قازاقستان مەن مالايزيا اراسىنداعى ساۋدا كولەمى بيىل ەكى ەلدەگى جوعارى ەكونوميكالىق ءوسىمنىڭ ارقاسىندا ارتۋى مۇمكىن، — دەپ مالىمدەدى قازاقستاننىڭ مالايزياداعى ەلشىسى.
بۇل تۋرالى Dalanews.kz حابارلايدى.
2021 جىلدان بەرى مالايزيادا قازاقستاننىڭ باس ديپلوماتى قىزمەتىن اتقارىپ كەلە جاتقان بولات سۇگىربايەۆ ەكى ەلدە اۋىل شارۋاشىلىعى مەن ورگانيكالىق ازىق-تۇلىك سەكتورىندا ءوسىم بولاتىنىن بولجايدى.
سونىمەن قاتار، تىكەلەي اۋە رەيستەرىنىڭ ىسكە قوسىلۋى جانە مالايزيادا جوعارى ءبىلىم الۋعا كەلەتىن قازاقستاندىق ستۋدەنتتەردىڭ سانىنىڭ ارتۋى ەكى ەل اراسىنداعى بايلانىستى ودان ءارى نىعايتادى، دەپ اتاپ ءوتتى ول.
2025 جىلى قازاقستان ەكونوميكاسى 4،7%-عا ءوسۋى مۇمكىن، بۇل 2024 جىلعى شامامەن 4%-بەن سالىستىرعاندا جوعارى كورسەتكىش. ال مالايزيا ەكونوميكاسىنىڭ ءوسىمى 4،8%-عا جەتەدى دەپ كۇتىلۋدە، بۇل وتكەن جىلعى 4%-دىق وسىممەن سالىستىرعاندا ايتارلىقتاي ىلگەرىلەۋ.
2024 جىلدىڭ قاڭتارىنان قاراشا ايىنا دەيىن ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا كولەمى 134،7 ملن اقش دوللارىن (619،6 ملن رينگگيت) قۇراعان. قازاقستاننىڭ مالايزياعا ەكسپورتى بار بولعانى 3،5 ملن اقش دوللارىن قۇراسا، يمپورت كولەمى 131،2 ملن اقش دوللارىنا جەتكەن.
رەسەيدىڭ ۋكرايناعا باسىپ كىرۋى ناتيجەسىندە مۇناي باعاسىنىڭ ءوسۋى مالايزيا مەن قازاقستاندى قوسا العاندا، كوپتەگەن ەلدەردەگى ساۋداعا كەدەرگى كەلتىرگەن نەگىزگى فاكتورلاردىڭ ءبىرى بولدى.
سۇگىربايەۆ FMT-گە بەرگەن سۇحباتىندا قازاقستان مالايزيانى ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە ورگانيكالىق ەگىنشىلىك سالاسىنداعى ماڭىزدى سەرىكتەس رەتىندە قارايتىنىن ايتتى.
«قازاقستان مالايزياعا قولجەتىمدى باعامەن جەمىس-جيدەكتەر، جاڭعاقتار جانە الما سياقتى ورگانيكالىق ونىمدەردى جەتكىزۋگە مۇددەلى»، - دەدى ول.
سونىمەن بىرگە، مالايزيالىق مانگو مەن پاپاييا قازاقستاندىق نارىقتا سۇرانىسقا يە بولا باستادى.
وتكەن جىلدىڭ مامىر ايىندا مالايزيا پرەمەر-مينيسترى انۆار يبراگيم قازاقستانعا العاش رەت رەسمي ساپارمەن كەلىپ، ەكى ەل اراسىنداعى ءۇش ونجىلدىقتان استام ۋاقىتقا سوزىلعان ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا ۇمتىلدى.
ساپار بارىسىندا مالايزيالىق جانە قازاقستاندىق كومپانيالار جالپى قۇنى 350 ملن اقش دوللارىن قۇرايتىن ساۋدا كەلىسىمدەرى بويىنشا مەموراندۋمدارعا قول قويدى.
مالايزيا مەن قازاقستان اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا باعىتتالعان تاعى ءبىر ماڭىزدى باستاما — وتكەن جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا كۋالا-لۋمپۋر مەن الماتى اراسىندا تىكەلەي اۋە رەيستەرىنىڭ اشىلۋى. قازىرگى ۋاقىتتا AirAsia الماتىعا اپتاسىنا ءتورت رەت رەيس جاسايدى.
سۇگىربايەۆتىڭ ايتۋىنشا، ەكى ەل اراسىنداعى تىكەلەي اۋە قاتىناسى بايلانىستى نىعايتىپ، ساۋدا، تۋريزم جانە مادەني الماسۋدى دامىتۋعا سەرپىن بەرگەن.
«رەيستەردىڭ تولىق بولۋى ەكى جاقتىڭ دا قىزىعۋشىلىعىنىڭ ارتىپ كەلە جاتقانىن كورسەتەدى»، - دەدى ول.
سونىمەن قاتار، مالايزيا قازاقستاندا ەرەكشە ءارى قولجەتىمدى تۋريستىك باعىت رەتىندە تانىمال بولىپ كەلە جاتسا، قازاق مادەنيەتى، ونىڭ ىشىندە ءداستۇرلى مۋزىكا مەن ونەر مالايزيادا جوعارى باعالاندى.
«مالايزيالىق سۋرەتشىلەر مەن اسحانانى قازاقستاندا ناسيحاتتاۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. سونىمەن قاتار، قازاقستاندىق ونەرپازداردى مالايزياداعى ءىس-شارالارعا بەلسەندى قاتىسۋعا شاقىرۋدامىز»، - دەدى سۇگىربايەۆ.
ءبىلىم سالاسىنداعى بايلانىستار دا قارقىندى دامىپ كەلەدى. قازاقستاندىق ستۋدەنتتەردىڭ كوبى مالايزيادا جوعارى ءبىلىم الۋدى تاڭداي باستادى.
«2025 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن مالايزيادا 1000 قازاقستاندىق ستۋدەنت وقيدى دەپ ۇمىتتەنەمىز»، - دەدى ەلشى.
Asia Education Review دەرەكتەرىنە سايكەس، 2020 جىلدان بەرى 1900-دەن استام قازاقستاندىق ستۋدەنت مالايزيالىق جوعارى وقۋ ورىندارىنا تۇسۋگە ءوتىنىش بەرگەن.
سۇگىربايەۆتىڭ ايتۋىنشا، مالايزيا مەكتەپتەرى مەن ۋنيۆەرسيتەتتەرىن قازاقستاندا اشۋ ماسەلەسىن زەرتتەۋ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل مالايزيالىقتارعا ايماقتىق مادەني تاجىريبە الۋعا مۇمكىندىك بەرمەك.
