قازاق-وزبەك ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىسى جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلدى

Dalanews 28 قىر. 2017 15:54 1417

قازاقستاننىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ 16-17 قىركۇيەكتە وزبەكستاندا مەملەكەتتىك ساپارمەن بولعانى بەلگىلى. بۇل ساپاردىڭ ەكى ەل ءۇشىن دە ماڭىزى زور بولعانى ءسوزسىز. قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ بيلىك باسىنا شافكات ميرزيويەۆ سايلانعاننان كەيىنگى تاشكەنت قالاسىنا جاساعان العاشقى ساپارى بولدى. وسى جىلدىڭ ىشىندە ەكى پرەزيدەنت التى رەت كەزدەسسە،  ءتورت  رەت شاۆكات ميرزيويەۆ قازاقستانعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن بولاتىن.  وسىنىڭ ناتيجەسىندە كورشىلەس ءارى باۋىرلاس ەلدەردىڭ قارىم-قاتىناسى جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلىپ، ماڭىزدى كەلىسىمدەرگە قول جەتكىزىلىپ وتىر.

وزبەكستان ەلىمەن شەكارالاس وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى ءۇشىن دە بۇل ساپاردىڭ ورنى ەرەكشە ەكەنى ايقىن. سوندىقتان دا، قازاقستاندىق رەسمي دەلەگاسيانىڭ قۇرامىنا وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ تا ەنىپ، كورشى مەملەكەتتىڭ ءۇش وبلىسىمەن ىنتىماقتاستىق مەموراندۋمىنا قول قويدى. سونىمەن قاتار، تاشكەنت قالاسىندا ەكى ەل كاسىپكەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن قازاق-وزبەك بيزنەس فورۋمى ءوتىپ، قازاقستاندىق تاۋاروندىرۋشىلەردىڭ كورمەسى ۇيىمداستىرىلدى. ىسكەرلىك كەزدەسۋگە وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنان ءوڭىر باسشىسى باستاعان 150-دەن استام كاسىپكەر قاتىسىپ، ءتيىستى مامىلەلەر جاساستى.



باۋىرلاس ەل ەلباسىمىزبەن قازاقستاندىق دەلەگاتتاردى سان-سالتاناتىمەن قارسى الىپ، مەيماندوستىقتىڭ ناعىز ۇلگىسىن كورسەتتى. ءبىر كۇن بۇرىن تاشكەنت قالاسىنىڭ كوشەلەرىن جايقالتىپ، قازاق پەن وزبەكتىڭ تۋىن قاتار ءىلىپ، قازاق باسشىسىنا دەگەن جىلى سوزدەرىن جارقىراتىپ جازدى. مىنە،  وسى كوڭىل – باۋىرلاس ەلدىڭ دوستىق قارىم-قاتىناسىنىڭ نىق ەكەنىن ايقىنداي تۇسكەندەي.

ەلباسىمىز نۇرسۇلتان نازاربايەۆ جوعارى دەڭگەيدەگى تۇراقتى كەزدەسۋلەردىڭ  يگى داستۇرگە اينالعانىنا ەرەكشە توقتالىپ، وزبەكستانعا جاساعان وسى ساپارىن «تاريحي ساپار» دەپ اتادى.

– از عانا مەرزىمدە وسىمەن التىنشى رەت جۇزدەسىپ وتىرمىز. بۇل – ءبىزدىڭ ستراتەگيالىق سەرىكتەستىگىمىزدىڭ، ەكىجاقتى قارىم-قاتىناستاردىڭ قارقىندى دامۋىنىڭ جارقىن مىسالى، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

راس، بۇگىندە قازاقستان مەن وزبەكستان اراسىندا ارىپتەستىك بايلانىس ارتا ءتۇستى. ماسەلەن، بيىلدىڭ وزىندە بەكەتتەر اشىلىپ، ەكى ەلدىڭ اراسىندا جاڭادان پويىز بەن اۆتوبۋستار قاتىناپ، كەدەندەگى ءبىرقاتار اكسيزدىك تولەم الىنىپ تاستالدى.



