2024 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ادىلەت مينيسترلىگى ۇلتتىق زاڭنامانى دامىتۋعا، ازاماتتار قۇقىعىن قورعاۋعا، حالىقارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا، سونداي-اق مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى سيفرلاندىرۋ مەن اۆتوماتتاندىرۋعا ارنالعان ءتۇرلى باعىتتار بويىنشا جۇمىس جۇرگىزدى. ق ر ادىلەت مينيسترلىگىنىڭ 2024 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا اتقارىپ جاتقان جۇمىسى تۋرالى – PrimeMinister.kz سايتىنداعى شولۋدان وقىڭىز.
نورما شىعارماشىلىعى
ق ر ادىلەت مينيسترلىگى ۇلتتىق زاڭنامانى قالىپتاستىرۋعا بەلسەندى اتسالىسىپ، 102 زاڭ جوباسىنا قۇقىقتىق ساراپتاما جانە سۇيەمەلدەۋ جۇرگىزدى، ونىڭ 20-سىنا مەملەكەت باسشىسى قول قويدى.
نەگىزگى زاڭداردىڭ ىشىندە:
- ورگانيكالىق ءونىم ءوندىرىسى مەن اينالىمى تۋرالى؛
- ايەلدەر قۇقىعى جانە بالالار قاۋىپسىزدىگى تۋرالى؛
-جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرىن جانە ەلەكتر ەنەرگەتيكاسىن پايدالانۋدى قولداۋ تۋرالى؛
- عىلىم جانە ءبىلىم بەرۋ تۋرالى زاڭ؛
- دەنساۋلىق ساقتاۋ تۋرالى زاڭ؛
- بيزنەس جۇرگىزۋ ماسەلەلەرى تۋرالى زاڭ جانە ت.ب.
مينيسترلىك پرەزيدەنتتىڭ 2023 جىلعى 1 قىركۇيەكتەگى «زاڭنامالىق اكتىلەرگە زياتكەرلىك مەنشىك ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» جانە «نورما شىعارماشىلىعى قىزمەتىن جەتىلدىرۋ ماسەلەلەرى تۋرالى» جولداۋىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا 2 ماڭىزدى زاڭ جوباسىن ازىرلەدى. اتالعان زاڭدار زياتكەرلىك مەنشىك قۇقىقتارىن ساقتاۋ جانە قورعاۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قوسىمشا قۇقىقتىق قۇرالداردى ەنگىزۋگە، زياتكەرلىك مەنشىكتى دامىتۋ ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋعا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا ينۆەستيسيا تارتۋعا جانە كرەاتيۆتى ەكونوميكانى دامىتۋعا ىقپال ەتەدى.
سونىمەن قاتار نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىلەردى (نقا) مەملەكەتتىك تىركەۋ كەزىندە بيۋروكراتيانى جويۋ شارالارى قابىلدانۋدا. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ زاڭ قىزمەتتەرىنىڭ ساپاسى مەن قۇزىرەتىن ارتتىرۋ جونىندەگى شارالار كەشەنى ىسكە اسىرىلۋدا.
قۇقىقتىق ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى
ق ر ادىلەت مينيسترلىگى ازىرلەنىپ جاتقان جانە قابىلدانعان نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىلەردى ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن كۇشەيتتى. حالىقتىڭ قۇقىقتىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ جانە ازاماتتارعا تەگىن زاڭگەرلىك كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا «حالىق زاڭگەرى» رەسپۋبليكالىق اكسياسى ۇيىمداستىرىلدى، وعان 1،5 مىڭعا جۋىق زاڭگەر مامان قاتىسىپ، 150 مىڭنان استام ازاماتقا كومەك كورسەتىلدى.
حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق
قازاقستاندا ونلاين فورماتتا شىۇ-عا مۇشە مەملەكەتتەر ادىلەت مينيسترلەرىنىڭ 11 كەڭەسىن وتكىزۋ، سونداي-اق يتاليا، ليتۆا، جۇڭگو جانە سينگاپۋرمەن ءبىرقاتار حالىقارالىق كەلىسىمدەر مەن مەموراندۋمدارعا قول قويۋ ماڭىزدى وقيعا بولدى. مينيسترلىك ازاماتتىق ىستەر بويىنشا قۇقىقتىق كومەك كورسەتۋ تۋرالى 11 مەملەكەتارالىق شارت جاساسۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزۋدە (ساۋد ارابياسى، برازيليا، ارگەنتينا، ماروككو، كورەيا، سينگاپۋر، مالايزيا، ۋكراينا، حورۆاتيا، وڭتۇستىك افريكا جانە كونگومەن)، 2 گااگا كونۆەنسياسىن (سوت كەلىسىمدەرىن تاڭداۋ تۋرالى جانە وسيەتتىك وكىمدەر نىسانىنا قاتىستى زاڭدار كولليزياسى تۋرالى)، 3 حاتتاما (تۇركيا، مينسك كونۆەنسياسى، كيشينيەۆ كونۆەنسياسىمەن)، سونداي-اق 9 ۆەدومستۆوارالىق حالىقارالىق شارتتار (جاپونيا، قاتار، ماروككو، ساۋد ارابياسى، ءباا، رف، فينليانديا، پولشا مەن تۇركيا ادىلەت مينيسترلىكتەرىمەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋمدار).
مەملەكەتتىڭ مۇلىك قۇقىعىن قورعاۋ
مەملەكەت مۇددەسىن قورعاۋ بويىنشا 20 ءىس جۇرگىزۋ جۇمىسى جالعاسۋدا، ونىڭ ىشىندە 13ء-ى حالىقارالىق تورەلىكتە، 4ء-ى شەتەلدىك سوتتاردا جانە 3ء-ى سوتقا دەيىنگى تالقىلاۋلاردا.
