جاڭا وقۋ جىلى باستالىپ، بارلىق پەداگوگ قاۋىم جاڭاشا باستامامەن ءوز جۇمىستارىن باستار الدىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆتىڭ «حالىق بىرلىگى جانە جۇيەلى رەفورمالار – ەل وركەندەۋىنىڭ بەرىك نەگىزى» تاقىرىبىنداعى قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋى بۇگىنگى مەرەكەنىڭ ماڭىزدىلىعىن ارتتىرىپ جىبەرگەندەي بولدى دەسەم ارتىق ايتقاندىعىم ەمەس. سەبەبى ەل پرەزيدەنتىنىڭ جىل سايىنعى جولداۋىنان ءبىلىم سالاسى ەشقاشان تىسقارى قالعان ەمەس. قايتا قازاق ءبىلىمى مەن عىلىمىنىڭ قارىشتاپ دامۋىنىڭ نەگىزگى تەتىگىنە اينالىپ كەلەدى. وزدەرىڭىزگە بەلگىلى «پەداگوگ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭ قابىلدانعان كۇننەن بەرى بۇل سالا قىزمەتكەرلەرىنە دەگەن مەملەكەت قامقورلىعى ەسەلەنە ءتۇستى. مەكتەپتەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىن جاڭا ۇلگىدەگى تەحنيكامەن جابدىقتاۋ، ءمۇعالىم ماماندىعىندا وقيتىن ستۋدەنتتەردىڭ شاكىرت اقىسىن ارتتىرۋ، وسى سالاعا بولىنەتىن گرانتتار سانىن كوبەيتۋ سەكىلدى يگىلىكتى ىستەر جىل سايىن ارتىپ كەلەدى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ بيىلعى جولداۋىندا: «بيىلعى قاڭتار ايىنان باستاپ پەداگوگيكا سالاسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالاقىسى 25 پايىزعا كوبەيدى. الداعى ءۇش جىلدا وسى ماقساتقا تاعى 1،2 تريلليون تەڭگە جۇمسايمىز. قابىلدانعان شارالار جەمىسىن بەرىپ جاتىر. پەداگوگيكالىق ماماندىقتى قالاپ، وقۋعا تۇسكەندەردىڭ ورتاشا بالى كۇرت ءوستى. ءبىز ۇستازداردى قولداۋ ساياساتىن جالعاستىرا بەرەمىز»، دەگەن جولدار بار. سونداي-اق ول قازىرگى قوعامنىڭ كوز ىلەسپەس جىلدامدىقپەن دامىپ جاتقانىن، سوندىقتان پەداگويكا سالاسىنىڭ ماماندارى ۇنەمى جاڭا زاماننىڭ وزىق تەحنولوگياسىمەن ۇنەمى قارۋلانىپ وتىرۋ كەرەكتىگىن دە قاتاڭ تاپسىردى. پرەزيدەنت ءوز جولداۋىندا: «قازىرگى جاھاندىق وزگەرىستەر كەزەڭىندە تۇلەكتىڭ ءبىلىمى ەڭبەك نارىعىنا شىققانعا دەيىن-اق جەتكىلىكسىز بولىپ قالۋى ابدەن مۇمكىن. سوندىقتان، قۇزىرلى مينيسترلىكتىڭ الدىندا وقۋ باعدارلامالارىن جاڭا جاعدايعا بەيىمدەۋ مىندەتى تۇر. بۇل – كەزەك كۇتتىرمەيتىن شارۋا»، دەگەن ءسوزى وسى سالادا ماماندار دايارلايتىن پەداگوگيكالىق جوعارى وقۋ ورىندارىنا ارتىلعان ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك ەكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى.