بۇل جولعى مەملەكەت باسشىسىنىڭ جۇمىس ساپارىندا دا  10 ماڭىزدى قۇجاتقا قول قويىلدى. سونىڭ ىشىندە ەكى ەل پرەزيدەنتىنىڭ قاتىسۋىمەن وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ پەن تاشكەنت وبلىسىنىڭ حوكيمى بابايەۆ شۋكۋرۋللو مەن سىرداريا وبلىسىنىڭ حوكيمى اشۋرماتوۆ ويبەك جانە دجيزاك وبلىسىنىڭ حوكيمى يسموليلوۆ سايفۋددين اراسىندا ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە مادەني-گۋمانيتارلىق سالالارداعى ءوزارا تۇسىنىستىك تۋرالى مەموراندۋم ءتۇزىلدى.

ەكى ەلدىڭ عاسىردان بەرى جالعاسقان دوستىق قارىم-قاتىناسى جاندانعان ىسكەرلىك جيىندا وقو كاسىپكەرلەرى مەن وزبەكستاندىق بيزنەسمەندەر اراسىندا ساۋدا-ەكونوميكالىق تۋرالى 7 ىنتىماقتاستىق مەموراندۋمىنا قول قويىلدى. سونداي-اق، قازاقستان بويىنشا قۇنى 1،2 ملرد دوللار قۇرايتىن بىرنەشە كەلىسىمدەر ءتۇزىلدى. سونداي ءتيىمدى كەلىسىمدەردىڭ بىرىنە ەلىمىزدەگى 200-دەن استام دارى-دارمەك شىعارۋمەن اينالىساتىن «حيمفارم» اكسيونەرلىك قوعامى قول جەتكىزدى. ەلىمىزدەگى بۇل  سالاداعى جەتەكشى كاسىپورىن بۇعان دەيىن كورشى قىرعىزستان، ازەربايجان، تۇركىمەنستان، مونعوليا سىندى ەلدەرگە ءوز ونىمدەرىن ەكسپورتتاپ كەلگەن بولسا، ەندى مىنە وزبەكستانعا ءوز ءونىمىن شىعارماق.

ايتا كەتەيىك، جىل باسىنان بەرى  وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ كورشى ەلمەن  قارىم-قاتىناستى كۇشەيتۋ ماقساتىندا ءبىرقاتار كەلىسسوزدەر جۇرگىزىپ، ىسكەرلىك جيىندار وتكىزدى. ماسەلەن، ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس ترانسشەكارالىق وگەم وزەنىنەن سۋدى بىرىگىپ، پايدالانۋ ماقساتىندا وزبەكستان مەملەكەتىمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلىپ، اۋىزسۋ ءبولىپ الۋعا كەلىسىم جاسالدى. ناتيجەسىندە، الداعى بەس جىلدا وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ 700 مىڭعا تارتا حالقى بار ءۇش اۋدانى ساپالى اۋىزسۋمەن قامتاماسىز ەتىلەتىن بولادى.



وزبەكستان كۇنگەي كاسىپكەرلەرى ءۇشىن 32 ميلليوندىق تۇتىنۋشىسى بار ەڭ جاقىن نارىق. سوندىقتان دا تاۋار اينالىمىن ارتتىرىپ، كاسىپكەرلىكتى بىرلەسە دامىتۋ ماقساتىندا ناۋرىز ايىندا ج.تۇيمەبايەۆ باستاعان وڭتۇستىكقازاقستاندىق دەلەگاسيا وزبەكستانعا رەسمي ساپارمەن بارعان بولاتىن.

ايماق باسشىسى باستاعان جۇمىسشى توپ وسى ءىس-ساپار كەزىندە، وزبەكستاننىڭ پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى – اۋىل جانە سۋ شارۋاشىلىعى ءمينيسترى زاير ميرزايەۆپەن كەزدەستى. ءسوز باسىندا پرەمەر-مينيستر ورىنباسارى – اۋىل جانە سۋ شارۋاشىلىعى ءمينيسترى وبلىس اكىمىنىڭ تاشكەنتكە ارنايى جۇمىس ساپارىمەن كەلگەنىنە العىسىن ءبىلدىرىپ، ەلدىڭ تاۋەلسىزدىك العان جىلداردان بەرگى ءال-اۋقاتىن كوتەرۋدەگى جەتىستىكتەرى مەن ونى ودان ءارى دامىتا تۇسۋدەگى جوسپارلارىمەن بولىسكەن-دى.

