قازاقستاندا كەدەيلىك دەڭگەيى كەيىنگى 10 جىلدا 2،7%-دان 5،1%-عا ءوستى. بۇل تۋرالى ءماجىلىس دەپۋتاتى اسحات راحىمجانوۆ مالىمدەدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
“رەسمي ستاتيستيكا دەرەكتەرىنە سۇيەنسەك، 2015 جىلى قازاقستانداعى كەدەيلىك دەڭگەيى 2،7% بولعان. ال 2024 جىلدىڭ IV توقسانىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بۇل كورسەتكىش 5،1%-دى قۇرادى”، – دەدى راحىمجانوۆ ۇكىمەت پەن جوعارى اۋديتورلىق پالاتانىڭ 2024 جىلعى رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋى جونىندەگى ەسەپتەرىن تالقىلاۋ كەزىندە.
ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل كورسەتكىشكە ەنبەي قالعان قانشاما ادام بار.
“ولار ءوز-وزىن جۇمىسپەن قامتىعاندار رەتىندە تىركەلگەن. مىسالى، ولاردىڭ تاۋىقتارى بار، نە بولماسا تاكسيست بولىپ قىزمەت اتقارادى”، — دەپ قوستى ول.
ەسكە سالايىق، دۇنيەجۇزىلىك بانك بۇعان دەيىن بەلگىلەنگەن حالىقارالىق كەدەيلىك شەگىن جاڭارتىپ، ولاردى 2021 جىلعى ساتىپ الۋ قابىلەتىنىڭ العىشارتتارى تۋرالى جاڭا دەرەكتەرگە ساي سايكەستەندىرگەن ەدى.
وعان سايكەس، تابىسى تومەن ەلدەردەگى كەدەيلىكتىڭ ۇلتتىق بەلگىلەرى دە ءوستى. دەرەكتەر ساپاسىنىڭ جاقسارۋىنا بايلانىستى بۇرىن قامتىلىپ كەلگەن ءۇي شارۋاشىلىقتارى شىعىندارىنىڭ ءبىر بولىگى جاڭاسىندا تىركەلمەدى. بۇل تۋرالى Economykz.org باسىلىمىنداعى ۇلتتىق ەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر بيۋروسىنىڭ مامانى بايان ءابدىراحمانوۆانىڭ بايانداماسىندا ايتىلادى.
سونىمەن كەدەيلىكتىڭ جاڭا شەگى مىنانداي:
- كۇنىنە 3 دوللار - حالىقارالىق كەدەيلىك شەگى (بۇرىن 2،15 دوللار)؛-
* تابىسى ورتاشادان تومەن ەلدەر ءۇشىن كۇنىنە 4،20 دوللار (بۇرىن 3،65 دوللار)؛
* قازاقستان دا جاتاتىن تابىسى ورتاشادان جوعارى ەلدەر ءۇشىن كۇنىنە 8،30 دوللار (بۇرىن 6،85 دوللار). - دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ ەسەپتەۋلەرى بويىنشا الەمدە 1،48 ميلليارد ادام كۇنىنە 4،20 دوللارعا كۇن كورەدى:
* شىعىس ازيا جانە تىنىق مۇحيتىندا – 117،85 ملن؛
* وڭتۇستىك ازيادا — 394،95 ملن؛
* ساحارانىڭ وڭتۇستىگىندەگى افريكا ەلدەرى - 821،3 ملن؛
* لاتىن امەريكاسى جانە كاريب تەڭىزىندە – 56،42 ملن؛
* تاياۋ شىعىس جانە سولتۇستىك افريكادا - 71،98 ملن؛
* ەۋروپا جانە ورتالىق ازيادا — 9،45 ملن؛
* تابىسى جوعارى باسقا ەلدەردە - 9،08 ملن.
دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ جاڭارتىلعان دەرەكتەرىنە سايكەس، 2021 جىلى قازاقستان حالقىنىڭ 15،15%-ى، ياعني شامامەن 2،9 ملن ادام كۇنىنە 8،30 دوللار تۇتىناتىن حالىقارالىق كەدەيلىك شەگىنەن تومەن ءومىر سۇرگەن. بۇل 2021 جىلى تابىسى ورتا دەڭگەيدەن جوعارى ەلدەر ءۇشىن دە وزەكتى بولىپ تابىلادى، وعان قازاقستان دا جاتادى. بۇل كورسەتكىش بۇرىنعى ادىستەمە بويىنشا 2021 جىلى 5،47%-دى قۇراعانىن باسا ايتا كەتەلىك (2021 جىلى كۇنىنە ساتىپ الۋ قابىلەتىنىڭ العىشارتتارى 6،85 دوللار).
ۇلتتىق ستاتيستيكا جاڭا ءادىسناما بويىنشا سالىستىرمالى ەسەپتەردى ءالى ۇسىنعان جوق، ءبىراق سوڭعى دەرەكتەر بويىنشا 2024 جىلى قازاقستان حالقىنىڭ 1،1%-ى ساتىپ الۋ قابىلەتىنىڭ العىشارتتارى بويىنشا، ياعني كەدەيلىكتىڭ ەسكى شەكاراسى بويىنشا كۇنىنە 6،85-تەن دوللاردان تومەن دەڭگەيدە ءومىر سۇرە بىلگەن. وڭىرلەر بولىنىسىندە كەدەيلىكتىڭ ەڭ جوعارى دەڭگەيى شىمكەنتتە تىركەلدى: حالىقتىڭ 3،7%-ى. بۇل رەتتە 2021 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا كەدەيلىكتىڭ بۇرىنعى شەگىندە قازاقستاندا حالىقتىڭ 1،9%-ى ءومىر ءسۇردى.
2025 جىلدان باستاپ قازاقستاندا اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك ماقساتتارى ءۇشىن كەدەيلىك شەگىن ايقىنداۋدىڭ جاڭا ادىستەمەسى كۇشىنە ەندى. الەۋمەتتىك كودەكسكە سايكەس، ول حالىقتىڭ ورتاشا مەديالىق تابىسىنىڭ 35% دەڭگەيىندە بەلگىلەنەدى، ءبىراق وڭىرلىك ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 70%-ىنان تومەن بولماۋى كەرەك. 2025 جىلدىڭ ءى توقسانىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، قازاقستانداعى ورتاشا مەديالىق جالاقى 300 307 تەڭگەنى قۇرادى، بۇل جاڭا ادىستەمەنى ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىندەگى وزگەرىستەرگە جانە وڭىرلىك ايىرماشىلىقتارعا سەزىمتال ەتەدى.