بۇل جايىندا بيىلعى «ءبىلىم مەن عىلىم – ەلدىڭ تۇراقتى دامۋىنىڭ كەپىلى» تاقىرىبىندا وتكەن رەسپۋبليكالىق تامىز كونفەرەنسياسىندا ق ر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايمامبەتوۆ: «قابىلدانعان «پەداگوگ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭ جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى، پەداگوگتەردىڭ ەڭبەك جاعدايلارى جاقسارتىلىپ، ەڭبەكاقىسى ارتتى. 2022 جىلعى قاڭتاردا بالاباقشا، مەكتەپ جانە كوللەدج پەداگوگتەرىنىڭ ەڭبەكاقىسى تاعى 25 پايىزعا ارتاتىنىن، مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا ءتورت جىلدا پەداگوگتەردىڭ ەڭبەكاقىسى 2 ەسە وسەتىنىن جەتكىزدى. جىلدىڭ ەڭ باستى جاڭالىعى بيىلدان باستاپ پەداگوگتەر جۇمىسقا كونكۋرستىق نەگىزدە قابىلداناتىن بولادى، – دەگەن ەدى. بۇل، ارينە، ەندىگى جەردە جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ باسەكەگە تۇسەتىنى ءسوزسىز. سەبەبى كونكۋرستىق نەگىزدە جاس ماماندارعا سۇرانىس ارتىلعان جەردە ەلىمىزدىڭ پەداگوگيكالىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ دا مارتەبەسى انىقتالاتىنى انىق. سوندىقتان دا ءبىزدىڭ ءبىتىرۋشى تۇلەكتەرىمىز تەك ءوز ءىسىنىڭ بىلگىر مامانى عانا ەمەس، ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى دا بويىنا سىڭىرە بىلگەنى ءجون. ويتكەنى وتكەن جىلعى تامىز كەڭەسىنە قاتىسقان ق ر پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ: «ۇلتتىق قۇندىلىققا قانىعىپ وسكەن ورەننىڭ تانىمى تەرەڭ، ءدىنى بەرىك بولادى. اتا-بابالار امانات ەتكەن ۇلان-عايىر دالانى امان ساقتاۋ - ەڭ الدىمەن جاس بۋىنعا ارتىلعان زور ءۇمىت. كەيىنگى ۇرپاق تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تۋىن ءارقاشان بيىك ۇستاۋى ءتيىس. سوندىقتان ءبىلىمى تەرەڭ، ويى وزىق ۇرپاقتى تاربيەلەيتىن مۇعالىمدەر قاۋىمىنا زور جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلەدى»، – دەگەن بولاتىن.
ءبىزدىڭ قاراشاڭىراق ءبىلىم ورداسى دا بيىلعى جاڭا وقۋ جىلىن جاڭاشا فورماتتا ۇيىمداستىرۋ جولىندا كوپتەگەن باستامالار جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر. ءبىز جاڭا وقۋ جىلىنىڭ قارساڭىندا ۋنيۆەرسيتەتىمىزدىڭ بارلىق پروفەسسور-وقىتۋشىلار قۇرامىنا «ساندىق پەداگوگ-2» جازعى مەكتەپ ونلاين كۋرسىن ۇيىمداستىردىق. مۇنداعى ماقساتىمىز ءبىز دايارلايتىن ءبىلىم الۋشىلار مەملەكەت سۇرانىسىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ەڭ بىرىنشىدەن، ولارعا ءدارىس بەرەتىن پروفەسسور-وقىتۋشىلارىمىز قاشان دا ءوز بىلىمدەرىن ۇدايى جەتىلدىرىپ وتىرۋى ءتيىس. ويتكەنى بۇگىنگىدەي قارىشتاپ دامىعان قوعامنىڭ ءوزى سيفرلىق ءبىلىمدى تەرەڭ مەڭگەرۋدى قاجەت ەتىپ وتىر. ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەتىمىز وسىنداي ۇلگىدەگى كۋرستاردى بىلتىرعى وقۋ جىلىنىڭ قارساڭىندا «سيفرلىق پەداگوگ» ايدارىمەن قولعا العان بولاتىن. سول ۋاقىتتا ۋنيۆەرسيتەتىمىزدىڭ 780-نەن استام وقىتۋشىلارى وسى ونلاين كۋرستارىنا قاتىسىپ، سيفرلىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىردى. ءبىز بىلتىر پروفەسسور-وقىتۋشىلار قۇرامىنا ZOOM، Disسord، Meet، Univer پلاتفورمالارى ارقىلى ونلاين ءدارىستى قالاي ۇيىمداستىرۋ كەرەكتىگى جايىندا ەكى اپتالىق كۋرستار ۇيىمداستىرساق، بيىلعى وقۋ جىلىندا سول كۋرستاردى ودان ءارى جەتىلدىردىك. بيىلعى جاڭا وقۋ جىلى قارساڭىندا ۋنيۆەرسيتەتىمىزدىڭ «تەستتىلەۋ» ورتالىعىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن Ms. Teاms پلاتفورماسىندا قالاي جۇمىس جاساۋ كەرەكتىگى تۋرالى ونلاين-كۋرستار وتكىزىلدى. بۇل كۋرستان پروفەسسور-وقىتۋشىلار قۇرامى WordWاll، Kahoوt جانە تاعى باسقا سەرۆيستەردىڭ كومەگىمەن Ms. Teاms-تا ونلاين دارىستەردى قالاي ۇيىمداستىرۋ كەرەكتىگىن جانە جاڭا ساباقتى بەكىتۋ كەزەڭىندە نەمەسە پراكتيكالىق ساباقتاردا كەرى بايلانىستى ۇيىمداستىرۋ، ستۋدەنتتەردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋ جولدارىن ەركىن مەڭگەرىپ شىقتى. الداعى ۋاقىتتا وسى پلاتفورمالار كومەگىمەن ستۋدەنتتەرگە ءدارىس، سەمينار ساباقتارىن جۇرگىزەتىن بولامىز.