ءوز كەزەگىندە، ءسوز العان ايماق باسشىسى جانسەيىت قانسەيىت ۇلى وڭتۇستىك قازاقستاندا ءومىر سۇرەتىن وزبەك ۇلتتارىنا جاسالعان جاعدايدىڭ ءبىرقاتارىن بايانداپ، تۋىسقان ەلمەن اراداعى بايلانىستى ءتۇرلى باعىتتا دامىتۋعا نيەتتى ەكەنىن جەتكىزگەن بولاتىن.

– وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىن وزبەكستاندا جاقسى دامىعان جەڭىل ونەركاسىپ، ءوندىرىس، اۋىلشارۋاشىلىعى سالالارىنداعى جەتىستىكتەر قىزىقتىرادى. اتالعان سالالاردا تاجىريبە الماسىپ، بىرىگىپ ەڭبەك ەتسەك، قوس مەملەكەتكە دە ءتيىمدى جوبالار جۇزەگە اسادى دەگەن سەنىمدەمىن. ماسەلەن، سىزدەر دە جاساپ شىعارىلاتىن اۋىلشارۋاشىلىعى تراكتورلارىن ساتىپ الا الىپ، وزبەكستاننىڭ ساۋدا ءۇيىن ۇيىمداستىرۋىمىزعا بولادى. نەمەسە ارنايى جۇمىسشى توبىن قۇرىپ، شەكارالىق ايماقتاعى كەيبىر ماسەلەلەردى رەتتەۋگە قاتىستى ۇسىنىس بار. ويتكەنى، قازاقستان – سىزدەر ءۇشىن وزگە مەملەكەتتەرگە شىعاتىن قاقپا ىسپەتتەس. ماسەلەن، وتكەن جىلدىڭ وزىندە، 9 ملن. 400 ادام قازاق-وزبەك كەدەن بەكەتىنەن ءوتىپ، وزگە ەلدەرگە بەت الىپتى. سوندىقتان، وڭتۇستىك ءوڭىرى مەن وزبەكستاننىڭ بارلىق سالادا مۇمكىندىكتەرىن بىرىكتىرۋى كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن، – دەدى ج.تۇيمەبايەۆ.

ۆيسە-پرەمەرمەن بولعان وتىرىستا ءوڭىر باسشىسى قوس مەملەكەتتىڭ ءتۋريزمدى دامىتۋداعى ورتاق مۇددەلەرى مەن شەكارالىق ايماقتا ورىن تەپكەن وقو اۋداندارىنىڭ اۋىز سۋ ماسەلەلەرىن دە تالقىعا سالدى.

وسى رەتتە، ايتا كەتكەن ءجون، وڭتۇستىك قازاقستاننان وزبەكستانعا ەكسپورتتالعان تاۋارلاردىڭ قۇنى بىلتىر 274 ملن. اقش دوللارىن قۇراسا، اتالعان رەسپۋبليكادان وڭىرىمىزگە يمپورتتالعان ونىمدەردىڭ قارجىسى 375 ملن. دوللارعا جەتكەن.  وزبەكستانعا ساپارى كەزىندە وقو اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ تاشكەنت قالاسىنىڭ اكىمى راحمانبەك ۋسمانوۆپەن كەزدەستى.



ءوزارا اڭگىمەدە شاھار باسشىسى تاشكەنتتىڭ كۇنگەي ايماعىمەن ساۋدا-ەكونوميكالىق، مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستارىنىڭ نىعايىپ كەلە جاتقانىنا ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ، كاسىپكەرلىك سالاسىنداعى جەتىستىكتەرىنە توقتالدى. ايتۋىنشا، وزبەكستان استاناسىندا بۇگىندە 55 مىڭنان استام كاسىپورىن شاعىن جانە ورتا كاسىپ اياسىندا جۇمىس ىستەسە، ونىڭ باسىم بولىگى قىزمەت كورسەتۋ سالاسى مەن ونەركاسىپ ۇلەسىندە ەكەن. قالادا جىل سايىن بيزنەس باستاپ، ءىسىن جولعا قويىپ جاتقان كاسىپكەرلەر كوبەيگەن. ماسەلەن، جىل باسىنان بەرى ءبىر عانا تاشكەنتتىڭ وزىندە 2،5 مىڭعا جۋىق كاسىپورىن اشىلىپ، جۇمىسىن باستاپ كەتىپتى.