زياتكەرلىك مەنشىك قۇقىعىن قورعاۋ
قۇقىقتىق تەتىكتەردى جەتىلدىرۋگە جانە كرەاتيۆتى ەكونوميكاعا ينۆەستيسيا تارتۋعا باعىتتالعان «زياتكەرلىك مەنشىك ماسەلەلەرى بويىنشا زاڭناماعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوباسى ازىرلەندى. تاۋار تاڭبالارىن تىركەۋدى جەدەلدەتۋ، كورۋ قابىلەتى بۇزىلعان ادامدارعا جاعدايدى جاقسارتۋ جانە باسقا دا شارالار ەنگىزىلدى.
بۇدان باسقا، دۇنيەجۇزىلىك زياتكەرلىك مەنشىك ۇيىمى، ق ر ادىلەت مينيسترلىگى، ق ر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگى جانە Maqsut Narikbayev University اراسىندا بىرلەسكەن «زياتكەرلىك مەنشىك قۇقىعى جانە بيزنەس قۇقىعى» ماگيسترلىك ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىن ىسكە قوسۋ تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويىلدى. ماگيسترلىك باعدارلاما زياتكەرلىك مەنشىك سالاسىندا كادرلار دايارلاۋدى جۇزەگە اسىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ قاراۋىنا كورۋ قابىلەتى ناشار ادامداردىڭ جاريالانعان جۇمىستارعا قول جەتكىزۋىن جەڭىلدەتەتىن مارراكەش شارتىن راتيفيكاسيالاۋ تۋرالى زاڭ جوباسى ەنگىزىلدى. بۇل زاڭ وسى ادامداردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋعا جانە ولاردىڭ مادەني جانە الەۋمەتتىك ومىرگە تەڭ قول جەتكىزۋىن قامتاماسىز ەتۋگە، سونداي-اق قول جەتىمدى فورماتتاعى جۇمىستاردىڭ حالىقارالىق الماسۋىنا ارنالعان.
مەملەكەتتىك قىزمەتتەردى سيفرلاندىرۋ جانە اۆتوماتتاندىرۋ
Digital Justice («سيفرلىق ادىلەت») باعدارلاماسى شەڭبەرىندە اتقارۋشىلىق ءىس جۇرگىزۋدى اۆتوماتتاندىرۋ جانە زاڭدى تۇلعالاردى تىركەۋ جوبالارى ىسكە اسىرىلدى.
اتقارۋشىلىق ءىس جۇرگىزۋشى روبوت
قاڭتار ايىندا تاراز قالاسىندا سوت ورىنداۋشىسىنىڭ قاتىسۋىنسىز اۆتوماتتى تۇردە اتقارۋشىلىق ءىس جۇرگىزە الاتىن «روبوت» پيلوتتىق جوباسى ىسكە قوسىلدى. بۇل ازاماتتاردى كوميسسيا تولەۋدەن بوساتىپ، 2 ملرد تەڭگەگە جۋىق قاراجاتتى ۇنەمدەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. تامىز ايىندا جوبانى بۇكىل ەل بويىنشا تاراتۋ جوسپارلانىپ وتىر.
زاڭدى تۇلعالاردى تىركەۋدى اۆتوماتتاندىرۋ
كوممەرسيالىق ەمەس ۇيىمداردى تىركەۋ ەندى «ەلەكتروندى ۇكىمەت» پورتالىندا تولىق قولجەتىمدى. بۇل باستاما حالىققا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعىنا كەلەتىن زاڭدى تۇلعالاردىڭ ۋاقىتى مەن شىعىنىن ۇنەمدەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. سونداي-اق eGov پورتالىندا قۇرىلتايشىلاردىڭ زاڭدى تۇلعا باسشىسىن اۋىستىرۋ ءتارتىبى جەڭىلدەتىلدى.
زاڭدى تۇلعالارعا ارنالعان سيفرلىق سەنىمحات
ق ر ادىلەت مينيسترلىگى eGovMobile Business ارقىلى ونلاين سەنىمحاتتار بەرۋ جوباسىن ىسكە قوستى. قىزمەت باسشىلاردىڭ سەنىمحات بەرۋ پروسەسىن ەداۋىر جەدەلدەتەدى ءارى جەڭىلدەتەدى. بۇعان دەيىن سەنىمحاتتار تەك قاعاز جۇزىندە عانا بەرىلەتىن، بۇل ۋاقىتتى قاجەت ەتىپ، ولاردىڭ زاڭدىلىعىن تەكسەرۋدى قيىنداتتى.
ءبىرىڭعاي حابارلاما نۇكتەسى
الاياقتىقپەن كۇرەسۋ ءۇشىن 1414-تەن SMS جانە EGov-mobile push-حابارلامالارى ارقىلى ازاماتتاردى حاباردار ەتەتىن پيلوتتىق جوبا ىسكە قوسىلدى. بۇرىن حابارلامالار پوشتا ارقىلى جىبەرىلسە، ەندى سەنىمدى ەلەكتروندى ارنالار ارقىلى كەلەدى.
وتكەن جىلى ادىلەت ورگاندارىنا نوتاريۋستار مەن سوت ورىنداۋشىلارىنىڭ ارەكەتتەرىنە قاتىستى 40 مىڭنان استام ارىز-شاعىم تۇسكەن. ازاماتتار تۇتقىنداۋعا نەمەسە شەكتەۋلەرگە تاپ بولعانعا دەيىن نوتاريۋستاردىڭ شەشىمدەرى تۋرالى بىلمەگەندەرىنە شاعىمداندى.