سونىمەن قاتار ۋنيۆەرسيتەتىمىزدىڭ پەداگوگيكالىق ماماندىقتارىندا ءبىلىم الىپ جاتقان ءبىتىرۋشى كۋرس ستۋدەنتتەرىنە 1-14 قىركۇيەك ارالىعىندا جاڭارتىلعان ءبىلىم بەرۋ بويىنشا ەكى اپتالىق كۋرستار وتكىزىلەدى. بۇل كۋرستاردى «نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتى» مەن «ورلەۋ» بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ ۇلتتىق ورتالىعىندا بىلىكتىلىكتەن وتكەن ماماندار دۋالدى وقىتۋ جۇيەسى، ەلەكتروندى كۇندەلىك جانە ت.ب. جايىندا دارىستەر بەرەتىن بولادى. 4 كۋرس ستۋدەنتتەرى ءبىر جىل كولەمىندە مەكتەپتە پەداگوگيكالىق پراكتيكادا بولادى. ولارعا اپتانىڭ دۇيسەنبى مەن سەنبى كۇندەرى ۋنيۆەرسيتەتتە ءدارىس، سەمينار ساباعى ۇيىمداستىرىلسا، قالعان سەيسەنبى مەن جۇما ارالىعاندا تولىق مەكتەپپەن بايلانىستا بولادى. ءبىتىرۋشى ستۋدەنتتەرگە وزدەرى ءبىلىم الاتىن ينستيتۋت پەن پراكتيكادان وتەتىن مەكتەپ اكىمشىلىگى تاراپىنان جەتەكشى كۋراتورلار بەكىتىلەدى. سول بەكىتىلگەن جەتەكشى-ماماندار جىل بويى سول ستۋدەنتتىڭ پەداگوگيكالىق پراكتيكاسىن قاداعالايتىن بولادى. ءبىتىرۋشى كۋرستاردى جىل بويى مەكتەپتە پەداگوگيكالىق پراكتيكادان وتكىزۋ ق ر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ دۋالدى وقىتۋ باعدارلاماسى نەگىزىندە بيىل 3ء-شى جىل قاتارىنان ۇيىمداستىرىلعالى وتىر. بۇل باعدارلاما نەگىزىندە قولعا الىنعان بۇل جۇمىس ءوز ناتيجەسىن بەرىپ كەلەدى، ايتالىق دۋالدى وقىتۋ باعدارلاماسى نەگىزىندە ءبىرىنشى 2019/2020 وقۋ جىلىندا جىل بويى مەكتەپكە بارعان پراكتيكانت-ستۋدەنتتەرىمىزدىڭ 107ء-سى سول پراكتيكا وتكەن جەرىندە ءارى قاراي مامان رەتىندە قالسا، بىلتىرعى 2020/2021 وقۋ جىلىندا 297 ستۋدەنت جۇمىسقا ورنالاستى. سونىمەن بىرگە بيىل ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەتىمىزدى 2910 ءبىلىمالۋشى ءبىتىرىپ شىقتى. وسى ءبىتىرۋشى تۇلەكتەردىڭ 2133ء-ى (73%) ماماندىعى بويىنشا ءبىلىم السا، 777ء-ى (27 %) باسقا تۇلەكتەر. پەداگوگيكالىق ماماندىقتار بويىنشا بىتىرگەن 2133 ستۋدەنتتىڭ 85% ۇلتتىق بىلىكتىلىك تەستتىن ويداعىداي تاپسىردى. 23 پەداگوگ 6 اي وقۋدى اياقتاپ، قايتا دايارلاۋ سەرتيفيكاتىن الدى. بيىلعى وقۋ جىلىندا دا بۇل كورسەتكىشتەر ودان سايىن ارتاتىنى ءسوزسىز.
جالپى، قاراشاڭىراق ءبىلىم ورداسى پرەزيدەنت جولداۋىندا كورسەتىلگەندەي باسەكەگە قابىلەتتى ساپالى مامان دايارلاۋ جولىندا عى جۇمىسىن ودان ءارى جەتىلدىرە بەرەدى.
حايرۋللا جانىبەكوۆ، اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق پەداگوگيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اكادەميالىق ماسەلەلەر جونىندەگى دەپارتامەنت ديرەكتورى، پروفەسسور