مۇنداعى شارۋالاردىڭ اۋىلشارۋاشىلىعىنداعى جەتىستىكتەرىنە ءتانتى بولعان اكىم كورشى ەلدىڭ ۇزدىكتەرىن وڭىرىمىزگە ارنايى شاقىرىپ، ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىنا قاراي وڭتۇستىك قازاقستاندا وزبەكستاندىق تاۋار وندىرۋشىلەردىڭ كورمەسىن ۇيىمداستىرۋ بويىنشا كەلىسىمگە كەلگەن بولاتىن. كوپ ۇزاماي مامىر ايىندا تاشكەنت تاۋار وندىرۋشىلەرىنىڭ كورمەسى شىمكەنتتە ۇيىمداستىرىلىپ، كورمەگە كورشىلەس ەلدەگى 230-عا جۋىق كاسىپورىننىڭ ونىمدەرى قويىلدى. اتاپ ايتساق،  تاماق ونەركاسىبى، قۇرىلىس، ماشينا جاساۋ، مەتاللۋرگيا، حيميا، جەڭىل ونەركاسىپ، فارماسيەۆتيكا، جيھاز، كيىم جانە توقىما سالاسىنا قاتىستى، سونىمەن قاتار، كادەسىيلار مەن سپورتتىق تاۋارلار جانە ويىنشىقتار سىندى 1 مىڭنان استام ءونىم وڭتۇستىكقازاقستاندىقتاردىڭ نازارىنا  ۇسىنىلدى.

بۇگىندە قازاقستاننان وزبەكستانعا باعىتتالعان ەكسپورتتىڭ باسىم بولىگى مۇناي جانە ونىڭ ونىمدەرى مەن ۇن-جارما ونەركاسىبىنىڭ ونىمدەرى، استىق، قارا جانە ءتۇستى مەتالل، سەمەنت، ترانسفورماتورلار، ورگانيكالىق ەمەس حيميا جانە ازىق-تۇلىك ونىمدەرى بولىپ تابىلادى. ال وزبەكستاننان قازاقستانعا جەمىس-جيدەك، كوكونىس ونىمدەرى، ماقتا تالشىعى، توقىما جانە دايىن تىگىن ونىمدەرى، تىڭايتقىشتار، مەحانيكالىق قۇرىلعىلار، پلاستماسسا بۇيىمدارى، اعاش جانە گيپس، ماتالى ەمەس ماتەريالدار مەن ماتالار يمپورتتالۋدا.

ال بيىلعى جىلدىڭ ناۋرىز ايىندا ەكى ەلدىڭ قارىم-قاتىناسىن جاقسارتۋ ماقساتىندا «الماتى-تاشكەنت» جانە «سامارقاند-تاشكەنت-استانا» باعىتىنداعى العاشقى پويىز جولعا شىقتى.

بۇدان بولەك، شىلدە ايىندا «تاشكەنت-تەرمەز» اۆتوجولى مەن «سىرداريا» وتكىزۋ بەكەتى اشىلدى. قاتىناس جولى مەن ارنايى بەكەتتىڭ سالتاناتتى اشىلۋ راسىمىنە وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ، ق ر ينۆەستيسيالار جانە دامۋ ۆيسە-مينيسترى رومان سكليار، سىرداريا وبلىسىنىڭ اكىمى گوفۋرجون ميرزايەۆ پەن ق ر وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى ەرىك وتەمبايەۆ قاتىسقان بولاتىن.

ءوڭىر باسشىسى قوس مەملەكەت جۇرتشىلىعىن جاڭا نىساننىڭ پايدالانۋعا بەرىلۋىمەن قۇتتىقتاپ، وزبەكستان مەن قازاقستان رەسپۋبليكالارى اراسىنداعى عاسىرلار بويى قالىپتاسقان تاريحي قاتىناستاردى جانداندىرىپ، تۋىسقان ەكى ەل اراسىندا ماڭگىلىك التىن كوپىر بولاتىنىنا سەنىم بىلدىرگەن-تىن.

