«Farab» كىتاپحاناسى شەتەلدىك عالىمداردى تاڭ قالدىردى

Dalanews 15 ءساۋ. 2021 17:51 943

تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى ءومىرزاق شوكەيەۆ شەتەلدىك ءىرى عالىمدار مەن ارحەولوگتارمەن بىرگە «Farab» كىتاپحاناسىن ارالادى. كوپفۋنكسيونالدى ءبىلىم كەشەنى بولىپ جاساقتالعان ەلىمىزدە تەڭدەسى جوق جاڭا ءبىلىم الۋ مەكەنى زاماناۋي تەحنولوگيالارمەن جابدىقتالعان جاستار ورتالىعىنا اينالۋدا، ، – دەپ حابارلايدى Dalanews.kz تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.

ورتالىق شىعارماشىلىق پەن شابىتتى ۇشتاستىرىپ، بىرەگەي جوبالاردى جۇزەگە اسىراتىن كەشەن رەتىندە بارشا كىتاپقۇمار قاۋىمنىڭ سۇيىكتى مەكەنىنە اينالماق. ول ءۇشىن بارلىق جاعداي جاسالعان.

جاڭا كىتاپحانانى تاماشالاۋعا  ق ر دۇنيەجۇزىلىك مۇرا ۇلتتىق كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى دميتريي ۆوياكين، ق ر ۇعا اكادەميگى ءا. مارعۇلان اتىنداعى ارحەولوگيا ينستيتۋتىنىڭ باس ديرەكتورى باۋىرجان بايتانايەۆ، اكادەميك، بۋنياتوۆا شىعىستانۋ ينستيتۋتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى مۇستافايەۆ شايم، انتروپولوگيا دەپارتامەنتىنىڭ پروفەسسورى، Louis ۆاشينگتون ۋنيۆەرسيتەتى مايكل فراچەتتي،  ارحەولوگ، عىلىم دوكتورى، ارحەولوگيا ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، تاتارستان رەسپۋبليكاسى  حاليكوۆا عىلىم اكادەمياسىنىڭ كوررەسپوندەنت مۇشەسى ايرات سيديكوۆ، ارحەولوگ، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، گەرمانيا ارحەولوگيالىق ينستيتۋتىنىڭ كوررەسپوندەنت مۇشەسى ۆيكتور زايبەرت كەلدى.

روبوتوتەحنيكا بويىنشا 2019 جىلى وتكەن الەم چەمپيوناتىندا 3ء-شى ورىنعا يە بولعان كوماندا «Farab» كىتاپحاناسىندا ەڭبەك ەتۋگە كىرىستى. Fab-labءوندىرىس زەرتحاناسىندا جارىق كورگەن جاڭا دۇنيەلەردى تانىستىرعان جاستار زاماناۋي وشاقتىڭ قىر-سىرىمەن ءبولىستى. ايتۋلارىنشا، بەس ماشينانىڭ قاراپايىم جيىنتىعىن قولدانا وتىرىپ، كەز-كەلگەن ادام ويىنداعى دۇنيەنەنى، ساندىك زاتتاردان كومپيۋتەرگە دەيىن جاساۋعا تولىق مۇمكىندىكتەر بار. ياعني، مۇندا كەلگەن كەز-كەلگەن ادام، كەز-كەلگەن دۇنيەنى ءوز قولىمەن جاساپ شىعارا الادى.

كىتاپحانادا ەسكى قۇجاتتار مەن كىتاپتاردى قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە ارنالعان ورتالىق ازياداعى جالعىز سەح اشىلعان. 3D مودەلىن جاساۋعا ارنالعان پروەكسيالىق بولمە، كالليگرافيا جانە ونەر ستۋدياسى، قىش قۇمىرا جاساۋعا ارنالعان شەبەرحانا بار. ورتالىقتا كىتاپقۇمار قاۋىم بىر-بىرىمەن كەزدەسىپ، باس قوسا الادى. جاڭا تۋىندىلاردىڭ تۇساۋىن كەسۋگە ارنالعان ۇلكەن زال جابدىقتالعان. كىتاپحانادا عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعى، ياعني نەگىزگى كىتاپ ساقتاۋ قويماسى ورنالاسقان. بۇل جەردە وتە سيرەك كەزدەسەتىن كىتاپتار مەن مونۋسكريپتىلەر ساقتاۋلى. شەتەلدىك عالىمداردى كىتاپ قورى تاڭ قالدىردى. ولاردىڭ نازارىنا كونە كىتاپتار، قولجازبالار مەن قۇجاتتاردىڭ مۇراعاتى ۇسىنىلادى.

تۇركىستان شاھارىنا ارنايى كەلگەن شەتەلدىك ءىرى عالىمدار مەن ارحەولوگتار قوجا احمەت ياساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىندە وتكەن «تۇركىستانعا 3000 جىل» اتتى دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىستى. وندا تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، الكەي مارعۇلان اتىنداعى ارحەولوگيا ينستيتۋتتىڭ باس ديرەكتورى باۋىرجان بايتانايەۆ تاريحقا وزگەرىس اكەلەتىن تىڭ جاڭالىعىمەن ءبولىستى. تۇركىستاننىڭ جاسىن ەسەپتەگەن كەزدە كەڭەس ءداۋىرىنىڭ دەرەكتەرى قولدانىلعانىن جانە بۇل اقپاراتتىڭ ءقازىر ماڭىزى جوق ەكەنىن مالىمدەدى.

– تۇركىستان اۋماعىنداعى ارحەولوگيالىق كەشەندەردى زەرتتەي وتىرىپ، ءبىز ەكى ەجەلگى قورىمداردى اشامىز. مۇندا تابىلعان جەرلەمەلەر مەن اتريبۋتتار ءبىزدىڭ داۋىرىمىزگە دەيىنگى XV عاسىرعا جاتاتىنى ءسوزسىز. بۇل جادىگەرلەر مۇندا ءومىر سۇرگەن تايپالار مايىتتەردى وسىندا جەرلەگەنىن جانە وسى قالانىڭ اۋماعىندا ءومىر سۇرگەنىن كورسەتەدى، – دەدى ول.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار