.
جالپى، الماتى وبلىسىندا قازىرگى كەزدە 415 ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىم بار. وتكەن جىلى الەۋمەتتىك مەملەكەتتىك تاپسىرىستاردى ورىنداۋعا وبلىستا 414،5 ملن تەڭگە ءبولىندى، ونىڭ 100،0 ملن تەڭگەسى ۇەۇ-لاردى قولداۋعا باعىتتالعان. سونىمەن قاتار وتكەن جىلى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدارعا ارنالعان كونسالتينگ ورتالىعى اشىلدى. ورتالىق جۇمىسىن جۇيەلەندىرۋ ماقساتىندا 2018-2020 جىلدارعا 60 ملن تەڭگە قاراستىرىلعان.
جىل سايىنعى ءداستۇر بويىنشا فورۋمدا ۇەۇ، بيزنەس جانە مەملەكەتتىك ورگاندار اراسىندا مەموراندۋمعا قول قويۋ ءراسىمى وتكىزىلەدى. «ASAR» فورۋمىنىڭ ناتيجەسى بويىنشا سەگىز قۇجاتقا، ونىڭ ىشىندە ۇەۇ مەن بيزنەس اراسىنداعى سەرىكتەستىك تۋرالى جەتى مەموراندۋمعا جانە ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام مينيسترلىگى مەن «اتامەكەن» ۇكپ اراسىندا سەرىكتەستىك كەلىسىمىنە قول قويىلدى.
ايتا كەتەيىك، العاشقى «ASAR» فورۋمى 2017 جىلى اتىراۋدا وتكەن بولاتىن. فورۋم وڭىرلەردەگى ءۇش جاقتى ىنتىماقتاستىق مۇمكىندىكتەرىن جانە قارقىنىن كورسەتۋگە سەرپىن بەرەدى ەكەن. سوندىقتان «ءار جىلى – جاڭا ءوڭىر» قاعيداسى بويىنشا وتۋدە. ەكى كۇنگە سوزىلعان فورۋمنىڭ ۇيىمداستىرۋشىلارى، ق ر ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام مينيسترلىگى، الماتى وبلىسىنىڭ اكىمدىگى، «اتامەكەن» ۇكپ جانە «ازاماتتىق باستامالاردى قولداۋ ورتالىعى» ۇاق بولىپ تابىلادى.
بالجان قايرات قىزى، الماتى وبلىسى