– 2006 جىلى جابىلعان وسى جولدىڭ قايتا اشىلۋىنا ەكى ەل پرەزيدەنتتەرىنىڭ كەلىسىمى ناتيجەسىندە قول جەتكىزىلدى.  جىل باسىنان بەرى ەكى ەل اراسىنداعى ەكونوميكالىق احۋال جاندانا ءتۇستى. قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پەن وزبەكستان پرەزيدەنتى شافكات ميرزيويەۆتىڭ جاڭا باستامالارمەن تىعىز بايلانىستى كۇشەيتۋى ايماقتاردىڭ دامۋىنا زور سەرپىلىس اكەلدى. ەكى ەل جەتەكشىلەرىنىڭ استانا قالاسى مەن سارىاعاشتاعى كەزدەسۋلەرى، ەلورداداعى وزبەكستان بيزنەس-فورۋمى، مامىر ايىندا شىمكەنت قالاسىندا وتكەن تاشكەنت قالاسى تاۋار وندىرۋشىلەرىنىن جارمەڭكەسى سونىڭ ناقتى ايعاعى، – دەدى ج. تۇيمەبايەۆ.

قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ شاۆكات ميرزيويەۆپەن جاسالعان ۋاعدالاستىقتاردىڭ قورىتىندىلارى بويىنشا ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى، سونىڭ ىشىندە كولىك سالاسىنداعى بايلانىستاردى نىعايتۋعا قاتىستى قول جەتكىزىلگەن ناتيجەلەرگە نازار اۋداردى.

– ءقازىردىڭ وزىندە ۋاعدالاستىقتارىمىزدىڭ ناقتى ناتيجەلەرى كورىنە باستادى. ماسەلەن، اپتاسىنا ەكى رەت الماتى مەن تاشكەنت اراسىندا «تۇلپار-تالگو» جۇردەك پويىزى قاتىنايدى. ءبىزدىڭ ۇلتتىق اۋە تاسىمالىمەن اينالىساتىن كومپانيالارىمىز ەكى ەلدىڭ استانالارى اراسىندا قوسىمشا رەيستەر اشتى، الداعى ۋاقىتتا باسقا دا قالالارىمىز اراسىندا اۋە قاتىناسى ورنايدى. تۇراقتى اۆتوبۋس قاتىناسى بار. ءىرى مەملەكەتارالىق اۆتوجولدى جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. م-39 اۆتودالىزىندە ەكى وتكىزۋ پۋنكتى اشىلدى. قازاقستان-وزبەكستان ىنتىماقتاستىعىنىڭ اياسىندا اۆتوموبيل قۇراستىرۋ جونىندەگى جوبا جۇزەگە اسىرىلدى، – دەدى ەلباسى.

وزبەكستاننىڭ يمپورتتالاتىن تاۋارلاردىڭ كەيبىر تۇرىنە اكسيزدى تومەندەتۋ تۋرالى شەشىمى ساۋدا ىنتىماقتاستىعىن جانداندىرۋ جولىندا جاسالعان وڭ قادام بولدى. ناتيجەسىندە بيىلعى 7 ايدىڭ ىشىندە ەكىجاقتى ساۋدا 35 پايىزعا وسكەن. بۇل – وتە جاقسى ناتيجە. 2020 جىلعا قاراي تاۋار اينالىمىن 5 ملرد  دوللارعا جەتكىزۋ مىندەتى قويىلىپ وتىر. وسىعان وراي، ەكى ەل ۇكىمەتى ءوزارا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىقتى جانداندىرۋ جانە پايدالانىلماعان بارلىق رەزەرۆتى جۇمىلدىرۋ جونىندە تاپسىرما الدى.

بۇدان بىلاي  ەكى ەل اراسىنداعى بايلانىستاردى كەڭەيتۋگە سەپتىگىن تيگىزەتىن ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمى تۇراقتى تۇردە وتكىزىلىپ تۇراتىن بولادى.

سونداي-اق ەكى ەل اراسىندا مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستاردى دامىتۋ ماقساتىندا 2018 جىلى قازاقستاندا وزبەكستان جىلىن وتكىزۋ كوزدەلىپ وتىر.  وزبەكستاندا قازاقستان جىلىن وتكىزۋ دە كۇن تارتىبىندە تۇر. وسى باستامالار اياسىندا وتكىزىلەتىن ءتۇرلى ءىس-شارالار باۋىرلاس حالىقتارىمىزدىڭ جاقىنداستىعىن ودان ءارى تەرەڭدەتۋگە سەپتىگىن تيگىزەتىن بولادى.

