جۇڭگو بيلىگى شىڭجاڭدا پوليسيا تەرگەۋىندە قازا تاپقان قازاق يمامنىڭ جاقتاستارىن قۋدالاي باستادى دەپ حابارلادى «ازات ازيا راديوسى». بيلىك يمامنىڭ ءولىمىن «وزىنە-وزى قول جۇمساعان» دەپ تۇسىندىرگەن.
سانجى بيلىگى تۇتقىنداعان احمەت ەسىمدى قازاق يمام 4 شىلدەگە قاراعان ءتۇنى پوليسيا مەكەمەسىندە كوز جۇمعان. سودان بەرى پوليسيا ونىڭ ءولىمى تۋرالى ايتقان جۇزدەگەن ادامدى قۋدالاۋعا سالدى دەپ حابارلايدى «ازات ازيا راديوسىنىڭ» سول ەلدەگى دەرەككوزى.
– پوليسيا الدەن [يمامنىڭ] 100-دەن استام ادامدى – دوستارى مەن بۇرىن بىرگە وقىعان جولداستارىن ۇستادى. ولاردىڭ كەيبىرى – شىڭجاڭ يسلام كوللەدجىنىڭ تۇلەكتەرى. ءقازىر ونداعى كۋرستاستارىنىڭ ءبارىن ۇستادى، – دەيدى وقيعادان حاباردار ادام.
ونىڭ سوزىنشە، پوليسيا مارقۇمنىڭ جانازاسىن شىعاراتىن يمامدى كەلتىرتپەگەن، زيراتىنا ەشكىمدى جولاتپاي كۇزەت قويعان.
قىتايداعى دەرەككوزدەردىڭ ايتۋىنشا، ونداعى قازاقتار كەيىنگى كەزدەرى «شەتەلمەن بايلانىسى بار» دەگەن ايىپپەن ۇستالعان مۇسىلمان ۇيعىرلاردىڭ جولىن قۇشقان.
مامىر ايىندا تارباعاتايداعى قۇرمانبەك ەسىمدى قازاق بيزنەسمەن قىتايدان قازاقستانعا كوشكەن قازاقتارعا كومەكتەسكەن سوڭ جوعالىپ كەتكەن. «ازات ازيا» راديوسى سەيسەنبى كۇنى قۇرمانبەكتىڭ دوربىلجىندەگى اۋىلىنا حابارلاسقانمەن ەشكىم جاۋاپ بەرمەگەنىن جازادى.
قىتايداعى "جۇرتتى تاربيەلەۋدىڭ" ءبىر امالى - مەملەكەتتىك تۋعا قۇرمەت كورسەتۋ شاراسى. كوكتوعاي اۋدانى، التاي ايماعى، جۇڭگو. (كورنەكى سۋرەت.)
25 ماۋسىمدا پوليسيا قاراماي قالاسىنىڭ تۇرعىنى ءقامانيجيتتى (Kamanijit) شەتەلدەگى قازاقتارمەن ءجيى بايلانىس جاساعانى ءۇشىن جانە ينتەرنەتتە كوشى-قون جايىن تالقىلاعانى ءۇشىن ۇستاعان. «پوليسيا ونى سەبەبىن تۇسىندىرمەي قاماعان» دەيدى دەرەككوزى.
بۇلايشا ۇستالعان ادامدار كوبىنەسە «ساياسي قايتا تاربيلەۋ ورتالىقتارىنا» جىبەرىلەدى. ونداي ورتالىقتىڭ ءبىرى دۋشانسزىداعى مۇناي-حيميا كاسىپتىك كوللەدجىندە اشىلعان. مالىمەت بەرۋشى ادامنىڭ سوزىنشە، ونداي ورتالىققا جىبەرىلەتىن ادامداردىڭ ەكى ءتۇرى بار.
– ءبىرىنشىسى – تۇركياعا قىدىرىپ بارعان نە ول جاققا بالالارىن جىبەرگەن ۇيعىرلار. ەكىنشىسى – قازاقستاندىق ىقتيارحاتى بار ۇلتى قازاق ازاماتتار نە بالالارىن سول ەلگە جىبەرگەندەر، – دەيدى ول.
جۇڭگو بيلىگى ەتنيكالىق ازشىلىق وكىلدەرىنىڭ ايەلدەرىنە «ۇزىن ەتەكتى كيىم» كيۋگە دە تىيىم سالعان.
گۇلجاينا تۇساق ەسىمدى 52 جاستاعى قازاق ايەلى ەتەگى قىسقا كيىم كيۋدەن باس تارتقانى ءۇشىن قايتا تاربيەلەۋ ورتالىعىنا جىبەرىلگەن دەيدى دەرەك بەرگەن ادام. ونىڭ سوزىنشە، پوليسيا جەرگىلىكتى مۇسىلمانداردى ونداي ورتالىقتارعا 15 كۇننەن 1 جىلعا دەيىنگى مەرزىمگە سوتسىز جىبەرە بەرەدى. بيلىكپەن ءتىل تابىسپاعان كەز كەلگەن ادام ۇستالىپ، قىلمىستىق جازاعا ءىلىنۋى مۇمكىن.
شىڭجاڭداعى قازاقتار "قىز قۋۋ" ويناپ كەلەدى. جۇڭگو، 12 قاڭتار 2016 جىل. (كورنەكى سۋرەت)
بۇعان دەيىن التاي ايماعىنداعى قابا سوتى وقان ەسىمدى قازاق يمامدى جانازا شىعارعانى ءۇشىن 10 جىلعا سوتتاعان دەيدى جەرگىلىكتى جۇرت. ولاردىڭ سوزىنشە، بۇدان ءۇش جىل بۇرىن ءۇرىمجى ماڭىنداعى مەشىتتىڭ قابىل ەسىمدى يمامى دا ۇستالعان.
شىڭجاڭدا ۇيعىرلارعا قاتىستى كوپتەن بەرى بار ءدىني تىيىمدار قازاقتارعا دا جەتكەن. ونداعى قازاقتاردىڭ كەيبىرى شەتەلدەگى تۋىستارىمەن بايلانىسۋعا تىيىم سالعانعا نارازى بولعان.
«بيلىك ولاردىڭ ءسوزىن اڭدىپ، يسلامعا قاتىسى بار ءداستۇرلى ءسوز تىركەستەرىن ايتقاندارىن قىلمىس دەپ كورەدى» دەيدى سۇحباتتاسىمىز.
رەسمي ەسەپكە قاراعاندا، قىتايداعى ءبىر جارىم ميلليونداي قازاقتىڭ كوبى ىلە قازاق اۆتونوميالىق وكرۋگىندە تۇرادى. جۇڭگو بۇعان دەيىن قازاقتاردىڭ قازاقستانعا كوشۋىنە وڭ قاباقپەن قارايتىن. ءبىراق ءقازىر ول قارقىن ازايىپ كەتتى.
دەرەككوز: "ازاتتىق" راديوسى
