ۇيىمعا مۇشە مۇناي ەكسپورتتاۋشى ەلدەر 2026 جىلدىڭ ماۋسىمىنا قارايعى جوسپارىندا مۇنايدى ارتىق ءوندىرۋ بويىنشا وتەماقى كولەمىن ۇلعايتتى. سونىڭ ىشىندە قازاقستاندىكى دە ارتقان، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"وپەك ءوز ەركىمەن قىسقارتۋ جۇرگىزۋگە نيەتتى جەتى ەلدەن مۇنايدى ارتىق وندىرگەنى ءۇشىن قاراستىرىلاتىن وتەماقىنىڭ جاڭارتىلعان جوسپارىن الدى. بۇل ارادا قازاقستان، رەسەي، ساۋد ارابياسى، يراك، ءباا، كۋۆەيت جانە ومان ەلدەرى تۋرالى ءسوز بولىپ وتىر"، دەلىنگەن ۇيىم حابارلاماسىندا.
جالپى، بۇل ەلدەر 2025 جىلعى ساۋىردەن باستاپ 2026 جىلعى ماۋسىمعا دەيىن ارتىق وندىرىلگەن مۇناي بويىنشا تاۋلىگىنە 4،572 ملن باررەل وتەۋى ءتيىس بولادى. الدىڭعى كەستەمەن سالىستىرعاندا 2025 جىلعى ساۋىردەن 2026 جىلعى ماۋسىمعا دەيىن ارتىق وندىرىلگەن مۇناي بويىنشا وتەماقىلاردىڭ جيىنتىق كولەمى تاۋلىگىنە 568 مىڭ باررەلگە ۇلعايعان.
جاڭارتىلعان وتەماقى جوسپارىندا قازاقستان ءۇشىن ساۋىرگە ارنالعان كولەم تاۋلىگىنە 63 مىڭ باررەل، مامىردا — تاۋلىگىنە 116 مىڭ باررەل، ال ساۋىردەن باستاپ 2026 جىلدىڭ ماۋسىمىنا دەيىن تاۋلىگىنە بارلىعى 1،299 ملن باررەلدى قۇرايدى.
وپەك+ءتىڭ مۇنايدىڭ ارتىق ءوندىرىسى ءۇشىن قاراستىرىلعان وتەماقىنىڭ جاڭارتىلعان كەستەسى:
2025 جىلدىڭ ناۋرىزىندا وپەك ارتىق وندىرىلگەن مۇناي بويىنشا وتەماقى كەستەسىن جاريالادى. وعان سايكەس، ەرىكتى كەلىسىمگە قاتىسۋشىلار 2025 جىلعى ناۋرىزدان باستاپ 2026 جىلعى ماۋسىمعا دەيىن مۇناي ءوندىرىسى بويىنشا قىسقارتاپاعان تاۋلىگىنە 4،203 ملن باررەلدى وتەۋى ءتيىس بولعان. وسى كەزەڭدە قازاقستان مۇناي ءوندىرىسى كولەمىن تاۋلىگىنە 908 مىڭ باررەلگە ازايتۋى ءتيىس ەدى. ماسەلەن، ساۋىردە مۇناي ءوندىرىسى تاۋلىگىنە 53 مىڭعا، مامىردا 57 مىڭعا، ماۋسىمدا 72 مىڭ باررەلگە قىسقارۋى كەرەك بولاتىن.
ال، ناۋرىز ايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستان مۇناي ءوندىرىسى كولەمىن جاڭا رەكوردقا دەيىن ارتتىردى، دەگەنمەن وپەك + ۇسىنعان كۆوتا بۇل دەڭگەيدەن الدەقايدا تومەن بولاتىن، دەپ جازدى Reuters. قازاقستاندا جۇمىس ىستەيتىن مۇناي كومپانيالارى 8،95 ملن توننا (تاۋلىگىنە 2،17 ملن باررەل) مۇناي ءوندىردى. بۇل 2025 جىلدىڭ اقپانىنداعى (تاۋلىگىنە 2،15 ملن باررەل) كورسەتكىشتەن دە جوعارى. الايدا، وپەك+ ءتىڭ بۇرىنعى كۆوتالارىنا سايكەس، قازاقستانداعى مۇناي ءوندىرىسى تاۋلىگىنە 1،468 ملن باررەلدەن اسپايى ءتيىس-تۇعىن. ساراپشىلار اتاپ وتكەندەي، قازاقستان سوڭعى ايلاردا تەڭىز كەن ورنىندا ءوندىرىس ارتقاننان كەيىن وپەك+ كۆوتالارىنان اسىپ تۇسۋدە.
قازاقستان ەكى وتتىڭ ورتاسىندا نەگە قالىپ وتىر؟
مۇناي سالاسىنىڭ مامانى ءبايدىلدينوۆ بۇل رەتتە قازاقستان شىنىمەن دە قولايسىز جاعدايعا تاپ بولىپ وتىرعانىن ايتادى. ياعني، وپەك الدىندا ءوندىرىس كولەمىن قىسقارتۋعا ۋادە بەرەدى، ءبىراق ءىس جۇزىندە ونى ۇلعايتا بەرەدى. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل ارادا ماسەلە قازاقستاندا ەمەس،مۇناي ءوندىرۋشى سالانىڭ قۇرىلىمىندا.
"ءوندىرىستىڭ 70%-ى "كيتتەرگە" تيەسىلى: تەڭىز، قاراشىعاناق، قاشاعان حالىقارالىق كونسورسيۋمدارى. ولار ەشقانداي كەلىسىمگە قوسىلا المايدى. ەگەر الدا-جالدا قوسىلسا، ولارعا قاتىستى ءوز ەلدەرىندە مونوپولياعا قارسى تەرگەۋ باستالۋى مۇمكىن"، - دەدى ساراپشى.
ولجاس ءبايدىلدينوۆتىڭ ايتۋىنشا، ەگەر كونسورسيۋمدار ءوندىرىستى قىسقارتىپ جاتسا، ولاردى كارتەلمەن ءسوز بايلاسىپ، باعاعا اسەر ەتىپ جاتىر دەپ ايىپتاۋى مۇمكىن. سوندىقتان ولار مۇنى جاسامايدى، ال قازاقستان ءوز بەتىمەن كەلىسىمدى ورىنداي المايدى.
"مەنىڭشە، ءتۇپتىڭ تۇبىندە قازاقستان وپەك ۇيىمنان شىعىپ تىنادى. ءويتكەنى قازاقستان ءوز بەتىمەن ونداعى كۆوتالاردى ورىنداپ، ساقتاۋعا قابىلەتسىز"، - دەيدى ساراپشى.
سونداي-اق ول ءبىر باررەل مۇنايدىڭ قۇنى 60 دوللار دەگەن بۇگىنگى شىنايى باعا ەكەنىن ايتادى.
بۇعان دەيىن Goldman Sachs مۇناي باعاسىنىڭ تومەندەۋىنە بايلانىستى ءبىزدىڭ ءوڭىردىڭ ماكروەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرىنە قاتىستى بولجامدى قايتا قاراپ شىققانىن جازعانبىز. جاڭا بولجامعا سايكەس، Brent ماكارلى مۇنايدىڭ ءبىر باررەلى 2025 جىلى 62 دوللار، 2026 جىلى 55 دوللار بولۋى مۇمكىن.