تاشكەنت قالاسىندا وتكەن بيزنەس-فورۋم شەڭبەرىندە قازاقستاندا وندىرىلەتىن ونىمدەرىنىڭ كورمەسى ۇيىمداستىرىلدى. وزبەكستان استاناسىندا ءۇش كۇنگە جالعاسقان كورمەدە  50-دەن استام ءىرى كومپانيالاردىڭ ەكسپورتقا ارنالعان ونىمدەرى قويىلدى.  قازاقستاندىق تاۋاروندىرۋشىلەر كورمەگە تاماق جانە ونەركاسىپ، ينجەنەرلىك، ماشينا جاساۋ، فارماسيەۆتيكا جانە قۇرىلىس زاتتارى مەن حيميا، مەتاللۋرگيا IT سالالارىنداعى ونىمدەرى اكەلىنگەن.

«وزەكسپوورتالىق» كەشەنىندە وتكەن كورمەگە وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ ءبىرقاتار ءىرى كاسىپورىندارىنىڭ ونىمدەرى قويىلدى. اتاپ ايتقاندا، كىلەم ونىمدەرىن شىعاراتىن – «بال تەكستيل» فابريكاسى، ۇن جانە ءسۇت ونىمدەرىن وندىرۋدە كوشباسشى كاسىپورىننىڭ ءبىرى – «التىن ءدان» ءجشس-ى مەن سەمەنت وندىرەتىن «شىمكەنت سەمەنت» جانە «ستاندارت سەمەنت» زاۋىتتارى جانە تمد-دا ءبىرىنشى اشىلعان ۆاكۋمدىق پروبيركالار مەن ەكىجاقتى ينە شىعاراتىن «ەكوفارم ينتەرنەيشنل» كومپانياسى مەن تەراپيانىڭ ءتۇرلى سالالارىنداعى اۋرۋلاردى ەمدەۋگە ارنالعان 12 فاراماسيەۆتيكالىق توپقا جاتاتىن گەنەريكتىك جانە ءتۇپنۇسقالىق 200-دەن استام دارى-دارمەك شىعاراتىن «حيمفارم» زاۋىتى،  مەديسينالىق جابدىقتاردىڭ 17 ءتۇرىن شىعاراتىن «Marai E7 Group» ءجشس-نىڭ ونىمدەرى. سونىمەن قوسا، كورمەدە «اتاستروي» قۇرىلىس كومپانياسى سارىاعاش اۋدانىنداعى جىبەك-جولى شەكارا بەكەتىن مودەرنيزاسيادان وتكىزۋ جوباسىن تانىستىردى. قۇنى 18 ملن اقش دوللارى بولاتىن جوبا جۇزەگە اسسا، تاۋلىگىنە 30 مىڭ ادام ەمىن-ەركىن ەكى ەل شەكاراسىنان وتە الادى.

جيىندا وڭتۇستىك كاسىپكەرلەرى تاراپىنان ءبىرقاتار ۇسىنىستار ايتىلدى. سونىڭ ءبىرى – تاۋاردى شەكارادان وتكىزىپ، ساۋدالاۋ كەزىندەگى كەيبىر سالىقتاردى الىپ تاستاۋعا قاتىستى. ماسەلەن، ءقازىر بىزدەگى كىلەم وندىرۋشىلەر مەن سۋ شىعاراتىن سەرىكتەستىكتەر وزبەستانعا ءونىمىن كىرگىزسە، اكسيز سالىعىن تولەۋى كەرەك. ول بيزنەسمەندەر ءۇشىن ءتيىمسىز.

– ەلباسىمىزدىڭ وزبەكستانعا جاساعان ساپارى وتە ماڭىزدى. ەكى ەل باسشىسى ەكى جاقتى ساۋدا-ساتتىقتى، ەكونوميكالىق بايلانىستاردى دامىتۋعا كۇش سالىپ وتىرعانى كاسىپكەرلەردى قۋانتىپ وتىر. وسى رەتتە ءبىزدىڭ دە كاسىپورىن جاڭا بەلەستەردى باعىندىراتىنى ءسوزسىز، – دەيدى «بالتەكستيل» ءجشس-نىڭ ديرەكتورى تالعات ىسقاقوۆ.

ەكى ەلدىڭ عاسىردان بەرى جالعاسقان دوستىق قارىم-قاتىناس جاندانعان ىسكەرلىك جيىندا وبلىستىڭ كاسىپكەرلەرى ساۋدا-ەكونوميكالىق تۋرالى 7 ىنتىماقتاستىق مەموراندۋمعا قول قويىلدى. سونداي-اق، وندا قۇنى 1،2 ملرد دوللارىن قۇرايتىن بىرنەشە كەلىسىمدەر ءتۇزىلدى. سونداي ءتيىمدى كەلىسىمدەردىڭ بىرىنە ەلىمىزدەگى 200-دەن استام دارى-دارمەك شىعارۋمەن اينالىساتىن «حيمفارم» اكسيونەرلىك قوعامى قول جەتكىزدى. ەلدەگى وسى سالاداعى جەتەكشى كاسىپورىن بۇعان دەيىن كورشى قىرعىزستان، ازەربايجان، تۇركىمەنستان، مونعوليا سىندى ەلدەرگە ءوز ونىمدەرىن ەكسپورتتاپ كەلگەن بولسا، ەندى مىنە وزبەكستانعا ءوز ءونىمىن شىعارماق.

تاياۋدا عانا ەكى ەل اراسىنداعى بايلانىستاردىڭ تەرەڭدەۋىنىڭ ارقاسىندا وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا تۇرمىستىق تەحنيكا ياعني گاز پليتاسىن شاعاراتىن سەح ىسكە قوسىلدى. «بادام» يندۋستيريالدى ايماعىنداعى جاڭا كاسىپورىندى وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ پەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ وزبەكستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى ەرىك وتەمبايەۆ ارنايى ارالاپ، جۇمىسىمەن تانىسىپ شىقتى.

جىلىنا 50 مىڭ دانا گاز پليتاسىن شىعارۋعا قاۋقارلى جوبانىڭ قۇنى – 102 ملن تەڭگەنى قۇرايدى. قازىرگى تاڭدا كاسىپورىندا قوندىرعىلاردى ورناتۋ جۇمىستارى اياقتالىپ، ىسكە قوسىلعان.

– ازىرگە ءبىز جەكە قارجىمىزعا قوندىرعىلاردى ساتىپ الىپ، ورناتىپ شىقتىق. مۇندا 30 ادام تۇراقتى جۇمىسپەن قامتىلاتىن بولادى. شىعارىلعان ءونىمدى ىشكى نارىققا ساۋدالاۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. ءبىزدىڭ زاۋىتتا دايىندالعان گاز پليتالارىنىڭ ساپاسى شەتەلدىك ونىمنەن ەش كەم بولمايدى. ءارى باعاسى دا قازىرگى نارىقتاعىدان تومەن بولادى، – دەدى «ArtelManufacturing» ءجشس-نىڭ ديرەكتورى رامزيتدين حيكماتوۆ.

جاڭا كاسىپورىننىڭ جۇمىسىن وڭ باعالاعان وبلىس اكىمى جەرگىلىكتى بيلىك تاراپىنا كورسەتىلىپ وتىرعان كومەكتەردىڭ تيىمدىلىگىنە توقتالدى.

– قازاقستان مەن وزبەكستاننىڭ بايلانىسى جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلدى. كۇنى كەشە عانا ەلباسىمىز ن. نازاربايەۆ تاشكەنتكە رەسمي ساپارمەن بارىپ، ءبىرقاتار جاڭا كەلىسىمدەرگە قولجەتكىزدى. كورشى ەلدىڭ ءۇش وبلىسىمەن ءوزارا تۇسىنىستىك مەموراندۋمدارىنا قول قويدىق. جىلى قارىم-قاتىناستىڭ العاشقى جەتىستىكتەرى دە كورىنە باستادى. وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ ەكونوميكاسىنا جاڭا سەرپىن بەرەتىن يندۋستريالدى-يننوۆاسيالىق جوبالارعا قارجى سالۋشى ينۆەستورلاردى قاشاندا قولداۋعا ءازىرمىز.  ەڭ باستىسى، ىشكى جانە سىرتقى نارىقتا سۇرانىسقا يە، ءونىم وندىرەتىن كاسىپورىنداردىڭ قاتارىن كوبەيتۋىمىز كەرەك. بۇگىنگى ءبىز ارالاپ كورگەن كاسىپورىننىڭ ونىمدەرىنە ىشكى جانە سىرتقى نارىقتان دا سۇرانىس مول بولاتىنىنا سەنىمدىمىن، – دەدى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ.

 

نۇرلان اۋباكىر

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار